Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

POSTANOWIENIE

Dnia 16 września 2019 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie sędziowie sądu okręgowego:

Katarzyna Longa – Przewodniczący

Ziemowit Parzychowski

Marzenna Ernest

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2019 roku w Szczecinie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku A. G.

z udziałem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zawezwanie do próby ugodowej

na skutek zażalenia wnioskodawcy na zarządzenie Przewodniczącego Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 10 maja 2019 roku, sygn. akt I Co 45/19

postanawia:

uchylić zaskarżone zarządzenie.

sędzia Ziemowit Parzychowski sędzia Katarzyna Longa sędzia Marzenna Ernest

Sygn. akt II Cz 1463/19

UZASADNIENIE

Zaskarżonym rozstrzygnięciem Przewodniczący Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie zarządził zwrot wniosku o zawezwanie do próby ugodowej.

W uzasadnieniu wskazał, iż wnioskodawca zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 05 marca 2019 r. został zobowiązany do uzupełnienia stwierdzonych braków formalnych wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Dalej zostało wskazane, że wyznaczony w zobowiązaniu termin upłynął w dniu 7 maja 2019 r., a skierowane do wnioskodawcy zobowiązanie pozostało bez odpowiedzi.

Przywołując treść art. 130 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 13 § 2 k.p.c. Przewodniczący wskazał, że dotknięty brakami formalnymi wniosek należało zwrócić.

Zażalenie na powyższe zarządzenie złożył wnioskodawca A. G., który wskazał, że nie trzymał żadnego zobowiązania z sądu i wniósł o powtórne przesłanie mu zobowiązania. Nadto poinformował, że sąd błędnie wskazuje jego nazwisko, które brzmi (...), nie zaś (...).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się uzasadnione.

W myśl art. 130 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych lub jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia go w terminie tygodniowym.

W przedmiotowym postępowaniu wbrew stanowisku Przewodniczącego nie doszło do skutecznego wezwania wnioskodawcy do usunięcia braków wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, gdyż przesyłka została skierowana do podmiotu, który nie był strona tego postępowania.

Wniosek został w przedmiotowej sprawie złożony przez A. G.. Postanowienie Sądu Rejonowego w Świnoujściu o przekazaniu sprawy zawierało prawidłowe oznaczenie nazwiska wnioskodawcy. Po przekazaniu sprawy do Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie doszło do błędnego wskazania nazwiska wnioskodawcy w systemie informatycznym, co przełożyło się na kolejne błędy w zakresie doręczeń. Dopiero po złożeniu przez wnioskodawcę zażalenia na zarządzenie Przewodniczącego z dnia 21 czerwca 2019 r. dokonano stosownej zmiany.

W tych okolicznościach przesyłka skierowana do wnioskodawcy w dniu 05 kwietnia 2019 r., a zawierająca wezwanie do usunięcia braków wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, nie mogła zostać, w świetle przepisów art. 139 k.p.c. oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 października 2010 r. w sprawie szczegółowego trybu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (Dz. U. z 2015 r., poz. 1222), nie mogła zostać uznana za skutecznie doręczona.

Doręczenie unormowane w art. 139 § 1 k.p.c., czyli tzw. doręczenie zastępcze, stanowiące fikcję doręczenia w istocie niedokonanego, jest instytucją pozostającą na granicy konstytucyjnych gwarancji prawa do sądu, na co zwrócił uwagę Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 15 października 2002 r., SK 6/02 (OTK-A 2002, nr 5, poz. 65), w którym – stwierdzając zgodność tego przepisu z Konstytucją podkreślił jednak, że jego funkcją jest zapewnienie szybkości i skuteczności postępowania cywilnego, przy maksymalnym zagwarantowaniu praw obu stron do rozpatrzenia sprawy oraz do obrony ich materialnoprawnych i procesowych interesów. Strony muszą mieć zatem zapewnioną realną możliwość odebrania kierowanych do nich pism oraz zapoznania się z ich treścią, co w szczególności dotyczy tzw. pierwszego doręczenia, wywołującego najdalej idące skutki (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2010 r., III CZP 105/10, „Izba Cywilna” 2011, nr 10, s. 47).

Przy czym argumentacja ta nie dotyczy wyłącznie prawidłowego adresu, na jaki korespondencja sądowa ma być wysyłana, ale także prawidłowego oznaczania stron. Nie ma żadnej wartości okoliczność, że zarządzenie o zwrocie wniosku wnioskodawca w przedmiotowej sprawie odebrał, nawet pomimo tego że ono także zawierało błąd w oznaczeniu jego nazwiska.

Domniemanie skuteczności doręczenia przez awizo jest domniemaniem wzruszalnym, co oznacza, że adresat może za pomocą wszelkich środków dowodowych wskazywać i to, że awizowanego pisma sądowego nie otrzymał, i o nim nie wiedział z tego względu, iż nie dotarło do niego zawiadomienie o złożeniu tego pisma w urzędzie pocztowym. Skuteczność doręczenia przez awizo warunkuje bowiem stwierdzenie, że adresat w sposób nie budzący wątpliwości został zawiadomiony o nadejściu przeznaczonego dla niego pisma sądowego oraz miejsca, w którym może je odebrać. Brak tego zawiadomienia, jak też wątpliwość czy dotarło ono do adresata, czyni doręczenie bezskutecznym.

W uchwale z dnia 16 lutego 2017 r., wydanej w sprawie III CZP 105/16, Sąd Najwyższy zajął stanowisko, że doręczenie w sposób przewidziany w art. 139 § 1 k.p.c. może być uznane za dokonane wtedy, gdy przesyłka sądowa została wysłana pod aktualnym adresem oraz imieniem i nazwiskiem odbiorcy.

W jej uzasadnieniu wskazano, że „jedną z gwarancji skuteczności doręczenia zastępczego – obok prawidłowego, aktualnego adresu – jest także jednoznaczne, niebudzące wątpliwości oznaczenie adresata. W postępowaniu sądowym, a także w obrocie pocztowym, wyznacznikiem identyfikującym osobę jest jej imię i nazwisko (…).W tej sytuacji jest niewątpliwe, że w bezpośrednich kontaktach urzędowych z obywatelem – stroną lub uczestnikiem postępowania – sąd musi posługiwać się jego aktualnym imieniem i nazwiskiem (…). Powinność ta dotyczy także doręczeń pism sądowych, w tym przede wszystkim tzw. doręczenia zastępczego (art. 139 § 1 k.p.c.), wymagającego ze względu na zagrożenie prawa do sądu szczególnej ostrożności, zapobiegliwości i staranności sądu. Doręczenie pod wadliwym adresem oraz błędnym (nieaktualnym) imieniem i nazwiskiem odbiorcy nie może być, bez względu na źródło lub przyczynę błędu, uznane za dokonane”.

Pogląd tej jest realizacją zasady, że strona nie może ponosić negatywnych skutków, będących następstwem wadliwości wywołanych przez sąd.

Reasumując powyższe, skierowane do wnioskodawcy wezwanie w dniu 05 kwietnia 2019 r. nie mogło odnieść skutku, z uwagi na to że jego adresatem była osoba niewystępująca w niniejszym postępowaniu. Tym samym brak było podstaw do zwrotu wniosku, co skutkowało uchyleniem zaskarżonego zarządzenia, o czym orzeczono w oparciu o art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

sędzia Ziemowit Parzychowski sędzia Katarzyna Longa sędzia Marzenna Ernest

(...)

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)