Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 26 sierpnia 2020 roku pozwany R. T. złożył wniosek o ustanowienie w postępowaniu apelacyjnym pełnomocnika z urzędu w osobie radcy prawnego D. M..

Uzasadniając ww. wniosek pozwany wskazał, że obrona jego praw wymaga wiedzy fachowej. Zaznaczył przy tym, że nie jest w stanie merytorycznie odnieść się do złożonej odpowiedzi na apelację, w całości podtrzymuje stanowisko w piśmie z dnia 28 maja 2020 roku oraz przedkłada oświadczenie o stanie majątkowym na urzędowym formularzu.

Sąd okręgowy zważył, co następuje:

Wniosek pozwanego o ustanowienie pełnomocnika z urzędu nie zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 117 § 1 k.p.c. osoba fizyczna zwolniona przez sąd od kosztów sądowych w całości lub w części, może domagać się ustanowienia adwokata lub radcy prawnego. Osoba fizyczna, niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 117 § 2 k.p.c.). Sąd uwzględni wniosek strony o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny (art. 117 § 5 zd. pierwsze k.p.c.).

Samo złożenie wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego nie obliguje sądu do jego uwzględnienia, chyba że w ocenie sądu udział profesjonalnego pełnomocnika procesowego jest potrzebny. Oceniając potrzebę przychylenia się do wniosku o ustanowienie pełnomocnika dla strony, sąd winien uwzględnić z jednej strony stopień skomplikowania danej sprawy pod względem faktycznym lub prawnym, z drugiej zaś faktyczną zdolność strony, która składa wniosek, do działania w toczącym się postępowaniu. Sąd obowiązany jest ustanowić pełnomocnika z urzędu, jeżeli strona wykazuje nieporadność i nie jest w stanie wykorzystać prawnych możliwości prawidłowego prowadzenia jej sprawy, a także gdy nie podejmuje stosownych działań procesowych. Chodzi zatem o przypadki tego rodzaju ułomności zdolności poznawczych, intelektualnych oraz komunikacyjnych strony, które czynią ją na tyle nieporadną, że jej osobiste uczestnictwo i obrona interesów w postępowaniu jest jedynie formalnym pozorem ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 2018 roku, sygn. I CSK 656/17).

Kierując się powyższymi wskazaniami, sąd okręgowy rozpoznając złożony przez pozwanego wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu uznał, że ustanowienie pełnomocnika dla pozwanego w postępowaniu apelacyjnym nie jest niezbędne. Przedmiotowa sprawa znajduje się na etapie postępowania odwoławczego, które w pewnej mierze pełni rolę postępowania kontrolnego. Nadto pozwany już samodzielnie wniósł apelację od wyroku sądu rejonowego, w treści której wskazał zakres zaskarżenia, sformułował prawidłowe żądania, a także w sposób w pełni zrozumiały uzasadnił, dlaczego nie zgadza się z rozstrzygnięciem sądu pierwszej instancji. Także w toku postępowania przed sądem rejonowym, w którym to postępowaniu pozwany występował samodzielnie, komunikatywnie przedstawiał swoje stanowisko w sprawie, co potwierdza chociażby treść złożonej odpowiedzi na pozew, składał również w sposób procesowo skuteczny stosowne wnioski, w tym o ustanowienie pełnomocnika, czy o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron. Nie sposób jest zatem uznać pozwanego za osobę nieporadną, skoro zrozumiale przedstawia swoje stanowisko w sprawie, nie ma trudności z samodzielnym podejmowaniem czynności procesowych oraz wyartykułowaniem swoich racji.

Charakter przedmiotowej sprawy również nie przemawia za koniecznością ustanowienia dla pozwanego zawodowego pełnomocnika na etapie postepowania apelacyjnego. Sprawa o wydanie lokalu nie jest sprawą skomplikowaną pod względem faktycznym czy też prawnym. Sprawa ta nie zawiera rozbudowanego stanu faktycznego, ani skomplikowanych zagadnień prawnych. Pozwany zaś jest osobą ze znacznym doświadczeniem praktycznym w procesach sądowych, co stanowi okoliczność znaną sądowi z urzędu.

Skoro zatem dotychczasowe postępowanie wskazuje, że pozwany posiada wystarczającą znajomość reguł postępowania cywilnego, jak również umiejętność czynienia z nich użytku, formułuje swoje stanowisko procesowe w sposób jasny i zrozumiały, a sprawa nie jest nadmiernie skomplikowana pod względem faktycznym i prawnym, nadto zaś znajduje się już na etapie postępowania apelacyjnego, to brak jest aktualnie podstaw do ustanowienia dla pozwanego pełnomocnika z urzędu.

Mając na uwadze powyższe sąd okręgowy na podstawie art. 117 § 5 k.p.c. wniosek pozwanego oddalił, o czym orzekł w treści formuły sentencji postanowienia.

Sędzia Ziemowit Parzychowski

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)