Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym 22 lutego 2017 r. powód (...) z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G. o zapłatę kwoty 80.160,85 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu (w tym należność główna w wysokości 71.297,02 zł), a także wniósł o zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że pozwana oraz Bank (...) S.A. zawarli umowę kredytu nr (...), na podstawie której bank przekazał pozwanej środki pieniężne. Pozwana nie dokonała na rzecz banku płatności w terminach i wysokościach przewidzianych w umowie, na skutek czego umowa została wypowiedziana, zaś roszczenie banku stało się w całości wymagalne. Powód wywodzi swoją legitymację czynną z faktu, że nabył roszczenie banku wobec pozwanej na podstawie umowy przelewu wierzytelności z 30 listopada 2016 r.

W piśmie procesowym z 30 października 2017 r. powód sprecyzował po pierwsze numer umowy wskazując, że była to umowa nr (...), po drugie sprecyzował żądanie pozwu wyjaśniając, że - poza należnością główną w wysokości 71.297,02 zł - dochodzi:

- skapitalizowanych odsetek umownych w wysokości 33,82 zł obliczonych od 13 lipca 2015 r. do 15 lipca 2015 r.,

- odsetek karnych w wysokości 7.354,34 zł od kwoty 71.297,02 zł od 17 lipca 2015 r. do 30 listopada 2016 r.,

- odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia w wysokości 3,42 zł od kwoty 33,82 zł, wyliczonych za okres od 30 listopada 2016 r. do 30 listopada 2016 r.,

- skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia w wysokości 1.134,89 zł obliczonych od kwoty 71.297,02 z tytułu niespłaconego kapitału wyliczono za okres od 1 grudnia 2016 r. do 21 lutego 2017 r.

Wyjaśnił także, że kwota z tytułu należności głównej wskazana w treści pozwu różni się względem kwoty z tytułu należności głównej wynikającej z bankowego tytułu egzekucyjnego z 16 lipca 2015 r. z powodu częściowej spłaty wierzytelności przez pozwaną na rzecz wierzyciela pierwotnego.

Jednocześnie powód cofnął pozew o kwotę 337,36 zł w zakresie odsetek karnych umownych wraz z dalszymi odsetkami od tej kwoty od dnia wniesienia pozwu.

W odpowiedzi na pozew (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, że powód nie wykazał przejścia wierzytelności przysługującej Bankowi (...) S.A., a także zakwestionowała roszczenie co do wysokości wskazując. Pozwana zwróciła również uwagę na sprzeczność ze sobą poszczególnych dokumentów złożonych przez powódkę.

Powód odniósł się do odpowiedzi na pozew pismem procesowym z 8 stycznia 2018 r.

Postanowieniem z 29 marca 2018 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie umorzył postępowanie w części dotyczącej kwoty 337,36 zł z odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz orzekł o zwrocie opłaty od pozwu w cofniętej części.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 16 kwietnia 2014 r. zawarła z Bankiem (...) spółką akcyjną we W. umowę o kredyt w rachunku bieżącym nr (...). W treści umowy wskazano, że rachunek bieżący to złotowy rachunek kredytobiorcy o numerze (...).

Na podstawie umowy kredytodawca zobowiązał się udostępnić kredytobiorcy kredyt w rachunku bieżącym do wysokości 70.000 zł. Kredyt został udzielony na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej kredytobiorcy.

Dowód : umowa z 16 kwietnia 2014 r., k.14-19.

16 lipca 2015 r. Bank (...) spółka akcyjna we W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), w którym stwierdził istnienie zobowiązania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na swoją rzecz w wysokości:

należność główna – 74.930,84 zł na którą składają się:

- kapitał główny – 74.897,02 zł

- odsetki umowne od 13 lipca 2015 r. do 15 lipca 2015 r. – 33,82 zł,

kwota kosztów i upomnień – 0,00 zł.

Stwierdzono zarazem, że roszczenie jest wymagalne.

Postanowieniem referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w Gorzowie Wielkopolskim z 8 października 2015 r., w sprawie VIII Co 2733/15, tytuł został opatrzony klauzulą wykonalności w całości, z ograniczeniem odpowiedzialności dłużnika do kwoty 140.000 zł. W uzasadnieniu wskazano, że dłużnik poddał się egzekucji co do roszczeń banku z powyższej umowy do kwoty 140.000 zł.

Dowód : bankowy tytuł egzekucyjny z 16 lipca 2015 r. k. 41,

postanowienie referendarza sądowego z 8 października 2015 r. - k. 42.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością dokonywała częściowych spłat z tytułu kredytu na rzecz Banku (...).

Fakt niesporny (przytoczony przez powoda w piśmie procesowym z 30.10.2017 r.).

30 listopada 2016 r. Bank (...) spółka akcyjna we W. zawarła z (...) w W., reprezentowanym przez (...) spółkę akcyjną we W., umowę przelewu wierzytelności.

W pkt. 1 umowy, zatytułowanym "definicje i interpretacja", wyjaśniono m.in. pojęcia: " Cena nabycia 5" (oznacza cenę z tytułu przelewu wierzytelności wchodzących w skład (...), o której mowa w pkt 3.5 umowy),

(...) (oznacza 1 lipca 2016 r.),

(...) (oznacza wszystkie wierzytelności banku wobec dłużników z umów i innych czynności prawnych, wymienione w Załączniku nr 6 do umowy wg stanu na Datę (...), będące przedmiotem przelewu dokonywanego na podstawie umowy, a także, w zakresie dopuszczonym przez bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa, wierzytelności w stosunku do dłużników lub osób trzecich o naprawienie szkody wyrządzonej bankowi czynami niedozwolonymi popełnionymi związku z powstaniem lub realizacją wierzytelności).

Zamieszczony na wstępie umowy spis treści wskazuje, że załączniki do umowy oznaczone numerami od 2 do 7 obejmują wykazy wierzytelności, a wśród nich: załącznik nr 6 - wykaz wierzytelności wchodzących w skład (...).

W pkt 2.1. umowy wskazano, że: „z zastrzeżeniem punktów 16 oraz 17.8 bank zbywa na rzecz Nabywcy Wierzytelności opisane w załączniku nr 4 (…)”.

W pkt 2.2. umowy wskazano, że: „(…) Bank sprzedaje na rzecz Nabywcy Wierzytelności opisane w załączniku nr 2-3 oraz 5-7 (…)”.

W pkt 17.10. umowy wskazano, że: „(…) przejście na Nabywcę Portfela 4 wraz z ewentualnymi zabezpieczeniami następuje (…) pod warunkiem uiszczenia w całości Ceny Nabycia 5, o której mowa w 3.5. Umowy. W razie ziszczenia się warunku wskazanego w zdaniu pierwszym (zapłata Ceny Nabycia 5), przejście na Nabywcę wierzytelności wraz z ewentualnymi Zabezpieczeniami ma moc od dnia zawarcia Umowy. Przejście Portfela 4 na Nabywcę następuje według stanu Wierzytelności na Datę (...) (…)”.

Dowód : odpis umowy - k.22-27 oraz 63-73 .

Sporządzony został wyciąg z elektrycznego załącznika do umowy przelewu wierzytelności z 30 listopada 2016 r., w postaci wydruku nie zawierającego żadnego podpisu. W wyciągu tym wskazano:

nazwa dłużnika: (...) sp. z o.o.

PESEL REGON: (...)

adres zameldowania: ul. (...), (...)-(...) G.

data umowy: 2014-04-16

numeru umowy: (...)

kwota zadłużenia łącznie w PLN: 76.851,51

kapitał w PLN na 01-07-2016 : 71.297,02

odsetki umowne w PLN na 01-07-2016 : 33,82

odsetki karne w PLN na 01-07-2016 : (...),67

koszty w PLN na 01-07-2016 : 67,00.

Dowód : wyciąg z elektronicznego załącznika - k. 74

W dniu 8 stycznia 2018 r. radca prawny M. M. sporządziła odpis załącznika nr 6 do umowy przelewu wierzytelności, który poświadczyła za zgodność z oryginałem z zastrzeżeniem, że załącznik został ograniczony do danych osobowych strony pozwanej - dłużnika, poprzez ukrycie pozostałych treści na poświadczanej kserokopii.

Sporządzony odpis załącznika 6 - wykazu wierzytelności wchodzących w skład (...), obejmuje trzy strony, oznaczone numerami: 1, 136, 139.

Na stronie 136 tak wykonanego odpisu zamieszczony został fragment tabeli, która przedstawia treść tylko jednego wiersza w pełnym brzmieniu. W wierszu tym zamieszczone zostały następujące zapisy:

(...) sp. z o.o. osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą

ul. (...), (...)-(...) G.,

2014-04-16 (...) 2015-07-09 76.851,51 71.297,02 33, (...),67 67,00 12.900,45 12.876,73 brak danych KM 1413/16

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Gorzowie Wielkopolskim R. K..

Wyciąg z załącznika zawiera nieczytelne parafki, które nie pozwalają zidentyfikować osób, od których pochodzą.

Dowód : strony nr 1. 136. 139, poświadcz one za zgodność z oryginałem z zastrzeżeniem, że

załącznik został ograniczony do danych osobowych strony pozwanej - k. 75-77.

Pismem z 24 stycznia 2017 r. (...) spółka akcyjna we W., działając w imieniu (...), zawiadomiła spółkę (...) o zawarciu z Bankiem (...) spółką akcyjną we W. umowy przelewu wierzytelności, na podstawie której fundusz (...) nabył wszelkie prawa i roszczenia z tytułu zobowiązań pieniężnych z tytułu umowy kredytu w rachunku bieżącym z 16 kwietnia 2014 r.

Jednocześnie wezwano spółkę (...) do zapłaty kwoty 79.901,32 zł, w terminie do 7 lutego 2017 r.

Dowód : zawiadomienie o przelewie wierzytelności, k. 20-20v .

30 października 2017 r. (...) wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego, w którym wskazano, że fundusz nabył od Bank (...) spółki akcyjnej we W. wymagalną wierzytelność wobec dłużnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. z tytułu umowy o numerze (...), na kwotę 80.160,85 zł, w tym:

- 71.297,02 zł z tytułu kapitału,

- 8.863,83 zł z tytułu odsetek

- 0,00 zł z tytułu kosztów.

Stan zobowiązania określono na dzień 22 lutego 2017 r.

Wyciąg z ksiąg rachunkowych został sporządzony przez radcę prawnego M. M..

Dowód : wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego - k. 21.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda wynika z umowy o kredyt w rachunku bieżącym nr (...) (taki numer umowy wskazany został w piśmie procesowym powoda z 30 października 2017 r., w którym sprostowano numer umowy podany w pozwie: (...)), zawartej przez pozwaną spółkę i Bank (...) S.A. Powód - jako nabywca wierzytelności przysługującej bankowi - żąda od pozwanej zapłaty roszczeń wynikających z tej umowy, tj. żąda spełnienia zobowiązania zgodnie z jego treścią – art. 354 § 1 k.c.

Podstawę prawną roszczenia powoda stanowi art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 1988) – zwanej dalej p.b. – zgodnie, z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Udzielanie kredytów należy do podstawowej działalności banków (art. 5 ust. 1 pkt 3 p.b.), umowa kredytu jest przy tym umową nazwaną uregulowaną w całości przepisami p.b., a nie k.c. – przepisami od art. 69 do 79c p.b. Rozwiązanie takie uzasadnione jest faktem, że jedną ze stron tej czynności jest zawsze bank, ponieważ tylko on upoważniony jest do prowadzenia takiej działalności. Do umowy kredytu znajdują jednak zastosowanie przepisy ogólne k.c., w tym o zobowiązaniach, a istotne znaczenie mają też regulaminy wydawane przez banki na podstawie art. 385 § 1 k.c. w zw. z art. 109 ust. 1 pkt 2 p.b.

Legitymację do dochodzenia roszczeń z opisanej wyżej umowy powód wywodzi z umowy przelewu wierzytelności, którą powód zawarł z Bankiem (...) dnia 30 listopada 2016 r.

Obrona pozwanej sprowadza się do podniesienia dwóch do zarzutów: nieskuteczności umowy przelewu wierzytelności, niewykazania przez powoda wysokości zobowiązania pozwanej. Każdy z tych zarzutów okazał się uzasadniony.

Pierwszy z zarzutów odnosi się do legitymacji powoda w niniejszej sprawie i wiąże się z tym, że zdaniem pozwanej powód nie wykazał, że nabył wierzytelność przysługującą Bankowi (...), zwracając w szczególności uwagę na rozbieżności między poszczególnymi dokumentami składanymi w toku sprawy przez powoda. Analiza dokumentów przedłożonych przez powoda wskazuje, że zarzut ten jest słuszny.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Zgodnie z art. 509 § 2 k.c. wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei stosownie do art. 510 § 1 k.c. umowa sprzedaży, zamiany , darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły, natomiast stosownie do art. 510 § 2 k.c. jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego , z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania. Ponadto w art. 511 k.c . wskazano, że jeżeli wierzytelność stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony.

Umowa przelewu z 30 listopada 2016 r. dotyczyła licznych wierzytelności, wymienionych przez strony między innymi w załączniku nr 6 do umowy i określanych w umowie nazwą: Portfel 4. Powód powołuje się na złożony do akt niniejszego postępowania załącznik nr 6, który nie został jednak złożony w postaci odpisu tego dokumentu, ale w postaci fragmentarycznej (ocena dowodu złożonego w takiej postaci zostanie przedstawiona niżej). W oparciu o umowę przelewu oraz wskazany wyżej fragment dokumentu, stanowiący wg powoda fragment załącznika nr 6, powód wywodzi, że wierzytelność banku wobec pozwanej jest jedną z wierzytelności z Portfela 4.

Odnośnie przelewu wierzytelności z załącznika nr 6 - Portfela 4 w umowie przelewu - w pkt 2.2. - wskazano, że: „(…) Bank sprzedaje na rzecz Nabywcy Wierzytelności opisane w załączniku nr 2-3 oraz 5-7 (…)”. Zapis ten dotyczy więc m.in. załącznika nr 6 - wykazu wierzytelności wchodzących w skład (...). W dalszej części umowy - w pkt 17.10. umowy wskazano, że: „(…) przejście na Nabywcę Portfela 4 wraz z ewentualnymi zabezpieczeniami następuje (…) pod warunkiem uiszczenia w całości Ceny Nabycia 5, o której mowa w 3.5. Umowy. W razie ziszczenia się warunku wskazanego w zdaniu pierwszym (zapłata Ceny Nabycia 5), przejście na Nabywcę wierzytelności wraz z ewentualnymi Zabezpieczeniami ma moc od dnia zawarcia Umowy. Przejście Portfela 4 na Nabywcę następuje według stanu Wierzytelności na Datę (...) (…)”. Datą (...) jest z kolei dzień 1 lipca 2016 r.

Strona powodowa nie wykazała w niniejszej sprawie, że doszło do "ziszczenia się warunku", a więc tym samym, że nastąpiło przejście wierzytelności. Dla wykazania, że przelew wierzytelności jest skuteczny w świetle zapisów z pkt 17.10 umowy strona powodowa nie przedstawiła żadnych dowodów, ani nawet twierdzeń. Okoliczność ta pozostaje więc nieudowodniona. Jest to pierwszy z powodów, dla których nie można przyjąć, iż powód udowodnił, że doszło do przejścia na powoda wierzytelności pierwotnie przysługującej bankowi od pozwanej spółki (przy założeniu, że wierzytelność wobec pozwanej, tak jak twierdzi powód, była objęta załącznikiem nr 6 umowy, a więc wchodziła w skład (...)).

Po drugie zgodnie z zasadą niedopuszczalności przeniesienia na inną osobę więcej praw niż ma przenoszący ( nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet) powód nie mógł nabyć od banku wierzytelności w wysokości większej, niż wierzytelność przysługująca bankowi w dacie zawarcia umowy. Na gruncie niniejszej sprawy jest to o tyle istotne, że jak wynika z twierdzeń strony powodowej, opartych o złożony do akt sprawy w cząstkowej formie załącznik nr 6, bank wszczął wobec pozwanej postępowanie egzekucyjne, które prowadził Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Gorzowie Wielkopolskim R. K. pod sygnaturą Km 1413/16. Dodać trzeba, że strona powodowa w piśmie procesowym z 30 października 2017 r. przyznała, że pozwana spółka dokonywała spłat kredytu na rzecz pierwotnego wierzyciela.

Na tle tych uwag należy zauważyć, że z treści umowy przelewu wynika, iż załącznik nr 6 umowy (obejmujący wierzytelności z Portfela 4) wymienia wierzytelności wg ich stanu na Datę (...), a więc na dzień 1 lipca 2016 r. Zgodnie z treścią umowy z 30 listopada 2016 r. przedmiotem przelewu, po ziszczeniu się warunku, miałyby być wierzytelności składające się na Portfel 4, wg ich stanu na dzień 1 lipca 2016 r. O ile jednak w okresie między 1 lipca 2016 r. a 30 listopada 2016 r. doszłoby do częściowej bądź całkowitej spłaty którejkolwiek z wierzytelności Portfela 4, to wierzytelność ta nie będzie mogła być skutecznie przeniesiona na powoda - nabywcę, z uwagi na zasadę nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet. W dacie zawarcia umowy 30 listopada 2016 r. wierzytelność taka, do wysokości ewentualnej spłaty, już bowiem wygasła. Tym samym nie mogła być przedmiotem umowy przelewu. Takie postępowanie stron umowy przelewu, tj. sporządzenie wykazu wierzytelności obejmujących Portfel 4 na dzień 1 lipca 2016 r., a następnie zawarcie - pod warunkiem - umowy przelewu w dniu 30 listopada 2016 r. powoduje, że umowa przelewu pozostaje nieskuteczna co do części wierzytelności, które zostały spłacone w okresie między 1 lipca 2016 r. a 30 listopada 2016 r. W konsekwencji prowadzi to do wniosku, że załącznik nr 6 do umowy, obejmujący wierzytelności z Portfela 4, nie stanowi wiarygodnego wykazu wierzytelności będących przedmiotem ewentualnego przelewu, ponieważ w dacie zawarcia umowy wierzytelności z załącznika numer 6 mogły już nie istnieć, bądź też mogły istnieć w niższej wysokości.

W niniejszym postępowaniu, gdzie powód wywodzi, iż wierzytelność wobec pozwanej miałaby być objęta załącznikiem nr 6, powód jednak nie wykazał jaka jest wysokość ewentualnej wierzytelności będącej przedmiotem przelewu na dzień 30 listopada 2016 r., twierdzenia powoda obejmują bowiem jedynie wysokość tej wierzytelności na dzień 1 lipca 2016 r. Tym samym nie wiadomo do jakiej kwoty powód ewentualnie miałby nabyć objętą żądaniem pozwu wierzytelność.

Co więcej zauważyć trzeba, że w odniesieniu do wierzytelności banku wobec pozwanej spółki - jak wynika z fragmentu dokumentu, podawanego przez stronę powodową za fragment załącznika nr 6 - przeciwko pozwanej miałoby być prowadzone postępowanie egzekucyjne przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gorzowie Wielkopolskim. Mając na uwadze twierdzenia powoda przyjąć więc trzeba, że prawdopodobieństwo częściowej chociażby spłaty ze strony pozwanej w okresie między 1 lipca 2016 r. a 30 listopada 2016 r. jest znaczne, z uwagi na prowadzone postępowanie egzekucyjne, tym bardziej, że strona powodowa we wspomnianym już piśmie z 30 października 2017 r. wspominała, że pozwana dokonywała spłat na rzecz poprzedniego wierzyciela.

W tych okolicznościach faktycznych nie można przyjąć, że powód udowodnił, iż doszło do przelewu wierzytelności przysługującej bankowi wobec pozwanej w wysokości opisanej we fragmentach dokumentu oznaczonego przez powoda jako załącznik nr 6, a więc - jak twierdzi powód - w wysokości obrazującej stan wierzytelności na dzień 1 lipca 2016 r. W dniu 30 listopada 2016 r. zawierając umowę przelewu bank nie mógł bowiem przenieść na nabywcę, tj. powoda, wierzytelności w wyższej wysokości, niż sam ją posiadał. Tymczasem jak wynika z dokumentów przedłożonych przez powoda strony umowy przelewu (bank i powód) nawet nie zbadały, czy wierzytelności z Portfela 4 nadal istnieją w dacie zawierania umowy przelewu, oraz czy istnieją w takiej wysokości, jaka opisana została w załączniku nr 6. Z powyższego wynika, że powód nie udowodnił, że doszło do skutecznego przeniesienia wierzytelności banku wobec pozwanej - w kwocie wynikającej wg powoda z załącznika nr 6. Innymi słowy powód nie udowodnił jaka była wysokość wierzytelności banku wobec pozwanej na dzień zawarcia umowy przelewu (30 listopada 2016 r.), a tylko do tej wysokości - zgodnie z zasadą nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet - można byłoby rozważać skuteczność umowy przelewu.

Po trzecie w ocenie Sądu nie można przyjąć, że złożony przez powoda fragment dokumentu, który miałby stanowić fragment załącznika nr 6, stanowi dowód potwierdzający, że przedmiotem umowy przelewu była wierzytelność wobec pozwanej spółki, wynikająca z umowy kredytu o numerze (...). Na wstępie - abstrahując od tego, że odbitka kserograficzna fragmentu dokumentu, opatrzona poświadczeniem za zgodność z oryginałem o treści takiej, jak fragmenty dokumentu znajdujące się w aktach sprawy na kartach 75-77, w ogóle nie może być uznana za dowód z dokumentu - zauważyć trzeba, że z fragmentu przedstawionego dokumentu nie wynika, aby przedmiotem cesji były należności z umowy o numerze (...), można się natomiast domyślać, że strony zawierając umowę przelewu zamieściły we fragmentach omawianego dokumentu dane dotyczące umowy o numerze (...). Zdaniem powoda przelew dotyczy wierzytelności z umowy o numerze (...), zaś wskazany we fragmentach załącznika nr 6 numer (...) jest numerem rachunku bieżącego pozwanej. Z umowy (...) wynika jednak, że numer rachunku bieżącego spółki to (...). Co więcej nie można wykluczyć, że bank i pozwana spółka zawarły jeszcze inne niż umowa (...) umowy o kredyt w tym samym rachunku bieżącym, za czym może przemawiać m.in. fakt, że kwota główna objęta żądaniem pozwu jest wyższa od kwoty kredytu w rachunku bieżącym, przyznanego umową numer (...) (wynoszącego 70.000 zł, tymczasem kwota główna żądania wynosi 71.297,02 zł). Z powyższej rozbieżności można wnosić, że umowa przelewu wierzytelności z 30 listopada 2016 r. dotyczy innej wierzytelności, niż wierzytelność z umowy o numerze (...). Numer tej umowy nie został wskazany we fragmentach załącznika nr 6, podanie natomiast w tym załączniku niektórych cyfr składających się na numer rachunku bieżącego pozwanej nie oznacza, że przelew miał dotyczyć wierzytelności z umowy nr (...), mogły bowiem istnieć jeszcze inne umowy o kredyt w tym rachunku bieżącym.

Ponadto, jak już sygnalizowano wyżej, odbitka kserograficzna fragmentu dokumentu, opatrzona poświadczeniem za zgodność z oryginałem o treści takiej, jak fragmenty dokumentu znajdujące się w aktach sprawy na kartach 75-77, w ogóle nie może być uznana za dowód z dokumentu. Od dnia 1 stycznia 2010 r. obowiązuje ustawa z 23 października 2009 roku o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów (Dz. U. Nr 216, poz. 1676). Od wejścia w życie wskazanej ustawy art. 129 § 2 k.p.c. stanowi, że zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza lub występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego między innymi adwokatem lub radcą prawnym. Ponadto zgodnie z art. 129 § 3 k.p.c. poświadczenie zgodności z oryginałem odpisu dokumentu przez występującego w sprawie pełnomocnika strony w osobie adwokata bądź radcy prawnego nadaje temu poświadczeniu charakter dokumentu urzędowego. Z przepisów tych wynika, że poświadczony przez pełnomocnika odpis dokumentu ma charakter dokumentu urzędowego w tym znaczeniu, że potwierdza się w nim z mocą dokumentu urzędowego istnienie dokumentu "źródłowego" o treści takiej samej jak odpis (por. uchwała S.N. z 21.12.2010, III CZP 94/10). Wskazana wyżej ustawa dodała do art. 6 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych ustęp 3, zgodnie z którym : „ Radca prawny ma prawo sporządzania poświadczeń odpisów dokumentów za zgodność z okazanym oryginałem w zakresie określonym odrębnymi przepisami. Poświadczenie powinno zawierać podpis radcy prawnego, datę i oznaczenie miejsca jego sporządzenia, na żądanie - również godzinę dokonania czynności. Jeżeli dokument zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki lub uszkodzenia) radca prawny stwierdza to w poświadczeniu”.

Powołane przepisy określają sposób dokonania poświadczenia odpisu dokumentów za zgodność z okazanym oryginałem, regulacja ta nie wskazuje jednak jak ma wyglądać sporządzanie „odpisu”. Mając na uwadze cel art. 129 § 2 i 3 k.p.c., a także treść art. 6 ust 3 ustawy o radcach prawnych ustęp 3, przyjąć trzeba, że „odpis” stanowi dokładne odwzorowane oryginału sporządzone w dowolny sposób (np. kserokopia, fotokopia, zeskanowany i wydrukowany obraz) oraz zaopatrzone w poświadczenie, o którym mowa w art. 6 ust 3 ustawy o radcach prawnych. Oznacza to z jednej strony, że kserokopia - jako odwzorowanie oryginału - nie może być uznana za odpis bez poświadczenia jego zgodności z oryginałem (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2009 r. II CSK 71/09), z drugiej strony, że samo poświadczenie, dokonane na odbitce fragmentu dokumentu, nie będącej odwzorowaniem oryginału, nie stanowi odpisu.

Ta druga sytuacja wystąpiła w niniejszej sprawie. Tak sporządzona fragmentaryczna odbitka kserograficzna – jak załączona do pisma powoda – nie ma mocy dowodowej dowodu z dokumentu.

Dodać trzeba, że brak mocy dowodowej „fragmentu dokumentu” jest podkreślany w orzecznictwie – w postanowieniu z 14 lutego 2013 roku Sąd Apelacyjny w Krakowie (ACz 62/13) wskazał, że fragment załącznika do umowy cesji zawierający szczegółowe informacje na temat przelewanych łącznie w większej liczbie wierzytelności w stosunku do klientów banku (cedenta), jako niezawierający oświadczeń co do przeniesienia wierzytelności nie jest wystarczającym dowodem przejścia uprawnień na wnioskodawcę.

W tym stanie rzeczy przyjąć należało, że powód nie uwodnił tego, że przedmiotem umowy sprzedaży wierzytelności z 30 listopada 2016 r. były wierzytelności objęte żądaniem pozwu złożonego w niniejszej sprawie, tj. wierzytelności wynikające z umowy kredytu o numerze (...), tym bardzie, że kwota główna niespłaconego kredytu (wynikająca z umowy o kredyt w rachunku bieżącym udzielony do wysokości 70.000 zł) miałaby wynosić 71.297,02 zł (mimo przyznanych przez powoda częściowych spłat ze strony pozwanej).

Tym samym uzasadniony okazał się zarzut, podniesiony w odpowiedzi na pozew, odnoszący się do niewykazania przez stronę powodową skuteczności umowy przelewu, na co składały się trzy przyczyny, omówione wyżej. Oznacza to brak legitymacji czynnej po stronie powoda.

Kolejny zarzut podniesiony przez stronę pozwaną dotyczy niewykazania przez powoda wysokości roszczenia pozwanej z tytułu umowy kredytu rachunku bieżącym, na którą powód powołuje się w pozwie (umowy o numerze (...)).

Zgodnie z określonym art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. rozkładem ciężaru dowodu to na powodzie spoczywał ciężar wykazania wysokości roszczenia. Żądanie pozwu - po modyfikacji - obejmuje kwotę główną z tytułu umowy kredytu w wysokości 71.297,02 zł oraz odsetki z różnych tytułów, w kwotach: 33,82 zł, 7.354,34 zł, 3,42 zł, 1.134,89 zł. Z twierdzeń powoda wynika przy tym, że żądaniem pozwu nie została objęta cała kwota udzielonego kredytu, tylko jej część, powód wskazał bowiem, że pozwana dokonywała spłat należności głównej, a wpłaty te były dokonywane na rzecz wierzyciela pierwotnego (pismo procesowe powoda z 30 października 2017 r.). W tej sytuacji - kiedy powód domaga się jedynie części należności głównej - powinien udowodnić jaka jest wysokość tej kwoty po wpłatach dokonanych przez stronę pozwaną.

Pozwana w odpowiedzi na pozew - datowanej na 19 grudnia 2017 r. - wskazała, że wg jej ksiąg rachunkowych - stan z 18 grudnia 2017 r. - wysokość zadłużenia z tytułu kredytu wynosi 69.920,38 zł. Wobec takiej treści odpowiedzi na pozew nie można przyjąć, że pozwana przyznała wskazywaną przez powoda wysokość roszczenia pozwanej wobec banku, oświadczenie pozwanej nie precyzuje bowiem, czy widniejąca w jej księgach rachunkowych kwota kredytu 69.920,38 zł to kwota główna, czy też kwota z odsetkami, a jeżeli tak - z odsetkami z jakiego tytułu. Strona pozwana została zobowiązana zarządzeniem z 12 kwietnia 2018 r. do złożenia odpisu z wyciągu ksiąg rachunkowych wg stanu z 18 grudnia 2017 r., pod rygorem pominięcia tego dowodu. Pozwana nie odpowiedziała na zobowiązanie do złożenia tego dokumentu, członek zarządu pozwanej nie stawił się również na rozprawę celem przesłuchania. Powyższe nie wywołuje jednak negatywnych skutków dla strony pozwanej, ponieważ to na stronie powodowej spoczywał ciężar wykazania wysokości dochodzonego pozwem roszczenia, która wyraża się w pierwszej kolejności - jak twierdzi powód - częścią niespłaconej należności głównej, a w dalszej kolejności kwotą odsetek naliczanych z różnych tytułów.

W związku z tym, że powód tak określonej wysokości żądania nie wykazał (o czym niżej), natomiast pozwana w odpowiedzi na pozew nie przyznała precyzyjnie z jakiego tytułu jej zadłużenie miałoby wynosić 69.920,38 zł, przyjąć trzeba, że wysokość roszczenia z tytułu umowy kredytu nie została w niniejszym postępowaniu przez stronę powodową udowodniona.

Odnosząc się do przedstawionych przez powoda dowodów, zmierzających do wykazania wysokości zadłużenia, przede wszystkim zauważyć trzeba, że z umowy kredytu wynika, iż kredytodawca zobowiązał się udostępnić kredytobiorcy kredyt w rachunku bieżącym do wysokości 70.000 zł, na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej. Pierwsza wątpliwość, która nie została przez stronę powodową wyjaśniona, dotyczy tego, że należność główna objęta żądaniem pozwu wynosi 71.297,02 zł, a więc wyraża się kwotą wyższą niż kwota udzielonego kredytu. Dla wyjaśnienia tej kwestii strona powodowa nie przedstawia żadnych twierdzeń. Już w tym miejscu dostrzec należy więc sprzeczność między przedłożonymi przez powoda dokumentami, a wysokością dochodzonego roszczenia. Brak wyjaśnienia tej sprzeczności skutkuje przyjęciem już w tym miejscu, że powód nie udowodnił wysokości objętej żądaniem pozwu kwoty.

Dalsze stanowisko powoda, zmierzające do wykazania wysokości roszczenia, opiera się na dowodach w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z 16 lipca 2015 r. (który wskazuje, że kapitał główny wynosi 74.897,02 zł, zaś odsetki umowne 33,82 zł) oraz wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego (który wskazuje, że kapitał główny wynosi 71.297,02 zł z tytułu kapitału, zaś odsetki 8.863,83 zł). Żadnych innych dowodów dla wykazania wysokości roszczenia strona powodowa nie przedstawiła, wyjaśniając jedynie w piśmie procesowym z 30 października 2017 r., że kwota z tytułu należności głównej wskazana w treści pozwu różni się względem kwoty z tytułu należności głównej wynikającej z bankowego tytułu egzekucyjnego z 16 lipca 2015 r. z powodu częściowej spłaty wierzytelności przez pozwaną na rzecz wierzyciela pierwotnego. Ostateczne stanowisko powoda co do wysokości roszczenia opiera się więc na dokumencie w postaci wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego. W związku z tym, że powód dochodzi w niniejszym procesie jedynie części należności głównej - należy zbadać czy za pomocą tego dokumentu powód wykazał, jaka jest wysokość wierzytelności po wpłatach dokonanych przez stronę pozwaną (i przyznanych przez powoda).

Wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego, podobnie jak bankowy tytuł egzekucyjny, w postępowaniu cywilnym nie ma mocy dowodowej dokumentu urzędowego. Dokumentem urzędowym jest natomiast postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, jednakże w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że postanowienie sądu o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu korzysta z mocy dokumentu urzędowego, z którym wiąże się domniemanie autentyczności i prawdziwości co do tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone, a zatem wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego odnośnie wskazanego w nim zobowiązania [por. wyrok SN z 7.10.2010 r., IV CSK 187/10].

Odnosząc się natomiast do dokumentów w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego oraz wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego przytoczyć w tym miejscu trzeba obowiązujące przepisy, w pierwszej kolejności przepisy ustaw z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, w której czytamy:

Art. 95 [Moc prawna dokumentów bankowych]

1. Księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych.

1a. Moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym.

Z kolei ustawa z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych stanowi:

Art. 194.1. Księgi rachunkowe funduszu sekurytyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych.

2. Moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym.

Przepisy art. 95 ust. 1a ustawy Prawo bankowe oraz art. 194 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych obowiązują od dnia 20 lipca 2013 r., tj. od dnia wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych z dnia 19 kwietnia 2013 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 777).

Zwrócić należy uwagę w tym miejscu, że bankowy tytuł egzekucyjny, na który powołuje się powód, pochodzi z 16 lipca 2015 r., natomiast wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego - z 30 października 2017 r., oba dokumenty powstały więc po wejściu w życie ustawy zmieniającej z dnia 19 kwietnia 2013 r.

Podzielić należy prezentowany w orzecznictwie pogląd, że w postępowaniu cywilnym dokumentem urzędowym nie jest bankowy tytuł egzekucyjny (dalej: (...)). Zgodnie bowiem z art. 95 ust. 1a prawa bankowego, w brzmieniu obowiązującym od dnia 20 lipca 2013 r., a wprowadzonym ustawą z dnia 19 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. 2013 r. poz. 777), w postępowaniu cywilnym nie obowiązuje moc prawna dokumentów urzędowych, o których mowa w art. 95 ust. 1 Prawa bankowego. Skoro (...) jest tytułem egzekucyjnym wystawionym w oparciu o wyciągi z ksiąg bankowych, to brak jest podstaw do przyjęcia, aby treść (...) korzystać mogła z waloru dowodowego, przewidzianego w art. 244 k.p.c. W znaczeniu materialnym (...) stanowi bowiem wyciąg z ksiąg banku, a zatem dokument przewidziany w art. 95 ust. 1 Prawa bankowego. Podkreślić przy tym należy, że przepis art. 96 Prawa bankowego, stanowiący podstawę wystawiania przez banki (...), utracił moc obowiązującą z dniem 27 listopada 2015 r. Oznacza to, że co do zasady nie może być mowy o tym, aby (...) mógł po tej dacie stanowić dowód z art. 244 k.p.c.

Tym samym powołane przez stronę powodową dokumenty w postępowaniu cywilnym mają jedynie moc dokumentów prywatnych stosownie do art. 245 k.p.c., zgodnie z którym dokument prywatny sporządzony w formie pisemnej albo elektronicznej stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Za pomocą tych dokumentów powód nie udowodnił jaka jest wysokość niespłaconego kredytu (żądanie pozwu nie dotyczy bowiem całej kwoty głównej kredytu, z twierdzeń powoda wynika bowiem, że były przez stronę pozwaną dokonywane wpłaty).

O tym, że przedłożony przez powoda dokument w postaci wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego jest niewiarygodny świadczy chociażby fakt, że dokument ten wskazuje na należność z tytułu odsetek wynoszącą 8863,83 zł, odsetki w tej kwocie zostały objęte żądaniem pozwu (33,82 + (...),12 + (...),89), po czym w piśmie procesowym z 30 października 2017 r. - na wezwanie Przewodniczącego w niniejszej sprawie - powód sprecyzował żądanie pozwu wyjaśniając, że odsetki łącznie wynoszą 8526,47 zł (33,82 + (...),34 + (...),89 + 3,42; przy czym w odniesieniu do kwoty 3,42 zł powód rozszerzył żądanie pozwu, domagając się odsetek nieobjętych treścią wyciągu z ksiąg bankowych funduszu sekurytyzacyjnego, o który opiera się żądanie pozwu). Z powyższego wynika, że dokument prywatny, jakim jest wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego, jest niewiarygodny. Sam powód w toku niniejszego procesu przyznał się bowiem do omyłki rachunkowej przy wystawianiu tego dokumentu. Jednocześnie powód nie przedłożył żadnych dokumentów źródłowych (ani nawet twierdzeń), które pozwoliłyby Sądowi na weryfikację prawdziwości wyliczeń wysokości kwoty objętej wyciągiem z ksiąg bankowych funduszu sekurytyzacyjnego, zarówno co do kwoty głównej (która - mimo przyznawanego przez stronę powodową faktu dokonywania spłat przez pozwaną - przewyższa kwotę główną z umowy kredytu), jak i co do kwot poszczególnych żądań z tytułu odsetek.

Mając na uwadze powyższe uznać należało, że także drugi z zarzutów podniesionych w odpowiedzi na pozew, to jest zarzut niewykazania wysokości roszczenia, jest w niniejszej sprawie uzasadniony.

W tym stanie rzeczy powództwo podlegało oddaleniu w całości, po pierwsze z uwagi na brak dowodów potwierdzających przelew wierzytelności banku na powoda, po drugie z uwagi na to, że powód nie udowodnił wysokości objętego żądaniem pozwu roszczenia banku wobec pozwanej - która obejmuje część należności głównej (która pozostała po przyznanych przez powoda spłatach dokonywanych przez pozwaną), oraz skapitalizowane odsetki z różnych tytułów.

Stan faktyczny sprawy ustalony został w oparciu o opisane wyżej dokumenty prywatne, a także dokument urzędowy w postaci postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności, który jednak korzysta z domniemania prawdziwości jedynie w przedstawionym wyżej zakresie. Za dokument prywatny - z przyczyn opisanych we wcześniejszej części rozważań - nie zostały potraktowane fragmenty załącznika, nie jest to bowiem odpis dokumentu pozwalający na ustalenie treści dokumentu źródłowego. Wiarygodność i moc poszczególnych dowodów została omówiona we wcześniejszej części rozważań.

Mając na uwadze powyższe powództwo oddalono w całości.