VIII GC 16/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Szczecinie z 2017-04-06
Sygn. akt VIII GC 16/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 kwietnia 2017 roku
Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy
w składzie następującym: SSR del. Rafał Lila,
Protokolant: stażysta Jagoda Bieńkowska
po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2017 roku w Szczecinie,
na rozprawie
sprawy z powództwa A. M.
przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.
o uchylenie uchwał
I. oddala powództwo w całości;
II. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.097 zł (jednego tysiąca dziewięćdziesięciu siedmiu) złotych tytułem kosztów procesu.
Sygn. akt VIII GC 16/17
UZASADNIENIE
Powód A. M. złożył w Sądzie Okręgowym w Szczecinie pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. domagając się uchylenia uchwał nr (...) z dnia 8 grudnia 2016 roku podjętej przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników oraz uchwały nr (...) podjętej dnia 8 grudnia 2016 roku przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników, a nadto żądał zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu podniósł, że jest mniejszościowym wspólnikiem pozwanej spółki, a prezesem zarządu tej spółki jest drugi udziałowiec M. Z.. Wywodził, że od kilkunastu miesięcy jest zaniepokojony działaniami podejmowanymi przez zarząd spółki oraz jej kondycją finansową. Wskazał, że uniemożliwiono mu kontrolę spółki oraz pozyskanie informacji o jej bieżącej działalności. Wyjaśnił, że zwrócił się do zarządu o udostępnienie mu oznaczonych dokumentów, jednakże ich nie otrzymał i nie uzyskał od zarządu informacji czy i kiedy będzie możliwe zapoznanie się z tymi dokumentami. Zaskarżone przez powoda uchwały dotyczyły powołania w spółce rady nadzorczej oraz określenia jej składu osobowego. Zdaniem powoda utworzenie rady nadzorczej stanowiło uchwałę sprzeczną z jego interesami jako wspólnika mniejszościowego, gdyż uniemożliwi mu to sprawowanie faktycznej kontroli nad działalnością spółki. W przekonaniu powoda uchwała jest sprzeczna z umową spółki i dobrymi obyczajami, a przy tym godzi w interes spółki i ma na celu pokrzywdzenie wspólnika.
W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Argumentując na rzecz swojego stanowiska wyjaśniła, że powód może korzystać z uprawnienia przewidzianego w art. 212 § 1 k.s.h. A. M. został poinformowany o możliwości zapoznania się z dokumentami spółki w jej siedzibie. Nie było natomiast możliwości przygotowania dokumentów oczekiwanych przez niego w dniu odbycia Walnego Zgromadzenia Wspólników, albowiem wniosek do spółki dotarł zbyt późno. Zdaniem pozwanej w zaskarżone uchwały Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników pozwanej spółki z dnia 8 grudnia 2016 roku zostały podjęte zgodnie z przepisami. Wszyscy wspólnicy zostali należycie zawiadomieni o jego terminie i byli reprezentowani na zgromadzeniu, z którego został sporządzony protokół. Uchwała nr (...) dotyczy powołania w spółce organu kontroli, to jest rady nadzorczej. Uchwalono, że w skład rady nadzorczej będą wchodziły 3 osoby. Uchwała nr 2 zaskarżona przez powoda dotyczyła ustalenia składu osobowego rady nadzorczej. Pozwana wskazała że powołanie rady nadzorczej nie wyłącza możliwości sprawowania indywidualnej kontroli przez wspólników. Brak jest bowiem w tym zakresie jakiegokolwiek zapisu. Stosownie zaś do obowiązujących przepisów wyłączenie indywidualnej kontroli może nastąpić w umowie spółki, a umowa pozwanej spółki takich wyłączeń, czy ograniczeń nie przewiduje. Zaskarżonymi uchwałami powodowi nie zostały odebrane, czy ograniczone jakiekolwiek prawa należne z mocy ustawy. Uchwała nie spowodowały zmiany jego sytuacji majątkowej. Nie pozbawiły go ani nie ograniczyły w prawie osobistego kontrolowania spółki przewidzianego art. 212 § 1 k.s.h.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
Powód A. M. jest wspólnikiem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S., w której posiada 650 udziałów o łącznej wysokości 65.000 zł. Drugim wspólnikiem jest M. Z. posiadająca 2.000 udziałów o łącznej wartości 200.000 zł.
Zarząd spółki jest jednoosobowy i sprawuje go M. Z.
dowód: - odpis z KRS pozwanej spółki k. 19-25.
Wobec zawiadomienia powoda o zwołaniu na dzień 5 lipca 2016 r. Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników zwrócił się on korespondencją mail z dnia 24 czerwca 2016 r., aby pozwana przesłała mu drogą elektroniczną sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2015 oraz sprawozdanie zarządu z działalności spółki za rok 2015.
W odpowiedzi powód został poinformowany, że prawo kontroli nie obejmuje wynoszenia, czy wysyłania dokumentów poza siedzibę spółki oraz że posiada dostęp do dokumentów spółki w każdym czasie. W celu zapoznania się z nimi został zaproszony do siedziby spółki w godzinach jej urzędowania.
dowód: - pismo powoda z dnia 24 czerwca 2016 r. k. 61-62,
- pismo pozwanej z dnia 30 czerwca 2016 r. k. 63-64.
A. M. pismem z dnia 8 lipca 2016 roku skierował do pozwanej pismo zawierające informację o zamiarze przeprowadzenia w dniu 18 lipca 2016 roku przeglądu dokumentów spółki. Zażądał przygotowania na ten dzień dokumentów obejmujących faktury przychodu i faktury kosztowe oraz rejestr zakupów i sprzedaży VAT, a także wyciągi ze wszystkich rachunków bankowych spółki. Oczekiwał również przedstawienia rozrachunków ze wspólnikami, w tym protokołów wydania faktycznym użytkownikom pojazdów samochodowych zakupionych bądź leasingowanych przez spółkę, a nadto protokołu wydania kart płatniczych i zestawienia środków trwałych, wykazu maszyn i urządzeń oraz środków transportu będących przedmiotem umów najmu dzierżawy bądź leasingu. Dokumentacja miała obejmować okres od obejmujących okres od 1 stycznia 2015 do 30 czerwca 2016 roku
Pismo zostało wysłane na adres pozwanej spółki w dniu 12 lipca 2016 roku, a jego doręczenie nastąpiło w dniu 18 lipca 2016 roku o godzinie 18:30. Przekazanie zaś przesyłki do doręczenia miało miejsce w dniu 18 lipca 2016 roku o godzinie 11:05.
dowód: - kopia pism z dnia 8 lipca 2016 r. k. 26,
- kopia nadania przesyłki listowej k. 27,
- wyciąg z systemu śledzenia przesyłek z informacją o jej wydaniu adresatowi
k. 28.
Pismem z dnia 17 sierpnia 2016 roku skierowanym do pozwanej powód wskazując na brak jej reakcji na jego pismo z dnia 8 lipca 2016 r. zażądał jednoznacznej odpowiedzi, czy i kiedy możliwym będzie zapoznanie się z dokumentami spółki (...). Wskazał rodzaj interesujących go dokumentów oraz okres który powinny obejmować. Pismo zostało nadane 18 sierpnia 2016 roku drogą pocztową, a doręczenie przesyłki nastąpiło w dniu 23 sierpnia 2016 roku.
dowód: - kopia pisma z dnia 17 sierpnia 2016 r. k. 29,
- kopia nadania przesyłki listowej k. 30,
- wyciąg z systemu śledzenia przesyłek z informacją o jej wydaniu k. 31-32.
W piśmie z dnia 12 września 2016 roku kierowanym do zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zażądał rozstrzygnięcia podnoszonych przez niego kwestii w drodze uchwały wspólników. Wniósł o zwołanie nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników, którego przedmiotem byłoby podjęcie uchwały o udostępnieniu ksiąg i dokumentów spółki w zakresie przez niego oczekiwanym. Pismo zostało nadane pocztą 12 września 2016 roku, a odebrane przez adresata w dniu 16 września 2016 roku.
W odpowiedzi pozwana poinformowała powoda, że w każdej chwili może zapoznać się z księgami rachunkowymi oraz dokumentami spółki. W tym celu powinien uzgodnić z zarządem spółki termin realizacji uprawnień wspólnika określonych w art. 212 § 2 k.s.h.
dowód: - kopia pisma z dnia 12 września 2016 r. k. 33,
- kopia nadania przesyłki listowej k. 34,
- wyciąg z systemu śledzenia przesyłek z informacją o jej wydaniu k. 35,
- pismo pozwanej z dnia 17 października 2016 r. z potwierdzeniem nadania
przesyłki k. 69-70.
W dniu 27 września 2016 r. odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników pozwanej spółki. Na zgromadzenie nie stawiła się M. Z., która przedstawiła zwolnienie lekarskie.
Przedmiotem zgromadzenia miało było podjęcie uchwały w przedmiocie podwyższenie kapitału zakładowego spółki.
Za podwyższeniem kapitału oddano 650 głosów, a przewodniczący zgromadzenia stwierdził, że uchwała nie została podjęta.
dowód: - protokół Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 27 września
2016 r. k. 65-68.
W październiku 2016 r. powód skierował do Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie wniosek o zobowiązanie zarządu do udostępnienia mu do wglądu dokumentów spółki (...) powołując się na art. 212 § 4 k.s.h.
Wniosek powoda został oddalony postanowieniem z dnia 15 grudnia 2016 r.
dowód: - wniosek do Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie k. 36-43,
- kopia postanowienia wydanego przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w
S. (XIII Ns-Rej. KRS (...)) k. 71-72.
W dniu 8 grudnia 2016 roku odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzeniu Wspólników (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. W zgromadzeniu uczestniczyli: osobiście wspólnik M. Z. oraz przez pełnomocnika A. M.. Zgromadzenie podjęło uchwałę nr (...) dotyczącą zmiany umowy spółki w ten sposób, że w § 13 dodano tiret trzecie w następującym brzmieniu: Rada Nadzorcza. Po § 18 dodano § 18a w brzmieniu: Rada nadzorcza jest organem kontrolnym spółki i sprawuje nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności. W skład rady nadzorczej wchodzi trzech członków, powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników na czas nieokreślony.
Po § 18a dodano § 18 b w brzmieniu: do kompetencji rady nadzorczej oprócz spraw określonych w k.s.h. należą w szczególności:
a) ocena z końcem każdego roku obrotowego bilansu oraz rachunku zysków i strat, zarówno co do zgodności z księgami i dokumentami jak i ze stanem faktycznym,
b) ocena sprawozdania zarządu oraz wniosków zarządu co do podziału zysków i pokrycia strat,
c) delegowanie członków rady nadzorczej do czasowego wykonywania czynności członków zarządu nie mogących sprawować swoich czynności,
d) ustalanie zasad wynagradzania prezesa zarządu i na jego wniosek o wynagrodzenia członków zarządu spółki,
e) kontrola działalności spółki na indywidualny wniosek wspólnika,
f) zatwierdzanie regulaminów zarządu spółki,
g) zatwierdzanie regulaminu organizacyjnego spółki oraz zatwierdzanie innych regulaminów obowiązujących w spółce.
Po § 18 b dodano § 18 c w brzmieniu: rada nadzorcza podejmuje uchwały większością głosów w obecności wszystkich członków rady nadzorczej.
Powyższa uchwała została podjęta w głosowaniu jawnym większością dwóch tysięcy głosów za przy sześciuset pięćdziesięciu głosach przeciw.
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników postanowiło powołać radę nadzorczą w osobach A. B., M. N., S. A. i powierzyć każdemu z nich funkcję członka rady nadzorczej.
Powyższą uchwałę podjęto w głosowaniu jawnym większością dwóch tysięcy głosów za, przy sześciuset pięćdziesięciu głosach przeciw.
Reprezentujący powoda pełnomocnik wniósł sprzeciw do obu podjętych uchwał wskazując, że są one sprzeczne z interesami powoda jako wspólnika. Podnosił, że przedmiotowa zmiana umowy spółki uniemożliwi powodowi sprawowanie faktycznej kontroli nad jej działalnością.
dowód: - protokół Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) Roboty
(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. z dnia 8
grudnia 2016 r. k. 44-47.
Powód jest poręczycielem kredytu zaciągniętego przez pozwaną spółkę i otrzymywał z Banku informację, że spółka nie przedstawiła dokumentów dotyczących aktualnej jej działalności.
Od momentu, gdy powód stał się mniejszościowym udziałowcem nikt z pozwanej spółki nie kontaktuje się z nim i o nic nie pyta.
Na zgromadzeniu wspólników z dnia 5 lipca 2016 r. powodowi okazano bilans.
Powód nie przybył do spółki w dniu 18 lipca 2016 r. w celu zapoznania się z jej dokumentacją, gdyż nie otrzymał potwierdzenia od pozwanej, że ma przyjechać.
dowód: - zeznania powoda k. 83-85, pełny zapis nagrania CD k. 89.
Powód nigdy nie stawił się w siedzibie pozwanej spółki ani osobiście, ani przez pełnomocnika w celu zapoznania się z jej dokumentacją. W szczególności nie stawił się powód ani inna osoba działająca w jego imieniu w dniu 18 lipca 2016 r.
W dacie przesłuchania stron dokumentacja spółki znajdowała się w posiadaniu biegłego rewidenta.
dowód: - zeznania reprezentanta pozwanej M. Z. k. 85-87, pełny
zapis nagrania CD k. 89.
Sąd zważył, co następuje.
Powództwo okazało się bezzasadne.
Kwestię legitymacji czynnej do wystąpienia z powództwem o uchylenie uchwał zgromadzenia wspólników w odniesieniu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością reguluje art. 250 pkt 2 k.s.h. Zgodnie z jego treścią prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały wspólników przysługuje: wspólnikowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu. Obie przesłanki przewidziane muszą zostać spełnione kumulatywnie.
W niniejszej sprawie obie przesłanki do wytoczenia powództwa o uchylenie podjętych dnia 8 grudnia 2016 r. uchwał nr (...) i (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników pozwanej spółki zostały wykazane. Między stronami nie było sporu, że powód A. M. jest wspólnikiem pozwanej spółki i był reprezentowany na zgromadzeniu przez pełnomocnika – K. B.. Pełnomocnik powoda głosowała przeciw każdej z ww. uchwał, a nadto został zaprotokołowany jego sprzeciw wobec każdej z zaskarżonych uchwał.
Termin zawity do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwał przez podmiot, któremu przysługuje legitymacja czynna określa art. 251 k.s.h. Stanowi on, że powództwo o uchylenie uchwały wspólników należy wnieść w terminie miesiąca od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia powzięcia uchwały. Termin ten został w przedmiotowej sprawie zachowany.
Podstawę prawną żądania powoda stanowi art. 249 § 1 k.s.h. Stosownie do jego treści uchwała wspólników sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchylenie uchwały.
Przesłanki zasadności powództwa opartego na powyższej podstawie podzielić można zasadniczo na dwie grupy: pierwsza dotyczy sprzeczności uchwały z ustawą lub sprzeczności uchwały z dobrymi obyczajami; druga zaś obejmuje godzenie przez uchwałę w interes spółki lub pokrzywdzenie wspólnika.
Aby powództwo o uchylenie uchwały mogło zostać uwzględnione uchwała musi spełniać co najmniej po jednej przesłance z każdej z tych dwóch grup. Uchwała winna zatem zostać przez sąd uchylona, o ile: 1) jest sprzeczna z umową spółki i godzi w interesy spółki lub 2) jest sprzeczna z umową spółki i ma na celu pokrzywdzenie wspólnika; lub 3) jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i godzi w interesy spółki; lub 4) jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i ma na celu pokrzywdzenie wspólnika [ por. M. C., komentarz do art. 249 k.s.h. w: red. Z. J., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Legalis 2017].
Powód wskazał, że uchwała powołująca w spółce radę nadzorczą zmierza do obejścia przepisów gwarantujących mu sprawowanie indywidualnej kontroli, które zresztą od co najmniej kilku miesięcy poprzedzających podjęcie zaskarżonych uchwał doznawało przeszkód ze strony zarządu spółki. W tym znaczeniu, w ocenie powoda, zaskarżone uchwały pozostawały w sprzeczności z dobrymi obyczajami i miały na celu jego pokrzywdzenie jako wspólnika.
Odnosząc się do powyższej kwestii nie można utracić z pola widzenia istoty powołania organu kontroli w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, jakim jest rada nadzorcza oraz wpływu jaki ma jej ukonstytuowanie dla sprawowania indywidualnej kontroli przez wspólników.
Ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej albo obu tych organów łącznie jest w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością fakultatywne, wyjąwszy przypadek, o którym stanowi art. 213 § 2 k.s.h.
W przypadku ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej lub obu tych organów łącznie w akcie założycielskim spółki (umowie, jednostronnej czynności prawnej w jednoosobowej spółce z o.o.) można wyłączyć albo ograniczyć indywidualną kontrolę wspólników. Skoro zatem wyłączenie albo ograniczenie indywidualnej kontroli wspólników jest fakultatywne ( „umowa spółki może"), przeto w braku takiego wyłączenia albo ograniczenia wspólnikom przysługuje indywidualne prawo kontroli także w przypadku, gdy ustanowiono radę nadzorczą lub komisję rewizyjną albo oba te organy łącznie. Z wykładni art. 213 k.s.h. wynika, że jeśli w akcie założycielskim spółki (umowie, jednostronnej czynności prawnej w jednoosobowej spółce z o.o.) brak postanowienia co do ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej albo obu tych organów łącznie, prawo kontroli wspólników nie może być w ogóle wyłączone ani ograniczone.
Sądowi orzekającemu w sprawie nie przedstawiono umowy spółki, a pozwana zaprzeczyła jakoby przewidywała ona ograniczenie lub wyłączenie prawa wspólnika do indywidualnej kontroli spółki w przypadku powołania rady nadzorczej (patrz odpowiedź na pozew k. 57). Ciężar dowodowy wykazania okoliczności, z których wywodzone jest żądanie pozwu spoczywał na powodzie, co wynika z treści art. 6 k.c.
Skoro nie wykazano, że umowa spółki (...) nie wyłącza ani nie ogranicza prawa wspólników do sprawowania indywidualnej kontroli w przypadku powołania rady nadzorczej, to do takiego wniosku nie prowadzi analiza treści uchwały nr (...) z dnia 8 grudnia 2016 r. Nie zawiera ona bowiem żadnych postanowień o ograniczeniu, czy wyłączeniu prawa indywidulanej kontroli wspólników.
Sąd Okręgowy podziela pogląd (patrz m.in. Andrzej Kidyba w: Komentarzu do art. 213 Kodeksu spółek handlowych według stanu prawnego na 31.12.2016 r.), że możliwe jest utrzymanie prawa indywidualnej kontroli i ustanowienie w spółce rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej jednocześnie. W praktyce spotyka się również sytuacje, gdy czy to z obowiązku, czy z wyboru, wiele spółek z ograniczoną odpowiedzialnością poddaje się audytom zewnętrznym, co także następuje bez wyłączenia prawa indywidulanej kontroli wspólników.
W przekonaniu Sądu Okręgowego zarówno wyłączenie prawa indywidualnej kontroli i oceny, jak i jego ograniczenie nie następuje automatycznie z chwilą powołania rady nadzorczej. Powinny być bowiem spełnione łącznie następujące warunki: musi być ustanowiony jeden z organów nadzoru, umowa spółki wyraźnie musi wyłączać lub ograniczać to prawo, uchwała w sprawie zmiany umowy spółki musi zapaść jednomyślnie. Ten ostatni wymóg związany jest z tym, że jeżeli miałoby dojść do uszczuplenia praw (a prawo indywidualnej kontroli jest jednym z podstawowych praw wspólnika) potrzebna jest zgoda na takie uszczuplenie (art. 246 § 3 k.s.h.). Można rozważać zagadnienie niejednomyślności w przypadku, gdyby tylko w stosunku do niektórych wspólników miało zostać wyłączone prawo indywidualnej kontroli. Pamiętać jednak należy w takiej sytuacji, że odebranie prawa jednym, a przyznanie czy pozostawienie go innym wspólnikom traktowane być powinno jako naruszenie art. 20 k.s.h., jeżeli odbędzie się to w tych samych okolicznościach.
Wyłączenie prawa indywidualnej kontroli oznacza całkowite pozbawienie wspólnika praw, które określa art. 212 § 1 k.s.h., tj. przeglądania w każdym czasie ksiąg i dokumentów spółki, sporządzania bilansu dla swego użytku i żądania wyjaśnień od zarządu ( zob. D. Opalska, Dostęp wspólników spółek z ograniczoną odpowiedzialnością do informacji o spółce, Mon. Praw. 2014, nr 19, s. 1011 i n., która wskazuje na problematyczną sytuację wspólników mniejszościowych w przypadku wyłączenia w umowie spółki uprawnień kontrolnych wspólników). Ograniczenie prawa indywidualnej kontroli może mieć różny charakter: przedmiotowy (na przykład ograniczenie tylko do przeglądania ksiąg, ale bez żądania wyjaśnień), podmiotowy (dotyczący niektórych wspólników, gdy nie dochodzi do naruszenia art. 20 k.s.h. czy ograniczenia do samodzielnego bez innych osób kontrolowania spółki), czasowy (tylko w określonym czasie, na przykład w określone dni tygodnia, w określonych godzinach), w określonym miejscu (tylko w siedzibie spółki). Ograniczeniu prawa indywidualnej kontroli odpowiada oczywiście możliwość rozszerzenia tego prawa ponad zakres wskazany w art. 212 k.s.h.
To strony postępowania są obowiązane naprowadzać dowody potwierdzające podnoszone przez nie twierdzenia i zarzuty. Na gruncie zaoferowanego Sądowi materiału dowodowego (strony nie przedstawiły umowy spółki) nie ma podstaw do przyjęcia, że z chwilą powołania rady nadzorczej wspólnicy, w tym powód, pozostaną pozbawieni prawa indywidualnej kontroli lub zostanie ono w jakimś zakresie ograniczone. Nie wynika to w szczególności z treści obu zaskarżonych uchwał Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 8 grudnia 2016 r.
Żadnego ograniczenia nie wprowadza redakcja dodanego do umowy § 18 b lit. e) stanowiącego, że do kompetencji rady nadzorczej oprócz spraw określonych w Kodeksie spółek handlowych należy m.in. kontrola działalności spółki na indywidualny wiosek wspólnika. (...) sprawuje stałą kontrolę, ale omawiane postanowienie umożliwia wspólnikowi dokonanie przez radę postulowanej przez niego kontroli w określonym zakresie, czy aspekcie. Nie odbiera jednak wspólnikom prawa do samodzielnej kontroli.
Powyższej oceny podjętych w dniu 8 grudnia 2016 r. uchwał nie zmienia okoliczność, że nie zostały spełnione w okresie wcześniejszym oczekiwania powoda, co do przedstawienia mu lub okazania określonej dokumentacji.
Odnosząc się do przywołanej przez niego w tym zakresie argumentacji dostrzec należy przede wszystkim, że z naprowadzonych dowodów nie wynika, aby kiedykolwiek powód stawił się w siedzibie pozwanej spółki w celu zapoznania się z interesującymi go dokumentami. Wprost zeznał tak powód. Nadto zwrócić należy uwagę, że swoje żądania zgłaszał w sposób kłopotliwy do zrealizowania. Dość wskazać, że żądanie przedstawienia mu dokumentów obejmujących półtora roku działalności spółki, zgłosił pismem z dnia 8 lipca 2016 r. (k. 26), oznaczając datę ich przeglądu na 18 lipca 2016 r. Jednakże jak wynika, z potwierdzenia nadania korespondencji ww. pismo zostało wysłane do pozwanej 12 lipca 2016 r. (k. 27), a system raportowania doręczeń (k. 28) potwierdza doręczenie korespondencji pozwanej w dniu 18 lipca 2016 r. po godz. 18.00. W tych okolicznościach pozwana miała niewielką sposobność przedstawienia powodowi szeregu oczekiwanych przez niego dokumentów w dniu 18 lipca 2016 r., skoro żądanie ich przygotowania otrzymała w tym właśnie dniu w godzinach popołudniowych.
W kolejnym przywoływanym piśmie, tj. z dnia 17 sierpnia 2016 r. powód zażądał przedstawienie przez pozwaną określonych dokumentów innego podmiotu, a mianowicie spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (k. 29). Na okoliczność tą zwrócił już uwagę sąd rejestrowy przed którym zostało zainicjowane postępowanie w trybie art. 212 § 4 k.s.h. (postanowienie k. 71-72).
Dostrzec również należy, że pozwana w odpowiedzi na kolejne pisma powoda informowała go, że może zapoznać się z księgami rachunkowymi i dokumentami spółki w każdej chwili.
Sąd oczywiście dostrzega, że pozwana nie wskazała, wbrew oczekiwaniom A. M. konkretnej daty, w której powód może przybyć do siedziby spółki w celu zapoznania się z dokumentami. Niewątpliwie nie stanowiłoby to szczególnej trudności i wpisywałoby się w nurt dobrych praktyk komunikowania się oraz właściwej kultury układania relacji między spółką a zainteresowanym, lecz brak dobrej woli w powyższym zakresie nie uzasadnia rozstrzygnięcia postulowanego pozwem.
Uchwała nr (...) nie zawiera bowiem postanowień o wyłączeniu lub ograniczeniu prawa wspólników do indywidulanej kontroli, a tym samym nie prowadzi do pokrzywdzenia powoda jako wspólnika ani też nie godzi w dobre obyczaje.
Uchwała nr (...) ustalała skład osobowy powołanej rady nadzorczej, a jej zaskarżenie przez powoda było oczywistą konsekwencją zakwestionowania uchwały nr (...). Powód nie powoływał żadnych okoliczności szczególnych wyczerpujących dyspozycje art. 249 § 1 k.s.h. dotyczących powołania w skład rady nadzorczej osób wymienionych w uchwale nr (...).
Sąd rozstrzygając o żądaniu pozwu oparł się na dokumentach przedstawionych przez powoda i pozwaną, a także miał na uwadze zeznania samego powoda, które pozostawały wewnętrznie spójne i logiczne. Z tym materiałem dowodowym nie były sprzeczne, w zakresie okoliczności istotnych dla sprawy, zeznania reprezentanta pozwanej spółki.
Decydująca o wyniku sprawy była treść zaskarżonych uchwał, w której nie przewidziano wyłączenia, ani ograniczenia prawa wspólników pozwanej spółki (a zatem także powoda) do sprawowania indywidualnej kontroli. Wobec zaś nieprzedstawienia umowy spółki nie było również podstaw do przyjęcia, że przewiduje ona wyłączenie lub ograniczenie tej kontroli automatycznie z chwilą powołania w spółce rady nadzorczej.
Całokształt powyższych okoliczności faktycznych odnoszonych do stanowiącego podstawę żądania przepisu art. 249 § 1 k.s.h. czynił żądanie pozwu bezzasadnym.
O kosztach postępowania orzeczono w punkcie II wyroku na podstawie art. 108 § 1 w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. z uwzględnieniem zasady odpowiedzialności za wynik sprawy, albowiem pozwana wygrała proces w całości. Na poniesione przez nią koszty niezbędne do celowej obrony, w łącznej kwocie 1.097 zł, złożyło się stosownie do art. 98 § 3 k.p.c., wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1.080 zł ustalone zgodnie z § 8 pkt 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: