Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII GC 43/18 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Szczecinie z 2018-07-30

Sygn. akt VIII GC 43/18

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym 18 listopada 2015 r. powódka (...) spółka akcyjna w G. wniosła o zasądzenie od pozwanej B.S. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C. kwoty 634.085,84 zł z odsetkami ustawowymi od 29 kwietnia 2014 r.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że na podstawie umowy zawartej z (...) spółką akcyjną pozwana jest odbiorcą energii elektrycznej. W wyniku rozdzielenia dystrybucji i obrotu, na mocy ustawy Prawo energetyczne, z dniem 1 lipca 2007 r. prawa i obowiązki sprzedawcy, wynikające z umów sprzedaży energii, przeszły na nowo utworzony podmiot - powodową spółkę (...). Dochodzona pozwem należność obejmuje zobowiązania powstałe po dniu 1 lipca 2007 r., a tym samym przysługuje w całości powódce. Pomimo tego, że powódka wywiązała się ze swoich zobowiązań umownych i spełniła wszystkie wynikające z umowy świadczenia, pozwana nie uiściła opłat za pobraną energię elektryczną, wynikających z załączonych do pozwu faktur, które zostały wystawione na podstawie odczytów układu pomiarowo-rozliczeniowego zainstalowanego u pozwanej. Pozwana mimo zawezwania do próby ugodowej nie wyraziła zgody na zawarcie ugody. W pozwie powódka powołała się na 24 faktury VAT, suma należności z tych faktur wynosi 634.085,84 zł, powódka domaga się odsetek za opóźnienie od całej tej kwoty od 29 kwietnia 2014 r. (opisując żądanie pozwu z 24 faktur VAT powódka podzieliła je na 27 kwot cząstkowych, ponieważ należność z 3 faktur została podzielona przez powódkę na dwie części i ujęta w opisie żądania w dwóch osobnych pozycjach).

W dniu 3 grudnia 2015 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygnatura akt VI Nc-e 2231142/15).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu. Pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia z uwagi na upływ dwuletniego terminu względem roszczeń dochodzonych przez powódkę, a wynikających z 19 faktur: od nr (...) do nr (...). Pozwana podniosła też zarzut braku podstaw do wystawienia faktur korygujących w oparciu o mnożną 200 oraz zarzut braku doręczenia jej 6 faktur.

Wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu sprawa została przekazana do Sądu Rejonowego w Koszalinie. Sąd Rejonowy w Koszalinie przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Koszalinie.

Po przekazaniu sprawy do Sądu Okręgowego w Koszalinie – wraz pismem procesowym z 19 kwietnia 2016 r. – powódka złożyła powołane w pozwie dowody.

Pozwana spółka w piśmie procesowym z 11 czerwca 2016 r. (zatytułowanym odpowiedź na pozew) ponownie wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych. W piśmie tym pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia z uwagi na upływ dwuletniego terminu względem roszczeń pieniężnych dochodzonych przez powódkę, a wynikających z części faktur korygujących: od nr (...) (faktura wystawiona 5 kwietnia 2012 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 marca 2012 r.) do nr (...) (faktura wystawiona 2 stycznia 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 grudnia 2012 r.) – jest to 10 faktur VAT wystawionych na łączną kwotę 275.588,22 zł.

Pozwana przyznała, że strony łączyła umowa sprzedaży energii elektrycznej, zauważyła jednak, że załączone do pozwu faktury to faktury korekty wystawione w związku zastosowaniem mnożnej 200, właściwej dla stwierdzonych u pozwanej przekładników prądowych (zamiast poprzednio stosowanej mnożnej 160). Faktury korekty dotyczą okresu poboru energii od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2014 r.

Pozwana podniosła następujące zarzuty: 1) powódka nie wykazała w jakiej dacie dokonano wymiany przekładników prądowych uzasadniających zmianę wysokości możnej (powódka w pozwie pominęła te fakty milczeniem, pozwana zaś podkreśliła, że skoro kontrola u pozwanej przeprowadzona 18 marca 2014 r. wykazała wymianę przekładników prądowych, to za pewny moment ewentualnej wymiany przekładników prądowych można byłoby uznać dopiero ten dzień, 2) powódka dysponowała dostępem do urządzeń pomiarowych i miała możliwość stwierdzenia ewentualnych okoliczności wpływających na sposób rozliczenia energii, 3) powódka nie przedstawiła pozwanej dokumentu, z którego wynikałoby, w jaki sposób ewentualna wymiana przekładników prądowych miałaby wpływać na odczyty wskazań układu pomiarowego, jak i nie przedstawiła dowodów dla wykazania rzeczywistego poboru energii w okresie objętym fakturami korygującymi.

Na rozprawie 22 sierpnia 2016 r. strona powodowa odnosząc się do zarzutu przedawnienia wskazała, że w odniesieniu do usług dystrybucyjnych należy przyjąć trzyletni termin przedawnienia, a nadto powołała się na zawezwanie do próby ugodowej z 21 stycznia 2015 r., które przerwało bieg terminu przedawnienia. Ponadto wskazała, że strona pozwana częściowo przyznała roszczenie – w piśmie z 4 listopada 2014 r. Na rozprawie strona powodowa złożyła nowe dowody.

Z dniem 1 stycznia 2018 r., w związku ze zniesieniem VI Wydziału Gospodarczego Sądu Okręgowego w Koszalinie, sprawa została przekazana do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Szczecinie.

Pozwana złożyła pismo przygotowawcze z 31 stycznia 2018 r. z nowymi dowodami, podała m.in. dowód z opinii biegłego sądowego w celu wykazania kiedy powódka oraz jej poprzednik prawny byli w stanie powziąć wiedzę o dokonanej zamianie przekładników prądowych, a także w celu wykazania, że fakt oplombowania układu pomiarowego jest przesłanką do uznania, że zakład energetyczny odebrał wykonane roboty, związane z wymianą przekładników. W piśmie tym podkreśliła, że w oparciu o nowe dowody odmiennie niż w poprzednich pismach pozwana twierdzi, iż do zamiany przekładników prądowych, stanowiących część układu pomiarowego, doszło już w 2008 r., a nie w 2011 r., co więcej wywodziła, że strona powodowa miała wiedzę o tym fakcie, ewentualnie miała możliwość uzyskania tej wiedzy. Pozwana kategorycznie zaprzeczyła twierdzeniem strony powodowej, iż to pozwana dokonała wymiany przekładników w układzie pomiarowym. Ponadto pozwana ponownie zakwestionowała poprawność wyliczeń zawartych w fakturach korygujących. Dodatkowo podniosła, że roszczenie powódki jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, bowiem powódka próbuje przerzucić na pozwaną całą odpowiedzialność za błędne wyliczenia ceny dostarczonej energii.

4 kwietnia 2018 r. do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego po stronie powodowej przystąpiła (...) spółka akcyjna w G.. W uzasadnieniu interwencji interwenient wskazał, że pełni rolę Operatora Systemu Dystrybucyjnego (...) Elektrycznej, czyli jest - zgodnie z ustawą Prawo energetyczne - przedsiębiorstwem energetycznym zajmującym się dystrybucją paliw gazowych lub energii elektrycznej, odpowiedzialnym za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym albo systemie dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi albo innymi systemami elektroenergetycznymi. Spółka (...) zobowiązuje się do świadczenia usługi dystrybucji dla odbiorców będących stroną umowy kompleksowej, zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa i odpowiada wobec powoda za poniesioną przezeń szkodę w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązań. Niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązań przez spółkę (...) polegać może m.in. na błędnych odczytach i pomiarach. W razie przegrania sprawy przez powódkę mogłoby jej przysługiwać w stosunku do spółki (...) roszczenie o naprawienie szkody związanej z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązań operatora systemu dystrybucyjnego, co zdaniem interwenienta uzasadnia istnienie po jego stronie interesu prawnego w przystąpieniu do niniejszego postępowania.

Powódka złożyła pismo przygotowawcze z 18 kwietnia 2018 r., w którym wskazała, że termin przedawnienia dla roszczeń dochodzonych pozwem jest trzyletni. Odniosła się również do momentu powzięcia przez powódkę wiedzy o konieczności zastosowania właściwej mnożnej, wskazując że nastąpiło to 18 marca 2014 r. Powódka powołując się na rozumowanie świadka B. K. wywiodła, że do wymiany przekładników prądowych mogło dojść wyłącznie na skutek samowolnych działań podjętych przez pozwaną, które musiały być podjęte przed 2008 r. Powódka zaoponowała, że dochodzone przez nią roszczenie miałoby być sprzeczne zasadami współżycia społecznego.

Powódka złożyła kolejne pismo przygotowawcze z 5 czerwca 2018 r., w którym wniosła dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego w celu ustalenia, czy fakt zmodyfikowania przez pozwaną przekładników w 2009 r. (co powódka uznała za okoliczność przyznaną przez pozwaną), różnych od przekładników zamontowanych wyjściowo, miał wpływ na odczyty wskazań układu pomiarowego, a co dalej idzie uzasadniał zastosowanie przez powódkę wyższej możnej i skorygowanie w oparciu o nią faktur VAT objętych niniejszym postępowaniem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B.S. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w C. jest właścicielem zakładu produkcyjnego, który mieści się przy ulicy (...) w C. (wcześniej działka gruntu przy ulicy (...), na której usytuowany jest zakład, miała numer 4).

Na stanowisku dyrektora w spółce (...).S. zatrudniona jest B. O.. Do jej obowiązków należy m.in. zawieranie wszelkich umów handlowych, w tym umów o dostarczanie energii elektrycznej.

D o wód : zeznania świadek B. O. – k. 349, 645-648, 649.

5 września 2005 r. (...) spółka akcyjna w G. [sprzedawca] zawarła z B.S. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w C. [odbiorca] umowę sprzedaży energii elektrycznej nr SM (...).

W ramach umowy (...) spółka akcyjna zobowiązała się dostarczyć, a spółka (...).S. zobowiązała się odbierać - dla obiektu oznaczonego jako Zakład Produkcyjny w C. ul (...) - energię elektryczną oraz moc przy zachowaniu mocy przyłączeniowej 390 kW. Zapisano również, że dostarczanie i odbiór energii elektrycznej odbywać się będzie na podstawie „warunków przyłączenia” do sieci nr (...).

W umowie wskazano miejsce usytuowania pomiaru rozliczeniowego: rozdzielnia 0,4 kV w stacji transformatorowej. Zapisano że układ pomiarowy składa się z następujących urządzeń: przekładniki prądowe (...) 600/5 A/A, liczniki energii elektrycznej A 1500 czynnej, biernej pobranej, biernej oddanej. Postanowiono, że koszty zakupu i zainstalowania układu pomiarowo-rozliczeniowego oraz wymiany reklamacyjnej ponosi odbiorca, ponadto koszty utraty, zniszczenia lub uszkodzenia układu pomiarowego z winy odbiorcy, w tym plomb, obciążają odbiorcę.

Strony ustaliły, że ceny i stawki opłat za moc i energię elektryczną określa obowiązującą taryfa dla energii elektrycznej, zatwierdzona przez Prezesa Urzędu Regulacji (...). Rozliczenie między stronami odbywać się będzie wg grupy taryfowej (...).

Wprowadzono jednomiesięczny okres rozliczeniowy. Postanowiono, że należności z tytułu umowy spółka (...).S. opłacać będzie na podstawie faktur VAT, których termin płatności w przypadku faktur rozliczeniowych oznaczono na 14 dni od wystawienia faktury, a w przypadku faktur częściowych - na 20 dni. Postanowiono, że faktura częściowa obejmuje: opłatę za moc w wysokości 40% należności za moc z umowy na za dany miesiąc obrachunkowy, opłatę za energię elektryczną w wysokości 40% należności za zamówioną energię za dany miesiąc obrachunkowy.

W § 8 zapisano obowiązki odbiorcy, w szczególności:

w ust. 2: w celu należytego wykonania umowy, w tym należytego przeprowadzenia odczytów i kontroli warunków umowy, odbiorca zobowiązał się do bezzwłocznego zapewnienia na każde żądnie sprzedawcy upoważnionym jego przedstawicielom dostępu do urządzeń znajdujących się w obiekcie i na terenie odbiorcy;

w ust. 6: odbiorca zobowiązał się uzgodnić każdą zmianę i modernizację urządzeń elektroenergetycznych mającą wpływ na parametry sieciowe oraz przebudowę układu pomiarowego; przekładnia przekładników prądowych winna być dostosowana do mocy umownej; dostosowania przekładni przekładników dokonuje ich właściciel;

w ust. 7: odbiorca zobowiązał się do terminowego regulowania należności za energię elektryczną oraz innych należności związanych z dostarczeniem tej energii w wysokości określonej przez sprzedawcę w fakturach.

W § 11 ust. 3 zapisano z kolei: w przypadku wadliwego działania układu pomiarowego strony zobowiązane są wyrównać różnicę należności wynikłych z niewłaściwego rozliczenia za cały okres trwania nieprawidłowości nieobjęty przedawnieniem roszczeń.

W § 12 ust. 1 postanowiono, że termin rozpoczęcia sprzedaży nastąpi nie wcześniej niż z dniem zainstalowania liczników, zaś w § 12 ust. 2 – że umowa wchodzi w życie z dniem 5 września 2005 r.

W załączniku do umowy zatytułowanym „Charakterystyka energetyczna odbioru”, w rubryce przekładnia zapisano: 600/5.

Dowód : umowa z dnia 5 września 2005 r. k. 72-77, 471-476

załącznik do umowy - k. 477

Urządzenia pomiarowe znajdują się we wnętrzu trafostacji, która jest ulokowana na działce, na której funkcjonuje zakład spółki (...).S. K. do szafy trafostacji posiadają zarówno elektrycy zatrudnieni w zakładzie elektrycznym dostarczającym energię, jak i elektryk zatrudniony w spółce (...).S.

W początkowym okresie obowiązywania umowy w odstępach miesięcznych przedstawiciele zakładu energetycznego dokonywali odczytów liczników zamontowanych w szafach trafostacji. W późniejszym okresie zastosowano możliwość odczytów liczników drogą radiową. Nie było w już wówczas potrzeby comiesięcznego, fizycznego odczytywania wskazań liczników w trafostacji.

D o wód : zeznania świadek B. O. - k. 349, 645-648, 649

W czasie trwania umowy spółka (...).S. kilkukrotnie zwiększała dostarczaną do zakładu produkcyjnego moc.

Za każdym razem odbywało się to w następujący sposób: spółka składała wniosek o zwiększenie mocy, zakład energetyczny wystawiał „Warunki przyłączenia”, następnie przesyłana była drogą pocztową umowa o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej oraz faktura za materiały i usługi świadczone przez zakład energetyczny w związku z przyłączeniem do sieci, związane z dostarczaniem i zamontowaniem nowych urządzeń pomiarowych. Po opłaceniu faktury - w umówionym terminie - elektryk z zakładu energetycznego, przy udziale elektryka zatrudnionego w spółce (...).S., dokonywali wymiany urządzeń pomiarowych w zakresie niezbędnym do dostarczania zwiększonej mocy. Elektryk z zakładu energetycznego zakładał wówczas plomby na urządzeniach pomiarowych. Urządzenia pomiarowe za każdym razem dostarczał i montował zakład energetyczny, na koszt spółki (...).S.

D o wód : zeznania świadek B. O. - k. 349, 645-648, 649

zeznania świadka B. K. - k. 390-392, 388

W 2006 r. spółka (...).S. postanowiła zwiększyć dostarczaną do zakładu produkcyjnego moc do wartości 500 kW.

Na wniosek spółki (...).S., wraz z pismem z 23 lutego 2006 r., (...) spółka akcyjna w G. przedstawiła spółce (...) przyłączenia do sieci energoelektrycznej” nr ZT TE (...) dla zakładu produkcyjnego zlokalizowanego w C. przy ul. (...). Zgodnie z tymi warunkami moc przyłączeniowa określona została na 500 kW (zwiększenie mocy o 110 kW). W dokumencie tym określono zakres inwestycji realizowanych przez zakład (...): przystosowanie istniejącej trafostacji do zwiększonej mocy, określono również zakres inwestycji zrealizowanych przez podmiot przyłączany: przystosowanie układu pomiarowego, instalacje i wlz do zwiększonej mocy.

21 marca 2006 r. sporządzony został protokół odbioru nr (...), dotyczący wymiany przekładników w układzie pomiarowym i sprawdzenia układu pomiarowego w C. przy u. (...) 23. Protokół został podpisany przez B. O. oraz elektryków zatrudnionych w zakładzie (...).

22 marca 2006 r. (...) spółka akcyjna w G. zawarła z B.S. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w C.Umowę nr (...) – UP o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej”.

W umowie określono prawa i obowiązki stron związane z przyłączeniem obiektu budowlanego oznaczonego jako Zakład Produkcyjny w C., zlokalizowany przy ul. (...), należącego do podmiotu przyłączanego do sieci zakładu energetycznego w celu dostarczenia energii elektrycznej. W umowie zaznaczono, że zapotrzebowanie na energię określają „Warunki przyłączenia nr (...)”, a określona w warunkach moc przyłączeniowa wynosi 500 kW (wzrost mocy o 110 kW).

Termin realizacji przyłączenia strony ustaliły na 3 miesiące od daty zawarcia umowy.

Zapisano, że do obowiązków zakładu energetycznego należy m.in.:

-

wykonanie niezbędnej rozbudowy sieci elektroenergetycznej umożliwiającej przyłączenie podmiotu do sieci elektroenergetycznej,

-

dobór kwalifikowanych i posiadających uprawnienia podwykonawców do realizacji prac związanych z przyłączeniem,

-

wykonanie połączenia z siecią od miejsca przyłączenia określonego w warunkach przyłączenia do miejsca dostarczenia energii elektrycznej, określonego w § 8,

-

wykonanie niezbędnych prób i pomiarów w trakcie realizacji przyłączenia, ewentualnie odbiorów częściowych oraz prób końcowych,

-

zawarcie umowy sprzedaży energii elektrycznej, jeżeli podmiot przyłączany spełnia warunki przyłączenia;

-

dostawa energii elektrycznej do miejsca dostarczania na zasadach określonych w umowie sprzedaży energii elektrycznej.

W § 7 określona została opłata za przyłączenie: 15.433 zł.

31 marca 2006 r. (...) spółka akcyjna w G. wystawiła na rzecz spółki (...).S. fakturę VAT tytułem opłaty za rozbudowę sieci Zakładu Produkcyjnego w C. ul. (...), na kwotę 15.433 zł.

Dowody : warunki przyłączenia - k. 478-479,

protokół odbioru - k. 480,

umowa z dnia 22 marca 2006 r. - k. 481-486,

faktura z dnia 31 marca 2006 r. - k. 487.

Po zawarciu „umowy nr (...) – UP o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej” energia elektryczna i moc nadal były dostarczane w oparciu o umowę sprzedaży energii elektrycznej nr SM (...) z 5 września 2005 r.

Fakt niesporny.

(...) spółka akcyjna był przedsiębiorstwem zintegrowanym pionowo w rozumieniu art. 3 pkt 12a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne (j.t. Dz. U. z 2006r. Nr 89, poz. 625 ze zm.), w związku z czym objęty został dyspozycją art. 9d tejże ustawy, nakazującym rozdzielenie działalności dystrybucyjnej od innych działalności, m.in. obrotu.

W wyniku rozdzielenia działalności w zakresie dystrybucji i obrotu z dniem 1 lipca 2007 r. prawa i obowiązki sprzedawcy wynikające z umów sprzedaży energii, z mocy art. 5b ust. 1 powołanej ustawy, przeszły na nowoutworzony podmiot: (...) spółkę akcyjną w G..

Utworzona została również (...) spółka akcyjna w G., która zgodnie z ustawą Prawo energetyczne pełni rolę Operatora Systemu Dystrybucyjnego (...) Elektrycznej, czyli jest przedsiębiorstwem energetycznym zajmującym się dystrybucją paliw gazowych lub energii elektrycznej, odpowiedzialnym za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym albo systemie dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi albo innymi systemami elektroenergetycznymi.

Obie spółki wchodzą w skład Grupy (...), w której podmiotem dominującym jest (...) S.A. w G., będąca spółką notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych w W., wchodzącą w skład indeksu giełdowego (...).

Fakty niesporne ( (...) S.A. – k.44-52).

W spółce (...) pozostał zatrudniony - jako pracownik wydziału pomiarów - B. K.. Do jego zadań należało dokonywanie wyliczeń ilości energii, jaka przepłynęła do danego odbiorcy.

Dowód : zeznania świadka B. K. - k. 390-392, 388.

W 2007 r. spółka (...).S. ponownie postanowiła zwiększyć dostarczaną do zakładu produkcyjnego moc - do wartości 580 kW.

Wraz pismem z 13 grudnia 2007 r. – w odpowiedzi na wniosek spółki (...).S. – (...) spółka akcyjna w G. przedstawiła „Warunki przyłączenia nr RE-2 wp. (...)” do sieci energoelektrycznej dla zakładu produkcyjnego zlokalizowanego w C., przy ul. (...) wraz z projektem umowy o przyłączenie.

19 grudnia 2007 r. (...) spółka akcyjna w G. zawarła z B.S. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w C.Umowę nr (...) – UP o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej”. W umowie określono prawa i obowiązki stron związane z przyłączeniem obiektu budowlanego oznaczonego jako Zakład Produkcyjny w C. zlokalizowany przy ul. (...), należącego do podmiotu przyłączanego do sieci zakładu energetycznego w celu dostarczenia energii elektrycznej. W umowie zaznaczono, że zapotrzebowanie na energię określają „Warunki przyłączenia nr (...)”, a określona w warunkach moc przyłączeniowa wynosi 580 kW (wzrost mocy o 80 kW).

