Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie w IV Wydziale Karnym Odwoławczym
w składzie:

Przewodnicząca: SSO Dorota Mazurek

Sędziowie: SO Beata Marzec (spr.)

SO Elżbieta Zywar

Protokolant: Aneta Maziarek

przy udziale Prokuratora Prok. Rej. del. do Prok. Okr. Iwony Dobosz-Chrobak

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2013 r.

sprawy E. S.

oskarżonej z art. 284 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie

z dnia 15 października 2012 r. sygn. V K 501/11

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę E. S. przekazuje Sądowi Rejonowemu Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt: IV Ka 60/13

UZASADNIENIE

E. S.została oskarżona o to, że w okresie od 25 czerwca 2010 r. do 17 kwietnia 2011 r. w L.i S.przywłaszczyła powierzoną koparko-ładowarkę (...) o wartości 196.800,00 zł na szkodę (...) SAwe W..

Sąd Rejonowy Szczecin Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, wyrokiem z dnia 15 października 2012 r. uznał oskarżoną E. S.za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i za ten czyn na podstawie art. 284 § 2 k.k. wymierzył jej karę 1 roku pozbawienia wolności, której wykonanie, na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.p.k., warunkowo zawiesił na okres próby 4 lat. Jednocześnie, na podstawie art. 46 § 1 k.k. zasądził od oskarżonej na rzecz (...) S.A.we W.kwotę 196.800,00 zł. Wreszcie na podstawie art. 627 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych, zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym wymierzył mu 180 zł tytułem opłaty.

Od wyroku tego apelację wywiódł Prokurator, który na podstawie art. 425 k.p.k., art. 444 k.p.k. oraz art. 427 § 1 k.p.k. zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonej E. S.. Powołując się na przepis art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 2 i 4 k.p.k., wyrokowi temu zarzucił:

-

rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec E. S., polegającą na warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności w następstwie niedostatecznego uwzględnienia okoliczności obciążających - stopnia winy, wysokiego stopnia społecznej szkodliwości przypisanego czynu oraz nieuwzględnienia w należytym stopniu celów zapobiegawczych i wychowawczych w stosunku do oskarżonej i w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa,

-

oraz

-

obrazę prawa procesowego mającą wpływ na treść orzeczenia tj. obrazę przepisu art. 626 § 1 k.p.k. poprzez niewskazanie w wyroku wysokości zasądzonych od oskarżonej kosztów postępowania.

Stawiając powyższe zarzuty, na podstawie przepisów art. 437 § 1 i 2 k.p.k. i art. 437 § 2 k.p.k., wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary oraz wskazanie kwoty zasądzonych od oskarżonej kosztów postępowania.

Obrońca apelacji nie wywiódł, bowiem pismem z dnia 21 września 2012 r. wypowiedział oskarżonej pełnomocnictwo udzielone mu do obrony oskarżonej, które to wypowiedzenie motywował ewidentną utratą wzajemnego zaufania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja prokuratora skierowana przeciwko rozstrzygnięciu o karze i kosztach postępowania o tyle okazała się skuteczna, że spowodowała kontrolę zaskarżonego wyroku, która wykazała konieczność jego uchylenia i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Powodem uchylenia wyroku okazały się być nie sformułowane przez prokuratora zarzuty (które podnosząc zmierzał zresztą do zmiany wyroku a nie jego uchylenia), ale brana przez Sąd odwoławczy pod rozwagę z urzędu przesłanka o charakterze bezwzględnej przyczyny odwoławczej, określona w art. 439 § 1 pkt 11 k.p.k.

Zgodnie z treścią art. 433 § 1 k.p.k., Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach środka odwoławczego, a w zakresie szerszym o ile ustawa tak stanowi. Sąd odwoławczy z urzędu sprawdza, czy nie zaistniały tzw. bezwzględne przyczyny odwoławcze, określone w art. 439 § 1 k.p.k., w szczególności zbadano czy przed Sądem I instancji nie doszło do uchybienia opisanego w punkcie 11, tj czy sprawy nie rozpoznano podczas nieobecności oskarżonego, którego obecność była obowiązkowa.

Kontrola i analiza akt sprawy prowadzi do wniosku, że do uchybienia wskazanego w tym przepisie doszło w dnia 15 października 2012 r. Oskarżona nie została powiadomiona o tym terminie rozprawy głównej. Doprowadziła do tego następująca sytuacja procesowa, której opisanie wymaga cofnięcia się niejako do etapu postępowania przygotowawczego a w szczególności przesłuchania E. S. w charakterze podejrzanej w dniu 27 czerwca 2011 r., gdzie do protokołu podała ona jako adres stałego pobytu L. ul. (...) jako miejsce zamieszkania S., ul. (...) (k. 54-55).

Na rozprawie sądowej jednak, która odbyła się w dniu 05 grudnia 2011 r. ustanowiony w sprawie obrońca z wyboru oskarżonej wskazał jako adres dla doręczenia jej korespondencji przez Sąd: L. ul. (...). Na ten adres prawidłowo wysłano oskarżonej wezwanie na termin rozprawy w dniu 05 stycznia 2012 r., na którym stawiła się i złożyła wyjaśnienia. O kolejnym terminie, tj. o terminie odroczonym do 20 lutego 2012 r. została ona zawiadomiona na rozprawie w dniu 05 stycznia 2012 r.

Zawiadomienia o terminach rozpraw, które odbyły się w dniach 19 marca 2012 r. i 16 kwietnia 2012 r. zostały oskarżonej wysłane (co sądzić należy po adresie na zwrotnych poświadczeniach odbioru z k. 188, 198, które powróciły awizowane nie podjęte w terminie) na adres w S. przy ul. (...), a więc nie na wskazany przez jej obrońcę adres dla doręczeń w L., ul. (...). Jednak obecny na obu tych rozprawach obrońca oskarżonej złożył oświadczenie, iż wiedziała ona o terminie rozpraw (k. 174, 189).

Odmienna sytuacja miała jednak miejsce na rozprawie, która odbyła się 15 października 2012 r. W aktach sprawy na k. 209 znajduje się zarządzenie sędziego o wyznaczeniu terminu (odroczonej uprzednio na termin z urzędu) rozprawy na wyżej wskazany dzień. Zarządzono zawiadomić oskarżoną na adres dla doręczeń wskazany na k. 148, czyli adres wskazany przez obrońcę, tj. L., ul. (...). Zarządzenie to zostało jednak nieprawidłowo wykonane przez pracownika sekretariatu, który wysłał dla oskarżonej zawiadomienie o terminie rozprawy z dnia 15 października 2012 r. na adres w S. przy ul. (...) i korespondencji tej oskarżona nie podjęła w terminie awizowania (k. 210).

Co więcej, przed terminem rozprawy wyznaczonej na dzień 15 października 2012 r., obrońca oskarżonej nadesłał oświadczenie o wygaśnięciu upoważnienia do obrony (k. 213-214). Na rozprawie, która miała miejsce dnia 15 października 2012 r. oskarżona, która nie była już reprezentowana przez obrońcę, nie stawiła się a Sąd Rejonowy uznał zawiadomienie jej za prawidłowe (jak wskazuje zapis w protokole), pomimo tego, że wysłano je na niewłaściwy adres (k. 216), a oskarżona pod adresem tym korespondencji nie odebrała (korespondencja powróciła do Sądu dwukrotnie awizowana, niepodjęta w terminie). W tej sytuacji nie mogła mieć zastosowania do oskarżonej dyspozycja art. 376 § 2 k.p.k. wbrew postanowieniu Sądu Rejonowego (k. 216).

W dniu 15 października 2012 r. „rozpoznano sprawę” w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 11 k.p.k., bowiem Sąd I instancji ujawnił dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, odczytał zeznania dwóch świadków, udział głosu obecnym stronom (prokuratorowi) co do uzupełnienia przewodu sądowego, a po jego zamknięciu udzielał głosu obecnym stronom (oskarżycielowi). W pojęciu „rozpoznanie”, o którym mowa w art. 439 § 1 pkt 11 k.p.k. mieszczą się również czynności określone w art. 405 k.p.k. i art. 406 § 1 k.p.k. Stanowisko Sądu Najwyższego w tej kwestii jest konsekwentne (np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 06 listopada 2003 r., IV KK 456/02, OSNKW 2004, z. 3, poz. 23).

Stwierdzenie wskazanego powyżej uchybienia skutkowało uchyleniem wyroku Sądu Rejonowego i przekazaniem sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Wyrok podlegał uchyleniu niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów (art. 439 § 1 in princ.). Nie rozpoznano więc zarzutów podnoszonych w apelacji prokuratora, ponieważ byłoby to bezprzedmiotowe (art. 436 k.p.k.).

Z tych względów, na podstawie art. 433 § 1 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 pkt 11 k.p.k., Sąd Okręgowy orzekł jak w części dysypozytywnej wyroku.