Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

POSTANOWIENIE

Dnia 18 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Bednarek-Moraś

Sędziowie: SSO Iwona Siuta ( spr. )

SSO Marzenna Ernest

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w dniu 18 lipca 2013 r. w S.

sprawy ze skargi dłużnika L. S.

na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. z dnia 4 grudnia 2012 r. w postaci postanowienia oddalającego wniosek dłużnika o zawieszenie postępowania egzekucyjnego w sprawie o sygn. akt Km 3816/12

przy udziale wierzyciela Agencji Nieruchomości Rolnych w W.

na skutek zażalenia dłużnika

na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 29 stycznia 2013 r., sygn. akt IX Co 9863/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt II Cz 442/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 29 stycznia 2013 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie oddalił skargę L. S. (punkt I) oraz oddalił jej wniosek o zawieszenie postępowania (punkt II).

Uzasadniając powyższe rozstrzygnięcie Sąd mając na uwadze przepis art. 1031 § 2 k.c. oraz art. 792 k.p.c. wskazał, iż prawo powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym pozostaje jednakże uprawnieniem dłużnika wobec wierzyciela i nie skutkuje wobec wierzyciela ograniczeniem bezwzględnym w prowadzeniu jakiejkolwiek egzekucji, której tytuł egzekucyjny zawiera te prawo. Rzeczą bowiem dłużnika jest bowiem w tym przypadku skuteczne wykazanie wartości stanu czynnego spadku po A. S. – będącego granicą odpowiedzialności dłużnika wobec poszczególnych wierzycieli, którzy nie mają obowiązku ustalania zakresu odpowiedzialności dłużnika. W ocenie Sądu nie ma więc podstaw do zawieszenia postępowania egzekucyjnego w oparciu o brzmienie przepisów art. 818 k.p.c. i następne, zaś dokonanie spisu inwentarza w celu legitymowania się nim przez dłużnika wobec wierzycieli nie jest podstawą do zawieszenia postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. W związku z powyższym Sąd Rejonowy oddalił skargę, o czym orzekł w pkt I sentencji.

Na podstawie art. 767 ² k.p.c. Sąd oddalił także wniosek dłużnika L. S. o zawieszenie postępowania, stwierdzając brak przesłanek warunkujących pozytywną w tym zakresie decyzję tym bardziej, że zawieszenie postępowania przedłużyłoby czas trwania postępowanie egzekucyjne. Przy tym Sąd wskazał, iż skarżąca nie uprawdopodobniła powstania szkody na skutek prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Mając powyższe na względzie Sąd I instancji orzekł jak w punkcie II postanowienia.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła L. S., zaskarżając je w całości. Skarżąca orzeczeniu temu zarzuciła naruszenie przepisów postępowania: art. 177 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji: naruszenie art. 365 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, jak również naruszenie art. 767 ² § 2 k.p.c. in fíne poprzez jego wadliwe zastosowanie, naruszenie art. 328 § 2 w zw. z art. 361 k.p.c. poprzez ich wadliwe zastosowanie.

Wskazując na powyższe skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez:

⚫

uchylenie czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. - postanowienia z dnia 4.12.2012 r. o oddaleniu wniosku dłużniczki o zawieszenie postępowania egzekucyjnego w sprawie KM 3816/12;

⚫

nakazanie Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. zawieszenie postępowania egzekucyjnego w sprawie o sygnaturze akt KM 3816/12 - do czasu dokonania spisu inwentarza stanu czynnego spadku po zmarłym A. S.;

⚫

zawieszenie, na podstawie art. 767 ² § 2 k.p.c. in fíne, postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K., w sprawie KM 3816/12 - do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia przez Sąd II instancji niniejszego zażalenia;

⚫

zasądzenie od wierzyciela na rzecz dłużniczki kosztów postępowania przed Sądem I instancji wywołanego wniesieniem przez dłużniczkę skargi, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm przepisanych, jak również zasądzenie od wierzyciela na rzecz dłużniczki kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa prawnego wedle norm przepisanych;

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, oraz o pozostawienie Sądowi I instancji rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego.

Postanowieniem z dnia 19 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie oddalił wniosek dłużnika o zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. w sprawie KM 3816/12 do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia przez Sąd II instancji powyższego zażalenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie L. S. okazało się bezzasadne i jako takie podlegało oddaleniu.

Ustosunkowując się do zażalenia Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności zwraca uwagę, iż postanowieniem z dnia 4 sierpnia 2012 r. postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. pod sygn. akt KM 4059/09 ( wcześniej KM 1008/08 ) zostało umorzone, co skutkuje uchyleniem dokonanych w tym postępowaniu czynności egzekucyjnych. Tym samym powoływanie się przez skarżącą na czynności podjęte w tym postępowaniu jest bezprzedmiotowe. Zgodnie bowiem z treścią art. 826 k.p.c. umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, lecz nie pozbawia wierzyciela możności wszczęcia ponownej egzekucji, chyba że z innych przyczyn egzekucja jest niedopuszczalna. Umorzenie postępowania egzekucyjnego nie może naruszać praw osób trzecich. Przy tym Sąd Odwoławczy dodatkowo wskazuje, iż egzekucja nie była niedopuszczalna, stąd nie było przeszkód do wszczęcia przez wierzyciela ponownego postępowania egzekucyjnego, które aktualnie toczy się w sprawie o sygn. akt Km 3816/12 prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K..

Kolejno należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 804 k.p.c. organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. W myśl art. 1031 § 2 k.p.c. w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie nie podał do inwentarza przedmiotów należących do spadku albo podał do inwentarza nie istniejące długi. Sankcja w postaci odpadnięcia ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe skutkuje tym, że dłużnik-spadkobierca nie może powołać się na przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, stąd też wierzyciele spadkowi będą mogli dochodzić zaspokojenia w pełnej wysokości, tak jak przy prostym przyjęciu spadku. Ograniczenie odpowiedzialności dłużnika-spadkobiercy może być zastrzeżone w wyroku (art. 319 k.p.c.) bądź w klauzuli wykonalności nadanej przeciwko spadkobiercy (art. 792 k.p.c.).

Mając powyższe uwagi na względzie Sąd Okręgowy zaznacza, iż w sprawie o sygn. akt Km 3816/12 prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. dłużnik L. S. wskazała na istnienie prawa do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczoną odpowiedzialność do ustalonego w spisie inwentarza stanu czynnego spadku po A. S., które wynika z pkt. I ppkt 1 prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 7 czerwca 2006 r., którym zmieniono punkt I i II wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 16 września 2005 r., sygn. akt I C 1331/99. Jednakże co istotne samo istnienie tego prawa nie stanowi podstawy do zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Z akt przedmiotowej sprawy egzekucyjnej nie wynika, aby w jej toku dłużnik L. S. podnosząc fakt istnienia wyżej wymienionego prawa uczyniła z niego faktyczny użytek celem ograniczenia odpowiedzialności. W tym dłużniczka nie złożyła nawet skutecznie wniosku o sporządzenie spisu inwentarza, a w konsekwencji nie zostało jeszcze wydane postanowienie w tym przedmiocie. Taka postawa dłużniczki w toku postępowania egzekucyjnego nie jest niczym usprawiedliwiona i działa na jej własną szkodę. Natomiast wbrew twierdzeniu skarżącej ani na Komornika, ani też na wierzyciela nie został w omawianym zakresie nałożony stosowny obowiązek. Zatem w oparciu o podnoszoną przez dłużnika okoliczność nie było podstaw do zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Tym samym Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. postanowieniem z dnia 4 grudnia 2012 r. słusznie oddalił w tym przedmiocie wniosek dłużnika, a następnie Sąd I instancji w punkcie I zaskarżonego postanowienia zasadnie oddalił w tym zakresie jego skargę.

Kolejno Sąd Okręgowy zaznacza, iż zgodnie z treścią art. 767 ² § 2 k.p.c. wniesienie skargi nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego ani wykonania zaskarżonej czynności, chyba że sąd zawiesi postępowanie lub wstrzyma dokonanie czynności. W myśl art. 821 k.p.c. sąd może na wniosek zawiesić w całości lub części postępowanie egzekucyjne, jeżeli złożono skargę na czynności komornika lub zażalenie na postanowienie sądu. Zawieszenie postępowania sąd może uzależnić od złożenia przez dłużnika zabezpieczenia. Jeżeli dłużnik zabezpieczy spełnienie swego obowiązku, sąd może uchylić dokonane czynności egzekucyjne, z wyjątkiem zajęcia. Sąd może odmówić zawieszenia postępowania albo już zawieszone postępowanie podjąć na nowo, jeżeli wierzyciel zabezpieczy naprawienie szkody, jaka wskutek dalszego postępowania może wyniknąć dla dłużnika. Choć nie wynika to wprost z brzmienia art. 821 § 1 k.p.c., to jednak treść § 3 tego przepisu wskazuje, iż zawieszenie postępowania może być uzasadnione szkodą, jaka na skutek prowadzenia dalszego postępowania może wyniknąć dla dłużnika. Wobec tego na postawie art. 821 k.p.c. sąd rozpoznający zażalenie lub skargę na czynności komornika może zawiesić postępowanie egzekucyjne w całości lub w części na wniosek, w którym wnioskodawca wykaże prawdopodobieństwo powstania takiej szkody. Jednakże sama obawa powstania szkody po stronie dłużnika nie stanowi wyłącznej przesłanki zawieszenia postępowania. Sąd badając zagadnienie zasadności zawieszenia postępowania egzekucyjnego powinien bowiem brać pod uwagę całokształt okoliczności, a przy tym winien mieć wzgląd na interesy obu stron oraz stopień prawdopodobieństwa zasadności skargi.

Mając powyższe uwagi na względzie Sąd Okręgowy przede wszystkim wskazuje, iż orzeczenie o zawieszeniu postępowania ma zawsze charakter zarządzenia tymczasowego, a więc do czasu rozpoznania skargi na czynności komornika lub zażalenia. Skoro jednak niniejszym postanowieniem postępowanie skargowe zostało prawomocnie zakończone to taka sytuacja procesowa niecelowym czyniła uwzględnienie żądania zawieszenia postępowania. Ponadto w ocenie Sądu Odwoławczego w okolicznościach rozpatrywanej sprawy nie zaistniała materialnoprawna podstawa do zawieszenia postępowania egzekucyjnego. W tym L. S. w żaden sposób nie uprawdopodobniła okoliczności w postaci powstania szkody, jaka na skutek prowadzenia dalszego postępowania może dla niej wyniknąć.

W świetle powyższych rozważań Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji postanowienia.

Sygn. akt II Cz 442/13

Zarządzenie:

1. odnotować i zakreślić sprawę w repertorium;

2. odpis postanowienia doręczyć:

-pełnomocnikowi wierzyciela,

-pełnomocnikowi dłużnika,

-Komornikowi Sądowemu;

3. po nadejściu zwrotnych poświadczeń odbioru akta zwrócić Sądowi I instancji;

4. orzeczenie do zbioru.

18.07.2013 r.