VIII GC 37/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Szczecinie z 2014-09-23
Sygn. akt VIII GC 37/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 września 2014 roku
Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy
w składzie:
Przewodniczący: SSO Leon Miroszewski
Protokolant: Patrycja Predko
po rozpoznaniu w dniu 23 września 2014 roku na rozprawie
sprawy z powództwa P. R.
przeciwko K. W.
o zapłatę
I. oddala powództwo;
II. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3.600,00 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem kosztów procesu.
Sygnatura akt VIII GC 37/14
UZASADNIENIE
Powód P. R. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. W. kwoty 80.000 złotych tytułem dwukrotnej sumy zadatku zapłaconego zgodnie z zawartą umową, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 czerwca 2010 roku oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Powołał się na umowę nr (...) z dnia 21 czerwca 2010 roku, w której pozwana zobowiązała się do wykonania projektu budowlanego budynku hotelowego zlokalizowanego w N. przy ul. (...) wraz z uzyskaniem pozwolenia na budowę, za wynagrodzeniem w kwocie 80.000 złotych powiększonym o podatek od towarów i usług. Powód wypłacił pozwanej zadatek w kwocie 40.000 złotych zgodnie z umową. Stwierdził, że pozwana nie wywiązała się z tej umowy i nie wykonała projektu budynku zgodnie z § 1 umowy skutkiem czego nie uzyskał w Starostwie (...) pozwolenia na budowę.
Pozwana wniosła o oddalenie powództwa. W odpowiedzi na pozew podniosła zarzut przedawnienia roszczenia, jako wynikającego z umowy o dzieło, zgodnie z którą termin zakończenia prac projektowych został ustalony na dzień 30 października 2010 roku, natomiast wniosek powoda o zawezwanie do próby ugodowej został złożony dopiero w dniu 5 listopada 2012 roku, a więc po upływie dwuletniego terminu przewidzianego w art. 646 k.c. Stwierdziła, że wywiązała się z umowy zawartej z powodem, a przyczyną nieuzyskania przez powoda pozwolenia na budowę był fakt zmiany planu zagospodarowania przestrzennego dla miejscowości N.. W konsekwencji wygasły warunki zabudowy, na podstawie których został sporządzony projekt. Podniosła, że powód w trakcie realizacji umowy zwiększył zakres opracowania, co spowodowało przesunięcie terminu złożenia projektu w celu uzyskania pozwolenia na budowę. Nadto powód nie wyraził zgody na dostosowanie projektu do nowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Odnosząc się do zarzutu przedawnienia powód stwierdził, że z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej wystąpił przed upływem terminu przedawnienia, jeszcze w październiku 2012 roku. Na rozprawie w dniu 13 czerwca 2014 roku stwierdził, że zarzuca pozwanej nie to, że dzieło nie zostało wykonane, lecz to, że zostało wykonane po terminie, a więc w sposób sprzeczny z umową. To wykonanie niezgodnie z umową polegało na ośmiodniowym opóźnieniu w złożeniu wniosku o uzyskanie pozwolenia na budowę.
Stan faktyczny i wskazanie dowodów .
W dniu 21 czerwca 2010 roku strony zawarły umowę, w której pozwana przyjęła od powoda do realizacji opracowanie projektu budowlanego budynku hotelowego przy ul. (...) w N. na działce nr (...) wraz z uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę. Zakres prac projektowych obejmował architekturę, konstrukcję, instalacje sanitarne, instalacje elektryczne oraz wszelkie uzgodnienia niezbędne w celu uzyskania pozwolenia na budowę (§ 1 umowy).
Zgodnie z § 2 umowy termin rozpoczęcia dzieła ustalono na 21 czerwca 2010 roku, a termin zakończenia (złożenia projektu do pozwolenia na budowę) na 30 września 2010 roku. W § 5 umowy ustalono wynagrodzenie za wykonanie umowy na kwotę 80.000 złotych netto, powiększone o podatek VAT. Zgodnie z § 6 umowy wynagrodzenie miało być zapłacone w dwóch transzach: 1 transza zadatek 40.000 złotych po wykonaniu koncepcji architektonicznej budynku, 2 transza 40.000 złotych + należny podatek VAT od całości wynagrodzenia po uzyskaniu pozwolenia na budowę. W § 7 ustalono, że wykonawca ma pozyskać we własnym zakresie mapę do celów projektowych oraz dokumentację geotechniczną. Zamawiający upoważnił wykonawcę do załatwienia wszelkich spraw związanych z procesem projektowania i uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę.
W § 8 umowy strony postanowiły, że kwota określona jako zadatek podlega zwrotowi zgodnie z postanowieniami Kodeksu cywilnego w przypadku nie wywiązania się z umowy przez pozwaną.
Aneksem do umowy nr (...), z uwagi na zwiększenie zakresu opracowania dokumentacji o dodatkowe skrzydło od strony zachodniej (nadbudowane nad basenem), strony postanowiły, że zmieniają termin zakończenia prac (złożenia projektu do pozwolenia na budowę) na 30.10.2010 roku, wysokość wynagrodzenia na 100.000 złotych + należny podatek VAT, sposób płatności w ten sposób że 1 transza 40.000 złotych po wykonaniu koncepcji architektonicznej budynku (...) transza 40.000 złotych po uzyskaniu pozwolenia na budowę, 3 transza 20.000 złotych + należny podatek VAT od całości wynagrodzenia po przekazaniu rysunków wykonawczych, do 30.06.2010 roku.
Dowody: - umowa nr (...) z dnia 21.06.2010 roku (k. 4-5),
- aneks do umowy nr (...) (k. 50).
Przed zawarciem umowy strony prowadziły negocjacje co do jej treści. Umowa została spisana przez S. W., przy czym jej treść została uzgodniona podczas spotkań i korespondencji. Postanowienie zawarte w § 8 umowy miało na celu zabezpieczyć interesy stron postępowania zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Powodowi zależało żeby projekt został sporządzony przed uchwaleniem nowego planu zagospodarowania przestrzennego, nad którym pracowano w gminie N..
Dowody: - zeznania świadków L. R. (od godziny 00:10:03 do godziny
00:17:42 rozprawy w dniu 23 września 2014 roku, k. 130, 138), S.
W. (od godziny 00:20:21 do godziny 00:29:35 rozprawy w dniu 23
września 2014 roku, k. 131, 138),
- przesłuchanie powoda P. R. (od godziny 00:34:17 do godziny
00:47:28 rozprawy w dniu 23 września 2014 roku, k. 132-133, 138).
W dniu 4 sierpnia 2010 roku powód wpłacił S. W. kwotę 40.000 złotych. Kwota ta została wpłacona po wykonaniu przez pozwaną koncepcji architektonicznej wraz z rzutami i opisem. Dokumenty te zostały przekazane powodowi. Powód poprosił też o zmianę koncepcji, co również zostało wykonane przez pozwaną. W pokwitowaniu odbioru tej kwoty wskazano, że jest to pierwsza transza należności za wykonanie projektu budowlanego budynku usługowego zakwaterowania turystycznego zlokalizowanego w N. przy ul. (...) na działce (...), zgodnie z § 6 umowy nr (...) z dnia 21 czerwca 2010 roku.
Dowody: - pokwitowanie z dnia 4.08.2010 roku (k. 6),
- zeznania świadków L. R. (od godziny 00:10:03 do godziny
00:17:42 rozprawy w dniu 23 września 2014 roku, k. 130, 138),
S. W. (od godziny 00:20:21 do godziny 00:29:35
rozprawy w dniu 23 września 2014 roku, k. 131, 138),
- przesłuchanie powoda P. R. (od godziny 00:34:17 do
godziny 00:47:28 rozprawy w dniu 23 września 2014 roku, k. 132-133, 138),
przesłuchanie pozwanej K. W. (od godziny 01:00:29
do godziny 01:02:37 rozprawy w dniu 23 września 2014 roku, k. 134, 138).
W dniu 12 grudnia 2002 roku Wójt Gminy R. wydał decyzję nr (...) ustalającą warunki zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na Rozbudowie zespołu obiektów usługowych planowanej przez powoda w N. przy ul. (...) na działkach (...). W decyzji wskazano, że w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego teren przeznaczony jest na zabudowę usługowo-wypoczynkową, a powierzchnia zabudowy może obejmować 70% działki. Jako typ zabudowy wskazano zespół zabudowy obejmujący budynek zasadniczy w wysokości do 3,5 kondygnacji, wysokość ścianki kolankowej do 1 metra, dach wysoki, symetryczny, o kącie nachylenia połaci głównych 38-45 °, pokryty ceramicznie lub imitacją, preferowany ty lukarn z kalenicą prostopadłą do głównych, możliwy inny typ dachu przestrzennego oraz budynek pomocniczy o wysokości 1,5 kondygnacji o wysokim dachu z kątem nachylenia jak w budynku głównym. Termin ważności decyzji ustalono na okres 24 miesięcy. W uzasadnieniu wskazano, że planowana inwestycja jest zgodna z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
W dniu 18 listopada 2004 roku Wójt Gminy R. wydał decyzję nr (...) (...), w której postanowił zmienić termin ważności decyzji z dnia 13 grudnia 2002 roku nr (...) na bezterminowy.
Dowody: - decyzja Wójta Gminy R. z dnia 13.12.2010 roku wraz z mapą
geodezyjną (k. 53-54),
- decyzja Wójta Gminy R. z dnia 18.11.2004 roku (k. 55).
W dniu 8 listopada 2010 roku pozwana złożyła do Starostwa Powiatowego w G. wniosek o pozwolenie na budowę budynku usługowego (...) z pokojami sanatoryjnymi z instalacją zewnętrzną wodno-kanalizacyjną, gazową i elektryczną w N. przy ul. (...) na działce nr (...), obręb R..
W dniu 18 marca 2011 roku Starosta Powiatu w (...) wydał postanowienie w sprawie (...). (...)- (...), w której nałożył na S. W. działającego z upoważnienia powoda obowiązek usunięcia nieprawidłowości i braków występującym w przedłożonym projekcie w ten sposób, że: 1. projekt zagospodarowania terenu uzupełnić o nieprzekraczalne linie zabudowy; 2. dostosować łączną (istniejącą i projektowaną) powierzchnię zabudowy do zgodności z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz wykazać bilans powierzchni biologicznie czynnej; 3. dostosować ilość kondygnacji nadziemnych oraz wysokość projektowanego budynku do zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego; 4. przedłożyć uzgodnienie projektowanego zjazdu; 5. projekt zagospodarowania terenu uzupełnić o miejsca postojowe w ilości wynikającej z ilości pokoi sanatoryjnych oraz powierzchni projektowanej funkcji usługowej. Wskazano, że powyższe braki i nieprawidłowości należy uzupełnić w terminie 14 dni od otrzymania postanowienia. W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 29 grudnia 2010 roku Wójt Gminy R. wydał decyzję o wygaśnięciu decyzji z dnia 13 grudnia 2002 roku ustalającej warunki zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na rozbudowie zespołu obiektów usługowych planowanej przez powoda w N. przy ul. (...) na działkach (...) z uwagi na jej niezgodność miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego uchwalonym w dniu 29 września 2010 roku.
W dniu 6 kwietnia 2011 roku Starosta Powiatu (...) wydał decyzję w sprawie (...). (...)- (...), którą odmówił zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę budynku usługowego z pokojami sanatoryjnymi przy ul. (...) w N. w gminie R. na działkach o numerach geodezyjnych (...) w obrębie N.. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że powód nie usunął braków wymienionych w postanowieniu Starosty Powiatowego w G. z dnia 18 marca 2011 roku.
Pismem z dnia 14 kwietnia 2011 roku powód odwołał się od decyzji Starosty Powiatu (...) z dnia 6 kwietnia 2011 roku. Odwołanie uzasadnił faktem, że złożył projekt zgodny z aktualną decyzją o warunkach zabudowy.
W dniu 18 maja 2011 roku Wojewoda (...) wydał decyzję w sprawie (...), w której orzekł o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji organu I instancji. W uzasadnieniu wskazano, że powód nie usunął braków określonych postanowieniem Starosty Powiatu (...) z dnia 18 marca 2011 roku.
Dowody: - postanowienie Starosty Powiatu (...) z dnia 18.03.2011 roku
(k. 56- 57),
- decyzja Starosty Powiatu (...) z dnia 6.04.2011 roku (k. 58-60),
- pismo powoda z dnia 14.04.2011 roku (k. 61-62),
- decyzja Wojewody (...) z dnia 11.05.2011 roku (k. 63-
70).
W dniu 31 października 2012 roku (data nadania pisma w Urzędzie Pocztowym) powód wystąpił do Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z wnioskiem o zawezwanie pozwanej do próby ugodowej w sprawie rozliczenia umowy nr (...) zawartej w dniu 21 czerwca 2010 roku co do zwrotu wpłaconego przez niego zadatku w kwocie 40.000 złotych. Wniosek został nadany w Urzędzie Pocztowym w dniu 31 października 2012 roku.
Na pierwszym posiedzeniu strony wniosły o jego odroczenie. Na kolejnym posiedzeniu nie stawiła się pozwana. Do zawarcia ugody nie doszło.
Dowody z akt sprawy Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie, sygnatura
XI GCo 283/12: - wniosek z dnia 31.10.2013 roku wraz z kopertą nadania (k. 2-3, 8),
- protokoły posiedzeń (k. 15, 16).
Ocena dowodów.
W niniejszej sprawie nie budziły zastrzeżeń dowody z dokumentów, mogły być zatem podstawą ustaleń w zakresie istotnych faktów. Przede wszystkim co do treści umowy zawartej przez strony postępowania, jej zmiany dokonanej w formie aneksu, zapłaty przez powoda na rzecz pozwanej kwoty 40.000 złotych, daty i treści wniosku o pozwolenie na budowę, postanowień i decyzji Starosty Powiatu (...) oraz Wojewody (...). Dokumenty te mogą być uznane za dowody odzwierciedlające rzeczywisty stan rzeczy, zwłaszcza, że strony nie kwestionowały treści ani autentyczności dokumentów (z wyjątkiem daty zawarcia umowy, która według powoda była późniejsza).
Czym innym jest rozbieżność stron co do znaczenia prawnego dokumentów, przede wszystkim treści decyzji w sprawie wniosku powoda o wydanie pozwolenia na budowę, kwalifikacji prawnej postanowienia umownego w sprawie sankcji zwrotu dwukrotnej wysokości kwoty nazwanej w umowie zadatkiem, skutku wniosku powoda o zawezwanie pozwanej do próby ugodowej.
W sprawie znaczenia § 8 umowy stron istotne znaczenie, obok treści umowy oraz treści aneksu, miały dowody ze źródeł osobowych. Służyły one ustaleniu celu tego postanowienia na podstawie identyfikacji zamiarów stron. Powyższe zostanie szczegółowo omówione niżej.
Co do daty zawarcia umowy pomiędzy stronami, nie można było dać wiary powodowi, który stwierdził, sprzecznie z twierdzeniem pozwanej i jej męża, że umowa została zawarta w dniu 4 sierpnia 2010 roku, a nie 21 czerwca 2010. Nie ma żadnego powodu aby zaprzeczyć prawdzie dokumentu prywatnego, podpisanego przez obie strony. Trzeba nadto zauważyć, że sam powód w pozwie stwierdził: „w dniu 21 czerwca 2010 roku zawarłem z K. W. umowę numer (...)”. Niewiarygodne było wobec powyższego wskazanie przez powoda, zeznaniem przeciwko osnowie dokumentu, a także przeciwko własnemu oświadczeniu procesowemu, wskazanie innej daty umowy.
Zeznania świadków i stron były właściwie zgodne co do tego, że wpłata w dniu 4 sierpnia 2010 roku przez powoda pozwanej kwoty 40.000 złotych nastąpiła po wykonaniu przez pozwaną części umowy. Powód zeznał, że kwotę tą wpłacił, po tym jak pozwana pokazała mu koncepcję architektoniczną w formie rysunku wraz z rzutami budynku. Powyższe koresponduje z treścią aneksu do umowy z dnia 21 czerwca 2010 roku.
Ocena prawna.
W niniejszej sprawie niezbędne było dokonanie kwalifikacji świadczenia powoda wobec pozwanej, którego w pozwie domagał się powód w podwójnej wysokości. To decydowało o kwalifikacji i podstawie żądania powoda. Ważną kwestią było też ustalenie, czy doszło do przedawnienia roszczenia powoda.
Strony zawarły umowę o dzieło. Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.
Wykładnia oświadczeń woli stron umowy zawartej w formie pisemnej, w odniesieniu do sensu tych oświadczeń, dokonywana jest przede wszystkim na podstawie tekstu dokumentu. Należy uwzględnić językowe reguły znaczeniowe. Wykładnia poszczególnych wyrażeń uwzględniać musi ich kontekst i związki treściowe zachodzące między zawartymi w tekście frazami (postanowieniami umowy). Należy mieć również na uwadze okoliczności, w jakich oświadczenie woli zostało złożone a także cel oświadczenia woli wskazany w tekście lub zrekonstruowany na podstawie zawartych w nim postanowień lub okoliczności ich podjęcia.
Powód wywodził swoje roszczenie w stosunku do pozwanej z art. 394 k.c., zgodnie z którym w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej (§ 1). W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi (§ 2). W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony (§ 3).
Z całości tej regulacji wynika, że za zadatek rozumie się świadczenie dane przy zawarciu umowy. Znaczenie i skutki prawne zadatku zależą od tego, jak strony w tym względzie się umówiły, ewentualnie, jakie panują w tym przedmiocie na danym terenie zwyczaje. Jeśli strony nie zawarły żadnych postanowień („odmiennych zastrzeżeń umownych"), brak jest też zwyczaju, który by przywiązywał do zadatku inne znaczenie, wówczas dopiero, niejako w trzeciej kolejności, w grę wchodzą przepisy art. 394 k.c. Inaczej rzecz ujmując, regulacja zadatku i skutków jego przekazania zawarta w art. 394 k.c. ma charakter dyspozytywny, znajduje więc zastosowanie wtedy, gdy strony w umowie nie postanowią inaczej i brak jest między nimi określonych zwyczajów, związanych z przekazaniem zadatku przy zawarciu umowy. Danie zadatku jest czynnością realną, nie wystarczy zatem uzgodnienie zadatku, potrzebne jest wręczenie jego przedmiotu (tak, Cz. Żuławska, Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia Zobowiązania, tom 1, LexisNexis, Warszawa 2011, s. 221-22).
Z tego, że zadatek ma być wręczony przy zawarciu mowy judykatura wyprowadza wniosek, że kwota wręczona po zawarciu umowy nie może być uznana za uiszczoną tytułem zadatku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1999 roku, I CKN 262/98). Trzeba powiedzieć, że w literaturze i orzecznictwie funkcjonuje pogląd, że zadatek nie musi być zapłacony tego samego dnia, ale musi być w takim odstępie czasowym, żeby nie można było mówić o jakimkolwiek świadczeniu drugiej strony (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2008 roku, I CSK 328/07; A. Olejniczak, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III, pod red. A. Kidyby, LEX, komentarz do art. 394 k.c.).
Świadczenie, które w umowie z dnia 21 czerwca 2010 roku zostało nazwane zadatkiem, oraz które zostało, w treści pozwu, wskazane jako zadatek, w istocie nim nie jest. Świadczą o tym nie tylko okoliczności jego uiszczenia, ale też przyjęta treść i nazwa świadczenia w aneksie do tej umowy, wreszcie jego interpretacja przedstawiona w niniejszej sprawie przez powoda podczas jego przesłuchania.
Kwota 40.000 złotych nie została uiszczona przy zawarciu umowy, tylko blisko półtora miesiąca po jej zawarciu, a nadto po wykonaniu pewnej części dzieła, tymczasem zadatkiem ma być świadczenie, którego zapłata następuje zanim druga strona przystąpi do wykonania umowy.
Otwartą pozostaje kwestia, w jakiej części została wykonana umowa stron, nie ma to jednak istotnego znaczenia. Powód na rozprawie w dniu 23 września 2014 roku zeznał, że S. W. przekazał mu koncepcję architektoniczną w formie rysunku projektowego, wraz z rysunkami ukazującymi układ pomieszczeń (rzutami architektonicznymi) z opisem. Nawet jeżeli świadczenia powoda nie można ocenić jako równoważnego temu świadczeniu pozwanej, a więc choćby świadczenie pieniężne je przewyższało, to i tak nie było świadczeniem poprzedzającym rozpoczęcie wykonywania dzieła przez pozwaną.
Tak też to świadczenie zostało określone w aneksie do umowy z dnia 21 czerwca 2010 roku. Wyraźnie zdefiniowano je jako „pierwszą transzę” wynagrodzenia umownego. Trzeba stwierdzić, że oddaje to istotę tego świadczenia, jako części wynagrodzenia za zamówione, oraz wykonane w odpowiednim zakresie, dzieło.
Tym samym odpada możliwość zastosowania normy art. 394 § 1 k.c. przewidującej sankcję dla strony otrzymującej zadatek w postaci zobowiązania do jego zwrotu w dwukrotnej wysokości wobec strony, która go dała. Skoro w § 8 umowy z dnia 21 czerwca 2010 roku wskazano na stosowanie kodeksu cywilnego przy żądaniu zwrotu uiszczonego wynagrodzenia umownego, to należy rozważyć zastosowanie odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.
Wskazanie zawarte w § 8 umowy mogłoby być traktowane jako kara umowna gdyby strony wyraźnie określiły taką odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. strony mogą zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Nie ma podstaw do przyjęcia, że postanowienie § 8 umowy z dnia 21 czerwca 2010 roku jest takim zastrzeżeniem.
Pozostaje kwalifikacja tego postanowienia jako założenie odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania na zasadach ogólnych (art. 471 k.c.). Niewykonaniem zobowiązania jest brak spełnienia świadczenia przy jednoczesnym istnieniu okoliczności, wyłączających jego spełnienie w przyszłości; innymi słowy świadczenie nie zostało spełnione i nie będzie spełnione w przyszłości. Nienależytym wykonaniem zobowiązania jest stan, w którym świadczenie zostało wprawdzie spełnione, lecz nie jest prawidłowe (należyte), gdyż odbiega w jakimś stopniu od wymaganego.
Odpowiedzialność ta kształtuje się na zasadzie winy, wymaga też wykazania szkody oraz związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem pozwanej a szkodą. W niniejszej sprawie powód nawet nie próbował wykazać szkody. Niezależnie od tego pozwana wykazała, że nie dopuściła się zachowania w ramach umowy, które mogłoby być kwalifikowane jako bezprawność prowadząca do powstania szkody po stronie powoda.
Niezależnie od powyższej argumentacji należy uznać, że roszczenie powoda, w części co do kwoty 40.000 złotych, choćby uznać je za istniejące, uległo przedawnieniu. Tym samym trafny jest zarzut pozwanej w tym zakresie, co skutkuje prawem do uchylenia się od zaspokojenia roszczenia (art. 117 § 2 k.c.) Powód powołał się na zawezwanie do próby ugodowej jako czynność, która stanowić miała o przerwaniu biegu przedawnienia. Czynność ta nie mogła jednak odnieść tego skutku, bowiem nie objęła roszczenia powoda w tej części. Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej dotyczył roszczenia o zwrot uiszczonego świadczenia, nie zaś roszczenia o zapłatę jego dwukrotnej wysokości.
Zgodnie z art. 646 k.c. roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane – od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. W niniejszej sprawie oddanie dzieła zgodnie z umową (złożenie projektu do pozwolenia na budowę) nastąpiło w dniu 5 listopada 2010 roku (k. 51), zatem zawezwanie do próby ugodowej, wniesione w dniu 31 października 2012 roku (data nadania) odniosło skutek przerwania biegu przedawnienia co do kwoty 40.000 złotych.
Biorąc pod uwagę powyższe, należało oddalić powództwo. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Powód przegrał proces w całości i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu jest zobowiązany do poniesienia całości kosztów pozwanej. Zasądzona kwota obejmuje wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanej w kwocie 3600 złotych, ustalone stosownie do wartości przedmiotu sporu na podstawie § 6 pkt. 6 w zw. z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t.).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Szczecinie
Osoba, która wytworzyła informację: Leon Miroszewski
Data wytworzenia informacji: