Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

UZASADNIENIE

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w I. wniosła o zasądzenie od J. H. (1) i Gminy K. solidarnie kwoty 190.200 zł wraz z kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazała, że zawarła z J. H. (1), będącym generalnym wykonawcą inwestora Gminy K. przy realizacji zamówienia publicznego pn. „Zagospodarowanie terenu rekreacyjnego – przystani kajakowej w K. ul. (...)”, umowę o roboty budowlane, której przedmiotem było wykonanie muru oporowego oraz trybuny z gabionów. Umowa została zgłoszona inwestorowi, który nie złożył sprzeciwu, zatem odpowiada solidarnie za zobowiązanie generalnego wykonawcy. Powód podniósł, że wykonał prace objęte umową, które odebrano bez zastrzeżeń, wobec czego wystawił J. H. (1) faktury VAT, a także – na żądanie J. H. (1) – przedłożył oświadczenie o niezaleganiu przez niego wymagalnych płatności na swoją rzecz. Powód zaznaczył, że J. H. (1) nie uregulował w całości jego należności i od listopada do końca grudnia 2018 r. podawał wiele przyczyn tego stanu rzeczy, a następnie unikając kontaktu.

W sprzeciwie od wydanego 16 lipca 2019 r., nakazu zapłaty, pozwany J. H. (1) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, wskazując że dokonał skutecznego potrącenia należności powódki z przysługującymi mu od niej należnościami, wobec czego nie jest on zobowiązany do zapłaty. Należności te stanowią: karę umowną za opóźnienie w wykonaniu prac (95.900 zł), wynagrodzenie za wynajęcie powódce koparki (46.051,20 zł) i ładowarki manitou (15940,40 zł) oraz wypożyczenie pracowników (30.750 zł).

W sprzeciwie od wydanego 16 lipca 2019 r., nakazu zapłaty, pozwana Gmina K. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Wskazała, że podwykonawca nie został jej zgłoszony ani w trybie przewidzianym przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych ani w trybie przewidzianym w Kodeksie cywilnym, a nadto roszczenia powoda względem generalnego wykonawcy wygasły na skutek dokonanego potrącenia. W zakresie potrącenia Gmina powieliła argumentację J. H. (1).

W odpowiedzi na sprzeciwy powódka zaprzeczyła istnieniu zobowiązań względem J. H.. Podniosła, że opóźnienie było przez nią niezawinione, wynikało z braku realizacji prac generalnego wykonawcy, ponadto wskazała, że nie wynajmowała od pozwanego ani sprzętu, ani pracowników. Ponadto podtrzymała argumentację w zakresie skutecznego zgłoszenia Gminie podwykonawcy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

J. H. (1) prowadzi działalność pod firmą (...) w Ś., której przedmiotem jest m.in. robót budowlanych.

Powódka prowadzi działalność w zakresie ogrodzeń i konstrukcji gabionowych.

Gmina K. realizowała inwestycję pod nazwą „Zagospodarowanie terenu rekreacyjnego – przystani kajakowej w K. ul. (...)”. W projekcie przewidziane były trybuny oraz mur oporowy z gabionów, Gmina zwracała się do powódki o ofertę na wykonanie tych prac, jednak ostatecznie do zawarcia umowy między Gminą a powódką nie doszło.

Niesporne, nadto maile k. 223-224

Wykonawca prac został wyłoniony w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. W dniu 26 czerwca 2018 r. Gmina K. zawarła, jako zamawiający, umowę z J. H. (1), jako wykonawcą na wykonanie całości inwestycji pod nazwą „Zagospodarowanie terenu rekreacyjnego – przystani kajakowej w K. ul. (...)”. Termin wykonania zadania ustalono na 4 października 2018 r.

W § 4 ustalono, że zapłata będzie dokonywana zgodnie ze szczegółowym harmonogramem rzeczowo-finansowym na podstawie faktycznego stanu zaawansowania robót stwierdzonego w protokole odbioru.

W § 5 umowy uregulowano kwestię zatrudniania podwykonawców, wskazując, że w razie zatrudnienia podwykonawców wykonawcę obciążać będą obowiązku wskazane w PZP. Wskazano, że wykonawca jest uprawniony do wykonywania prac budowlanych wchodzących w skład przedmiotu umowy za pomocą podwykonawców zgłoszonych, oraz w stosunku do których zamawiający nie zgłosił sprzeciwu w trybie art. 647 ¹ k.c. Brak zgłoszenia projektu umowy z podwykonawcą oraz samej umowy obwarowano karą umowną w wysokości 20.000 zł (ust. 4 i 6). W ust. 22 i 23 wskazano, jakie warunki musi spełniał umowa z podwykonawcą.

W § 7 ust. 21 nałożono na wykonawcę obowiązek przedkładania raportów miesięcznych z postępu prac, które miały zawierać m. in. informację o podmiotach zaangażowanych w realizację prac.

W § 10 ust. 1 wykonawca udzielił gwarancji jakości na okres 72 m-cy i rękojmi na taki sam okres.

W aneksie nr (...) z dnia 1.01.2018 r. do powyższej umowy, strony ustaliły że w trakcie jej realizacji wystąpiły okoliczności niezależne od nich, tj. kolizja budowanych obiektów z istniejącym gazociągiem zlokalizowanym niezgodnie z aktualną inwentaryzacją geodezyjną, kolizja budowanych obiektów z drzewem (wierzba) zlokalizowanym niezgodnie z inwentaryzacją geodezyjną, degradacja płyt ażurowych, które nie mogły zostać ponownie wbudowane, degradacja skarpy przez liczne samowypływy oraz rozbieżności między inwentaryzacją geodezyjną, a rzędną istniejącego terenu, skutkujące koniecznością przeprojektowania muru oporowego z gabionów – co uniemożliwiło realizację przedmiotu umowy zgodnie z jej pierwotnym brzmieniem. Jednocześnie przesunięto termin realizacji umowy do 31 października 2018 r.

Dowód:

- umowa z 26 czerwca 2018 r. – k. 130-142

- aneks nr (...) do umowy z 26 czerwca 2018 r. – k. 284-286

- harmonogram rzeczowo finansowy – k. 143-143v

- oferta J. H. (1) – k. 161-166

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w I. prowadzi działalność m.in. w zakresie robót budowlanych. Nie zajmuje się pracami ziemnymi.

W dniu 20 lipca 2018 r. J. H. (1) (jako zamawiający) zawarł z (...) sp. z o.o. (jako wykonawcą) umowę o roboty budowlane w ramach realizowanego przez J. H. (1) zamówienia publicznego na rzecz Gminy K. pn. „Zagospodarowanie terenu rekreacyjnego – przystani kajakowej w K. ul. (...)”.

Przedmiotem umowy było kompleksowe wykonanie muru oporowego i trybuny z gabionów na podstawie opisu przedmiotu zamówienia oraz dokumentacji projektowej przygotowanej przez zamawiającego stanowiącej załącznik nr 1 do umowy. Zakres prac obejmował wykonanie dokumentacji wykonawczej i budowlanej, wykonanie gabionów, transport gabionów na budowę, zakup, transport i ułożenie rury odwadniającej (...) oraz geowłókniny, zakup i transport kamienia, wykonanie ławek, zabudowę (montaż gabionów i amfiteatru z montażem siedzisk, w tym wykonanie fundamentów pod gabion z klińca. Termin realizacji prac określono na 5 września 2018 r.

Wynagrodzenie wykonawcy zostało ustalone w łącznej kwocie 842.550 zł brutto, przy czym za wykonanie murów oporowych z gabionów ustalono kwotę 580.000 zł netto, zaś za wykonanie amfiteatru kwotę 105.000 zł netto + 23% sumy tych kwot tytułem podatku VAT (157.550 zł).

Zgodnie z § 4 ust. 1 umowy zapłata za wykonanie przedmiotu umowy dokonywana będzie zgodnie ze szczegółowym harmonogramem rzeczowo-finansowym na podstawie faktycznego stanu zaawansowania robót stwierdzonego przez zamawiającego w protokole odbioru po uprzednim zgłoszeniu przez wykonawcę gotowości do odbioru częściowego wykonanych robót, na podstawie faktur częściowych za wykonanie poszczególnych części lub etapów realizacji przedmiotu umowy oraz na podstawie faktury końcowej.

Zgodnie z § 4 ust. 6 umowy zamawiający wyznaczy termin odbioru w ciągu 7 dni od dnia zgłoszenia przez wykonawcę kompletnego zgłoszenia gotowości do odbioru. W przypadku stwierdzenia przez zamawiającego, iż zgłoszenie gotowości do odbioru jest niekompletne, tj. nie zawiera dokumentów, o którym mowa w ust. 5, zamawiający jest uprawniony do wezwania wykonawcy do uzupełnienia stwierdzonych braków. Zamawiający wyznaczy termin odbioru w ciągu 7 dni od dnia uzupełnienia przez wykonawcę braków zgłoszenia gotowości do odbioru.

Zgodnie z § 4 ust. 7 podstawą do wystawienia przez wykonawcę faktury częściowej będzie protokół odbioru częściowego robót potwierdzony przez wykonawcę i zamawiającego. 1) wykonawca będzie wystawiał zamawiającemu każdą fakturę częściową w terminie do 7 dni od daty protokołu odbioru częściowego robót bez zastrzeżeń, stanowiącego podstawę do jej wystawienia; 2) zamawiający będzie dokonywał zapłaty faktury częściowej w terminie do 30 dni od daty dostarczenia zamawiającemu prawidłowo wystawionej faktury wraz z dokumentami rozliczeniowymi, przelewem na rachunek bankowy wykonawcy.

Zgodnie z § 4 ust. 8 rozliczenie końcowe: 1) podstawą do wystawienia przez wykonawcę faktury końcowej jest sporządzony protokół odbioru końcowego potwierdzony przez wykonawcę i zmawiającego; 2) faktura końcowa zostanie wystawiona w terminie do 7 dni od daty podpisania protokołu; 3) zamawiający dokona zapłaty przelewem na rachunek bankowy wskazany w ust. 7 pkt 2 umowy w terminie do 30 dni od daty dostarczenia zamawiającemu prawidłowo wystawionej faktury wraz z dokumentami rozliczeniowymi.

W § 4 ust. 10 umowy strony ustaliły, iż na zasadzie potrącenia umownego, z wynagrodzenia zamawiający może potrącić wszelkie roszczenia przysługujące mu na podstawie umowy, w szczególności kary umowne, roszczenie o uzupełnienie zabezpieczenia, koszty wykonania zastępczego oraz roszczenie o obniżenie wynagrodzenia.

Paragraf § 5 umowy przewidywał uregulowania dot. podwykonawców, identyczne jak w umowie J. H. (1) z Gminą.

Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 1 do obowiązków zamawiającego należy protokolarne przekazanie wykonawcy terenu budowy w ciągu 7 dni od podpisania umowy na pisemny wniosek wykonawcy.

Zgodnie z § 10 wykonawca udziela zamawiającemu gwarancji jakości na roboty budowlane wchodzące w skład przedmiotu umowy na okres 60 miesięcy, licząc od dnia odbioru końcowego. Okres rękojmi za wady na roboty budowlane wchodzące w skład przedmiotu umowy jest równy okresowi gwarancji jakości i wynosi 72 miesiące od dnia odbioru końcowego.

Zgodnie z § 12 ust. 1 a) wykonawca płaci zamawiającemu kary umowne: a) za nieterminowe wykonanie przedmiotu umowy w stosunku do terminu określonego w § 2 ust. 1 pkt 2 w wysokości 0,5% wynagrodzenia za każdy dzień zwłoki, b) za zwłokę w usunięciu wad lub usterek stwierdzonych przy odbiorach robót lub w okresach gwarancji jakości lub rękojmi za wady w wysokości 0,1% wynagrodzenia za każdy dzień zwłoki, liczony od dnia upływu terminu wyznaczonego na usunięcie wad lub usterek.

W dniu 30 lipca 2018 r. sporządzono aneks do powyższej umowy, na mocy którego wykreślono postanowienia § 3 ust. 2 dotyczące wynagrodzenia zastępując je treścią „za wykonanie przedmiotu umowy zamawiający zobowiązuje się zapłacić wykonawcy wynagrodzenie w wysokości a) wykonanie murów oporowych z gabionów w kwocie 580.000 zł netto oraz b) amfiteatru w kwocie 105.000 zł netto co stanowi łączną kwotę umowy w wysokości 685.000 zł netto.” Wykreślono treść § 10 ust. 1, 2 umowy, nadając mu brzmienie: „wykonawca nie ubezpiecza robót, sprzętu i urządzeń znajdujących się na terenie budowy” i ustalając zastosowanie procedury odwróconego VAT-u. Wykreślono postanowienia § 3 ust. 2 nadając mu brzmienie „1. wykonawca udziela zamawiającemu gwarancji jakości na roboty budowlane wchodzące w skład przedmiotu umowy, na okres 72 miesięcy, licząc od dnia odbioru końcowego; 2. okres rękojmi za wady na roboty budowlane wchodzące w skład przedmiotu umowy jest równy okresowi gwarancji jakości zaoferowanemu przez wykonawcę i wynosi 72 miesięcy licząc od dnia odbioru końcowego”. Wykreślono postanowienia § 11 i nadano mu brzmienie „wykonawca nie wnosi zabezpieczenia należytego wykonania umowy.”

Niesporne, nadto dowód:

- odpis KRS – k. 8-10

- umowa z 20 lipca 2018 r. – k. 12-22 i 78-99

- zeznania J. M. (1) – k. 331-333, 344-344v

- aneks nr (...) do umowy z 20 lipca 2018 r. – k. 23-24 i 100-101

Prace ziemne po gabiony (wykopy pod fundamenty) miał wykonać J. H. (1). W trakcie prac wyszła na jaw konieczność wykonania dodatkowego odwodnienia (drenaż francuski), które miało znajdować się pod fundamentem. Te prace także miał wykonać J. H. (1), jako że umowa z powódką dotyczyła wykonania odwodnienia obok murów, a nie pod fundamentami.

Dowód :

- zeznania świadka J. M. (1) – k. 331-333, 344-344v

- zeznania świadka S. S. (1) k. 331-331v

- zeznania świadka I. K. (1) – k. 334v-335v

- zeznania pozwanego J. H. (1) – k. 345v-346

- protokół z narady nr. 5 k. 104

W dniu 3 sierpnia 2018 r. Gmina K. dokonała częściowego odbioru robót od J. H. (1), obejmujących prace wykonywane w okresie od 5 lipca 2018 r. do 7 sierpnia 2018 r. bez zastrzeżeń.

W dniu 31 sierpnia 2018 r. Gmina K. dokonała częściowego odbioru robót od J. H. (1), obejmujących prace wykonywane w okresie od 4 sierpnia 2018 r. do 31 sierpnia 2018 r. bez zastrzeżeń.

W dniu 1 października 2018 r. Gmina K. dokonała częściowego odbioru robót od J. H. (1), obejmujących prace wykonywane w okresie od 1 września 2018 r. do 30 września 2018 r. bez zastrzeżeń.

W dniu 31 października 2018 r. Gmina K. dokonała końcowego odbioru robót od J. H. (1)

Dowód:

- protokoły odbioru robót – k. 143-151

W toku realizacji inwestycji odbywały się narady z udziałem m.in. inwestora (Gminy K.) oraz generalnego wykonawcy (J. H. (1)).

W dniu 13 sierpnia 2018 r. stwierdzono, że trwają prace dot. odwodnienia terenu i wykopy pod gabiony, realizacja gabionów jest opóźniona względem harmonogramu robót, w tym dniu przedłożono projekt wykonawczy gabionów.

W dniu 20 sierpnia 2018 r. stwierdzono, że realizacja gabionów jest opóźniona względem harmonogramu robót, przy czym trwają prace budowy odwodnienia terenu, wykopy pod gabiony. Wykonawca został zobowiązany do zintensyfikowania prac – zadeklarował on rozpoczęcie prac przez zatwierdzonego podwykonawcę od 22 sierpnia 2018 r. Nadto zostały odkryte nowe samowypływy – zalecono dodatkowe odwodnienie przed zagęszczeniem gruntu pod konstrukcję gabionów.

W dniu 3 września 2018 r. stwierdzono, że realizacja gabionów jest opóźniona względem harmonogramu robót, przy czym trwają prace budowy odwodnienia terenu, podbudowa i montaż gabionów.

W dniu 10 września 2018 r. stwierdzono, że realizacja gabionów jest opóźniona względem harmonogramu robót, przy czym trwają prace budowy odwodnienia terenu, podbudowa i montaż gabionów.

Dowód:

- protokół z narady nr 4 – k. 102-103

- protokół z narady nr 5 – k. 104-105

- protokół z narady nr 7 – k. 106-107

- protokół z narady nr 8 – k. 108-109

Na początku sierpnia 2018 r. J. M. (1) wraz z S. S. (1) odwiedził plac budowy, przy czym nie był on przygotowany na wkroczenie z pracami przez spółkę (...). W dniu 27 sierpnia 2018 r. w chwili wejścia na plac budowy, prace odwadniające nie były ukończone, co uniemożliwiało rozpoczęcie prac w terminie. Nadto nie wykonano wykopów. Wykopy i prace drenażowe wykonywali pracownicy J. H. (1), przy czym był to obowiązek jego obciążający. Powódka miała wykonać wyłącznie odwodnienie pod gabionami oraz same gabiony.

Dowód:

- dokumentacja fotograficzna – k. 199-206 i 208-214

- notatka służbowa S. S. (1) – k. 207

- zeznania świadka S. S. (1) – k. 331-331v

- zeznania świadka J. M. (1) – k. 331-333, 343v-344

W dniu 7 sierpnia 2018 r. J. H. (1) dokonał częściowego odbioru robót od spółki (...) obejmujących prace wykonywane w okresie od 20 lipca 2018 r. do 7 sierpnia 2018 r. bez zastrzeżeń.

Zakończenie robót przez spółkę (...) nastąpiło 3 października 2018 r. W tym samym dniu J. H. (1) dokonał odbioru robót obejmujących wykonanie dokumentacji projektowej i murów, wykonanie dokumentacji projektowej, wykonanie murów oporowych, w tym: wykonanie gabionów w metalu, transport gabionów na budowę, zakup, transport i ułożenie rury odwadniającej, zakup i transport kamienia na budowę, montaż gabionów, wynajem sprzętu specjalistycznego, zakwaterowanie pracowników. Prace były wykonywane w okresie od 7 sierpnia 2018 r. do 3 października 2018 r., przy czym jakość wykonanych robót określono jako dobrą, zaś wartość netto prac według tabeli jako kwotę 375.010 zł. W protokole nie wpisano żadnych uwag, protokół podpisał J. H..

dowód:

- protokół odbioru wykonanych robót budowlanych – k. 25-26

- protokoły odbioru – k. 179-182

Gmina odebrała prace od J. H. (1) w dniu 31.10.2018 r., nie stwierdzono usterek.

dowód :

- protokół odbioru k. 150-151

W dniu 3 października 2018 r. (...) sp. z o.o. wystawiła J. H. (1) fakturę VAT nr (...) (końcową) za wykonane na jego rzecz prace na kwotę 375.010 zł, z terminem płatności na 2 listopada 2018 r.

W dniu 8 października 2018 r. (...) sp. z o.o. sporządziła oświadczenie wskazujące, że na dzień jego spisania J. H. (1) nie zalega z płatnościami za powierzone jej prace, a nadto że spółka nie korzystała z udziału dalszych wykonawców.

Pismem z 6 grudnia 2018 r. (...) sp. z o.o. wezwała J. H. (1) do zapłaty kwoty 190.020 zł tytułem zaległości z faktury nr (...) – w terminie 7 dni.

Pismem z 20 grudnia 2018 r., adwokat M. M., działając w imieniu (...) sp. z o.o., wezwał J. H. (1) oraz Gminę K. do zapłaty kwoty 190.020 zł tytułem zaległości z faktury nr (...) wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wymagalności do dnia zapłaty – w terminie 7 dni

Pismem z 3 stycznia 2019 r. J. H. (1) wezwał (...) sp. z o.o., o dokonanie kompensaty wzajemnych rozrachunków, wskazując że zalega z zapłatą na rzecz spółki kwotę 190.020 zł, zaś spółka na jego rzecz kwotę łącznie 229.742 zł. Na powyższą należność składają się zobowiązania z: FV nr (...) z 3 stycznia 2019 r. na kwotę 61.992 zł, tytułem usług sprzętem specjalistycznym przy montażu muru oporowego na inwestycnji dot. zagospodarowaia terenu rekreacyjnego – przystani kajakowej w K. ul. (...); FV nr (...) z 3 stycznia 2019 r. na kwotę 30.750 zł, tytułem usługi leasingu pracowniczego przy montażu muru oporowego na inwestycji dot. zagospodarowania terenu rekreacyjnego – przystani kajakowej w K. ul. (...); nota księgowa nr (...) z 3 stycznia 2019 r. na kwotę 137.000 zł, tytułem nieterminowego wykonania umowy o roboty budowlane z 20 lipca 2018 r.

Pismem z 7 stycznia 2019 r. J. H. (1), ustosunkowując się do zobowiązania Gminy K., wskazał że wystawił na rzecz spółki (...) notę księgową za nieterminowe wykonanie umowy oraz faktury za usługę sprzętem i wykorzystanie jego pracowników, przy czym dokonał kompensaty wierzytelności i nie jest już dłużnikiem tej spółki.

Pismem z 8 stycznia (...)., (...) sp. z o.o., odesłała przekazane jej faktury i notę, stwierdzając brak podstaw do ich zaakceptowania, a nadto ponownie wezwała J. H. (1) do zapłaty kwoty 190.020 zł tytułem zaległości z faktury nr (...) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 3 listopada 2018 r. do dnia zapłaty.

Pismem z 10 stycznia 2019 r. Gmina K. wezwała (...) sp. z o.o. do złożenia wyjaśnień w sprawie wezwania do zapłaty.

J. H. (1) ponowił wobec powódki oświadczenie o potrąceniu w dniu 20 sierpnia 2019 r., wskazując, że potrąca kwotę 95.900 zł z tytułu kary umownej i 92.742 zł za wykonane usługi.

Dowód:

- faktura VAT nr (...) – k. 27

- oświadczenie – k. 28

- pismo z 6 grudnia 2018 r. – k. 29

- pismo z 20 grudnia 2018 r. – k. 30

-pismo z 3 stycznia 2019 r. – k. 31

- Faktury – k. 32-33 i 111-112

- nota księgowa (...) – k. 34 i 110

- korespondencja – k. 152-160

- pismo z 8 stycznia 2019 r. – k. 35-40

- pismo z 10 stycznia 2019 r. z załącznikami – k. 41-43.

Pismem z 14 sierpnia, działając w imieniu J. H. (1) r. pr. K. S. wezwał spółkę (...) do zapłaty w terminie 3 dni od otrzymania pisma do zapłaty kwoty 95.900 zł, określonej notą księgową nr (...), naliczonej na podstawie § 12 ust. 1 pkt 1 umowy, z uwagi na przekroczenie umownego terminu wykonania umowy o 28 dni.

Pismem z 20 sierpnia 2019 r. , działając w imieniu spółki (...), adwokat M. M. odmówił zapłaty żądanej kwoty, wskazując że z żądaniem J. H. (1) wystąpił po 4 miesiącach od wykonania zobowiązania, a nadto podnosząc, że wcześniej zapewniał on o rychłej zapłacie należności przysługujących spółce.

Wobec braku zapłaty przez spółkę (...), działając w imieniu J. H. (1) r. pr. K. S., pismem z 20 sierpnia 2019 r. dokonał potrącenia przysługującej mu wierzytelności od spółki z należnością z tytułu wynagrodzenia za wykonane prace, wskazując że łączna kwota zobowiązania spółki (...) wobec J. H. (1) wynosi 188.642 zł.

Dowód:

- pismo z 7 sierpnia 2019 r. wraz z pełnomocnictwem – k. 113-114

- pismo z 20 sierpnia 2019 r. z dowodem nadania – k. 215-216

Gmina K. od I. K. (1) otrzymała zarówno projekt umowy pomiędzy J. C. (1) a J. H. (1), jak i samą umowę. Zgłaszała też do tej umowy zastrzeżenia dotyczące okresu gwarancji. Informacja o tym, że prace w zakresie gabionów wykonuje powódka widniała także na raportach, przekazywanych Gminie przez J. H. zgodnie z umową. Ponadto powódka za pośrednictwem I. K. przedkładała Gminie comiesięczne oświadczenia, że na dzień sporządzenia oświadczenia J. H. nie zalega z płatnościami za powierzone prace.

Pracownica Gminy A. M.-G. korespondowała z powódką jeszcze przed zawarciem umowy pomiędzy powódką a J. H. i po jej zawarciu, omawiane były kwestie techniczne. Gmina 8.08.2018 r. otrzymała od powódki do zatwierdzenia projekt na gabiony.

Prace projektowe dotyczące gabionów były wykonywane w części przez W. B., który wraz z J. M. (1) – mężem prezes powódki – uczestniczył w spotkaniu z J. H. (1) oraz przedstawicielkami Gminy – m. in. A. G., a nadto Burmistrzem Gminy K..

Gmina nie obciążyła J. H. karami umownymi za niezgłoszenie podwykonawcy.

Dowód:

- protokół z narady nr 4 – k. 102-103

- zeznania świadka M. C. (1) – k. 334-334v

- zeznania świadka J. C. (2) – k. 343-343v

- oświadczenia – k. 217-218

- mail k. 219-222

- korespondencja mailowa z projektem k. 225-253

- zeznania świadka I. K. (1) – k. 334v-335v

- zeznania pozwanego J. H. (1) – k. 345v-346

- zeznania świadka W. B. – k. 330v

- zeznania świadka S. S. (1) – k. 331-331v

- zeznania świadka J. M. (1) – k. 331-333, 343v-344

Kamień na budowę gabionów został dostarczony na plac odległy od placu budowy, gdyż na placu budowy nie było miejsca na jego składowanie.

Dowód:

- zeznania świadka M. C. (1) – k. 334-334v

W transporcie tego kamienia, a także przy zasypywaniu kamieni do gabionów uczestniczyli częściowo pracownicy i sprzęt J. H..

Dowód :

- zeznania świadka I. K. (1) – k. 334v-335v

- zeznania pozwanego J. H. (1) – k. 345v-346

- zeznania świadka M. C. (2) k. 336

- zeznania świadka R. P. k. 336

- zeznania świadka P. G. k. 336v

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Powództwo okazało się w całości uzasadnione.

Powódkę i J. H. (1) łączyła umowa o roboty budowlane. Art. 647 k.c. stanowi, że przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Powódka żądała zapłaty umówionego wynagrodzenia. Samo zawarcie umowy, wykonanie prac, a także wysokość pozostałego do zapłaty wynagrodzenia nie były przedmiotem sporu. Pozwany J. H. (1) wskazał, że roszczenie powódki wygasło na skutek złożonego oświadczenia o potrąceniu.

Zgodnie z art. 498 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe (art. 499 k.c.)

W ocenie Sądu oświadczenie złożone przez pozwanego jest bezskuteczne, gdyż pozwany nie wykazał, że przysługują mu roszczenia wskazane w tym oświadczeniu. Pierwsze z nich to kara umowna, naliczona za opóźnienie w wykonaniu prac. Stosownie do art. 483. § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). W niniejszej sprawie takie postanowienie znalazło się w umowie stron, niespornym jest też, że powódka nie wykonała zobowiązania w terminie. Jednakże powódka podniosła, że opóźnienie było przez nią niezawinione, nie było więc zwłoką, przy czym to powódkę obciąża dowód braku winy (art. 476 k.c.). W ocenie Sądu powódka uwolniła się z odpowiedzialności za przekroczenie terminu umowy. Umowa miała zostać zrealizowana do 5 września 2018 r. tj. w ciągu 47 dni, licząc od dnia jej podpisania. W toku postępowania dowodowego zostało ustalone bezspornie, że prace poprzedzające prace powódki – wykopy pod fundamenty i drenaż francuski – miał wykonać pozwany. Przyznał to on sam i potwierdziła to jego pracownica I. K.. Powódka twierdziła, iż pozwany nie wykonał tych prac do końca sierpnia 2018 r. Materiał dowodowy wskazuje zaś, że co najmniej do 20.08.2018 r. powódka nie mogła rozpocząć swoich prac. Powódka na dowód swoich twierdzeń przedstawiła dokumentację zdjęciową. Zdjęcia te każda ze stron starała się interpretować na własną korzyść, jednakże w ocenie Sadu za wiarygodnością zeznań świadków strony powodowej w tym zakresie przemawia przede wszystkim treść protokołów narad i treść aneksu, jaki Gmina podpisała z J. H.. Z dokumentów tych wynika, że problemem na budowie był stan wód gruntowych. Jeśli zatem w protokole z 20 sierpnia 2018 r. stwierdzono nowe samowypływy ze skarpy i zalecono dodatkowe odwodnienie przed zagęszczeniem gruntu pod konstrukcję gabionów, to oczywistym jest, że na ten dzień prace odwodnieniowe, poprzedzające prace powódki, nie mogły być wykonane, skoro są dopiero zalecone. Pierwsze prace dotyczące gabionów odnotowano w protokole narady z 3.09.2018 r. Dlatego też, wobec braku protokołu przekazania powódce placu budowy (co było obowiązkiem J. H.) i wobec wskazanej treści protokołu narady, należy przyjąć, że co najmniej jeszcze 20 sierpnia 2018 r. powódka nie mogła rozpocząć swoich prac. Ponadto, wbrew temu, co starali się wskazywać świadkowie strony pozwanej i sam pozwany, zdjęcia złożone przez powoda czynią co najmniej wątpliwymi zapewnienia o wykonaniu prac odwadniających, skoro na części z nich widać stojącą wodę. Z tego względu Sąd uznał za wiarygodne zeznania J. M. i S. S., że w sierpniu 2018 r. teren nie był przygotowany w taki sposób, by powódka mogła rozpocząć prace, jako że zeznania te korespondują z treścią protokołu budowy z 20.08.2018 r., a był to dokument sporządzany bez udziału powódki i bez jej wiedzy. Nawet więc przyjmując niekorzystne dla powódki założenie, że od 21.08.2018 r. mogła rozpocząć prace, to oznacza to, że całość prac została wykonana w ciągu 44 dni (do 3.10.2018 r.), podczas gdy zgodnie z umową było na to 47 dni. Powódka zwolniła się więc z odpowiedzialności za przekroczenie terminu, a więc pozwanemu nie przysługują jakiekolwiek roszczenia z tytułu kar umownych. Dodać trzeba, że pozwani podnosząc zarzut zawinionego opóźnienia, są nielojalni wobec powódki, jako że Gmina przedłużyła J. H. termin do wykonania umowy, a w aneksie wskazano jako przyczynę uniemożliwiającą dochowanie pierwotnego terminu m. in. problemy z odwodnieniem. Mimo tego pozwani są zgodni co do tego, że te same przyczyny, które dla pozwanego stanowiły usprawiedliwienie opóźnienia, dla powódki nie powinny stanowić takiego usprawiedliwienia. Trzeba też wskazać, że nie są w ocenie Sądu wiarygodne te zeznania świadków, które dotyczą rzekomego pijaństwa pracowników powódki na terenie budowy. Takie sytuacje, jako że stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa, powinny być szczegółowo dokumentowane, a pracownicy usuwani. Jeśli w toku prac nie powstał żaden dokument dotyczący tego faktu, nie odnotowano tego także w protokołach rady budowy, to w ocenie Sądu podnoszenie tego faktu dopiero w zeznaniach pracowników pozwanego ma za zadanie wyłącznie zdyskredytowanie firmy powódki i uwiarygodnienie twierdzeń, że bez pomocy pozwanego powódka w ogóle nie wykonałaby prac i że ponosi odpowiedzialność za opóźnienie. Reasumując, potrącenie kary umownej uznano za nieskuteczne.

Kolejne z przedstawionych do potrącenia wierzytelności dotyczyły wynagrodzenia za wynajem powódce sprzętu i pracowników. Podstawę roszczenia stanowi zatem art. 659. § 1 k.c., regulujący treść umowy najmu. Zadaniem pozwanego, zgodnie z art. 6 k.c., było wykazać, że strony zawarły opisywane przez niego umowy, a także ilości przepracowanych (odpowiednio przez sprzęt i pracowników) godzin. Tego ciężaru pozwany nie udźwignął.

Za prawdziwe należy uznać te zeznania pracowników pozwanego, które wskazują na pewną pomoc przy wykonaniu gabionów, tj. transportowanie kamieni i częściowo ich układanie przez pracowników pozwanego i z użyciem jego sprzętu. Fakt przewożenia kamieni potwierdzili bowiem także świadkowie strony powodowej, argumentując to jednak składowaniem kamieni w miejscu odległym od placu budowy. Trzeba przy tym podkreślić, że inspektor nadzoru M. C. potwierdził, że na placu budowy nie było miejsca na składowanie kamieni. Jeśli zatem pozwany tak zorganizował plac budowy, że nie można było tam składować materiału, to trudno oczekiwać od powódki, by płaciła za dowiezienie materiału z miejsca, w którym jego składowanie było możliwe. Niezależnie jednak od uznania za wykazany faktu częściowej przynajmniej pomocy pracowników i sprzętu pozwanego przy pracach powódki, nie może być uznane za wykazane roszczenie zgłoszone przez pozwanego do potrącenia. Trzeba bowiem zważyć, że z materiału dowodowego nie wynika, by strony zawarły jakąkolwiek umowę na wynajem sprzętu czy pracowników. Sam pozwany w swoich zeznaniach nie stwierdził, że umówił się z powódką na dostarczenie sprzętu i pracowników wg skonkretyzowanych stawek („nie ustalaliśmy stawek”), stwierdził jedynie, że powódka winna była znać te stawki. Takie zeznania prowadzą do wniosku, że żadna umowa najmu nie została zawarta. Należy raczej domniemywać, że pozwany, wiedząc, że prace opóźniają się częściowo z jego winy, zdecydował się najpierw zaangażować swoich pracowników, a potem – już po fakcie – obciążył powódkę samodzielnie, a wręcz dowolnie ustalonymi kosztami. O tym, że umowa na wynajem sprzętu czy pracowników nie została zawarta, świadczy też to, że ani praca sprzętu, ani czas pracy pracowników nie był dokumentowany. Pozwany przedstawił wprawdzie na rozprawie swoje zapiski w tym przedmiocie, ale jako pochodzące od bezpośrednio zainteresowanego wynikiem sporu nie mają one żadnej wartości dowodowej, mogły być sporządzone w sposób całkowicie odbiegający od rzeczywistości. Normalną praktyką przy wynajmie sprzętu jest sporządzanie kart pracy sprzętu, potwierdzających, jaki sprzęt, w jakiej dacie i w jakich godzinach był używany, podpisywanych przez obie strony. Brak takich kart stanowi dla Sądu jednoznaczny dowód, że żadnych ustaleń w przedmiocie odpłatnego udostępnienia sprzętu być nie mogło, jako że nie do pogodzenia z zasadami doświadczenia życiowego jest założenie, że powódka godziła się płacić za sprzęt bez weryfikowania czasu faktycznego jego wykorzystania. Te same rozważania dotyczą najmu pracowników, z tą różnica, że w takim wypadku czas pracy dokumentuje się listami obecności, zawierającymi godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy. W niniejszej sprawie żadne takie dokumenty nie powstały, a zeznania świadków powołanych przez J. H. są wzajemnie sprzeczne. Zeznania I. K. co do ilości pracowników pracujących na rzecz powódki i sposobu dokumentowania tych prac podważyli sami ci pracownicy, mianowicie A. B. wskazał, że przy gabionach nie wykonywał żadnych prac, M. C. i D. G. i P. G. natomiast – że nie mieli polecenia, aby dzwonić do I. K. i informować ją o ilości godzin przepracowanych dla powoda. Ponadto zwraca uwagę fakt, że zapiski pozwanego dotyczyły częściowo dni już po odbiorze prac powódki. W tym zakresie pozwany zeznawał, że chodziło o prace poprawkowe i porządkujące, jednakże protokół odbioru prac powódki został sporządzony bez żadnych uwag; przy tym wbrew zapewnieniom pozwanego, że takiego dokumentu nie podpisywał (bo odbiory formalne odbywały się wyłącznie między nim a Gminą), na dokumencie tym widnieje jego podpis. Wszystko to sprawia, że zarówno zeznania pozwanego, jak i jego notatki co do rzekomego czasu pracy sprzętu i pracowników nie mogą być uznane za wiarygodne. Wobec zatem faktu, że pozwany nie wykazał ani treści porozumienia co do zasad udostępnienia sprzętu i pracowników, ani ilości godzin przepracowanych, także i w tym zakresie zarzut potrącenia należało uznać za nieskuteczny. W tym miejscu należy wyjaśnić, że nie był przydatny dla rozstrzygnięcia zgłoszony przez Gminę wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, który miałby wyliczyć ilość godzin potrzebnych do wykonania gabionów. Opinia biegłego miałaby walor czysto hipotetyczny i dotyczyła wszystkich prac, podczas gdy dla ustalenia rozmiaru ewentualnego roszczenia pozwanego konieczne jest ustalenie konkretnej ilości godzin przepracowanych przez pracowników pozwanego i jego sprzęt. Materiał dowodowy nie daje podstaw do ustalenia, że pozwany wykonał wszystkie prace dotyczące gabionów (nawet sam pozwany nie twierdzi, że prace te wykonał w 100%), wobec czego opinia biegłego nie mogła uzupełnić niedostatków dowodowych w materiale przedstawionym przez pozwanego.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że wobec J. H. powództwo jest uzasadnione w całości, z uwagi na nieskuteczność zarzutu potrącenia. Pozostaje rozważyć, czy za zobowiązanie J. H. odpowiada Gmina K..

Niespornym jest, że prace wykonywane w ramach spornej inwestycji podlegały reżimowi ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2004 r. nr 19 poz. 177, dalej: p.z.p.). Kwestię solidarnej odpowiedzialności inwestora oraz warunki jej powstania regulują przepisy art. 143 b i c tej ustawy.

Przepisy te mają brzmienie następujące:

Art. 143b 1. Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca zamówienia na roboty budowlane zamierzający zawrzeć umowę o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, jest obowiązany, w trakcie realizacji zamówienia publicznego na roboty budowlane, do przedłożenia zamawiającemu projektu tej umowy, przy czym podwykonawca lub dalszy podwykonawca jest obowiązany dołączyć zgodę wykonawcy na zawarcie umowy o podwykonawstwo o treści zgodnej z projektem umowy.

2. Termin zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy przewidziany w umowie o podwykonawstwo nie może być dłuższy niż 30 dni od dnia doręczenia wykonawcy, podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy faktury lub rachunku, potwierdzających wykonanie zleconej podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy dostawy, usługi lub roboty budowlanej.

3. Zamawiający, w terminie określonym zgodnie z art. 143d ust. 1 pkt 2, zgłasza w formie pisemnej zastrzeżenia do projektu umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane:

1) niespełniającej wymagań określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia;

2) gdy przewiduje termin zapłaty wynagrodzenia dłuższy niż określony w ust. 2.

4. Niezgłoszenie w formie pisemnej zastrzeżeń do przedłożonego projektu umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, w terminie określonym zgodnie z art. 143d ust. 1 pkt 2, uważa się za akceptację projektu umowy przez zamawiającego.

5. Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca zamówienia na roboty budowlane przedkłada zamawiającemu poświadczoną za zgodność z oryginałem kopię zawartej umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, w terminie 7 dni od dnia jej zawarcia.

6. Zamawiający, w terminie określonym zgodnie z art. 143d ust. 1 pkt 2, zgłasza w formie pisemnej sprzeciw do umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, w przypadkach, o których mowa w ust. 3.

7. Niezgłoszenie w formie pisemnej sprzeciwu do przedłożonej umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, w terminie określonym zgodnie z art. 143d ust. 1 pkt 2, uważa się za akceptację umowy przez zamawiającego.

8 (…)

9. (…)

10. Przepisy ust. 1-9 stosuje się odpowiednio do zmian tej umowy o podwykonawstwo.

Art. 143c 1. Zamawiający dokonuje bezpośredniej zapłaty wymagalnego wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, który zawarł zaakceptowaną przez zamawiającego umowę o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, (…), w przypadku uchylenia się od obowiązku zapłaty odpowiednio przez wykonawcę, podwykonawcę lub dalszego podwykonawcę zamówienia na roboty budowlane.

2. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1, dotyczy wyłącznie należności powstałych po zaakceptowaniu przez zamawiającego umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, lub po przedłożeniu zamawiającemu poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są dostawy lub usługi.

3. Bezpośrednia zapłata obejmuje wyłącznie należne wynagrodzenie, bez odsetek, należnych podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy.

4. Przed dokonaniem bezpośredniej zapłaty zamawiający jest obowiązany umożliwić wykonawcy zgłoszenie w formie pisemnej uwag dotyczących zasadności bezpośredniej zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, o których mowa w ust. 1. Zamawiający informuje o terminie zgłaszania uwag, nie krótszym niż 7 dni od dnia doręczenia tej informacji.

5. W przypadku zgłoszenia uwag, o których mowa w ust. 4, w terminie wskazanym przez zamawiającego, zamawiający może:

1) nie dokonać bezpośredniej zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, jeżeli wykonawca wykaże niezasadność takiej zapłaty albo

2) złożyć do depozytu sądowego kwotę potrzebną na pokrycie wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy w przypadku istnienia zasadniczej wątpliwości zamawiającego co do wysokości należnej zapłaty lub podmiotu, któremu płatność się należy, albo

3) dokonać bezpośredniej zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, jeżeli podwykonawca lub dalszy podwykonawca wykaże zasadność takiej zapłaty.

6. W przypadku dokonania bezpośredniej zapłaty podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, o których mowa w ust. 1, zamawiający potrąca kwotę wypłaconego wynagrodzenia z wynagrodzenia należnego wykonawcy.

7. Konieczność wielokrotnego dokonywania bezpośredniej zapłaty podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, o których mowa w ust. 1, lub konieczność dokonania bezpośrednich zapłat na sumę większą niż 5% wartości umowy w sprawie zamówienia publicznego może stanowić podstawę do odstąpienia od umowy w sprawie zamówienia publicznego przez zamawiającego.

8. Do solidarnej odpowiedzialności zamawiającego, wykonawcy, podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy z tytułu wykonanych robót budowlanych stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.

Odnosząc się do zarzutów Gminy, że powódka nie została zgłoszona w sposób określony przepisami Kodeksu cywilnego należy w tym miejscu wskazać, że przepisy PZP stanowią lex specialis w szczególności względem art. 647 ¹ k.c., co wyraźnie wynika z treści art. 143c ust. 8. Zatem o ile zastosowaniem ma ustawa Prawo zamówień publicznych, przesłanki powstania odpowiedzialności solidarnej inwestora określa ta ustawa, a nie kodeks cywilny.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów warunki dokonania bezpośredniej zapłaty wynagrodzenia są następujące: Po pierwsze podwykonawca lub dalszy podwykonawca zawarł zaakceptowaną przez zamawiającego umowę o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane. Po drugie, wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca zamówienia na roboty budowlane (dostawy lub usługi) musi uchylać się od obowiązku zapłaty. Po trzecie, wynagrodzenie dotyczy wyłącznie należności powstałych po zaakceptowaniu przez zamawiającego umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane. Po czwarte, bezpośrednia zapłata obejmuje wyłącznie należne wynagrodzenie, bez odsetek należnych podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy. Jednocześnie nie budzi wątpliwości, że art. 143 c ust. 1 PZP stanowi dla wykonawcy źródło roszczenia przeciwko inwestorowi (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 września 2018 r., IV CSK 457/17). Stosownie do art. 143 c ust. 1 PZP obowiązek zapłaty powiązany jest wyłącznie z akceptacją samej umowy, nie jest powiązany z wcześniejszym przedłożeniem projektu. Akceptacja zaś następuje, gdy inwestor po otrzymaniu umowy nie zgłosi pisemnego sprzeciwu. W niniejszej sprawie bezspornym jest, że sprzeciw na piśmie nie został złożony, pozwana Gmina twierdziła natomiast, że nie otrzymała kopii umowy. Twierdzenie to jednak w świetle przeprowadzonych dowód okazało się nieprawdziwe.

Złożenie w Gminie umowy potwierdzają zeznania I. K., która wskazała na złożenie zarówno projektu, jak i samej umowy. Przesłanie Gminie samej umowy potwierdziła również J. C., zeznając, że taka umowa wpłynęła i Gmina złożyła do niej zastrzeżenia dotyczące okresu gwarancji. Koresponduje to z treścią aneksu, którym zmieniono właśnie postanowienia dot. gwarancji i rękojmi, tak, aby były identyczne z postanowieniami umowy między Gminą a J. H.. Aneks ten podpisano 30.07.2018 r., zatem niewiarygodne są zeznania pracownic Gminy, jakoby zgłoszenie powódki nastąpiło już po wykonaniu przez nią części prac.

Nie zasługują na wiarę odmienne zeznania A. M.-G.. Zeznania te były niepewne, tak, jakby świadek chciała uchronić siebie lub pracodawcę przed konsekwencjami zeznania prawdy. Ponadto w jednym miejscu świadek twierdziła, że nie było zgłoszenia, choć była przesłana umowa bez pisma przewodniego, w innym – że nie przyjęła zgłoszenia, bo umowa „odbiegała od standardów Gminy”, nie potrafiła jednak wskazać jakich. Samo stwierdzenie, że nie było zgłoszenia umowy w sposób formalny, bo nie było pisma przewodniego, świadczy o tym, że Gmina na obecnym etapie wbrew faktom stara się wykazać brak zachowania trybu zgłoszenia podwykonawcy opisanego w PZP. Tymczasem ustawa ta stanowi o przedstawieniu projektu i umowy, nie wymaga żadnych pism przewodnich. Ponadto cały szereg faktów dodatkowych świadczy o nieprawdziwości tego stanowiska, przede wszystkim to, że gdy Gmina otrzymała wezwanie do zapłaty, nie podniosła braku zgłoszenia powódki jak podwykonawcy, ale i to, że żądała oświadczeń podwykonawcy o niezaleganiu z płatnościami oraz, że nie obciążyła J. H. karami umownymi za niezgłoszenie podwykonawcy. Wreszcie wskazać należy, że o otrzymaniu zgłoszenia świadczy treść raportu, jaki pełnomocnik J. H. okazał na rozprawie, a który – datowany na 31.07.2018 r., a więc z pewnością przed rozpoczęciem prac – zawierał informację o zgłoszeniu podwykonawców, w tym powódki. Również w protokole narady z 20.08.2018 r. powódka została określona jako „zatwierdzony podwykonawca”.

Jeśli zaś umowa została pozwanej Gminie przedstawiona, a ta nie zgłosiła sprzeciwu na piśmie, to tym samym powódka jest zaakceptowanym podwykonawcą, a Gmina jest solidarnie odpowiedzialna za zapłatę wynagrodzenia.

Dodać trzeba, że skoro ustawa Prawo zamówień publicznych przewiduje obowiązek przedstawienia inwestorowi umowy, to wykonanie takiego obowiązku stanowi również wypełnienie treści art. 647 1 § 1 i 4 k.c., przepisy te bowiem przewidują obowiązek pisemnego pod rygorem nieważności i dokonanego przed rozpoczęciem robót zgłoszenia szczegółowego przedmiotu robót. Skoro zaś Gmina otrzymała całą umowę, to bez wątpienia dochowano pisemnego trybu zgłoszenia i poinformowano inwestora szczegółowo o przedmiocie robót.

Mając na uwadze powyższe, powództwo uwzględniono w całości.

Stan faktyczny ustalono na podstawie przedłożonych przez strony dokumentów oraz zeznań świadków i pozwanego, które zostały uznane za wiarygodne z zastrzeżeniami omówionymi powyżej. Zeznania J. B. co do tego, że to powódka miała wykonać prace ziemne i drenaż francuski, nie mogły mieć decydującego znaczenia, skoro sam pozwany i jego pracownica przyznali, że był to zakres prac J. H.. Oddaleniu podlegały wnioski dowodowe zgłoszone przez pozwanych na ostatniej rozprawie. Wnioski te należało bowiem uznać za spóźnione, strona pozwana nawet nie usiłowała usprawiedliwić ich niezgłoszenia na etapie sprzeciwu od nakazu zapłaty. Co do świadków R. T. i M. J., oświadczyli oni, iż niewiele pamiętają, wobec czego ich zeznania nie mogły posłużyć do konstrukcji stanu faktycznego sprawy.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 § 1 zdanie 2 k.p.c. w ten sposób, że szczegółowe rozliczenie kosztów pozostawiono referendarzowi sądowemu, ustalając, iż powódka wygrała proces w całości. Solidarność pozwanych co do kosztów procesu wynika z art. 105 § 2 k.p.c.

Zarządzenia:

- odnotować,

- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom pozwanych,

- akta przedłożyć z pismami lub za 30 dni