W § 5 zapisano obowiązki przedsiębiorstwa energetycznego, do których należy w szczególności:

-

wykonanie niezbędnej rozbudowy sieci elektroenergetycznej umożliwiającej przyłączenie podmiotu do sieci elektroenergetycznej,

-

dobór kwalifikowanych i posiadających uprawnienia podwykonawców do realizacji prac związanych z przyłączeniem,

-

wykonanie połączenia z siecią od miejsca przyłączenia określonego w warunkach przyłączenia do miejsca dostarczenia energii elektrycznej, określonego w § 8,

-

wykonanie niezbędnych prób i pomiarów w trakcie realizacji przyłączenia, ewentualnie odbiorów częściowych oraz prób końcowych,

-

zawarcie umowy w zakresie świadczenia usług dystrybucji (lub umowy kompleksowej), jeżeli podmiot przyłączany spełnia warunki przyłączenia i odbioru;

-

dostawa energii elektrycznej do miejsca dostarczania na zasadach określonych w umowie w zakresie świadczenia usług dystrybucji.

W § 7 ustalona została opłata za przyłączenie w wysokości 11.458,24 zł.

W § 16 wpisano nazwiska przedstawicieli obu stron, upoważnionych do reprezentacji w trakcie realizacji przyłączenia. Ze strony przedsiębiorstwa energetycznego był to N. K. (sekcja inwestycji Rejon Energetyczny E D.), a ze strony spółki (...).S. W. C..

W § 3 ust. 1 termin realizacji przyłączenia ustalono na dzień 21 stycznia 2008 r.

Dowód : pismo z 31 stycznia 2007 r. z „warunkami przyłączenia” - k. 461, 462-464,

umowa z 19 grudnia 2007 r. nr (...) – UP – k. 465-470.

(...) S.A. wystawiła na rzecz spółki (...).S. fakturę VAT nr (...), datowaną na dzień 21 grudnia 2007 r., tytułem opłaty za przyłączanie do sieci elektroenergetycznej - grupa przyłączeniowa IV, na kwotę 11.458,24 zł. W fakturze zapisano, że w dniu 21 grudnia 2007 r. uiszczona została zaliczka.

Dowód : faktura VAT nr (...) - k.659.

W związku z wnioskiem spółki (...).S. o zwiększenie mocy oraz koniecznością zamontowania nowych urządzeń pomiarowych, (...) S.A. udzieliła spółce (...) S.A. zlecenia w zakresie wymiany układu pomiarowego dla odbiorcy energii elektrycznej oznaczonego jako B.S. C. Oddział w K..

21 stycznia 2008 r. sporządzony został pisemny dokument, zatytułowany (...).

W zleceniu tym jako miejsce pomiaru wymiany wskazano stację transformatorową. Opisane zostały wykonane czynności: zdjęcie licznika model A 1350 (rok legalizacji 2005) oraz założenie licznika model A 1500 (rok legalizacji 2007, numer licznika (...)). W kolumnie „wskaźnik mocy maksymalnej” zarówno dla licznika zdjętego, jak również dla licznika nowozałożonego, zapisano: wskaźnik pomnożyć przez 160.

W kolumnie „przekładniki prądowe” zapisano: dla L1 - 800/5, dla L2 - 800/5, dla L3 - 800/5.

Zapisano również, że układ pomiarowy został oplombowany plombownicą o znakach R2/10. W uwagach zapisano, że wymiany dokonano ze względu na model i założenie licznika z rejestratorem profilu obciążenia.

Dokument ten został wypełniony przez pracownika zakładu energetycznego o nazwisku T., który potwierdził to własnoręcznym podpisem.

Dowód : zlecenie z 21 stycznia 2008 r.- k. 226 oraz 227.

Po zawarciu „Umowy nr (...) – UP o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej” energia elektryczna i moc nadal były dostarczane w oparciu o umowę sprzedaży energii elektrycznej nr SM (...) z 5 września 2005 r.

Fakt niesporny.

W momencie instalacji nowego licznika energii elektrycznej pracownicy spółki (...) S.A. przedstawiają sprzedawcy energii (tj. (...) S.A.) komplet danych umożliwiających prawidłowe rozliczenia, do których należą dane licznika energii oraz mnożna układu pomiarowego, wynikająca z zainstalowanych przekładników. Następnie na bieżąco przekazują sprzedawcy energii jedynie odczyty liczników.

D o wód : zeznania świadka B. K. - k. 390-392, 388.

Przy wymianie przekładników konieczna jest współpraca z odbiorcą, ponieważ musi on wyrazić zgodę na wyłączenie prądu na czas wymiany.

D o wód : zeznania świadka B. K. - k. 390-392, 388.

Według wiedzy dyrektora zakładu produkcyjnego (...).S. sp. z o.o. w C. B. O. po dniu 21 stycznia 2018 r. układ pomiarowy nie był rozbudowywany, nikt nie naruszał plomb założonych przez pracowników zakładu energetycznego w 2008 r.

D o wód : zeznania świadek B. O. - k. 349, 645-648, 649.

(...) S.A. za okres rozliczeniowy 26 grudnia 2007 – 31 stycznia 2008 wystawiła na rzecz spółki (...).S. fakturę VAT rozliczeniową (...) za energię elektryczną i świadczenie usług przesyłowych na kwotę 73.514,66 zł.

W fakturze odnotowano, że 21 stycznia 2008 r. miał miejsce odczyt demontażowy licznika. Podane zostało wskazanie licznika: opis odczytu demontażowy (474) oraz wskazanie licznika: opis odczytu rzeczywisty (496). W obu przypadkach wskazano mnożną 160.

D o wód : faktura VAT rozliczeniowa (...) - k. 653-654.

Dokonując radiowych odczytów liczników energii pobieranej przez spółkę (...).S. w okresie od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2014 r. i stosując do tych odczytów mnożną 160 (...) S.A. wystawiła na rzecz spółki (...).S. faktury VAT za kolejne miesięczne okresy rozliczeniowe, począwszy od okresu rozliczeniowego obejmującego 1-31 marca 2012 r., skończywszy na okresie rozliczeniowym obejmującym 1-28 lutego 2014 r.

Faktury zostały wystawione w okresie od 5 kwietnia 2012 r. do 5 marca 2014 r., z tytułu dostarczanej energii:

1)  nr (...) na kwotę 127.976,03 zł z 24 kwietnia 2012 r.,

2)  nr (...) na kwotę 106.408,36 zł z 25 maja 2012 r.,

3)  nr (...) na kwotę 92.984,01 zł z 26 czerwca 2012 r.,

4)  nr (...) na kwotę 104 811,65 zł z 23 lipca 2012 r.,

5)  nr (...) na kwotę 114.989,06 zł z 20 sierpnia 2012 r.,

6)  nr (...) na kwotę 106.590,38 zł z 24 września 2012 r.,

7)  nr (...) na kwotę 90.746,78 zł z 23 października 2012 r.,

8)  nr (...) na kwotę 124.163,42 zł z 21 listopada 2012 r.,

9)  nr (...) na kwotę 129.681,47 zł z 24 grudnia 2012 r.,

10)  nr (...) na kwotę 99.965,11 zł z 21 stycznia 2013 r.,

11)  nr (...) na kwotę 126.438,95 zł z 20 lutego 2013 r.,

12)  nr (...) na kwotę 124.735,48 zł z 25 marca 2013 r.,

13)  nr (...) na kwotę 121.073,90 zł z 22 kwietnia 2013 r.,

14)  nr (...) na kwotę 120.697,36 zł z 21 maja 2013 r.,

15)  nr (...) na kwotę 104.900,65 zł z 24 czerwca 2013 r.,

16)  nr (...) na kwotę 112.590,58 zł z 22 lipca 2013 r.,

17)  nr (...) na kwotę 119.151,87 zł z 21 sierpnia 2013 r.,

18)  nr (...) na kwotę 115.012,00 zł z 23 września 2013 r.,

19)  nr (...) na kwotę 128.608,42 zł z 21 października 2013 r.,

20)  nr (...) na kwotę 128.893,04 zł z 25 listopada 2013 r.,

21)  nr (...) na kwotę 127.372,38 zł z 23 grudnia 2013 r.,

22)  nr (...) na kwotę 101.605,51 zł z 21 stycznia 2014 r.,

23)  nr (...) na kwotę 130.918,82 zł z 25 lutego 2014 r.,

24)  nr (...) na kwotę 166.110,03 zł z 25 marca 2014 r.

Należności wynikające z powyższych faktur zostały przez spółkę (...).S. uregulowane.

Fakty niesporne (wydruki listy wartości – k. 150-176, zestawienie faktur – k. 246, faktury VAT – k. 247-316).

W 2014 r. spółka (...).S. ponownie zamierzała zwiększyć moc umowną. W tej sytuacji Pracownik (...) B. K. zlecił kontrolę układu pomiarowego w celu ustalenia, czy jest on dostosowany do odbioru zwiększonej mocy.

Dowód : zeznania świadka B. K. - k. 390-392,388,

zeznania świadek B. O. - k. 349, 645-648, 649.

18 marca 2014 r. upoważnieni pracownicy (...) spółki akcyjnej w G. F. K. i R. T. - realizując zalecenie (...) nr (...) - przeprowadzili kontrolę układu pomiarowego w spółce (...).S.

Z czynności tej sporządzony został protokół nr (...) . W protokole zapisano, że kontrolujący dokonali takich czynności kontrolnych jak: 1) oględziny przyłącza: linia kablowa, 2) oględziny układu pomiarowego i sposobu jego zabezpieczenia przed uszkodzeniem, zniszczeniem lub zmianą wskazań, 3) sprawdzenie prawidłowości wskazań układu pomiarowego, 4) sprawdzenie poprawności działania i właściwości meteorologicznych układu pomiarowego, 5) dokonanie badań i pomiarów w zakresie kontroli.

W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych ustalono, iż układ pomiarowy jest półpośredni, licznik (...) nr (...). Układ pomiarowy znajduje się stacji transformatorowej nr (...). Zainstalowane są przekładniki prądowe typu (...) o przekładni (...), o numerach: L1- 0950, L2- (...), L3 - (...). Układ pomiarowy oplombowany jest plombami, przy czym przekładniki prądowe zostały oplombowane plombami: L1 - MPS (...), L2 - R2/34, L3 - R2/34.

Protokół podpisali pracownicy (...) F. K. i R. T. oraz przedstawiciel spółki (...).S. W. C.. W protokole zaznaczono, że odbiorca nie żąda przeprowadzenia badania laboratoryjnego licznika energii elektrycznej.

W czasie czynności kontrolnych sporządzone zostały fotografie.

Dowód : protokół kontroli (...) – k. 224-225 (oraz 343)

zlecenie kontroli (...) - strona 1, 2, 3 - k. 326, 328, 344

wydruki fotografii przekładników prądowych - k.336-337 (w kolorze k. 643-644),

zeznania świadka B. K. - k. 390-392, 388.

Przekładniki prądowe L2 i L3, stanowiące elementy układu pomiarowego, w dniu 18 marca 2014 r., oplombowane były dwiema plombami (na środku obudowy oraz z boku), przekładnik prądowy L1 oplombowany był jedną plombą (z boku).

Dowód : wydruki fotografii przekładników prądowych - k.336-337 (w kolorze k.643-644).

B. K. po zapoznaniu się z wynikami kontroli oraz po analizie dokumentów znajdujących się w biurze spółki (...) zauważył, że przekładniki prądowe typu (...) o przekładni (...), które zgodnie z protokołem kontroli (...) z 18 marca 2014 r. są częścią układu pomiarowego odbiorcy spółki (...).S., są odmienne od przekładników widniejących w dokumentacji. B. K. stwierdził, że przekładniki, które widnieją w dokumentacji, uzasadniają rozliczenie wg mnożnej 160 i tak też faktycznie rozliczanie się odbywa, podczas gdy przekładniki, które są rzeczywiście zamontowane, uzasadniają rozliczenie wg mnożnej 200.

B. K. analizując tą sytuację doszedł do wniosku, że odbiorca musiał samowolnie dokonać zmiany przekładników i nie zgłosił tego faktu do spółki (...), co wyjaśnia brak dokumentacji w spółce. Dalej B. K. rozumował, że skoro podczas kontroli stwierdzono, że plomby są nienaruszone, a jednocześnie są to plomby stosowane przed 2009 r., to wymiana przekładników przez odbiorcę musiała być dokonana przed 2009 r., a więc w 2008 r.

D o wód : zeznania świadka B. K. - k. 390-392, 388.

1 kwietnia 2014 r. B. K. drogą elektroniczną zwrócił się do B. G. (ekonomista ds. obsługi klienta (...) sp. z o.o.). z prośbą o zmianę - dla klienta B.S. sp. z o.o. - mnożnej od 1 marca 2014 r. oraz o skorygowanie faktur wystawionych w okresie od 1 marca 2012 r. ze zmianą mnożnej, jednocześnie wskazał, że prawidłowa mnożna w tym okresie to 200 (załączeniu przedstawił dokument (...)).

B. K. wskazał w korespondencji do B. G. okres do korekty rozpoczynający się z dniem 1 marca 2012 r., ponieważ wyliczył, że w tym czasie powstały roszczenia jeszcze nieprzedawnione.

B. K. wystawił Zlecenie kontroli (...), datowane na 1 kwietnia 2014 r., dotyczące spółki (...).S. W rubryce treść zlecenia wskazał: wymiana przekładników prądowych, zlecenie porządkujące - zmiana możnej na 200. W rubryce przekładniki prądowe wskazał: (...), (...) (...), (...); (...), (...). Ponadto zamieścił adnotację odręczną o treści: „wprowadzić do rozliczenia prawidłową możną 200 oraz skorygować wystawione faktury od 1.03.2012 zmieniające możną na 200”.

B. G. drogą elektroniczną odpowiedziała B. K., że za bieżący fakturowany miesiąc – marzec 2014 r. – wystawiła już fakturę z możną 200, co do wcześniejszych okresów rozliczeniowych wystawi faktury korygujące.

Dowód : korespondencja elektroniczna - k. 323-325,

zlecenie kontroli (...) – strona 1, 2, 3 – k. 326, 328, 344,

zeznania świadka B. K. - k. 390-392, 388,

zeznania świadek B. G. - k.425,426.

7 kwietnia 2014 r. spółka (...) wystawiła na rzecz B.S. sp. z o.o. faktury korygujące, z terminem płatności wyznaczonym na dzień 28 kwietnia 2014 r., w tym:

1)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 28.909,31 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 5 kwietnia 2012 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 marca 2012 r.,

2)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 23.517,39 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 6 maja 2012 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 30 kwietna 2012 r.

3)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 20.451,43 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 5 czerwca 2012 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 maja 2012 r.,

4)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 23.408,46 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 4 lipca 2012 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 30 czerwca do 2012 r.

5)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 25.953,16 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 1 sierpnia 2012 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 lipca 2012 r.,

6)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 23.853,18 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 3 września 2012 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 sierpnia 2012 r.,

7)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 19.892,43 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 3 października 2012 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 30 września 2012 r.,

8)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 28.246,66 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu2 listopada 2012 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 października 2012 r.,

9)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 29.626,61 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 3 grudnia 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 30 listopada 2012 r.,

10)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 22.102,98 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 2 stycznia 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 grudnia 2012 r.,

11)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 28.883,15 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 1 lutego 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 stycznia 2013 r.

12)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 28.489,50 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 4 marca 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 28 lutego 2013 r.

13)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 27.575,73 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu2 kwietnia 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 marca 2013 r.

14)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 27.481,10 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 2 maja 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 30 kwietnia 2013 r.

15)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 23.531,14 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 3 czerwca 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 maja 2013 r.

16)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 25.453,71 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 12 lipca 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 30 czerwca 2013 r.

17)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 27.094,93 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 2 sierpnia 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 lipca 2013 r.

18)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 26.059,56 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 3 września 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 sierpnia 2013 r.,

19)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 28.971,14 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 1 października 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 30 września 2013 r.,

20)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 29.212,37 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 4 listopada 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 października 2013 r.

21)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 28.421,90 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 2 grudnia 2013 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 30 listopada 2013 r.

22)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 22.286,57 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 2 stycznia 2014 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 grudnia 2013 r.

23)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 29.447,24 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 4 lutego 2014 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 31 stycznia 2014 r.

24)  fakturę VAT korektę nr (...) na kwotę 35.216,19 zł, dotyczącą faktury wystawionej w dniu 5 marca 2014 r. za okres rozliczeniowy od 1 do 28 lutego 2014 r.

W treści faktur korygujących jako przyczynę ich wystawienia wskazano „błąd mnożnej” z zaznaczeniem, że prawidłowa wartość mnożnej to 200.

W każdej fakturze korygującej wskazano stan sprzed korekty: dane odczytowe energii elektrycznej i mocy pobranej ze wskazań liczników, oraz przedstawiono wyliczenie zużycia, z zastosowaniem możnej 160, w jednostkach: kWh.

Następnie każda z faktur zawiera rozliczenie pod nazwą „należało policzyć”. W tej części faktury nie wskazano w ogóle zastosowanej mnożnej ani wskazań liczników, podane jest od razu zużycie w kWh. Końcowa część każdej z faktur korygujących wskazuje wyliczenie kwoty do zapłaty po korekcie.

Dowód : faktury VAT korekta – karta 78-149,

zestawienie faktur – karta 246.

Dyrektor B.S. sp. z o.o. w C. B. O. wraz z pismem z 14 kwietnia 2014 r. odesłała faktury korygujące bez ich księgowania z prośbą o wyjaśnienie na jakiej podstawie dokonano korekt. W kolejnym piśmie – z 13 maja 2014 r. – B. O. podtrzymała dotychczasowe stanowisko, domagając się wyjaśnienia spornej kwestii dotyczącej zastosowania wyższej mnożnej. Wraz z pismem z 13 maja 2014 r. B. O. ponownie odesłała faktury korygujące, z kolei z pismem z 16 maja 2014 r. odesłała fakturę (...) z uwagi na zastosowaną błędną mnożną 200. Swoje stanowisko B. O. podtrzymała w piśmie z 10 czerwca 2014 r. oraz w kolejnym piśmie z 17 czerwca 2014 r. W korespondencji podkreślała, że pomimo zainicjowania postępowania reklamacyjnego nie zostały jej udostępnione dokumenty potwierdzające zasadność dokonanych obciążeń przy zastosowaniu w rozliczeniach mnożnej 200. Wskazała na brak dokumentów źródłowych uprawniających do skorygowania rozliczeń za dwuletni okres wsteczny i upoważniających do zastosowania nowych współczynników. W piśmie z 7 lipca 2014 r. wskazała z kolei, że w zasobach archiwalnych spółki brak jest dokumentów wskazujących na rzekomą modyfikację przekładników czy też na to, że była ona przeprowadzona przez spółkę (...).S. Wraz z pismem z 9 lipca 2014 r. B. O. ponownie odesłała faktury korygujące, z kolei z pismem z 12 sierpnia 2014 r. odesłała fakturę (...).

Dowód : pisma spółki (...).S. z wyciągami z pocztowej książki nadawczej – karta 228-245.

Pismem z 8 października 2014 r. (...) poinformowała, że podtrzymuje decyzję o zasadności wystawienia faktur korygujących. Decyzja ta oparta jest na dokumentacji związanej z okolicznością oplombowania przekładników prądowych. Powyższa czynność, ze względu na wycofanie z użycia plombownic ołowianych, musiała zostać zrealizowana przed dniem zdania plombownicy R2-34, tj. przed dniem 16 stycznia 2009 r. W załączeniu przesłany został protokół zdania plombownicy R2-34, protokół kontroli (...), materiał fotograficzny przekładników prądowych zainstalowanych u odbiorcy, zarządzenie numer (...) w sprawie wycofania z użytku plombownic monterskich, plomb ołowianych oraz wprowadzenia i stosowania jednorazowych plomb typu R..

Protokół zdania plombownicy i kamieni do zaciskania plomb monterskich datowany był na 31 grudnia 2008 r., jednak w jego treści wskazano, że jest to „Protokół z dnia 16-01-2009 z realizacji Zarządzenia nr (...) w sprawie: wycofania z użytku plombownic monterskich na terenie działania (...) SA Oddział w K. i wprowadzenia do użytku plomb jednorazowych typu R.”. Dalej wskazano, że W. S. zdał kamień nr R2-34, a B. K. kamień ten przyjął, po czym kamień plomby monterskiej o numerze R2-34 został zdeponowany w bezpiecznym worku „security” o nr (...), a dodatkowo w worku umieszczono plombownicę oraz zaciśnięte pięć plomb.

Wspomniane w protokole (...) nr (...) z 31 grudnia 2008 r. stanowiło w § 1 ust. 1, że z dniem 2 stycznia 2009 r. zaprzestaje się stosowania w układach pomiarowych i innych elementach sieci elektroenergetycznej plomb monterskich, ołowianych innych niż numerowane plomby kompozytowe typu R., na które to miały być sukcesywnie wymieniane dotychczas stosowane plomby (ust. 2). Zgodnie z kolei z § 2 ust. 1 do 16 stycznia 2009 r. miały zostać zdane dotychczas użytkowane plombownice z kamieniami plomb monterskich w Rejonach (...) do osób dotychczas odpowiedzialnych za gospodarkę plombownicami.

Na załączonych do pisma czarno-białych wydrukach fotografii przekładników L1, L2 i L3 widoczne jest, że na przekładnikach L2 i L3 założone są po dwie plomby, natomiast na przekładniku L1 tylko jedna plomba (w lewym dolnym rogu przekładnika). Dwa spośród trzech przekładników oplombowano przy tym plombownicą R2-34, która została zdana zgodnie z protokołem datowanym na 31 grudnia 2008 r.

Dowód : pismo z 8 października 2014 r. z załącznikami - k. 333-343, w tym:

protokół zdania plombownicy R2 34 z 31 grudnia 2008 r. - k. 335,

wydruki fotografii przekładników prądowych - k.336-337 (w kolorze k.643-644),

zarządzenie numer (...) - k.338-342.

W piśmie z 5 listopada 2014 r. pełnomocnik spółki (...).S. zwrócił się do (...) wyrażając wolę ugodowego zakończenia sporu oraz powołując się na stanowisku swojego klienta, które od początku zmierzało do znalezienia kompromisu w sprawie. Mając powyższe na uwadze pełnomocnik zaproponował uregulowanie nie przedawnionych zobowiązań w 24 równych ratach miesięcznych bez odsetek.

Dowód : pismo z 5 listopada 2014 r. z załącznikiem - k. 329-332.

Spółka (...) złożyła w Sądzie Rejonowym w Koszalinie datowany na dzień 17 stycznia 2015 r. wniosek o zawezwanie do próby ugodowej przeciwko spółce (...).S., w sprawie o zapłatę kwoty 634.085,84 zł z odsetkami, z tytułu zobowiązań powstałych po dniu 1 lipca 2007 r., związanych z dostarczeniem energii.

Wniosek ten wpłynął do Sądu Rejonowego w Koszalinie 23 stycznia 2015 r., co potwierdzono prezentatą.

We wniosku wskazano, że do zapłaty na rzecz wzywającego pozostały należności w kwocie 293.619,60 zł, wynikające z następujących faktur VAT:

1)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 28.909,31 zł,

2)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 23.517,39 zł,

3)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 20.451,43 zł,

4)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 23.408,46 zł,

5)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 25.953,16 zł,

6)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 23.853,18 zł,

7)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 19.892,43 zł,

8)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 28.246,66 zł,

9)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 29.626,61 zł,

10)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 22.102,98 zł,

11)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 28.883,15 zł,

12)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 28.489,50 zł,

13)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 27.575,73 zł,

14)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 27.481,10 zł,

15)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 23.531,14 zł,

16)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 25.453,71 zł,

17)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 27.094,93 zł,

18)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 26.059,56 zł,

19)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 28.971,14 zł,

20)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 29.212,37 zł,

21)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 28.421,90 zł,

22)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 22.286,57 zł,

23)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 29.447,24 zł,

24)  faktura VAT korektę nr (...) na kwotę 35.216,19 zł,

Dowód : wniosek o zawezwanie do próby ugodowej - k. 66-71,

wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z załącznikami (fotokopie) - k.534-633,

protokoły posiedzeń (fotokopie) – k. 534-636.

Sąd zważył, co następuje:

Powódka dochodziła w niniejszej sprawie roszczeń z zawartej z pozwaną przez (...) spółka akcyjna w G. (poprzednika prawnego powódki) umowy sprzedaży energii elektrycznej nr (...) z 5 września 2005 r. Domagała się przy tym zapłaty za faktycznie dostarczoną – w okresie obejmującym pełne 24 miesiące: od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2014 r. – energię elektryczną, która nie została wcześniej zafakturowana. Brak zafakturowania miał być przy tym konsekwencją tego, że zgodnie z dokumentacją posiadaną przez powódkę u pozwanej zastosowane były przekładniki prądowe L1, L2 i L3 o przekładni prądowej 800/5, co uzasadniało zastosowanie mnożnej 160, podczas gdy 18 marca 2014 r. pracownicy powódki ujawnili, że w układzie pomiarowym zainstalowane są przekładniki prądowe: L1, L2 i L3 o przekładni prądowej (...), co uzasadniało zastosowanie mnożnej 200.

Dla uporządkowania dalszego wywodu wyjaśnić w tym miejscu trzeba, że żądanie powódki obejmuje wyłącznie zapłatę za faktycznie dostarczoną i „skonsumowaną” przez pozwaną energię elektryczną, mierzoną jednostkami energii kWh (kilowatogodzina), która mimo tego, że została faktycznie dostarczona, nie została objęta fakturami VAT. Od samego początku związania stron umową z 5 września 2005 r. układ pomiarowy pozwanej był układem półpośrednim, w skład którego wchodziły przekładniki prądowe, pierwotnie o przekładni 600/5, co wprost odnotowano w umowie, co więcej zaznaczono w niej w § 8 ust. 6, że przekładnia przekładników prądowych winna być dostosowana do mocy umownej oraz że dostosowania przekładni przekładników dokonuje ich właściciel, a więc pozwana spółka (...).S. W przypadku zastosowania układu półpośredniego ilość dostarczonej energii elektrycznej wyliczana jest jako iloczyn wskazania licznika oraz wskaźnika mnożnej przekładnika prądowego. Mnożna z kolei stanowi iloraz wskazanych w opisie przekładni dzielnej (wartości dostarczonego prądu po stronie pierwotniej) i dzielnika (wartości prądu po stronie wtórnej). Innymi słowy dla przekładni 600/5 mnożna wynosi 120 (wynik dzielenia 600 przez 5), dla przekładni 800/5 - 160, dla przekładni (...) - 200, itd. [powyższe wyjaśniał m.in. w swoich zeznaniach światek B. K.]. Taki sposób wyliczania dostarczonej energii elektrycznej stosowany był od początku łączącej strony umowy. W tej sytuacji zarzuty pozwanej co do braku po jej stronie wiedzy o algorytmie wyliczania ilości dostarczonej energii nie zwalniają jej z obowiązku zapłaty za faktycznie dostarczoną energię.

Zdaniem powódki w objętym żądaniem pozwu okresie od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2014 r. powódka wystawiła faktury VAT obejmujące mniejszą ilość dostarczonej pozwanej energii elektrycznej, niż to miało miejsce w rzeczywistości, nie zostało to jednak wywołane błędnymi odczytami liczników (które były prawidłowe) ani błędem układu pomiarowego (który działał właściwie), ale zastosowaniem mnożnej 160 mimo zainstalowanych przekładników (...), uzasadniających mnożną 200. Tym samym wyliczane na podstawie odczytów radiowych liczników zużycie energii elektrycznej przez powódkę było zaniżone z uwagi na zastosowanie niewłaściwej mnożnej (160 zamiast 200), a to przekładało się na zaniżenie należnych powódce kwot z tytułu umowy sprzedaży energii elektrycznej, wskazywanych w fakturach wystawianych pozwanej.

Powódka w toku procesu stanęła przy tym na stanowisku, że to pozwana samowolnie (bez zawiadomienia o tym fakcie powódki) dokonała wymiany przekładników, co zdaniem powódki miałoby nastąpić w 2008 r. [kwestia daty tego zdarzenia, jako decydująca dla rozstrzygnięcia, zostanie szczegółowo omówiona w dalszej części rozważań].

W tym miejscu dodać też trzeba, że z interwencją uboczną po stronie powodowej w niniejszej sprawie wystąpiła (...) S.A. w G., która popierała powództwo, gdyż jako operator systemu dystrybucyjnego ponosi wobec powódki odpowiedzialność odszkodowawczą w przypadku dokonania błędnych odczytów lub pomiarów przez pracowników operatora. Interwenient nie dokonał żadnych innych czynności procesowych, ani też nie podniósł żadnych twierdzeń, jak też nie naprowadził żadnych dowodów.

W dalszym toku procesu powódka zdecydowanie i konsekwentnie kwestionowała stanowisko przyjęte przez pozwaną, że do wymiany przekładników miałoby dojść właśnie przy udziale pracowników powiązanej z powódką spółki (...) S.A. (interwenienta ubocznego), co jedynie - według pozwanej - miało nie zostać odnotowane w jej dokumentacji. Powódka wywodziła niezmiennie, że wymiany przekładników pozwana dokonała samowolnie.

Pozwana ostatecznie stanęła na stanowisku, wyrażonym również przez dyrektora pozwanej świadka B. O. (pismo procesowe pozwanej z 31 stycznia 2018 r. oraz zeznania świadka na rozprawie 14 czerwca 2018 r.), że do wymiany przekładników doszło 21 stycznia 2008 r. z udziałem pracowników interwenienta, po tej dacie nie było żadnej ingerencji w układ pomiarowy, a błędne fakturowanie po stronie powódki miałoby być następstwem pomyłki po stronie pracownika wypełniającego „zalecenie (...) z 21 stycznia 2018 r., który mimo dokonanej wymiany przekładników wpisał w rubryce „wskaźnik mnożyć przez” liczbę 160 zarówno dla układu pomiarowego przed zmianami, jak i dla układu pomiarowego po zmianach. Następnie - zdaniem pozwanej - pracownik wystawiający faktury powielił ten błąd, stosując po zmianie układu pomiarowego nadal mnożoną 160. Jako argument za omyłką pracownika interwenienta świadek B. O. wskazywała fakturę VAT wystawioną za miesiąc styczeń 2008 r., w której odnotowano zmianę licznika, a także zarówno przed zmianą, jak i po zmianie, zastosowano tą samą mnożoną 160.

W postępowaniu cywilnym Sąd orzeka przyjmując za podstawę faktyczną rozstrzygnięcia okoliczności faktyczne przytoczone przez stronę powodową (art. 187 § 1 pkt 1 k.p.c.), którym strona pozwana nie zaprzeczyła bądź które zostały przez stronę powodową udowodnione, nie wykraczając przy tym poza objęty żądaniem przedmiot (art. 321 § 1 k.p.c.). Powódka w niniejszym postępowaniu wprost wskazywała, że swoje roszczenie wywodzi z umowy, konsekwentnie podtrzymując przy tym przedstawione wyżej stanowisko, które sprowadzało się do podniesienia twierdzeń, że do wymiany przekładników (na przekładniki ujawnione w 2014 r. o przekładni prądowej (...) i mnożnej 200) musiało dojść wbrew powódce i poprzez samowolne działanie pozwanej spółki.

W takim stanie faktycznym podstawy prawnej dochodzonego w rozpoznanej sprawie roszczenia można byłoby z jednej strony upatrywać w przepisach dotyczących czynów niedozwolonych, natomiast z drugiej strony w przepisach regulujących wykonanie umowy sprzedaży energii elektrycznej. Brak było jednak dostatecznych podstaw by uznać, że powódka w niniejszej sprawie swoje roszczenia opiera na przepisach dotyczących odpowiedzialności deliktowej, gdyż ani nie sformułowała w taki sposób wskazanego w pozwie roszczenia (nie twierdziła, że żąda zapłaty tytułem naprawienia wyrządzonej jej szkody), ani nie naprowadzała jakichkolwiek dowodów zmierzających do wskazania ewentualnego sprawcy czynu niedozwolonego (który mógłby nadto być też przestępstwem). Przeciwnie – przedstawiając swoje stanowisko procesowe odwoływała się do łączącej strony umowy i wynikającego z niej obowiązku zapłaty przez pozwaną za faktycznie dostarczoną przez powódkę energię elektryczną, która wcześniej nie została zafakturowana. Przesłanki ewentualnej odpowiedzialności deliktowej pozwanej nie były przez powódkę w niniejszym procesie podnoszone ani udowadniane, tym samym zasadność powództwa nie może być rozważana przy założeniu, że źródłem zobowiązania łączącego strony był czyn niedozwolony.

Podstawy prawnej dochodzonego w niniejszej sprawie przez powódkę roszczenia należało tym samym upatrywać w łączącej strony umowie sprzedaży energii elektrycznej. Do umowy sprzedaży energii elektrycznej – w przypadku jej sprzedaży w ramach umowy o świadczenie usługi kompleksowej (obejmującej sprzedaż i dostarczenie energii) – stosuje się przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059 ze zm.) – w szczególności jej art. 5 oraz art. 5a – a także odpowiednio przepisy k.c. o sprzedaży, tj. art. 535 k.c. i nast., na podstawie art. 555 k.c., zgodnie z którym przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii, praw oraz wody.

Podstawę prawną roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie stanowił tym samym odpowiednio stosowany art. 535 k.c. w zw. z art. 555 k.c. Powódce przysługuje wobec tego roszczenie o zapłatę ceny za rzeczywiście dostarczoną zgodnie z umową i zużytą przez pozwaną (jej przedsiębiorstwo – Zakład Produkcyjny w C. przy ul (...)) energię elektryczną.

Zgodnie z brzmieniem art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Z kolei art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo energetyczne wskazuje na dodatkowe obligatoryjne elementy, które musi zawierać umowa sprzedaży energii elektrycznej. Szczegółowe zasady kształtowania i kalkulacji taryf dla energii elektrycznej oraz szczegółowe zasady rozliczeń w obrocie energią elektryczną w okresie objętym żądaniem pozwu uregulowane były rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. z 2011 r. Nr 189 poz. 1126, ze zm.).

Sposób dokonywania rozliczenia z odbiorcą energii elektrycznej został uregulowany w § 36 ust. 1 wskazanego wyżej rozporządzenia. Zgodnie z jego brzmieniem rozliczenia za dostarczoną energię elektryczną są dokonywane na podstawie wskazań układów pomiarowo-rozliczeniowych dla miejsc dostarczenia tej energii, określonych w umowie sprzedaży albo umowie o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, albo w umowie kompleksowej.

Z kolei zgodnie z łączącą strony umową sprzedaży energii elektrycznej nr (...) z 5 września 2005 r. w przypadku wadliwego działania układu pomiarowego strony zobowiązane są wyrównać różnicę należności wynikłych z niewłaściwego rozliczenia za cały okres trwania nieprawidłowości nieobjęty przedawnieniem roszczeń (§ 11 ust. 3 umowy). Jak to zostało naświetlone powyżej taka sytuacja nie wystąpiła w rozpoznawanej sprawie, układ pomiarowy funkcjonował prawidłowo, błąd w fakturowaniu wynikał natomiast z zastosowania niewłaściwej dla tego układu pomiarowego mnożnej.

Łącząca strony umowa ponadto stanowiła, że pozwana podlega zaliczeniu do IV grupy przyłączeniowej (§ 1 ust. 3 umowy), a dostarczenie i odbiór energii elektrycznej odbywać się będzie na podstawie warunków przyłączenia do sieci (§ 1 ust. 4), przy czym w objętym sporem okresie były to „Warunki przyłączenia nr (...)” (określona nich moc przyłączeniowa wynosiła 580 kW), wskazane w umowie nr „Umowę nr (...) – UP o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej” zawartej przez strony 19 grudnia 2007 r. Umowa ta w tym zakresie modyfikowała tym samym pierwotne ustalenia stron, wskazane w umowie nr (...). Pierwotna umowa zakładała bowiem, że moc przyłączeniowa będzie wynosiła 390 kW, a pomiar będzie odbywał się – stosownie do § 3 ust. 2 umowy – w oparciu o przekładniki prądowe typu IMSa o przekładni 600/5 A/A, natomiast rozliczenia opłat miały być dokonywane według grupy taryfowej (...) – § 4 ust. 2. Niezmiennie obowiązywała umowa z 5 września 2005 r. w zakresie § 5 ust. 1-5 – miesięczne płatności miały być dokonywane na podstawie faktur VAT wystawianych przez sprzedawcę.

Niesporny jest fakt, że prace związane z przystosowaniem układu pomiarowego pozwanej do wykonania „Umowy nr (...) – UP o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej” z 19 grudnia 2007 r. zostały dokonane przez pracownika powiązanej z powódką spółki (...) S.A. na podstawie (...) wystawionego 21 stycznia 2008 r. Podkreślić należy, że w zleceniu tym jako miejsce pomiaru wskazano stację transformatorową, a także zostały w nim opisane czynności wykonane w związku z jego realizacją: zdjęcie licznika model (...) (rok legalizacji 2005), założenie licznika model (...) (rok legalizacji 2007, numer licznika (...)); w kolumnie „wskaźnik mocy maksymalnej” zarówno dla licznika zdjętego, jak i dla założonego nowego licznika zapisano „wskaźnik pomnożyć przez 160”; w kolumnie „przekładniki prądowe” zapisano: dla „L1 – 800/5, dla L2 – 800/5, dla L3 – 800/5”, co wskazywało na zastosowaną przekładnię. Wyjaśnić w tym miejscu trzeba, że - wbrew twierdzeniom pozwanej i zeznaniem świadka B. O. - pracownik interwenienta ubocznego wykonujący czynności 21 stycznia 2008 r. prawidłowo wpisał wskaźnik mnożnej 160, z dokumentu zlecenia wynika bowiem, że układ pomiarowy ma zamontowane przekładniki 800/5 [jak już wyżej wyjaśniono wskaźnik mnożnej 160 stanowi iloraz wskazanych w opisie przekładni dzielnej (wartości dostarczonego prądu po stronie pierwotniej) i dzielnika (wartości prądu po stronie wtórnej), tym samym dla przekładni 800/5 właściwa mnożna to 180].

W zakresie powyższych faktów dotyczących treści umowy oraz dokonanych na początku 2008 r. czynności przez pracownika powiązanej z powódką spółki (...) S.A. między stronami w toku niniejszego procesu nie było sporu. Nie ma też sporu co do tego, że powódka od 2008 r. do 2014 r. mając wiedzę o zastosowanych wówczas przekładnikach prądowych o przekładni 800/5 oraz w oparciu o radiowe pomiary zużycia energii, wskazywane przez układ pomiarowy, wystawiała pozwanej, z zastosowaniem właściwej dla przekładnika 800/5 mnożnej 160, faktury VAT, za które to pozwana regularnie płaciła.

Spór między stronami powstał dopiero wtedy, gdy pozwana po raz kolejny zwróciła się do powódki o zwiększenie mocy przyłączeniowej ponad dotychczasowe 580 kW, a upoważnieni przez powódkę pracownicy 18 marca 2014 r. – realizując zalecenie (...) nr (...) – przeprowadzili kontrolę układu pomiarowego w zakładzie pozwanej, w toku której to kontroli (protokół nr (...), podpisany także przez przedstawiciela pozwanej) ujawniono, że w układzie pomiarowym zainstalowane są przekładniki prądowe typu (...) o przekładni (...). Konsekwencją tego zdarzenia było przyjęcie przez powódkę mnożnej 200 i uznanie, że dotychczasowe wyliczenia dostarczanej energii były zaniżone, przez co zaniżona była również wskazywana w fakturach kwota należna powódce od pozwanej zgodnie z umową za sprzedaną energię elektryczną. W związku z tym powódka 7 kwietnia 2014 r. wystawiła pozwanej dwadzieścia cztery faktury korygujące za kolejne dwadzieścia cztery miesięczne okresy rozliczeniowe od marca 2012 r. do lutego 2014 r. włącznie. Na ich podstawie powódka domagała się zapłaty 634.085,84 zł w terminie do 28 kwietnia 2014 r., natomiast pozwana odmówiła zapłaty kwestionując zasadność korekty faktur i obliczenia należnej powódce kwoty za dostarczoną energię elektryczną z zastosowaniem mnożnej 200.

Pozwana odmawiając zapłaty podnosiła w pierwszym rzędzie, że powódka nie wykazała kiedy dokonano wymiany przekładników prądowych uzasadniających zmianę wysokości możnej (ze 160 przy przekładni 800/5 na 200 przy przekładni (...)), a w szczególności, że dokonano tego przed 18 marca 2014 r., kiedy to fakt zastosowania przekładników o przekładni (...) ujawniła kontrola układu pomiarowego. W konsekwencji – zdaniem pozwanej – brak jest dowodów na to, że w okresie, za który zapłaty domaga się powódka (od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2014 r. włącznie), w układzie pomiarowym zastosowano przekładniki prądowe o przekładni (...).

Spór między stronami w niniejszej sprawie powstał zatem na tle dwojakiego rodzaju faktów: po pierwsze kiedy dokonano wymiany przekładników prądowych, po drugie kto tego dokonał (pozwana samowolnie, czy też pozwana przy udziale upoważnionych przez powódkę pracowników interwenienta ubocznego).

W granicach tego sporu to powódka z faktów związanych z wymianą przekładników prądowych o przekładni 800/5 na przekładniki o przekładni (...) wywodziła skutki prawne, prowadzące do obciążenia pozwanej dopłatą w żądanej pozwem wysokości, za okres 24 pełnych miesięcy od marca 2012 r. do lutego 2014 r., a zatem zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. to na powódce spoczywał w tym zakresie ciężar dowodu.

Podkreślić w tym miejscu trzeba, że powódka domaga się wykonania umowy zgodnie z jej treścią, a więc zapłaty za faktycznie dostarczoną energię elektryczną. Dla wyliczenia ilości tej energii konieczne jest zastosowanie mnożnej adekwatnej do faktycznie zainstalowanych przekładników prądowych. Dla zasadności roszczenia powódki nie ma więc znaczenia fakt, kto dokonał zamiany przekładników, decydująca jest natomiast data tego zdarzenia, powódka winna bowiem udowodnić, że nastąpiło to najpóźniej 1 marca 2012 r. i że stan ten trwał do końca lutego 2014 r. (za taki okres powódka wystawiła bowiem sporne faktury korygujące).

Podsumowując: w związku z tym, że zastosowanie przekładników prądowych o przekładni (...) wiąże się ze zużyciem większej ilości energii niż zastosowanie przekładników o przekładni 800/5 (a w konsekwencji z potrzebą przyjęcia mnożnej 200, a nie 160 w wyliczeniach rzeczywistego zużycia energii elektrycznej), to na stronie powodowej spoczywał ciężar udowodnienia, że w okresie, za który domaga się zapłaty, w układzie pomiarowym przedsiębiorstwa pozwanej – Zakładu Produkcyjnego w C. przy ul (...) – zastosowane były przekładniki prądowe o przekładni (...).

Na podstawie zebranego materiału dowodowego ocenianego jako całość (dowody z dokumentów w powiązaniu z dowodami z zeznań świadków) przyjąć trzeba, że do wymiany przekładników prądowych doszło w okresie między 21 stycznia 2008 r. a 18 marca 2014 r., dokładna data tego zdarzenia (czy też data bliżej sprecyzowana) nie została jednak przez powódkę udowodniona.

Przede wszystkim podkreślić jednak trzeba, że stanowisko pozwanej, a także zbieżne z nimi zeznania świadka B. O., co do rzekomego błędu pracownika wypełniającego zlecenie z 21 stycznia 2008 r., nie znajduje oparcia w materiale dowodowym, jak już wyjaśniono wyżej dla przekładników 800/5 właściwa mnożna to 180. Niezgodne z prawdą są również zeznania świadka B. O., że po dniu 21 stycznia 2008 r. nikt nie dokonywał zmian w układzie pomiarowym. Pozwana, jak również świadek nie dostrzegają, że urządzenia pomiarowe 21 stycznia 2008 r. zostały oplombowane plombownicą o znakach R2/10, zaś urządzenia pomiarowe opisane w protokole z 18 marca 2014 r. plombami: MPS (...) (przekładnik L1) oraz R2/34 (przekładniki L2 i L3). Inne są również numery licznika zamontowanego 21 stycznia 2008 r. oraz ujawnionego w układzie pomiarowym w dniu 18 marca 2014 r., czego pozwana w ogóle nie dostrzega. Urządzenia pomiarowe są własnością pozwanej, pozwana ma do nich na bieżąco dostęp, z powyższych faktów wynika niezbicie, że w okresie między 21 stycznia 2008 r. a 18 marca 2014 r. doszło do wymiany zarówno przekładników, jak i licznika energii elektrycznej (świadczą o tym inne plomby oraz inny licznik, opisane w dokumentach z 21 stycznia 2008 r. i z 18 marca 2014 r.). Zeznania świadka B. O. co do tego, że po dniu 21 stycznia 2008 r. nikt nie ingerował w układ pomiarowy, rozmijają się więc z prawdą. Nie zostało jednak udowodnione kto tego czynu dokonał.

Powódka stała na stanowisku, że dokonała tego pozwana samowolnie, co więcej wywodziła, że nastąpiło to przed końcem 2008 r. W toku postępowania dowodowego powyższe fakty powódka próbowała udowodnić poprzez szereg domniemań faktycznych (art. 231 k.p.c.) opartych na innych – niespornych, bądź udowodnionych za pomocą innych środków dowodowych – faktach.

Wyjaśnić w tym miejscu trzeba, że art. 231 k.p.c. zawiera definicję ustawową domniemania faktycznego, będącego w istocie rozumowaniem sędziego, opartym na wiedzy i doświadczeniu, którego treścią jest uznanie określonego faktu - istotnego dla rozstrzygnięcia danej sprawy - za ustalony, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić w oparciu o zasady logiki i zasady doświadczenia z innych ustalonych wcześniej faktów [por. np. orzeczenie SN z 12 kwietnia 2001 r., II CKN 410/00; wyrok SN z dnia 3 grudnia 2003 r., I CK 297/03; wyrok SN z dnia 28 września 2005 r., I CK 114/05]. Domniemany fakt nie wymaga twierdzenia ani dowodzenia, w przeciwieństwie do okoliczności stanowiących podstawę faktyczną domniemania.

W rozpoznawanej sprawie powódka swoje rozumowanie - oparte o art. 231 k.p.c. - powielała przy tym za rozumowaniem zaprezentowanym na rozprawie z 10 listopada 2016 r. przez świadka B. K. – pracownika powiązanej z powódką (...) S.A. (interwenienta ubocznego). To świadek podczas przesłuchania dokonał bowiem wnioskowania, w którym określone wnioski wyprowadził z przedstawionych przez siebie faktów, a powódka ten ciąg rozumowania przyjęła jako swoje stanowisko procesowe.

Tok rozumowania powódki był w tym kontekście oparty o następujące fakty, stanowiące, w założeniu powódki, podstawę faktyczną domniemania:

-

odbiorca energii może sam wyłączyć prąd w rozdzielnicy i wymienić przekładniki prądowe w układzie pomiarowym;

-

zmiana mocy przyłączeniowej wymaga wydania warunków przyłączenia i – czasami – dostosowania układu pomiarowego do zwiększonej mocy;

-

ostatnią udokumentowaną czynnością pracownika spółki (...) S.A. była wymiana, z której sporządzono datowany na 21 stycznia 2008 r. dokument (...), a w nim jako miejsce pomiaru wskazano stację transformatorową, dokument ten podpisał R. T. (pracownik (...)), wymiana ta była dokonywana w związku ze zwiększeniem mocy przyłączeniowej o 80 KW z 500 KW na 580 kW na wniosek pozwanej;

w dokumencie tym wskazano, że wymieniono licznik na model (...) (rok legalizacji 2007, nr licznika (...)) i w kolumnie „wskaźnik mocy maksymalnej” zapisano „wskaźnik pomnożyć przez 160”;

w dokumencie tym wskazano, że układ posiada następujące przekładniki prądowe: dla L1 – 800/5, dla L2 – 800/5, dla L3 – 800/5;

w dokumencie tym wskazano, że układ pomiarowy został oplombowany plombownicą o znakach „R2/10”;

-

poza wnioskiem pozwanej z 2007 r. o zwiększenie mocy przyłączeniowej do 580 kW nie było późniejszych jej wniosków w tym zakresie aż do 2014 r.;

-

18 marca 2014 r. ujawniono, że w układzie pomiarowym zainstalowane są przekładniki prądowe typu (...) o przekładni (...), o numerach: L1 – 0950, L2 – (...), L3 – (...), oplombowanych odpowiednio plombami L1 – (...), L2 – R2/34, L3 – R2/34;

-

plombownica R2-34 została wycofana z użycia przez spółkę (...) zarządzeniem nr (...) w sprawie wycofania z użytku plombownic monterskich na terenie działania (...) SA Oddział w K. i wprowadzenia do użytku plomb jednorazowych typu R. – zdanie plombownicy i kamienia do zaciskania plomb monterskich R2-34 zostało dokonane protokolarnie 16 stycznia 2009 r.;

stąd powódka wyprowadzała następujący wniosek (dotyczący daty wymiany przekładników):

do wymiany przekładników o przekładni prądowej 800/5 na ujawnione w marcu 2014 r. przekładniki o przekładni prądowej (...) doszło w wyniku samowolnych działań pozwanej, przed zdaniem plombownicy monterskiej R2-34, a zatem przed końcem 2008 r.

Dochodząc do powyższego wniosku powódka wywodziła dalej, że skoro do wymiany przekładników miało dojść najpóźniej do końca 2008 r. to zapłata za zużytą, a niezafakturowaną wcześniej z powodu zastosowania błędnej mnożnej energię elektryczną, należy jej się od pozwanej za wskazany w pozwie okres, za który roszczenie nie uległo jeszcze (zdaniem powódki) przedawnieniu (od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2014 r.).

W ocenie Sądu konstruowane przez powódkę domniemanie faktyczne zawiera w sobie nieusuwalną niezgodność logiczną, która jest tym wyraźniejsza na tle jej stanowiska procesowego, że - jak twierdzi powódka - do wymiany przekładników prądowych musiało dojść wskutek samowolnego działania pozwanej, a nie przy współpracy z pracownikami czy to powódki, czy interwenienta ubocznego. To przeczące sobie stanowisko strona powodowa zaprezentowała w sposób stanowczy w piśmie procesowym z 18 kwietnia 2018 r. [k. 517 akt sprawy], w którym wprost twierdziła, że skoro przekładniki są inne, to musiało dojść do wymiany na skutek samowolnych działań pozwanej, które to działania musiały mieć miejsce przed końcem 2008 r., ponieważ założone plomby (wycofaną z końcem 2008 r. plombownicą) są nienaruszone. Sprzeczność w rozumowaniu powódki przejawia się w tym, że skoro pozwana miałby dopuścić się wymiany przekładników prądowych o przekładni 800/5 na przekładniki prądowe o przekładni (...) w sposób samowolny i bez jakiegokolwiek udziału pracowników zakładu energetycznego (czy to powódki, czy też interwenienta ubocznego), to przecież pozwana nie mogła legalnie posiadać żadnej plombownicy, gdyż tylko pracownicy zakładu energetycznego taką odpowiednią plombownicą dysponowali. Skoro do zamiany przekładników prądowych doszło bez udziału pracowników powódki czy interwenienta (samowolnie), to mogło to nastąpić w każdej dacie, nie ma bowiem związku między samowolnym działaniem pozwanej i wycofaniem plombownicy.

Po wtóre niezgodność logiczna zastosowanego przez powódkę rozumowania wyraża się w tym, że data wycofania z użycia plombownicy R2-34 mogłaby mieć znaczenie dla wnioskowania o dacie wymiany tylko dwóch przekładników prądowych, podczas gdy układ pomiarowy składał się z trzech przekładników. Nie można więc wnioskować, że wymiana przekładników prądowych układu pomiarowego o przekładni 800/5 (oplombowanych plombami R2/10) na przekładniki prądowe o przekładni (...) (oplombowane plombami R2/34 w przypadku przekładników L2 i L3 oraz plombą (...) w przypadku przekładnika L1) miała miejsce przed 16 stycznia 2009 r., a więc przed datą zdania plombownicy R2/34. Takie wnioskowanie - oczywiście przy założeniu udziału w opisywanych czynnościach pracownika powódki czy też interwenienta ubocznego dysponującego plombownicą R2/34 - mogłoby być uzasadnione jedynie dla przekładników L2 i L3, nie znajduje natomiast żadnego uzasadnienia dla przekładnika L1, który posiada plombę (...).

Obydwie wyżej opisane niezgodności logiczne rozumowania powódki wykluczają prawidłowość przedstawionego przez nią wniosku, zmierzającego do wykazania daty zamiany wszystkich trzech przekładników, składających się na układ pomiarowy.

Wracając do toku rozumowania powódki zauważyć trzeba również, że o ile - jak konsekwentnie twierdzi powódka - pozwana miałaby dokonać wymiany przekładników samowolnie, to można byłoby wskazać następujące prawdopodobne (hipotetyczne) wyjaśnienia powstania tego stanu rzeczy:

1)  pozwana (osoba, której poleciła dokonanie wymiany przekładników prądowych) mogła podrobić plomby (co stanowiłoby czyn zabroniony);

2)  pozwana (osoba, której poleciła dokonanie wymiany przekładników prądowych) mogła wykraść plombownicę, która została już zdana 16 stycznia 2009 r. przez pracownika W. S. i została zdeponowana, albo która była jeszcze w posiadaniu pracownika W. S. (co również stanowiłoby czyn zabroniony);

3)  pozwana (osoba, której poleciła dokonanie wymiany przekładników prądowych) dysponowała takimi umiejętnościami (taką sprawnością), że zdołała wymienić przekładniki nie naruszając starych plomb, założonych w 2008 r.;

4)  pozwana działała w porozumieniu z pracownikiem strony powodowej W. S., który dysponował plombownicą.

W każdym z powyższych możliwych wyjaśnień istniejącego stanu rzeczy, który miałby być wynikiem samowolnego działania pozwanej – bez jakiegokolwiek legalnego (wiadomego powódce) działania pracowników zakładu energetycznego) – niewiadomą i tak pozostaje jednak data, w której miałoby dojść do wymiany przekładników, a tym samym niewiadomą pozostaje od kiedy dokonywane przez powódkę rozliczenia obarczone były błędem wskutek niezastosowania właściwej dla przekładników o przekładni (...) mnożnej 200, a zamiast tego stosowanie mnożnej 160, jak do dotychczasowych przekładników 800/5. Przy założeniu samowolnego działania pozwanej, a więc działania bez legalnego udziału pracownika dysponującego plombownicą, nie ma związku między datą wycofania plombownicy, a datą samowolnego działania pozwanej.

Odnosząc się zaś kolejno do wyżej wskazanych możliwych wyjaśnień (co do których ciężar dowodu nadal spoczywał na powódce, jako na stronie, która udowodnić musi, od kiedy przysługuje jej roszczenie o zapłatę niedopłaty spowodowanej błędnymi wyliczeniami), w pierwszej kolejności trzeba zauważyć, że powódka mimo twierdzenia, że do wymiany przekładników doszło samowolnie nie podniosła wprost twierdzenia, że pozwana podrobiła plomby. Co więcej, nawet gdyby hipotetycznie przyjąć, że tak było w rzeczywistości, to cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w żaden sposób nie pozwala na ustalenia, kiedy takie podrobienie plomb miałby miejsce, a w konsekwencji nie pozwala na ustalenie, kiedy doszłoby w takim przypadku do wymiany przekładników.

Także co do drugiego z możliwych wyjaśnień powódka ani nie przedstawiła jakichkolwiek konkretnych twierdzeń, ani też nie naprowadziła żadnych dowodów w tym zakresie. Brak zaś jakichkolwiek dowodów na kradzież plombownicy w konsekwencji prowadzi do konstatacji, że nawet gdyby faktycznie została wykradziona, to bez konkretnej daty takiego zdarzenia nie sposób wnioskować o dacie wymiany przekładników z użyciem tej plombownicy.

Co do trzeciego z możliwych wyjaśnień - przeczą temu zastosowane przy montażu przekładników prądowych o przekładni 800/5 plomby R2/10 oraz ujawnione w marcu 2014 r. na założonych przekładnikach prądowych o przekładni (...) plomby R2/34 oraz plomba (...). Gdyby bowiem było tak, że pozwana zleciłaby wymianę przekładników osobie o takiej sprawności, że osoba ta dokonałaby tego nie naruszając starych plomb, to ujawnione w 2014 r. zostałyby plomby R2/10, a nie plomby R2/34 oraz plomba (...).

Wreszcie w przypadku ostatniej możliwości, wobec braku konkretnych dowodów co do daty takiego współdziałania, można by było co prawda przyjąć, że do wymiany przekładników (co najmniej dwóch – oplombowanych plombami R2/34) dojść mogło najpóźniej 16 stycznia 2009 r., kiedy to plombownica R2/34 została zdana przez tego pracownika, ale strona powodowa ani nie twierdziła, ani też nie przedstawiła żadnych dowodów, że w wymianę przekładników zamieszany był nielegalnie pracownik czy to jej, czy interwenienta ubocznego, zaś stanowisku pozwanej, że do wymiany takiej mogło dojść za wiedzą i zgodą strony powodowej, zdecydowanie przeczyła.

Powyższe rozważania prowadzą do konstatacji, że do wymiany przekładników (oraz licznika model (...) oznaczonego nr (...), założonego 21 stycznia 2008 r., na licznik model (...), oznaczony nr (...), ujawniony 18 marca 2014 r., czego już strony w toku procesu nie zauważały) musiało dojść między 21 stycznia 2008 r. a 18 marca 2014 r. W żaden sposób nie zostało natomiast udowodnione kiedy konkretnie do tej wymiany doszło. Powódka dokonała korekt faktur za okres od marca 2012 r. do lutego 2014 r. W konsekwencji powódka nie zdołała udowodnić dla tego okresu - zgodnie z art. 6 k.c. i z art. 232 k.p.c. - od kiedy powinna była stosować do odczytów liczników mnożną 200, zamiast mnożnej 160, tym samym od kiedy mogła od pozwanej żądać zapłaty skorygowanych kwot za faktycznie zużytą energię elektryczną.

Za najwcześniejszą datę takiej korekty w świetle zebranego materiału dowodowego tym samym może być uznana nie data 16 stycznia 2009 r. (kiedy to została zdana plombownica R2/34), lecz data 18 marca 2014 r., kiedy to ujawniono, że w układzie pomiarowym u pozwanej zamontowane są przekładniki prądowe o przekładni (...), dla których właściwa jest mnożna 200. Wykluczenie daty 16 stycznia 2009 r. (określanej przez stronę powodową uparcie w nieprecyzyjny sposób jako „koniec 2008 r.”) wynika przy tym z tego, że powódka stanowczo kwestionowała, ażeby do wymiany przekładników doszło w sposób legalny, z udziałem jej (bądź interwenienta ubocznego) pracowników i za wiedzą powódki (a tylko w tym ostatnim przypadku data zdania plombownicy miałaby znaczenie, dla konstruowania w oparciu o nią domniemań faktycznych zgodnie z art. 231 k.p.c.). W efekcie zarówno dokładna data wymiany przekładników prądowych o przekładni 800/5 na przekładniki prądowe o przekładni (...) nie została przez powódkę udowodniona.

Wobec powyższego – skoro powódka domagała się zapłaty za energię elektryczną faktycznie zużytą przez pozwaną w okresie 24 pełnych miesięcy od marca 2012 r. do lutego 2014 r. przy założeniu, że w okresie tym w układzie pomiarowym zastosowane były przekładniki (...) wymagające zastosowania mnożnej 200 – a nie udowodniła, że przekładniki takie zamontowane były w układzie pomiarowym przed 18 marca 2014 r., powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.

Niezależnie od powyższego powództwo w części podlegałoby i tak oddaleniu, w uwagi na skuteczne podniesienie przez pozwaną zarzutu przedawnienia. W rozpoznawanej sprawie zastosowanie znajduje 2-letni okres przedawnienia roszczeń określony art. 554 k.c., zgodnie z którym roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem lat dwóch. W przypadku dochodzonych w niniejszej sprawie roszczeń na pierwszy plan wysuwały się elementy umowy nr (...) z 5 września 2005 r. typowe dla umowy sprzedaży energii elektrycznej, a nie dla umowy przesyłu (jak tylko na potrzeby okresu przedawnienia podnosiła powódka), gdyż powódka domagała się zapłaty za sprzedaną (wykorzystaną faktycznie przez pozwaną) energię elektryczną. Biorąc zaś pod uwagę, że zapłata za zużytą energię zgodnie z umową miała być dokonywana okresowo na podstawie wystawionych faktur VAT (co miesiąc), toteż roszczenie powódki o zapłatę za każdy miesiąc przedawniało się niezależnie od roszczeń za inny okres rozliczeniowy (inny miesiąc). Powódka miała stały dostęp do układu pomiarowego, miała więc możliwość bieżącego obserwowania ewentualnej zamiany przekładników. Bieg terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę za faktycznie dostarczoną energię za konkretny miesiąc, z uwagi na art. 120 § 1 zdanie drugie k.c., rozpoczyna się tym samym z pierwszym dniem następnego miesiąca. Dla najwcześniejszego objętego powództwem okresu 1- 31 marca 2012 r. bieg tego terminu rozpoczął się tym samym 1 kwietnia 2012 r., gdyż tego dnia powódka najwcześniej mogła wystawić fakturę VAT, na podstawie której pozwana winna była zapłacić za faktycznie dostarczoną energię (art. 120 § 1 zdanie drugie k.c.). Biorąc z kolei pod uwagę, że wniosek o zawezwanie do próby ugodowej został złożony dopiero 23 stycznia 2015 r. (co zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. przerwało bieg przedawnienia), za przedawnione należało uznać dochodzone przez powódkę roszczenia za pełne miesięczne okresy rozliczeniowe od marca 2012 r. do grudnia 2012 r., gdyż za okres od 1-31 grudnia 2012 r. powódka najwcześniej mogła wystawić fakturę 2 stycznia 2013 r. Za taki właśnie okres rozliczeniowy pozwana podniosła zarzut przedawnienia w piśmie procesowym z 11 czerwca 2016 r., przedawnione pozostają więc roszczenia o zapłatę z 10 faktur VAT, wystawionych na łączną kwotę 275.588,22 zł.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd opierał się przede wszystkim na dowodach z dokumentów przedstawionych przez strony oraz na zeznaniach świadków, które (z wyjątkiem sprzeczności w zeznaniach świadka B. O. przedstawionych wyżej) ani nie były wzajemnie kwestionowane przez strony, ani też nie budziły wątpliwości Sądu. Zaznaczenia przy tym wymaga, że spór między stronami w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia koncentrował się nie tyle wokół dowodów zawnioskowanych i przedstawionych, co wokół okoliczności, na które brak było bezpośrednich dowodów, a próba ich udowodnienia oparta była na konstruowaniu domniemań faktycznych zgodnie z art. 231 k.p.c. Jak już jednak wskazano we wcześniejszej części uzasadnienia powódce nie udało się w sposób logicznie spójny skonstruować domniemania faktycznego w oparciu o przeprowadzone dowody.

W ocenie Sądu zbędne w niniejszej sprawie było przeprowadzenie powołanego przez stronę powodową, na podstawie art. 278 § 1 k.p.c., w piśmie procesowym z 5 czerwca 2018 r. dowodu z opinii biegłego sądowego, bowiem dowód ten został zawnioskowany na okoliczność określenia właściwej mnożnej dla przekładników prądowych (...), a w szczególności, czy jest to mnożna 200, która to okoliczność nie wymaga zastosowania wiadomości specjalnych. Powszechnie dostępna jest wiedza z zakresu fizyki co do tego, że przekładnik prądowy w układzie pomiarowym jest urządzeniem elektrycznym pozwalającym na pomiar dużych natężeń prądu miernikami o mniejszych zakresach pomiarowych według wzoru:

gdzie:

I1 to prąd pierwotny,

I2 to prąd wtórny,

N1 to liczba zwojów uzwojenia pierwotnego, a

N2 to liczba zwojów uzwojenia wtórnego, zaś

N2/N1 to przekładnia prądowa.

Tym samym przy zastosowaniu przekładni prądowej (...) (N2 = 1000, N1 = 5) konieczne jest zastosowanie mnożnej 200 dla określenia prądu pierwotnego jako wyniku dzielenia (ilorazu) wartości wskazanych w dzielnej i dzielniku przekładni prądowej.

Nie było również podstaw do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego powołanego przez stronę pozwaną w piśmie procesowym z 31 stycznia 2018 r., który miał zmierzać do wykazania, czy powódka bądź interwenient uboczny na podstawie bieżących kontroli układu pomiarowego, odczytów licznika i innych danych byli w stanie powziąć wiedzę o dokonanej zamianie przekładników, jak również czy oplombowanie układu pomiarowego oryginalnymi plombami świadczy o tym, że zakład energetyczny odebrał poprzednio wykonane roboty. Fakty te nie wymagały dla udowodnienia wiadomości specjalnych, tym samym udowodnienie tak określonych faktów za pomocą dowodu z opinii biegłego sądowego jest wyłączone.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie II na podstawie art. 108 § 1 w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. zasądzając od powódki zwrot kosztów procesu w łącznej wysokości 7.217 zł na rzecz pozwanej, jako strony wygrywającej w całości. Na niezbędne koszty poniesione przez pozwaną do celowej obrony złożyło się wynagrodzenie jednego zawodowego pełnomocnika będącego radcą prawnym (art. 98 § 3 w zw. z art. 99 k.p.c.) w wysokości 7.200 zł – stosownie do § 6 pkt 7 wciąż obowiązującego w dniu wniesienia pozwu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 490, ze zm. 2015 r. poz. 617 i 1078) oraz opłata skarbowa od jednego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Paulina Woszczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: