Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

UZASADNIENIE

Apelacja powoda nie zasługiwała na uwzględnienie.

Niezasadny okazał się zarzut nierozpoznania istoty sprawy, którego apelujący upatrywał w zaniechaniu zbadania materialnej podstawy żądania, w tym dokonania wykładni łączącej strony umowy kredytu w świetle art. 65 k.c. Dla uzasadnienia tego zarzutu w apelacji powołano się na dokumenty złożone do akt sprawy, z których wynikać miały opłaty i inne obciążenia pozwanego. Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd pierwszej instancji poddał ocenie umowę łączącą strony i wywodzone z niej roszczenie, co znalazło wyraz zarówno w ustaleniach faktycznych przytoczonych w uzasadnieniu wyroku, jak i rozważaniach natury prawnej, a jedynie doszedł do wniosków odmiennych do tych, postulowanych przez powoda.

Słusznie przyjęto w szczególności, że z postanowień umowy przeniesienia własności środków pieniężnych z dnia 7 sierpnia 2015 r. wynika wprost, że kaucja w kwocie 15.000 zł, która stałą się własnością banku, przeznaczona była na zabezpieczenie wierzytelności banku z tytułu kredytu udzielonego pozwanemu. Wobec tego, że wierzytelności te, oprócz należności głównej i odsetek, obejmowały opłaty i prowizję, także i one zabezpieczone były poprzez wpłatę kaucji, o czym wprost – odnośnie prowizji, stanowił pkt VIII c) umowy kredytu. Apelujący utrzymywał, że z wpłaconej przez pozwanego kaucji uregulowano zadłużenie z tytułu kredytu w dniach 29.07.2016 r., 27.09.2016 r. oraz 12.10.2016 r. (1 zł), jednakże ze złożonych w sprawie dokumentów nie wynika, że dokonane w tych dniach wpłaty pochodziły właśnie ze środków kaucji. Wydruk historii naliczania odsetek (k. 59 v) oraz wydruk historii wpłat (k. 60 i nast.) wskazują przy datach 29.07.2016 r., 27.09.2016 r. - „spłata zgodnie z decyzją nr…”, ale nie wskazano już, czego w istocie dotyczyła ta decyzja. Ponadto z raportu dekretów (k. 67) wynika, że w dniu 12.10.2016 r. miało miejsce przeksięgowanie kwoty 15.000 zł tytułem odroczonej prowizji za udzielenie kredytu. Podkreślenia wymaga, że nastąpiło to już po datach, w których, według skarżącego, rozdysponowane miały być środki z kaucji. W toku postępowania nie wyjaśniono zaś wątpliwości związanych z ww. zapisami wydruków .

W konsekwencji nietrafny okazał się w tym zakresie zarzut naruszenia art. 233 §1 k.p.c., gdyż ocena materiału dowodowego nie pozwalała na wyciągnięcie wniosków oczekiwanych przez apelującego.

Dołączony do apelacji dowód z historii rachunku za okres od 28.08.2015 do 12.04.2019 r. uznać należało za spóźniony, gdyż pozwany już przed sądem pierwszej instancji artykułował zarzuty dotyczące sposobu rozliczenia wpłaconej kaucji. W związku z tym Sąd odwoławczy pominął ten dowód na podstawie art. 381 k.p.c.

Skoro zatem strona powodowa nie wykazała w sposób niebudzący wątpliwości sposobu rozliczenia kaucji w kwocie 15.000 zł, to słuszny jest wniosek, że kaucja ta powinna być zaliczona na poczet prowizji (przy założeniu, że prowizja taka powodowi przysługiwała).

Chybiony jest także zarzut naruszenia art. 253 k.p.c., którego skarżący upatrywał w przyjęciu przez Sąd Rejonowy, iż nie udowodniono prawdziwości dokumentu w postaci wyciągu z ksiąg banku. Wbrew przypisywanym w uzasadnieniu tego zarzutu twierdzeniom Sąd pierwszej instancji nie zakwestionował autentyczności tego dokumentu, o czym świadczy już fakt, że wskazał go wśród dowodów, na podstawie których dokonano ustaleń faktycznych. Dodać jedynie można, że dokument ten stanowi jedynie odzwierciedlenie zapisów w księgach banku, co samo w sobie nie dowodzi słuszności tych zapisów, a w konsekwencji zasadności żądania powoda.

Niezależnie od tego pozwany podnosił w toku postępowania także zarzuty dotyczące pobrania łącznie kwoty 6400 zł tytułem opłat i prowizji (k. 61), zaś powód się do tego zarzutu nie ustosunkował. Nie przedstawił w szczególności wyliczenia, z którego wynikałoby, jakiego rodzaju opłaty i prowizje składały się na tę kwotę, co pozwoliłoby wykluczyć, że zaspokojono w ten sposób także opłatę za wezwanie do zapłaty. Z tych względów apelacja nie mogła być uwzględniona także co do kwoty 30 zł tytułem opłaty za wezwanie do zapłaty, choć w tym zakresie słuszny okazał się zarzut apelacji. W rzeczywistości bowiem powód wykazał zarówno podjęcie tej czynności, jak i wysokość należnej opłaty z tego tytułu .

Sąd Okręgowy nie podzielił także zarzutów naruszenia prawa materialnego, tj. art. 69 Prawa bankowego w zw. z art. 359 §2 ¹ k.c. oraz art. 58 k.c. Nie budzi wątpliwości, iż bank - co do zasady - uprawniony jest do pobrania prowizji z tytułu umowy kredytu, co wynika wprost z art. 69 Prawa bankowego, i to niezależnie do oprocentowania kredytu. Nieważności postanowienia zastrzegającego w omawianej sprawie prowizję upatrywać należy, w ocenie Sądu odwoławczego, nie tyle w przyznaniu bankowi odsetek od kredytu, które łącznie z prowizją przekraczają odsetki maksymalne, ale w samej wysokości prowizji - 15.000 zł. Dla oceny tego postanowienia umownego w świetle art. 353 ¹ k.c. istotne znaczenie ma fakt, że w rzeczywistości bank nie udostępnił pozwanemu kwoty 50.000 zł, lecz jedynie 35.000 zł. Twierdzenia pozwanego odnośnie braku możliwości dysponowania kwotą 15.000 zł nie zostały przez powoda zaprzeczone. W takim wypadku prowizja od kredytu w kwocie 35.000 zł stanowi prawie 50% sumy należności głównej, co niewątpliwie pozostaje w sprzeczności z naturą stosunku prawnego. Tym samym postanowienie dotyczące prowizji w brzmieniu przyjętym w zawartej przez strony umowie uznane musi być za nieważne na podstawie art. 58 § 1 i 3 k.c.

Mając na uwadze przytoczoną argumentację Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania orzeczono w oparciu o przepisy art. 98 §1 i 3 k.p.c. w zw. § 10 ust. 1 pkt 1 i §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz.U. z 2015r., poz. 1800 ze zm.).