Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II Ca 1385/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Szczecinie z 2015-05-27

Sygn. akt II Ca 1385/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2015 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Violetta Osińska

Sędziowie:

SSO Małgorzata Grzesik (spr.)

SSO Robert Bury

Protokolant:

sekr. sądowy Małgorzata Idzikowska-Chrząszczewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 maja 2015 roku w S.

sprawy z powództwa K. K. i M. K.

przeciwko M. O.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 18 września 2014 roku, sygn. akt I C 742/12

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a.  w punkcie I zasądza od pozwanego M. O. na rzecz powodów K. K. i M. K. kwotę 1415 zł 50 gr (tysiąc czterysta piętnaście złotych i pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 3 sierpnia 2012 r. i oddala powództwo w pozostałym zakresie;

b.  ustala, iż powodowie ponoszą koszty procesu w wysokości 82%, a pozwany w wysokości 18%, pozostawiając referendarzowi sądowemu szczegółowe ich wyliczenie;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  ustala, iż koszty postępowania apelacyjnego powodowie ponoszą w wysokości 72%, a pozwany w wysokości 28%, pozostawiając referendarzowi sądowemu szczegółowe ich wyliczenie.

Sygn. akt II Ca 1385/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 18 września 2014 r. Sąd Rejonowy w Świnoujściu w sprawie z powództwa K. K. i M. K. przeciwko M. O. o zapłatę kwoty 8.037 zł, sygn. akt I C 742/12: zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 5.037 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 3 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty (pkt I); oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt II); zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 762,67 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt III).

Sąd Rejonowy oparł powyższe rozstrzygnięcie na następującym stanie faktycznym sprawy:

Powodowie prowadzą działalność gospodarczą pod nazwą (...) K. K. i M. K.". W jej ramach wynajmują również skutery i quady w lokalu przy ul. (...) w M..

Dnia 7 lipca 2011 r. pozwany wynajął u powodów pojazd marki Y. o nr VIN: (...). Podczas korzystania z pojazdu doszło do wypadku, w wyniku którego uszkodzono pojazd. Po zdarzeniu pozwany podpisał oświadczenie, sporządzone w języku polskim, w którym zobowiązał się do zapłaty 17.000 zł lub przewidywanych kosztów naprawy.

Pismem z dnia 23 lipca 2012 r. pełnomocnik powodów wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 8,037 zł w terminie 3 dni od otrzymania tego pisma. Wezwanie to zostało doręczone pełnomocnikowi pozwanego w dniu 30 lipca 2012 r.

W wyniku zdarzenia z dnia 7 lipca 2011 r. w pojeździe powodów uszkodzone zostały: zderzak przedni, wahacz przedni prawy dolny, wahacz przedni lewy dolny, osłona dolna silnika, reflektor prawy, tarcza koła przedniego prawego, tarcza koła przedniego lewego, tarcza koła tylnego lewego, osłona plastikowa przednia czarna (nielakierowana), filtr powietrza (zalany olejem silnikowym), obudowa filtra powietrza (zaolejona), rama (pogięte mocowania wahaczy). Koszt naprawy tych uszkodzeń wynosi 10.011,99 zł brutto.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy częściowo uwzględnił powództwo.

Sąd I instancji zważył, iż bezspornie pozwany wynajął u powodów pojazd marki Y. i w czasie jego użytkowania doszło do jego uszkodzeń. Pozwany co prawda kwestionował obowiązek zapłaty kwoty dochodzonej pozwem, co do zasady i co do wysokości, to jednak z treści przepisu art. 675 § 1 k.c. wynikał obowiązek zwrotu przez pozwanego wynajętego pojazdu w stanie niepogorszonym, zaś niewątpliwie pozwany zwrócił pojazd w stanie uszkodzony. W tej sytuacji, stosownie do art. 417 k.c., na pozwanym ciążył obowiązek naprawienia szkody doznanej przez powodów wynikłej z nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że wykazałby, iż nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które odpowiedzialności nie ponosi. Sąd miał przy tym na uwadze, iż pozwany ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania z którego szkoda wynikła (art. 361 § 1 k.c.) i w tych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 k.c.).

Dalej Sąd uwzględnił, iż z uwagi na brzmienie art. 321 § 1 k.c. był związany żądaniem zgłoszonym w pozwie. Zważył, iż storna powodowa dochodził zapłaty łącznej kwoty 8.037 zł, w tym 5.037 zł tytułem poniesionych kosztów napraw i 3.000 zł tytułem utraty wartości pojazdu. Powodowie wskazali, że dochodzą należności z tytułu nienależytego wykonania umowy przez pozwanego. Zdaniem Sądu Rejonowego powodowie nie wykazali zasadności żądania zapłaty kwoty 3.000 zł z tytułu poniesionej straty związanej z utratą wartości pojazdu po wypadku. Biegły sądowy Z. N. w sporządzonej opinii zajął stanowisko, iż nie jest możliwym ustalenie ubytku wartości pojazdu w wyniku kolizji, a opinia w tym zakresie nie była kwestionowana przez strony. W swoich ustnych wyjaśnieniach biegły sądowy dopuścił możliwość ustalenia aktualnej (tj. po szkodzie) wartości pojazdu, a co umożliwiłoby ustalenie różnicy wartości pojazdów. Jednakże w tym zakresie powód nie zgłosił żadnych dalszych wniosków dowodowych, wobec czego Sąd powództwo w tej części oddalił.

Tym niemniej za zasługujące na uwzględnienie Sąd uznał żądanie zasądzenia kwoty 5.037 zł. Sąd I instancji wskazał, iż biegły ustalił koszt naprawy na kwotę 8.139,83 zł netto, co przekracza wysokość kwoty żądanej przez powodów. Chybionym zdaniem Sądu było powoływanie się na wadliwość dokonanej naprawy pojazdu i jej nieprawidłowe udokumentowanie. Powodowie są uprawnienie do żądania naprawienia szkody niezależnie od tego czy i w jaki sposób naprawili pojazd. Skoro pozwany był zobowiązany do zwrotu pojazdu w stanie niepogorszonym, to szkodą jest koszt jaki należy ponieść celem przywrócenia go do stanu poprzedniego.

O odsetkach Sąd orzekł mając na uwadze treść przepisów art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz 455 k.c. Zważył, iż w wezwaniu do zapłaty z dnia 23 lipca 2012 r., które pełnomocnik pozwanego otrzymał 30 lipca 2012 r., został określony trzydniowy termin do zapłaty. Zdaniem Sądu I instancji pozwany pozostaje zatem w zwłoce od 3 sierpnia 2012 r. i od tego dnia zasądzono odsetki zgodnie z żądaniem pozwu. W przekonaniu Sądu nietrafne jest stanowisko pozwanego, że wpływ na termin wymagalności roszczenia powodów wpływ winna mieć błędna treść wezwania w zakresie oznaczenia nr VIN pojazdu, albowiem w kontekście okoliczności sprawy i wcześniejszej korespondencji stron, bez wątpienia pozwany musiał mieć świadomość jakiego zdarzenia i jakiej umowy dotyczyło wezwanie do zapłaty z dnia 23 lipca 2012 r.

Tak argumentując Sąd Rejonowy orzekł jak w pkt I oraz II wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 100 k.p.c. uwzględniając, iż powód wygrał spór w 62,67 % a pozwany w 37,33 % i w takich proporcjach rozliczył koszty procesu poniesione przez strony.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany domagając się zmiany jego zmiany w pkt I poprzez oddalenie powództwa w całości oraz jego zmianę w pkt III i zasądzenie kosztów postępowania, nadto zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję. Ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Zaskarżonemu wyrokowi apelujący zarzucił naruszenie:

a)  art. 471 k.c. poprzez przyjęcie, iż powodowie nie musieli udowodnić wysokości poniesionej szkody, a powództwo było uzasadnione do kwoty 5.037 zł;

b)  art. 353 1 k.c. poprzez pominięcie prawa stron do swobodnego kształtowania stosunku prawnego i związanych z tym ustaleń zawartych w łączącej strony umowie i w regulaminie w zakresie sposoby wyrównania szkody poprzez dokonywanie naprawy uszkodzonego pojazdu jedynie w autoryzowanych serwisach;

c)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, skutkujące dowolnością oceny dowodów polegające w szczególności na:

-

pominięciu, iż wolą stron zawartą w umowie i regulaminie było dokonywanie napraw jedynie w autoryzowanych serwisach oraz wynikające z rzeczywiście poniesionych i uzasadnionych kosztów;

-

przyjęciu, iż opinia biegłego w całości zasługuje na walor wiarygodności, podczas gdy biegły kwestionował niektóre pozycje i kwoty wskazane w kosztorysach fakturach VAT, a Sąd Rejonowy pominął te twierdzenia biegłego;

-

pominięciu sprzeczności zawartych w treści faktur VAT rzekomo uzasadniających wskazywany w pozwie koszt naprawy pojazdu, zwłaszcza, iż ich prawidłowość została zakwestionowana w opinii biegłego sądowego, a także mając na uwadze, że wskazane w treści faktur pozycje nie odpowiadały ani dokonanej naprawie ani ustaleniom stron;

-

przyjęciu, iż faktury VAT dołączone do pozwu uzasadniają żądanie pozwu, pomimo pominięcia ich znaczenia jako dowodów zgłoszonych przez stronę powodową;

-

przyjęciu, iż z zeznań świadków M. J. i N. B. oraz pozwanego nie wynika, by w chwili składania oświadczenia woli w języku polskim, którym się nie posługuje - nie działał on pod wypływem błędu, podczas gdy twierdzenia te nie były kwestionowane nawet przez stronę powodową;

-

nieprawidłowym obciążeniu pozwanego kosztami naprawy pozwanego obciążanie kosztami niewymaganymi dla naprawy - wyrównania szkody

d)  art. 328 §2 k.p.c. poprzez nie wyjaśnienie dlaczego Sąd Rejonowy: nie uwzględnił treści kwestionowanych faktur VAT przedłożonych wraz z pozwem w szczególności w zakresie wykazanych w nich napraw; przyjął, iż żądana przez powodów kwota 5037 zł jako uzasadniająca wyrównanie szkody jest kwotą zasadną, mimo iż nie została ona wykazana w świetle dowodów złożonych przez stronę powodową; ocenił, że podpisanie pisma sporządzonego w języku polskim jest jednoznaczne z potwierdzeniem znajomości języka przez pozwanego, wbrew jego twierdzeniom; nie uwzględnił twierdzeń pozwanego w zakresie nieścisłości w opiniach biegłych ani nie rozważył tego zagadnienia;

e)  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności poprzez przyjęcie, iż kwota roszczenia dochodzonego przez powodów jako wyrównanie poniesionej szkody została prawidłowo wykazana i udowodniona, pomimo nieuwzględnienia faktur VAT załączonych do pozwu oraz wykazywania przez pozwanego sprzeczności zarówno w czynnościach w treści tych faktur wykazanych, jak i zawarcia w nich kosztów napraw, które były wymagane w celu wyrównania zaistniałej szkody, a także wobec kwestionowania tych faktur w opinii biegłego.

W uzasadnieniu apelacji pozwany w odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 471 k.c. podniósł, że jest zobowiązany do naprawienia szkody, ale szkoda ta musi zostać należycie wykazana przez stronę powodową. W jego ocenie Sąd Rejonowy pominął znaczenie dowodów z treści faktur VAT dołączonych do pozwu, zatem trudno zgodzić się z tym, iż powodowie udowodnili wysokość poniesionej szkody. Dalej odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 353 1 k.c. zarzucił, że Sąd I instancji powinien był uwzględnić, iż wolą stron było dokonywanie napraw uszkodzonego pojazdu w autoryzowanym serwisie i koszt tylko takiej naprawy, popartej prawidłowo wystawionymi fakturami VAT mógłby być ponoszony przez pozwanego. Nie ma zatem podstaw do obciążania pozwanego kosztami innych napraw.

Co do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. apelujący podniósł, że Sąd I instancji pominął sprzeczności zawarte w treści faktur VAT, które rzekomo uzasadniały wskazywany w pozwie koszt naprawy pojazdu, zwłaszcza, iż ich prawidłowość została zakwestionowana także w opinii biegłego sądowego. W przekonaniu pozwanego poniesione koszty nie były wymagane dla naprawy pojazdu, a w efekcie wyrównania szkody, w tym z faktury VAT nr: (...) (w treści umowy nie ma pozycji odpowiadającej sporządzaniu opisu uszkodzeń powypadkowych), F/121/RP/08/11 oraz FK/2/RP/08/11 (felgi miałyby zostać zamontowane przed zakupem opon, nadto zakup felg i opon niezgodnie z wytycznymi producenta dla pojazdu), (...) (z faktury wynika, że montaż opon przed ich zakupem), 119/ (...) (jedną z pozycji jest zakup paska napędowego na kwotę 300 zł, który to nie dotyczy uszkodzeń powstałych w wyniku kolizji z udziałem pozwanego), (...)/335/11Y (nie wskazano co zostało objęte zakresem usługi serwisowe - 665 zł, oraz co kryje się pod nieopisanymi elementami po 480 zł każdy).

Niezależnie od powyższego pozwany podkreślił, iż wedle biegłego serwis (...) wskazał, iż rama została uszkodzona, co nie znalazło potwierdzenia w opinii przedstawionej przez biegłego powołanego przez powodów, oraz, że serwis (...) podał kwotę uszkodzonej ramy w kwocie 7.543 zł brutto, podczas gdy koszt nowej oryginalnej ramy wynosi 3.231,17 zł netto. Twierdzenia zawarte w treści opinii biegłego sądowego podważają w ocenie pozwanego wiarygodność i rzetelność kosztorysu sporządzonego przez serwis (...). Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż wskazano w jego treści nieprawidłowe dane nr VIN pojazdu. Wskazana wartość naprawy i części na poziomie 16.255 zł przewyższająca w znacznym stopniu wartość samego pojazdu (14.600 zł). W ocenie pozwanego te wartości jako niezasadne dyskwalifikują rzetelność przedstawionego kosztorysu. Podobne stanowisko zajął biegły sądowy.

Ponadto pozwany podniósł, iż nie jest zasadne żądanie uiszczenia przez niego kwoty za montaż ani kwoty za opony oraz za felgi, gdyż powodowie nie wykazali że te opony i felgi zostały zamontowane w uszkodzonym pojeździe. Nie jest ponadto zasadnym obciążanie go kosztem czterech opon, zarówno z uwagi na to, iż uszkodzeniu nie uległy cztery opony jak i z uwagi na to, że powodowie wymienili dwie. Jak wskazywał biegły - powodowie wnosili o zasądzenie kwoty za zakup paska napędowego, który to zakup nie dotyczy uszkodzeń w pojeździe powstałych w wyniku kolizji z udziałem pozwanego. Dodatkowo nie zgodził się z datą wskazaną jako terminem od którego należy liczyć odsetki ustawowe od zasądzonej kwoty. Podniósł, iż ż treść wezwania z dnia 23 lipca 2012 r. była błędna, co mogło budzić i budziło u pozwanego uzasadnione wątpliwości co do rzetelności i prawdziwości wezwania do zapłaty.

W odpowiedzi na apelację powodowie wnieśli o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za II instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej okazała się w przeważającej części zasadna.

Przede wszystkim Sąd Odwoławczy wskazuje, iż w całości podziela stanowisko zaprezentowane przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia co do podstawy prawnej odpowiedzialności pozwanego za szkodę jaka powstała w majątku powodów na skutek uszkodzenia przez pozwanego pojazdu marki Y. o nr rej. (...), w tym poczynione w tym zakresie ustalenia faktyczne i rozważania prawne oraz uznaje je za własne, co czyni zbędnym konieczność ich ponownego powielania.

Jedynie dla porządku wypada wskazać, iż strony łączyła umowa najmu rzeczonego pojazdu zawarta w dniu 7 lipca 2011 r., w której § 5 przewidziano, iż w sprawach nie uregulowanych umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego (k.13). Wobec powyższego do stosunku najmu łączącego strony miał również zastosowanie art. 675 § 1 k.c. stanowiący, iż po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie niepogorszonym; jednakże nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania. Skoro pozwany na gruncie cytowanego przepisu był obowiązany zwrócić powodom pojazd w stanie niepogorszonym, a bezspornym jest, że nie zadośćuczynił swemu obowiązkowi i zwrócił go w stanie uszkodzonym, to niewątpliwe ponosi on względem powodów odpowiedzialność za szkodę jaką ponieśli oni w związku z tym faktem.

Podstawę prawną odpowiedzialności pozwanego stanowi w tym przypadku art. 471 k.c., stosownie do którego, dłużnik obowiązany jest do naprawy szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że wykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei po myśl art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do świadczenia odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Na gruncie powyższego przypisanie odpowiedzialności odszkodowawczej danej osobie jest uzależnione od kumulatywnego wystąpienia następujących przesłanek: niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika, szkody oraz adekwatnego związku przyczynowego pozwalającego ustalić, że szkoda jest wynikiem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika. Przy czym należy mieć na względzie, iż normalny związek przyczynowy zachodzi wówczas, gdy w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajnym biegu rzeczy, bez szczególnego zbiegu okoliczności, szkoda jest normalnym następstwem tego rodzaju zdarzeń, Przy czym ocena, czy skutek jest normalny, winna być oparta na całokształcie okoliczności sprawy oraz wynikać z zasad doświadczenia życiowego, zasad wiedzy naukowej i specjalnej ( por. wyrok Sadu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 października 2014 r., ACa 824/14, LEX nr 1554766).

Co istotne, nie ulega wątpliwości w świetle dotychczasowego orzecznictwa i stanowiska wyrażonego w piśmiennictwie, iż zgodnie z regułą przewidzianą w art. 6 k.c., to na wierzycielu spoczywa ciężar dowodu wykazania wystąpienia wszystkich wyżej wskazanych przesłanek, albowiem to wierzyciel z określonych faktów wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne. Innymi słowy, to na stronie powodowej w niniejszej sprawie spoczywał ciężar wykazania za pomocą stosownych dowodów, iż pozwany nienależycie wykonał swoje zobowiązanie, że poniosła ona szkodę i w jakiej wysokości, jak również, że szkoda ta w określonej wysokości pozostawała w normalnym związku przyczynowym nienależytym wykonaniem przez pozwanego zobowiązania.

Uwzględniając powyższe Sąd Okręgowy zważył, iż zasada pełnego odszkodowania nakazuje przyjęcie, iż naprawienie szkody winno nastąpić poprzez zwrot wszystkich wydatków koniecznych na przywrócenie stanu w majątku poszkodowanego sprzed wystąpienia szkody. Choć obowiązek naprawienia szkody nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy, a nawet okoliczność naprawienia szkody nie ma znaczenia dla określenia wysokości odszkodowania, gdyż wysokość ta powinna ściśle odpowiadać kosztom wyrównania uszczerbku jaki pojawił się w majątku poszkodowanego, a więc kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku, a nie jedynie kosztów naprawy ( por. wyrok SN z dnia 27 czerwca 1988 r., sygn. akt I CR 151/88, LEX Nr 8894;a także uchwała SN z dnia 15 listopada 2011r., sygn. akt III CZP 68/01).

Tym niemniej jednak nie można tracić z pola widzenia tego, iż w rozpoznawanej sprawie powodowie nie wnosili o naprawienie ich hipotetycznej szkody. Należy też zwrócić uwagę, iż Sąd Rejonowy uznał żądanie naprawy uszczerbku jaki powstał w majątku powodów - przy przyjęciu że dokonana naprawa nie przywróciła stanu quada do tego sprzed szkody - za niewykazane, a powodowie nie złożyli apelacji w tym zakresie.

Aktualnie zatem do rozważenia pozostało zgłoszone przez powodów w ramach odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego żądanie zwrotu poniesionych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu na łączną kwotę 5.037 zł, a celem wykazania wysokości poniesionych kosztów przedłożyli szereg faktur VAT.

Na taki zakres żądania wskazuje przede wszystkim treści pisma stanowiącego pozew w niniejszej sprawie, gdzie określone zostało, że „ powodowie dokonali szeregu napraw przedmiotowego pojazdu w różnych serwisach motoryzacyjnych. Łączna kwota napraw wyniosła 5 037,00 zł, co zaświadczają stosowne faktury VAT” (k.5). Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznał, iż powodowie już w treści pozwu sami zakreślili stan faktyczny roszczenia i w tym kontekście należało ocenić jego zasadność. W konsekwencji, zwłaszcza wobec zarzutów podniesionych przez pozwanego, należało przeanalizować to, czy powodowie za pomocą przedłożonych dokumentów wykazali szkodę jaką ponieśli i jej wysokość, w tym to, że wskazywane przez nich wydatki poniesione na naprawę były związane z pojazdem, który uszkodził pozwany, nadto, że pozostawały one w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem powodującym szkodę i były konieczne dla przywrócenia stanu quada sprzed szkody.

Sąd II instancji po wnikliwej analizie załączonych do pozwu dokumentów w postaci faktur VAT, w kontekście zarzutów apelującego oraz mając na względzie całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, doszedł ostatecznie do przekonania, iż faktycznie nie wszystkie wydatki poniesione przez powodów, a ujęte w przedłożonych fakturach, pozostają w związku ze zdarzeniem powodującym szkodę, którego sprawcą był pozwany.

Dostrzec należało, iż z załączonego do akt sprawy protokołu opisu stanu przedmiotowego pojazdu przy jego zwrocie, wynika jednoznacznie, iż w quadzie stwierdzono uszkodzenie przedniego koła, silnika, rury przedniej, wahacza przedniego, ramy (k.15). Treść powyższego protokołu - podpisanego zgodnie przez obydwie strony - bez wątpienia wskazuje na to, iż w wyniku zdarzenia mającego miejsce w dniu 7 lipca 2011 r. którego sprawcą był pozwany, uszkodzeniu uległo tylko jedno koło. Tymczasem z faktury VAT nr (...) wynika, iż powodowie zakupili komplet czterech opon (k.23). Z kolei z faktury VAT nr (...) wnosić można, iż za kwotę 1.200 zł brutto dokonali zakupu czterech felg (k.17). Skoro z protokołu powypadkowego wynikało, że uszkodzeniu uległo tylko jedno koło, to przyjąć należało, iż w ramach normalnego związku przyczynowego uzasadniona byłaby wymiana jedynie jednego koła i jednej felgi. Strona powodowa zakupiła cztery nowe opony i cztery felgi, wobec czego – o ile domagała się zwrotu poniesionych wydatków na wszystkie te elementy - to winna była stosownie do wynikającej z art. 6 k.c. reguły ciężaru dowodu wykazać, że również wymiana pozostałych kół i felg była niezbędna dla przywrócenia stanu pojazdu do takiego, jaki istniał przed szkodą. Przy tym nie ulega w ocenie Sądu II instancji wątpliwości, iż wykazanie powyższego faktu było możliwe li tylko za pomocą dowodu z opinii biegłego sądowego, albowiem kwestia ta wymagała posiadania wiadomości specjalnych (art. 278 § 1 k.p.c.). Powodowie jednakże na żadnym etapie postępowania nie wnosili o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na tą okoliczność, wobec czego uznać należało, iż nie wykazali oni zasadności wymiany wszystkich kół i felg w pojeździe, co zaś implikowało jednocześnie konieczność korekty i przyjęcia, iż uzasadniony byłby jedynie zwrot poniesionych kosztów jednej felgi (300 zł) oraz jednego koła (363,50 zł).

W dalszej kolejności Sąd Odwoławczy poddał ocenie zasadność zwrotu kwoty 250 zł wynikającej z faktury VAT nr (...) tytułem koszów poniesionych na opis i kwalifikację uszkodzeń powypadkowych pojazdu Y. o nr rej. (...) (k.16) i mając na wszędzie okoliczności faktyczne tej konkretnej sprawy uznał, iż wydatek ten nie pozostaje w związku z nienależytym wykonanie przez pozwanego zobowiązania. Godzi się bowiem zauważyć, iż wedle zeznań samego powoda K. K., po rozmowie z ojcem pozwanego - K. O., wspólnie z drugim powodem M. K. stwierdzili, że będą naprawiać pojazd na własną rękę, zaś opinię rzeczoznawcy zamówili już po rozmowie z ojcem pozwanego (k.281). Skoro zatem powodowie podjęli decyzję o naprawie pojazdu w zakresie szkód wskazanych w protokole powypadkowym i co więcej, do naprawy tej niechybnie niezwłocznie przystąpili, to zupełnie zbędnym było zlecanie przez nich dokonania opisu i kwalifikacji uszkodzeń powypadkowych, gdyż i tak dokument ten nie miałby znaczenia w realiach sprawy. Z powyższych względów wydatek ten, wbrew zapatrywaniu Sądu Rejonowego, nie mógł zostać uwzględniony i powodowie nie mogą żądać jego zwrotu.

Podobnie negatywnie ocenić należało zasadność wydatku w kwocie 40 zł wynikającego z faktury VAT nr (...) na montaż czterech opon, albowiem z dokumentu tego wynika, iż montaż miał się odbyć w dniu 08 września 2011 r. (k.22). Tymczasem nowe opony – co wynika niezbicie z faktury nr (...) - zostały zakupione dopiero 28 września 2011 r. (k.23). Logika i zasady doświadczenia życiowego nakazują przyjąć, iż nie jest możliwe zamontowanie opon przed ich faktycznym zakupem, wobec czego Sąd Okręgowy uznał, iż powodowie nie wykazali, by przedmiotowa faktura na montaż opon dotyczyła właśnie tych, które zakupili do uszkodzonego przez pozwanego quada. Z tożsamych względów nie sposób było za pozostający w związku ze szkodą spowodowaną przez pozwanego uznać wydatku w kwocie 200 zł wynikającego z faktury VAT (korekta) (...) (k.21). Z dopisku umieszczonego w uwagach na tym dokumencie wynika, że kwotę tą uiszczono jako „ dopłata za zwrot montowanych – używanych felg”. Faktura ta jest datowana na 20 sierpnia 2011 r., co wskazuje, iż zamontowanie felg również miałoby mieć miejsce jeszcze przed zakupem opon (tj. przed dniem 28 września 2011 r.) i z tych względów wydatek ten nie został przez Sąd II instancji uwzględniony. Nie podlegał zwrotowi w ramach roszczenia odszkodowawczego w niniejszej sprawie także wydatek poniesiony na pasek napędowy wskazany w fakturze VAT nr (...), albowiem jak wynika z pisemnej uzupełniającej opinii biegłego sądowego mgr inż. Z. N., zakup ten pozostaje „ bez związku ze sprawą” (k. 354v).

Odnośnie ostatniej z załączonych do akt sprawy faktur VAT, tj. oznaczonej numerem FV/ (...)/335/11/Y (k.24), Sąd Odwoławczy uznał, iż jedynie część wydatków w niej wskazanych mogła zostać uznana za pozostającą w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem w wyniku którego pozwany uszkodził pojazd powodów. Co do pierwszego z wydatków w kwocie 665 zł tytułem „usługa serwisowa”, zgodzić należy się z biegłym sądowym, iż wykonano usługę serwisową bez podania jej zakresu (k.355), co uniemożliwia wyodrębnienie czynności, które ewentualnie mogłyby pozostać w związku z uszkodzeniami pojazdu których sprawca był pozwany. Z tego też względu wydatek ten nie został przez Sąd II instancji uwzględniony, podobnie jak wydatek w kwocie 480 zł tytułem bliżej nieopisanego elementu oznaczonego symbolem (...).FR. (...).RH. ( (...))., co do którego nie sposób było ustalić, czego miałby on dotyczyć, a zatem, czy jego zakup był konieczny dla przywrócenia pojazdowi stanu sprzed szkody. Co prawda w fakturze tej wskazany został także drugi wydatek w kwocie 480 zł, który również nie został opisany, albowiem oznaczono go jedynie symbolem (...).FR. (...). RH.( (...)), to jednak nie uszło uwadze Sądu Odwoławczego, iż element o takim samym oznaczeniu został ujęty na stronie drugiej kalkulacji naprawy załączonej do opinii nr (...), sporządzonej przez biegłego sądowego na potrzeby niniejszego postępowania (k. 321v.). Bacząc na ten fakt Sąd uwzględnił przedmiotowy wydatek w kwocie 480 zł jako pozostający w związku ze sprawą, jak również uwzględnił wydatek w kwocie 272 zł tytułem zakupu czterech tulejek, gdyż wydatek ten nie został przez biegłego zakwestionowany ani w jego opinii pisemnej ani w opinii uzupełniającej.

Ostatecznie podzielając zarzuty apelującego Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż powodowie jedynie częściowo wykazali wysokość doznanej szkody i zasadność poniesionych wydatków na naprawę pojazdu, albowiem jak już wyżej wskazano, nie wszystkie wydatki ujęte w przedłożonych przez nich fakturach VAT można było bez wątpienia ocenić jako pozostające w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem powodującym szkodę, której sprawcą był pozwany. Sąd II instancji uznał, iż wykazana została zasadność tylko wydatków w postaci 300 zł tytułem jednej felgi, 363,50 zł tytułem jednej opony, 272 zł tytułem tulejek i 480 zł tytułem jednego z elementów uwzględnionych również w kalkulacji biegłego sądowego, co dało łącznie 1.415,50 zł i taką też kwotę pozwany winien zwrócić stronie powodowej w ramach roszczenia odszkodowawczego zgłoszonego w niniejszej sprawie. Pozostałe wydatki, jako niewykazane, iż miały związek z wypadkiem spowodowanym przez pozwanego, uznać należało za niezasadne i z tej też przyczyny podlegające oddaleniu.

Tak argumentując Sąd Odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok ten sposób, iż zasadził od pozowanego na rzecz powodów kwotę 1.415,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 sierpnia 2012 r., a w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Powyższa zmiana rodziła jednocześnie konieczność modyfikacji rozstrzygnięcia Sądu I instancji w przedmiocie kosztów postępowania o czym orzeczono na podstawie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. w myśl którego, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Zważyć należało, iż strona powodowa domagała się w pozwie zasądzenia na jej rzecz kwoty 8.073 zł, tymczasem powództwo ostatecznie w wyniku apelacji pozwanego zostało uwzględnione jedynie co do kwoty 1.415,50 zł. Mając na uwadze przepis art. 108 § 1 zdanie drugie k.p.c. Sąd rozstrzygnął jednie o zasadach poniesienia przez strony kosztów procesu, przyjmując, iż powodowie okazali się stroną wygrywającą postępowanie co do 18 % dochodzonego roszczenia, zaś pozwany wygrał sprawę w 82 % i w takim stosunku każdej ze stron należy się zwrot poniesionych kosztów procesu. Szczegółowe wyliczenie poszczególnych kosztów pozostawiono referendarzowi sądowemu.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy uwzględniając częściowo apelację pozwanego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżone orzeczenie, o czym orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie, tj. w jaki apelacja pozwanego nie doprowadziła do zmiany zaskarżonego orzeczenia z uwagi na wykazanie przez pozwanych zarówno zasadności jak i wysokości poniesionej szkody, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. apelację pozwanego oddalił, orzekając jak w punkcie 2 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Odwoławczy orzekł jak w punkcie 3 sentencji wyroku na podstawie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 zdanie drugie k.p.c. Zważyć należało, iż apelacja pozwanego została wywiedziona jedynie od pkt I wyroku Sądu Rejonowego, tj. w zakresie uwzględnionej części powództwa w kwocie 5.073 zł i taka też była wartość przedmiotu zaskarżenia. Skoro ostatecznie z kwoty tej zasądzone zostało jedynie świadczenie w wysokości 1.415,50 zł, to Sąd Okręgowy rozstrzygając o zasadach poniesienia przez strony kosztów procesu, przyjął, iż powodowie okazali się stroną wygrywającą postępowanie apelacyjne w 28 %, zaś pozwany w 72 % i w takim stosunku każdej ze stron należy się zwrot poniesionych kosztów instancji odwoławczej. Jednocześnie podobnie jak to uczyniono przy rozstrzygnięciu o kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego, ich szczegółowe wyliczenie pozostawiono referendarzowi sądowemu.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Dorota Szlachta
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Szczecinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Violetta Osińska,  Robert Bury
Data wytworzenia informacji: