Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII Ga 379/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Szczecinie z 2014-12-19

Sygnatura akt VIII Ga 379/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Woźniak (spr.)

Sędziowie: SO Piotr Sałamaj

SR del. Jarosław Łazarski

Protokolant: st. sekr. sąd. Monika Stachowiak

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2014 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo akcyjna w R.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością” w P.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 5 sierpnia 2014 roku, sygnatura akt X GC 490/14

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.200 zł (jednego tysiąca dwustu złotych) tytułem kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

SSO Piotr Sałamaj SSO Agnieszka Woźniak SSR del. Jarosław Łazarski

Sygnatura akt VIII Ga 379/14

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (obecnie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo akcyjna z siedzibą w K.) wniosła o zasądzenie od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. (obecnie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” z siedzibą w P.) kwoty 15.530,18 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 20 kwietnia 2011 r. oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu stwierdziła, dochodzona przez nią kwota stanowi wynagrodzenie, za wykonane na rzecz pozwanej w okresie od lipca do września 2010 r. trzy zlecenia transportowe. Powódka wskazała, iż pozwana przesyłała zlecenia, wskazując każdorazowo datę i miejsce załadunku oraz rozładunku, rodzaj towaru do przewiezienia, a także wynagrodzenie za przewóz. Powódka zaznaczyła, że wykonała usługi transportowe w sposób prawidłowy. Wskazała również, że pomimo upływu terminu płatności wskazanego w wystawionych fakturach Vat i wezwania jej do zapłaty, pozwana nie uiściła tych należności.

W dniu 10 maja 2011 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc jednocześnie o uchylenie nakazu zapłaty i zwrot pozwu, a w przypadku nieuwzględnienia tego wniosku o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazała, że złożony pozew zawiera wady formalne, które powinny skutkować jego zwrotem. Podniosła zarzut skierowania przez powoda pozwu w niewłaściwym postępowaniu ze względu na wartość przedmiotu sporu, albowiem pozew nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym który znajduje zastosowanie w sprawach, za wyjątkiem spraw dotyczących stosunku najmu, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10.000 zł. Podniosła również zarzut błędnego określenia wartości przedmiotu sporu, która w pozwie wynosi 14.255 zł, podczas gdy kwota dochodzona przez stronę powodową wynosi 15 530,18 zł. Wskazała, że różnicę tych kwot stanowią skapitalizowane odsetki, które nie zostały doliczone do wartości przedmiot sporu. Powyższe stanowi w jej ocenie podstawę do oddalenia powództwa co do kwoty 1.275,18 zł. Dodatkowo pozwana podniosła zarzut wniesienia opłaty od pozwu w nieprawidłowej wysokości, co powinno skutkować zwrotem pozwu, bez wzywania do uzupełnienia braków. Odnosząc się do merytorycznej części pozwu pozwana zaprzeczyła, że umowa została przez powódkę prawidłowo wykonana. Z ostrożności procesowej pozwana wskazała również, że wśród przedstawionych przez powódkę dowodów brak potwierdzenia nadania i odbioru faktur VAT podnosząc, że powodowa nie wykazała, że faktury te zostały pozwanej doręczone. Z jeszcze dalej idącej ostrożności procesowej pozwana podniosła, że roszczenie jest bezzasadne w zakresie, w którym dotyczy odsetek ustawowych za okres między 22 a 30 dniem od daty sporządzenia faktury VAT nr (...) oraz faktury VAT nr (...). Faktury te bowiem określają terminy ich płatności na 21 dni, podczas gdy termin płatności określony w zleceniach transportowych wynosił w tych przypadkach 30 dni. Zatem odsetki naliczone za okres przekraczający 21 dni od dnia sporządzenia faktury do 30 dnia od ich sporządzenia włącznie, są niezasadne.

W piśmie procesowym z dnia 18 czerwca 2014 r. powódka wskazała, że wniesienie pozwu na formularzu w sytuacji, gdy ustawa nie przewiduje takiego obowiązku, nie niesie za sobą żadnych negatywnych konsekwencji, bowiem pozew złożony na formularzu spełnia wymagania przewidziane dla pisma procesowego. Ustosunkowując się do zarzutu błędnego oznaczenia wartości przedmiotu sporu powódka, wskazała, że wartości przedmiotu sporu nie należy utożsamiać z żądaniem pozwu. Podniosła, że sprawdzenie tej wartości może się odbyć w trybie art. 25 k.p.c., jednakże jej błędne określenie – nie może stanowić podstawy do oddalenia żądanej w pozwie kwoty. Nadto powódka wykazała błędność stanowiska pozwanej, że w związku z wniesieniem opłaty w nieprawidłowej wysokości, pozew powinien podlegać zwrotowi, bez wzywania do uzupełnienia braków powołując treść art. 130 3 § 2 k.p.c. Stwierdziła, że dokumenty złożone do pozwu stanowią wystarczającą podstawę do zasądzenia na jej rzecz kwoty dochodzonej w pozwie. Wskazała, że twierdzenia wskazane w sprzeciwie od nakazu zapłaty pozostają w sprzeczności z dowodami jakie powódka złożyła we wcześniejszym etapie postepowania, bowiem jak wynika z korespondencji stron, pozwana uznała wierzytelność powódki i nie kwestionowała jej wysokości. Podkreśliła, że zlecenia transportowe dołączone do pozwu zostały podpisane i sporządzone przez pozwaną. W związku z czym powódka wskazała że niezrozumiałe jest poddawanie w wątpliwość, że zostały przez pozwaną wysłane – w przeciwnym bowiem przypadku nie znajdowałyby się w posiadaniu powódki. Powódka wskazała, że strony wielokrotnie kontaktowały się w formie e-maili celem potwierdzenia m.in. wysłania zlecenia, warunków zlecenia czy danych kierowców co jej zdaniem świadczy o zawarciu umowy i jej prawidłowym wykonaniu. Pozwana nie tylko nie kwestionowała jakości usług, a wręcz przeciwnie zlecała powódce kolejne transporty.

Zarządzeniem z dnia 13 września 2014 roku Przewodniczący uchylił zarządzenie o wpisaniu niniejszej sprawy do repertorium spraw uproszczonych albowiem sprawa rozpoznawana była według przepisów o postępowaniu zwykłym, o czym poinformował pełnomocników stron.

Wyrokiem z dnia 5 sierpnia 2014 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie w punkcie I sentencji zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 15.489,65 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 20 kwietnia 2011 r., w punkcie II sentencji oddalił powództwo w pozostałym zakresie, a w punkcie III sentencji zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.130 zł tytułem kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte o następujące ustalenia.

Strony postępowania są przedsiębiorcami. Powódka prowadzi działalność gospodarczą obejmującą m.in. transport lądowy. Pozwana zmieniła firmę na (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

W ramach prowadzonych przez strony działalności gospodarczych pozwana w dniu 30 czerwca 2010 r. zleciła powódce wykonanie usługi transportowej z D. do F. obejmującej transport palet, paczek, na podstawie zlecenia nr (...) za wynagrodzeniem 2 580 euro plus VAT. Zgodnie ze zleceniem zleceniobiorca (powódka) zobowiązana była do przewiezienia towaru pod wskazany adres w terminie do 7 lipca 2010 r. Płatność za wykonanie zlecenia miała nastąpić w formie przelewu w terminie 30 dni.

Zlecenie transportowe nr (...) zostało zrealizowane przez powódkę bez żadnych zastrzeżeń ze strony pozwanej. Na tej podstawie w dniu 6 lipca 2010 r. wystawiono stronie pozwanej fakturę VAT nr (...), opiewającą na kwotę 10 696,16 złotych brutto z terminem płatności określonym na dzień 27 lipca 2010 r. Na fakturze widnieje adnotacja „przelew (...) dni”.

Pozwana w dniu 6 sierpnia 2010 r. zleciła powódce wykonanie usługi transportowej z E. do S. (Norwegia) obejmującej transport europalet, na podstawie zlecenia nr (...) za wynagrodzeniem 490,00 euro plus VAT. Zgodnie ze zleceniem zleceniobiorca (powódka) zobowiązana była „jak najszybciej” do przewiezienia towaru pod wskazany adres. Płatność za wykonanie zlecenia miała nastąpić w formie przelewu w terminie 30 dni. Zlecenie transportowe nr (...) zostało zrealizowane przez powódkę bez żadnych zastrzeżeń ze strony pozwanej. Na tej podstawie w dniu 17 sierpnia 2010 r. wystawiono stronie pozwanej fakturę VAT nr (...), opiewającą na kwotę 1 946,62 złotych brutto z terminem płatności określonym na dzień 7 września 2010 r. Na fakturze widnieje adnotacja „przelew (...) dni”.

Pozwana w dniu 9 sierpnia 2010 r. zleciła powódce wykonanie usługi transportowej z E. do S. (Norwegia) obejmującej transport europalet, na podstawie zlecenia nr (...) za wynagrodzeniem 410,00 euro plus VAT. Zgodnie ze zleceniem zleceniobiorca (powódka) zobowiązana była do przewiezienia towaru pod wskazany adres w terminie do 13 września 2010 r. Płatność za wykonanie zlecenia miała nastąpić w formie przelewu w terminie 30 dni.

Zlecenie transportowe nr (...) zostało zrealizowane przez powódkę bez żadnych zastrzeżeń ze strony pozwanej. Na tej podstawie w dniu 15 września 2010 r. wystawiono stronie pozwanej fakturę VAT nr (...), opiewającą na kwotę 1 611,96 złotych brutto z terminem płatności określonym na dzień 15 października 2010 r. Na fakturze widnieje adnotacja „przelew (...) dni”.

Pismem z dnia 17 listopada 2010 r. powódka wezwała pozwaną do uiszczenia kwoty 14 728,37 zł wynikającej z faktur VAT nr (...) na wskazany rachunek bankowy w terminie 5 dni od daty otrzymania wezwania pod rygorem zainicjowania postępowania sądowego. Wezwanie pozostało bez odpowiedzi ze strony pozwanej. Pozwana nie uregulowała należności. Pracownik pozwanej potwierdził istnienie zobowiązania pozwanej w stosunku do powódki.

W oparciu o dokonane ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione co do należności głównej i w przeważającej części co do odsetek.

Dochodzone roszczenie Sąd zakwalifikował jako wynagrodzenie za wykonaną przez powódkę na rzecz pozwanej umowę przewozu, do której znajdują zastosowanie przepisy o Konwencji międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR), a subsydiarnie przepisy ustawy Prawo Przewozowe z dnia 15 listopada 1984 r., a w sprawach nieuregulowanych przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy przewozu. Dokonując wykładni tych przepisów Sąd Rejonowy wskazał, że nadawcy przesyłki spoczywa obowiązek zapłaty wynagrodzenia za wykonaną usługę.

Za bezsporne uznał Sąd I instancji okoliczności prawidłowego wykonania przewozu. W ocenie tego Sądu powódka wykazała i udowodniła słuszność swojego żądania, zarówno co do podstawy jak i wysokości. Sąd uznał za wiarygodne zeznania przesłuchanych świadków wskazując, że jednoznacznie z nich wynika, iż w spornym okresie powódka świadczyła na rzecz pozwanej usługi przewozu. Świadkowie A. M., zatrudniony na stanowisku spedytora w powodowej spółce oraz G. G., zatrudniony na stanowisku logistyka w powodowej spółce, wskazali, iż wszystkie trzy transporty zostały wykonane prawidłowo. Jednocześnie zgodnie podawali, że pozwana nigdy nie kwestionowała wykonania usług, jej jakości, nie składała również żadnych reklamacji. Z zeznań świadków wynika, że pozwana nie kwestionowała także otrzymania dokumentów przewozowych i faktur.

Na podstawie przedłożonej korespondencji e-mail Sąd I instancji przyjął, że pozwana wielokrotnie kontaktowała się z powódką i potwierdzała wysłanie zlecenia, że pozwana potwierdzała m.in. wysłane zlecenia, warunki zlecenia, dane kierowców, co jak słusznie wskazała strona powodowa świadczy zarówno o zawarciu umowy przewozu, jak i prawidłowym jej wykonaniu, że zlecanie powódce kolejnych transportów było spowodowane prawidłowym wykonaniem umowy i zadowoleniem z jakości usług świadczonych przez stronę powodową. Sąd Rejonowy dodatkowo zauważył, że pracownik pozwanej w korespondencji email skierowanej do powódki w dniu 27 lipca 2011 r. wskazał, że: „(…) dokumentacja (nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności) nie dotarła jeszcze do naszej firmy, jednak nie zmienia to faktu istnienia wierzytelności wobec E.” oraz „Na tym etapie nie jestem w stanie poinformować Pana o terminie spłaty naszych zobowiązań wobec Państwa, jednak chciałabym zapewnić Pana, że firma (...) dokłada wszelkich starań, aby dokonać końcowego rozliczenia swoich wierzytelności.”

Na podstawie kserokopii książki nadawczej powódki Sąd Rejonowy stwierdził, iż w dniu 13 lipca 2010 r. została wysłana do pozwanej listem poleconym faktura VAT nr (...), w dniu 24 sierpnia 2010 r. została wysłana do pozwanej listem poleconym faktura VAT nr (...), natomiast w dniu 21 września 2010 r. została wysłana do pozwanej listem poleconym faktura VAT nr (...). Wobec powyższego Sąd ten uznał, za chybione stwierdzenie pozwanej, że powódka nie wykazała doręczenia tych dokumentów i w konsekwencji istnienia oraz wymagalności dochodzonego roszczenia. Sąd Rejonowy uznał, że listy polecone skierowane do pozwanej zawierały wskazane faktury Vat i zostały skutecznie doręczone wobec braku odnotowania ich zwrotu.

Mając powyższe na uwadze Sąd I instancji stwierdził, że powódka prawidłowo wykonała zlecenia transportowe, co upoważniało ją do wystawienia faktur Vat, z uzgodnionym 30 dniowym terminem płatności.

Sąd Rejonowy zasądził dochodzone roszczenie oddalając je jedynie w zakresie kwoty 40,53 zł tytułem części skapitalizowanych odsetek. Sąd Rejonowy wskazał, że roszczenie powódki jest niezasadne w zakresie jakim dotyczy odsetek ustawowych za okres pomiędzy 22 a 30 dniem od daty wystawienia faktur Vat, ponieważ faktury te określają dwudziestojednodniowe terminy płatności, podczas gdy terminy te określone w zleceniach transportowych wynoszą 30 dni.

O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Powyższy wyrok w całości zaskarżyła pozwana, wnosząc o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, w tym również zasądzenia kosztów procesu za II instancję.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

Naruszenie następujących przepisów:

1.  art. 13 § 1 k.p.c. w zw. z art. 505 1 k.p.c., polegające na rozpoznaniu sprawy w postępowaniu uproszczonym pomimo tego, że nie było podstaw do rozpoznania sprawy w tym postępowaniu, ze względu na wartość przedmiotu sporu. W przypadku gdyby Sąd dopełnił obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów i prawidłowo zakwalifikował pozew do właściwego postępowania, zobowiązany byłby do podjęcia dalszych czynności, w tym zwrócenia pozwu lub przynajmniej wezwania powoda do jego uzupełnienia, co mogło, z uwzględnieniem obowiązującej zasady formalizmu procesowego, doprowadzić do zwrócenia pozwu, a nawet przedawnienia roszczenia. Naruszenie to mogło mieć wpływ na wynik postępowania;

2.  art. 321 § 1 k.p.c. polegające na zasądzeniu od pozwanej na rzecz powódki roszczenia głównego w kwocie 15.489,65 zł, podczas gdy wskazana w pozwie kwota jako wartość przedmiotu sporu wynosiła 14.255 zł i od takiej też kwoty powódka uiściła opłatę. Sąd zasądził od pozwanej kwotę wyższą niż określona przez powódkę kwota żądania, co miało wpływ na wynik postępowania w zakresie zasądzenia powyżej kwoty pozwu;

3.  art. 130 § 1 k.p.c. w zw. z art. 187 § 1 pkt 1 k.p.c. poprzez zaniechanie wezwania powódki do usunięcia braku formalnego pozwu polegającego na nieprawidłowym i niejednoznacznym określeniu przedmiotu żądania, w związku ze wskazaniem różnych kwot żądania w dwóch różnych rubrykach formularza pozwu. Brak wezwania uniemożliwia dokonanie oceny, czy wskutek nieuzupełnienia braków pozew zostałby zwrócony, jednak sama ta ewentualność ma potencjalny wpływ na wynik postępowania, choćby ze względu na zarzut przedawnienia;

4.  art. 25 § 1 k.p.c. w zw. z art. 130 3 § 1 k.p.c. poprzez niesprawdzenie prawidłowości określenia wartości przedmiotu sporu, pomimo tego, że było oczywiste, że wartość ta jest niezgodna z kwotą wskazaną w innej części pozwu, a co za tym idzie, że wartość ta była nieprawidłowa. Gdyby Sąd I instancji sprawdził wartość przedmiotu sporu, powinien skorzystać z przepisu art. 130 2 § 1 i zwrócić nienależycie opłacony pozew bez wzywania do usunięcia braków formalnych;

5.  naruszenie określonej w Konstytucji RP zasady równości (art. 32 i art. 45 Konstytucji RP) poprzez przyjęcie dowodów sprekludowanych, stosownie do art.505 5 k.p.c. w brzmieniu z dnia wszczęcia postępowania w sprawie, poprzez uwzględnienie przez Sąd wniosków dowodowych powódki, zgłoszonych w piśmie datowanym na 16 czerwca 2013 r., pomimo tego, że powódka w tym piśmie nie wykazała w jakikolwiek sposób, że zgłoszone przez nią wnioski dowodowe i podniesione twierdzenia nie mogły być zgłoszone na wcześniejszym etapie postępowania (w pozwie), a nadto mimo tego, że pismo datowanym na 16 czerwca 2013 r. (wniesione 18 czerwca) zostało złożone po upływie 7 dniowego terminu do jego złożenia, a zatem wszelkie powołane nim twierdzenia powinny zostać pominięte, a powołane wnioski dowodowe - zarówno z dokumentów, e-maili jak i przesłuchania świadków - oddalone. Naruszenie to miało zatem wpływ na wynik postępowania.

6.  art. 233 k.p.c. oraz art. 6 k.c. polegające na niedokonaniu wszechstronnej oceny dowodów, pobieżnej analizie zebranego materiału dowodowego, a w konsekwencji stwierdzenia, że powód wykazał wykonanie przewozów, pomimo, że: - list przewozowy CMR nr (...) stwierdza dokonanie przewozu z D. do G., podczas gdy rzekomo powiązane z nim zlecenie zobowiązywało do dokonania dostawy z D. do F. w Norwegii i dla takiego przewozu została oznaczona wartość wynagrodzenia; - listy przewozowe CMR o nr (...) i (...) nie określają miejsca załadunku, miejsca przeznaczenia, nie określają one w ogóle daty ich rzekomego sporządzenia, jak również nie zawierają podpisu i stempla nadawcy. Widniejąca na tych listach parafa w polu „Przesyłkę otrzymano” nie pozwala w jakimkolwiek stopniu zidentyfikować osoby podpisującej/osób podpisujących. W związku z powyższym, w szczególności mając na uwadze, że jedynymi prawidłowo przeprowadzonymi dowodami w toku postępowania dowodowego były dowody z dokumentów, pozwana wskazuje, że Sąd I instancji oceniając wskazane wyżej dokumenty w sposób nieuprawniony przyjął, że powódka wykazała dochodzone roszczenie, pomimo tego, że załączone do pozwu dokumenty nie pozwalały stwierdzić, że powódka prawidłowo wykonała przewozy.

7.  art. 328 § 2 k.p.c., polegające na niezamieszczeniu przez Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku przyczyn pominięcia wszelkich zarzutów oraz zastrzeżeń pozwanej, w zakresie wadliwości prowadzenia postępowania w trybie uproszczonym, pomimo nieistnienia ku temu podstaw, wadliwości obliczenia i wskazania wartości przedmiotu sporu przez powódkę, jak również wysokości opłaty sądowej przez nią uiszczonej.

W uzasadnieniu apelacji pozwana rozwinęła poszczególne zarzuty apelacyjne.

W uzasadnieniu pierwszego z zrzutów wskazała, że Sąd nie jest związany zarządzeniem przewodniczącego o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu odrębnym, powinien stosując normę zawartą w art. 13 § 1 k.p.c. rozpoznać ją we właściwym postępowaniu, którym dla niniejszej sprawy jest postępowanie upominawcze.

Uzasadniając naruszenie przez Sąd Rejonowy art. 321 § 1 k.p.c. wskazała, że w sprawie o zapłatę wartość przedmiotu sporu definiowana jest jako oznaczona kwotą wartości dochodzonego roszczenia. Nadto wartość przedmiotu sporu warunkuje rodzaj postępowania, właściwość rzeczową sądu oraz wysokość opłaty. Nadto powódka uiściła opłatę odpowiadającą 5% wartości przedmiotu sporu. Pozwana stwierdziła, że Sąd nie mógł zasądzić kwoty 15.489,65 zł wobec braku jej określenia i wskazania jako odrębnego żądania przez powódkę, a wskutek kapitalizacji odsetek powstaje kapitał stanowiący odrębną kategorię prawną. W jej ocenie Sąd w zakresie kwoty 1.234,65 zł orzekł ponad żądanie.

Uzasadniając trzeci zarzut wskazała, że na skutek określenia jako żądania dwóch różnych kwot, pozew dotknięty był brakiem formalnym, do którego usunięcia powódka powinna była zostać wezwana, a w przypadku nieuzupełnienia tego braku pozew powinien być zwrócony.

Omawiając zarzut określony w punkcie 4 petitum apelacji pozwana wskazała odnosząc się do znaczenia prawidłowego określenia wartości przedmiotu sporu, że Sąd powinien był sprawdzić wartość przedmiotu sporu wskazaną przez powódkę, następnie wezwać ją do uzupełnienia albo w przypadku uznania, że wartością przedmiotu sporu jest wyższa kwota, zwrócić pozew stosownie do treści art. 130 2 § 1 k.p.c.

Zarzut naruszenia określonej w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady równości poprzez przyjęcie sprekludowanych dowodów uzasadnił tym, że Sąd powinien był zastosować przepis art. 505 5 k.p.c., który obowiązywał w chwili zainicjowania niniejszego postępowania, a który określał reguły prekluzji dowodowej. Powódka wnosząc pismo z dnia 16 czerwca 2013 r. nie zachowała siedmiodniowego terminu od dnia doręczenia jej pisma pozwanej i nie wskazała że nie mogła powołać nowych dowodów wcześniej lub że potrzeba ich powołania wyniknęła później. Brak oddalenia wniosków dowodowych powódki wskazanych w tym piśmie jest naruszeniem zasady równości określonej w art. 32 i 45 Konstytucji.

Wyjaśniając zarzut sformułowany w punkcie 6 petitum apelacji w zasadzie powtórzyła zawarte w nim argumenty. Podkreśliła, że treść listów przewozowych narusza art. 5 ust. 1 i 6 ust. 1 pkt d Konwencji CMR, co nie było przedmiotem rozważań Sądu Rejonowego. List o nr (...) może co najwyżej wskazywać na częściowe wykonanie przewozu. Brak jest podstaw do przyjęcia, że pozostałe listy przewozowe dotyczą zleceń, które wskazuje powódka. Trudno na ich podstawie dowodzić, że strony postępowania zawarły umowy o określonym zakresie, a umowa ta została wykonana.

Uzasadniając naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., apelujący uwypuklił że Sąd Rejonowy w uzasadnieniu wyroku nie odniósł się do wszystkich sformułowanych w sprzeciwie zarzutów, nie podał podstawy prawnej pominięcia zarzutów pozwanej.

Powódka wniosła odpowiedź na apelację, w której podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko i szczegółowo odniosła się do zarzutów podniesionych przez stronę pozwaną. Wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów procesu. Odnosząc się do pierwszego zarzutu pozwanej wskazała, że wbrew stwierdzeniu pozwanej sprawa nie została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym. Powódka ma prawo do wniesienia pisma procesowego na formularzu również w innych sprawach niż wskazane wprost w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego. Sąd nie miał podstaw żeby na tej podstawie dokonać zwrotu pozwu. Odnosząc się do drugiego i trzeciego z zarzutów pozwanej wskazała, że jej żądanie dotyczyło zasądzenia kwoty 15.530,18 złotych, a pozwana niezasadnie stwierdziła, że kwota wartości przedmiotu sporu jest równa kwocie żądania pozwu, co oznacza, że Sąd Rejonowy nie orzekł ponad żądanie. W jej ocenie chybiony jest również zarzut naruszenia art. 25 § 1 k.p.c. w zw. z art. 130 3 § 1 k.p.c., ponieważ art. 25 § 1 k.p.c. nie nakłada na Sąd takiego obowiązku, a nadto nie miało to wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Zdaniem powódki nie doszło również do naruszenia zasady równości stron, ponieważ sprawa nie była rozpoznawana w trybie postępowania uproszczonego. Nie doszło do naruszenia art. 233 k.p.c. i art. 6 k.c. ponieważ listy przewozowe nie stanowiły jednych dowodów do ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie. Listy te zostały dostarczone pozwanej, która ich nie kwestionowała i były podstawą do zastosowania przez nią zerowej stawki podatku Vat przy sprzedaży towarów poza terytorium Unii Europejskiej. Zdaniem powódki w uzasadnieniu wyroku prawidłowo wskazano podstawę faktyczną i prawną orzeczenia. Sąd I instancji nie mógł odnieść się do zarzutów dotyczących postępowania uproszczonego, ponieważ niniejsza sprawa nie była rozpoznawana w tym postępowaniu.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Apelacja powódki okazała się nieuzasadniona.

Przed przystąpieniem do omówienia zarzutów skarżącej stwierdzić należy, że Sąd I instancji w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe w zakresie źródeł osobowych oraz dowodu z dokumentów i na podstawie tych dokumentów wyprowadził prawidłowe ustalenia co do przebiegu zdarzeń pomiędzy stronami, stosunku prawnego zawartego przez strony w tym faktu zlecenia powódce przez pozwaną przewozów, faktu ich wykonania przez powódkę okoliczności związanych z wystawieniem faktur Vat oraz nieuiszczeniem przez pozwaną zapłaty za wykonane zlecenia. Ustalenia te Sąd odwoławczy przyjmuje za własne bez potrzeby ich ponownego szczegółowego przytaczania. Sąd Okręgowy akceptuje również w całości rozważania prawne, które zostały przez Sąd Rejonowy sformułowane w pisemnym uzasadnieniu wyroku.

Przechodząc do omawiania poszczególnych zarzutów apelacyjnych, należy wskazać, że nie zasługują one na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań należy zauważyć, że zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego tylko wtedy może zostać uznany za skuteczny, gdy wskazane naruszenie cechuje się kauzalnością. Oznacza to, że Sąd odwoławczy musi stwierdzić istnienie związku przyczynowego pomiędzy naruszeniem przepisu proceduralnego, a treścią orzeczenia. Tego rodzaju związku nie ma potrzeby wyjaśniać, jeżeli zachodzi naruszenie przepisów obwarowanych rygorem nieważności (W. Siedlecki, Uchybienia procesowe w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1971, s. 21 i n. oraz tenże, Nieważność procesu cywilnego, Warszawa 1965, s. 112). W niniejszej sprawie zarzuty pozwanej należy rozpoznawać pod kątem ustalenia, czy naruszenie wskazanych w nich przepisów miało wpływ na wynik sprawy.

Odnosząc się do pierwszego z nich, który miał polegać na naruszeniu przez Sąd orzekający w I instancji art. 13 § 1 k.p.c. w zw. z art. 505 1 k.p.c. należy wskazać, że fakt początkowego rozpoznawania sprawy w postępowaniu uproszczonym w sytuacji, kiedy w istocie to postępowanie uproszczone nie miało miejsca, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Sam fakt niewydania zarządzenia o zmianie trybu postępowania z uproszczonego na zwykłe, w przypadku gdy sprawa prowadzona jest na podstawie przepisów o postępowaniu zwykłym można uznać za uchybienie, które nie ma jednak wpływu na wynik niniejszej sprawy. Nadto nie należy zapominać, że zarządzeniem z dnia 13 września 2014 r. Przewodniczący w Sądzie Rejonowym uchylił wydane wcześniej zarządzenie o wpisaniu sprawy do repertorium spraw uproszczonych wskazując, że sprawa była rozpoznawana w postępowaniu zwykłym i poinformował o tym pełnomocników stron. W świetle powyższego nie sposób przyjąć, jak sugeruje skarżący w apelacji, iż niniejsza sprawa prowadzona była w postępowaniu uproszczonym, skoro została uchylone zarządzenie o wpisaniu sprawy do repertorium spraw uproszczonych. Wskazać ponadto należy, że przepisy postępowania uproszczonego i postępowania zwykłego nie zawierają znacznych różnic co do sposobu procedowania przez sąd, w kontekście wzywania do uzupełniania braków formalnych pisma procesowego jakim jest pozew. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego przewidują obowiązkowe złożenie pozwu w postępowaniu uproszczonym na urzędowym formularzu. Natomiast wniesienie pozwu na urzędowym formularzu w sprawach, w których ustawa nie przewiduje takiego obowiązku nie stanowi braku formalnego skutkującego jego zwrotem. W niniejszej sprawie Sądowi Odwoławczemu trudno odnieść się do zarzutów pozwanej o naruszeniu przepisów postępowania zwykłego, które powinny skutkować zwrotem pozwu, skoro pozwana nie wskazuje takich uchybień. Reasumując powyższy zarzut nie może prowadzić do podważenia prawidłowości wyroku, który odnosi się do meritum sprawy. W niniejszej sprawie nie zachodzi także nieważność postępowania.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd orzekający w I instancji nie dopuścił się naruszenia art. 321 § 1 k.p.c., które w ocenie skarżącego polegać miało na orzekaniu ponad żądanie. Sąd Rejonowy nie tylko nie orzekł kwoty wyższej niż zażądał powód, a nawet orzekł kwotę niższą oddalając w części powództwo, nie można więc mówić o przekroczeniu, a więc wyjściu poza granicę faktyczną pozwu. Skarżąca zdaje się mylić oznaczoną przez pozwanego w rubryce 1 formularza wartość przedmiotu sporu z kwotą żądania wskazaną w rubryce 6.1 pozwu. Zgodnie z art. 19 § 1 k.p.c. w sprawach o roszczenia pieniężne, zgłoszone choćby w zamian innego przedmiotu, podana kwota pieniężna stanowi wartość przedmiotu sporu. Natomiast w myśl art. 20 k.p.c. do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek pożytków i kosztów żądanych obok roszczenia głównego. Z porównania powyższych przepisów wynika, że w sprawach o roszczenia pieniężne nie zawsze wskazana wartość przedmiotu sporu odpowiada kwocie oznaczonej pozwem jako kwota której zapłaty domaga się powód. Nie przesądzając, czy w niniejszej sprawie do wartości przedmiotu sporu powódka powinna była wliczyć odsetki od kwot dochodzonych z poszczególnych faktur skapitalizowanych do dnia 20 kwietnia 2011 r., wskazać należy, że nie można kwoty skonkretyzowanej przez powódkę jako dochodzone przez nią roszczenie zastąpić kwotą wskazaną jako wartość przedmiotu sporu. W niniejszej sprawie powódka obok żądania wynikającego bezpośrednio z wystawionych faktur dochodziła odsetek skapitalizowanych wyliczonych do dnia 22 kwietnia 2011 r. Sąd Rejonowy dokonał sprawdzenia, czy powódka prawidłowo obliczyła te odsetki. Sąd ten w motywach zaskarżonego wyroku szczegółowo odniósł się do zarzutów strony pozwanej, gdzie kwestionowała ona roszczenia powódki w zakresie dotyczącym odsetek ustawowych za okres pomiędzy 22 a 30 dniem od daty wystawienia faktury Vat, aprobując stanowisko pozwanej, która słusznie zauważyła, że faktury Vat określają terminy płatności na 21 dni, podczas gdy termin płatności w zleceniach transportowych wynosił w tych przypadkach 30 dni. To doprowadziło w ocenie Sądu Rejonowego (który szczegółowo uzasadnił swoje stanowisko), co Sąd Okręgowy akceptuje do tego, że odsetki ustawowe dochodzone od dnia 20 kwietnia 2011 r. zostały zasądzone od kwoty pomniejszonej o odsetki żądane pomiędzy 22 a 30 dniem od daty sporządzenia faktur Vat. W świetle powyższego zarzut orzekania ponad żądanie okazał się nieuzasadniony.

Sąd Okręgowy za niezasadny uznał zarzut naruszenia art. 130 § 1 k.p.c. w zw. z art. 187 k.p.c., który polegać miał na niewezwaniu powódki do uzupełnienia braku formalnego pozwu polegającego na niedokładnym określeniu żądania. Rozważania co do sposobu określenia wartości przedmiotu sporu i ich korelacji z określonym w pozwie żądaniem zostały już przedstawione przy omawianiu poprzedniego zarzutu. Natomiast ewentualna różnica pomiędzy wartością przedmiotu sporu wskazaną przez powódkę, a żądaną przez nią kwotą w dalszej części pozwu nie ma znaczenia w sytuacji, kiedy Sąd Rejonowy prawidłowo wyrokuje odnosząc się do meritum sporu.

Dalsze zarzuty pozwanej sprowadzały się do naruszenia normy prawnej zawartej w art. 25 § 1 k.p.c. Jest to grupa zarzutów, która odnosi się do prawidłowości określenia wartości przedmiotu sporu w pozwie i braku jej sprawdzenia przez Sąd Rejonowy. Należy wskazać, że nawet nieoznaczenie wartości przedmiotu sporu w sposób prawidłowy przez Sąd Rejonowy w sytuacji, gdy nie ma to znaczenia dla właściwości rzeczowej, z reguły nie ma on żadnego wpływu na wynik sprawy. Oznaczenie wartości przedmiotu sporu nie miało również wpływ na wysokość wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika. Nawet gdyby przyjąć, że ta wartość powinna była zostać określona na wyższą kwotę, to określenie wartości przedmiotu sporu na kwotę niższą, przy prawidłowym merytorycznym rozstrzygnięciu sprawy przez Sąd Rejonowy, jest korzystne dla pozwanej, ponieważ została obciążona opłatą uiszczoną od niższej kwoty wartości przedmiotu sporu.

Skarżąca zarzuciła też naruszenie przez Sąd I instancji konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w postaci zasady równości stron poprzez przyjęcie dowodów sprekludowanych, stosownie do art.505 5 k.p.c. Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, co zostało już omówione wcześniej , że sprawa nie została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym, a w związku z tym zarzut naruszenia art. 505 5 k.p.c. nie jest zasadny.

Strona apelująca kwestionuje także prawidłowość przeprowadzonych na rozprawie w dniu 5 sierpnia 2014 roku dowodów w postaci zeznań świadków zawnioskowanych w piśmie z dnia 18 czerwca 2014 roku (błędnie w apelacji wskazując, iż pismo zostało sporządzone w 2013 roku). Przewodniczący w Sądzie Rejonowym zarządzeniem z dnia 27 kwietnia 2014 roku doręczonym pełnomocnikowi powódki w dniu 5 czerwca 2014 roku wraz z przesłaniem odpisu sprzeciwu od nakazu zapłaty zobowiązał stronę do złożenia w terminie 14 dni pisma przygotowawczego w trybie art. 207 k.p.c, a więc właściwym do rozpoznania w niniejszej sprawie., zaś powód w wyznaczonym terminie złożył pismo. Trafnie Sąd Rejonowy nie uznał zawartych w piśmie procesowym wniesionym w dniu 18 czerwca 2014 roku wniosków dowodowych za spóźnione.

Pozwany podniósł w apelacji zarzut błędnego ustalenia stanu faktycznego przez Sąd I instancji. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania przez skarżącą, że Sąd orzekający w I instancji uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Dla wykazania słuszności zarzutu naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów konieczne jest zatem wykazanie przez skarżącą, iż ocena ta została dokonana sprzecznie z wymaganiami prawa procesowego, w sposób wybiórczy, nie odpowiadający zasadom logiki i doświadczenia życiowego. W ocenie Sądu odwoławczego pozwana nie zdołała wykazać, aby zaistniała którakolwiek z powołanych okoliczności. Ograniczyła się jedynie do wskazania własnej i subiektywnej oceny materiału dowodowego, a dokładnie do zakwestionowania oceny przeprowadzonej przez Sąd Rejonowy, ponadto skupiła się na tym, że z załączonych przez powódkę listów przewozowych, wobec ich nieprawidłowego wypełnienia, nie wynika, żeby doszło do wykonania przewozu na trasie D. do F. (Norwegia, na podstawie listu przewozowego nr (...)) oraz żeby doszło do zawarcia dwóch umów przewozu na trasie E.S. w Norwegii (na podstawie pozostałych listów przewozowych).

Strona apelująca wskazywała na pewne nieprawidłowości czy też nieścisłości w listach przewozowych CMR takie jak brak podpisów, czy nieokreślenie miejsca przyjęcia towaru. Zgodnie z art. 5 ust. 1 zd. 1 Konwencji o międzynarodowym transporcie drogowym, list przewozowy wystawia się w trzech oryginalnych egzemplarzach podpisanych przez nadawcę i przez przewoźnika, przy czym podpisy te mogą być wydrukowane, czy zastąpione przez stemple nadawcy lub przewoźnika, jeżeli pozwala na do ustawodawstwo kraju, w którym wystawiono list przewozowy. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 lit 5 Konwencji CMR list przewozowy powinien zawierać miejsce i datę przyjęcia towaru do przewozu oraz przewidziane miejsce jego wydania. W myśl art. 4 Konwencji CMR dowodem zawarcia umowy przewozu jest list przewozowy. Brak, nieprawidłowość lub utrata listu nie wpływa na istnienie ani ważność umowy przewozu, która mimo to podlega przepisom konwencji. Oznacza to, że fakt zawarcia umowy przewozu może być udowadniany wszelkimi innymi dowodami. Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy, należy stwierdzić, że ewentualne nieprawidłowości, czy nieprawidłowo wypełnione listy przewozowe CMR nie mają żadnego znaczenia skoro strona pozwana skutecznie nie zakwestionowała, że zleciła przewóz. Z treści pism procesowych skarżącej nie wynika żeby strona pozwana kwestionowała terminowość, prawidłowość wykonania zawartych umów przewozowych. Nie kwestionowała również ustalonego przewoźnego, zatem ewentualne zarzuty w tym konkretnym stanie faktycznym, co do nieprawidłowych zapisów, czy nieścisłości w liście przewozowym w miejscu nadania czy też odbioru przesyłki, czy też brak odpowiednich adnotacji na tych listach przewozowych nie mają żadnego znaczenia skoro nie sprowadzają się do merytorycznego zarzutu nienależytego, czy też nieprawidłowego wykonania umowy przewozu.

W ocenie Sądu Okręgowego niezasadny jest również zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c., który stanowi, że uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy sporządził uzasadnienie pisemne, wskazał podstawę faktyczną, dowody na podstawie których się oparł, wyjaśnił także podstawę prawną. Należy wskazać, że Sąd I instancji w sposób rzetelny i staranny sporządził uzasadnienie. Brak poruszenia w uzasadnieniu kwestii przywoływanej w apelacji, że rozpoznano sprawę w nieprawidłowym postępowaniu uproszczonym wynikał stąd, że sprawa nie była prowadzona w tym postępowaniu. Dlatego też Sąd Rejonowy nie mógł w żaden sposób odnieść się do wadliwości prowadzenia postępowania w trybie uproszczonym. Brak jest jakichkolwiek twierdzeń aby wpłynęło to na nieprawidłowość postępowania. Należy wskazać, że zarządzenie Przewodniczącego wydziału żeby wpisać sprawę do repertorium GC jako uproszczoną nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. W sprawie odbyła się rozprawa, zostali przesłuchani świadkowie, dopuszczono dowody z dokumentów, a żadna ze stron nie złożyła wniosku o przeprowadzenie dowodu, który nie mógłby być przeprowadzony w tym postępowaniu (z opinii biegłego sądowego). Reasumując, apelująca nie przedstawiła żadnych zarzutów, mogących skutkować orzeczeniem w postulowanym przez niego kierunku. Apelacja wniesiona przez nią okazała się niezasadna, zatem Sąd Okręgowy zgodnie z dyspozycją art. 385 k.p.c., orzekł o jej oddaleniu.

Orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego zapadło przy zastosowaniu przepisu art. 98 k.p.c. zw. z art. 99 k.p.c., w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 5 i § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t.).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Joanna Witkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Szczecinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka Woźniak,  Piotr Sałamaj ,  Jarosław Łazarski
Data wytworzenia informacji: