Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

UZASADNIENIE

Powódka Agencja Mienia Wojskowego w W. wystąpiła przeciwko pozwanemu G. Ś. (1) z powództwem o nakazanie pozwanemu, aby wydał w stanie wolnym od osób i rzeczy lokal mieszkalny nr (...) położony w budynku przy ul. (...) w Ś.. Ponadto wniosła o orzeczenie o ewentualnym uprawnieniu pozwanego do lokalu socjalnego oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany G. Ś. (1) wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Ponadto wniósł o dopozwanie w sprawie H. Ś. (1), a z ostrożności procesowej o przyznanie uprawnienia do lokalu socjalnego.

Na rozprawie w dniu 21 czerwca 2018 roku interwenient uboczny Gmina M. Ś. - Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Ś. wniosła o nieprzyznawanie pozwanemu uprawnienia do lokalu socjalnego oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu w postaci opłaty sądowej od interwencji ubocznej i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, zaś na wypadek oddalenie powództwa o zasądzenie tych kosztów od powódki.

Sąd Rejonowy w Świnoujściu wyrokiem z dnia 21 czerwca 2018 roku:

- w punkcie pierwszym oddalił powództwo;

- w punkcie drugim zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 257 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

- w punkcie trzecim zasądził od powódki na rzecz interwenienta ubocznego kwotę 280 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy powyższe rozstrzygnięcie oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

Lokal mieszkalny położony w Ś. przy ul. (...) wchodzi w skład zasobów mieszkaniowych Agencji Mienia Wojskowego w W. Oddziału (...) w S.. Lokal ten, jako niewyodrębniony, stanowi część nieruchomości dla której Sąd Rejonowy w Świnoujściu prowadzi księgę wieczystą nr (...). Sporny lokal, jako osobna kwatera stała, została przydzielona T. Ś. (1), będącemu wówczas zawodowym żołnierzem, na podstawie decyzji nr (...) z dnia 30 czerwca 1988 roku. W chwili wydania powyższej decyzji rodzice pozwanego, T. Ś. (1) i H. Ś. (1), pozostawali w związku małżeńskim, który został zawarty w dniu 17 lipca 1982 roku. Ich małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 16 października 2003 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt X RC 2129/02, który uprawomocnił się w dniu 06 listopada 2003 roku. W punkcie IV tego wyroku Sąd orzekł o eksmisji H. Ś. (1) z lokalu przy ul. (...) w Ś..

Pismem z dnia 28 marca 2011roku, skierowanym do T. Ś. (1) i H. Ś. (1), Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Odział (...) w S. wypowiedziała umowę najmu lokalu mieszkalnego położonego w Ś. przy ul. (...) ze skutkiem natychmiastowym. Powyższe pismo zostało doręczone T. Ś. (1) w dniu 07 kwietnia 2011 roku. Pismo z dnia 28 marca 2011roku nie zostało doręczone H. Ś. (1).

Decyzją nr OSM.431.21. (...) z dnia 22 maja 2013 roku Dyrektor Oddziału (...) Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w S. odmówił T. Ś. (1) przyznania prawa do zamieszkiwania w lokalu położonym w Ś. przy ul. (...), umorzył w postępowanie w sprawie przyznania prawa zamieszkiwania tym lokalu A. Ś. (1) i G. Ś. (1) i odmówił wydania decyzji nakazującej obowiązek zwolnienia lokalu przez H. Ś. (1) i J. Ś.. Na skutek odwołania T. Ś. (1) od powyższej decyzji Prezes Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. decyzją nr M.431.59.2012 z dnia 29 sierpnia 2013 roku uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej odmowy wydania decyzji nakazującej obowiązek zwolnienia lokalu położonego w Ś. przy ul. (...) przez H. Ś. (1) i J. Ś. i umorzył postępowanie w tym zakresie oraz utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję w pozostałej części. Wyrokiem z dnia 19 maja 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę T. Ś. (1) na decyzję Prezesa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej nr M.431.59. (...) z dnia 29 sierpnia 2013roku

T. Ś. (1) zmarł 24 listopada 2016 roku

Pismem z dnia 14 marca 2017 roku, doręczonym w dniu 29 marca 2017roku, powódka wezwała pozwanego G. Ś. (1) do dobrowolnego opuszczenia lokalu mieszkalnego położonego w Ś. przy ul. (...) - w terminie trzydziestu dnia od dnia doręczenia tego pisma.

W spornym lokalu zamieszkuje pozwany G. Ś. (1) wraz z matką H. Ś. (1).

Sąd Rejonowy na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego uznał powództwo za bezzasadne.

Sąd Rejonowy przywołał przepisy art. 29a, art. 29b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 roku o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej zm.)

Zdaniem Sądu Rejonowego przedłożony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdził zasadności twierdzeń powódki, że pozwany zajmuje sporny lokal bez tytułu prawnego do tego i że jest zobowiązany do jego wydania powódce. W toku sprawy powódka skoncentrowała się wykazaniu, że umowa najmu lokalu została skutecznie wypowiedziana przez powódkę ojcu pozwanego T. Ś. (1). Tymczasem zdaniem Sądu Rejonowego na podstawie zaoferowanych przez strony dowodów należy jednoznacznie stwierdzić, że skuteczny wobec powódki tytuł prawny do zajmowania lokalu przysługuje również matce pozwanej H. Ś. (1), albowiem przydział osobnej kwatery stałej T. Ś. (1) nastąpił w czasie trwania małżeńskiej wspólności majątkowej T. Ś. (1) i H. Ś. (1). Sąd Rejonowy uznał, że skoro prawo do kwatery stałej przysługiwało obojgu małżonkom to również w skład ich majątku wspólnego, na zasadzie surogacji, weszło prawo najmu tego lokalu. Zdaniem Sądu Rejonowego - powódka nie wykazała, by H. Ś. (1) została skutecznie pozbawiona tytułu prawnego do lokalu. Mieć przy tym należy na uwadze, że w piśmie powódki o wypowiedzeniu umowy najmu z dnia 28 marca 2011roku również została wskazana H. Ś. (1) (co wskazywałoby na to, że powódka miała świadomość, że jest ona również stroną stosunku najmu), ale powódka nie przedłożyła dowodu doręczenia tego pisma H. Ś. (1), która przesłuchana w charakterze świadka zaprzeczyła, aby otrzymała takie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu. Zdaniem Sądu Rejonowego - chybionym było również powoływanie się przez powódkę na orzeczenie eksmisyjne wydane wobec H. Ś. (1). Zauważyć należy, że tym orzeczeniem był wyrok wydany w sprawie rozwodowej T. Ś. (1) i H. Ś. (1). Brak jest podstaw do przyjęcia, aby tego rodzaju orzeczenie mogło spowodować rozwiązanie stosunku prawnego łączącego powódkę z H. Ś. (1), albowiem na podstawie tego wyroku powódka nie może domagać się wykonania eksmisji w stosunku do H. Ś. (1). Niezależnie od powyższego Sąd Rejonowy zauważył, że w piśmie z dnia 28 marca 2011 roku powódka jako podstawę wypowiedzenia wskazała art. 687 k.c., natomiast powódka nie wykazała, aby uprzedziła najemców o zamiarze wypowiedzenia umowy najmu i żeby zakreśliła im miesięczny termin do zapłaty zaległości. Sąd Rejonowy podkreślił, że niewątpliwie tytuł prawny pozwanego G. Ś. (1) do zamieszkiwania w spornym lokalu był tytułem pochodnym od uprawnienia jego rodziców. W sytuacji niewykazania przez powódkę tego, że skutecznie pozbawiła rodziców pozwanego tytułu prawnego do lokalu uznać należy, że tym samym nie wykazała, że takiego uprawnienia nie posiada pozwany. Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy oddalił powództwo.

Zdaniem Sądu Rejonowego nie zasługiwał wniosek pozwanego o dopozwanie w sprawie H. Ś. (1). Niewątpliwie intencją powódki było to, aby stroną pozwaną w sprawie był wyłącznie G. Ś. (1). Sąd Rejonowy wskazał, że w niniejszej sprawie nie miał zastosowania art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, albowiem stosownie do treści art. 1a powyższej ustawy jej przepisów nie stosuje się do lokali będących w dyspozycji Agencji Mienia Wojskowego.

Sąd Rejonowy wskazał, że ustalenia poczynił na podstawie niekwestionowanych przez strony dokumentów oraz na podstawie zeznań świadka H. Ś. (1). Sąd Rejonowy uznał zeznania H. Ś. (1) za wiarygodne, gdyż powódka nie przedłożyła materiału dowodowego, który mógłby pozwolić na ustalenie, że osoby zajmujące sporny lokal został skutecznie pozbawione tytułu prawnego do tego.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 109 k.p.c., uznając, że skoro powództwo zostało oddalone, to powódka powinna zwrócić pozwanemu koszty procesu poniesione w niniejszej sprawie obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 240 złotych i opłata skarbowa uiszczona od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych. Sąd Rejonowy zasądził także na rzecz interwenienta ubocznego poniesione przez niego koszty procesu, na które składały się: opłata sądowa od interwencji w kwocie 40 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika interwenienta w kwocie 240 złotych.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona powodowa, zaskarżając go w całości.

Powódka zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi:

a/ naruszenie przepisów postępowania, a to art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym zwłaszcza dowodów z dokumentów w postaci decyzji o przydziale osobnej kwatery stałej z dnia 7 czerwca 1988 roku, wyroku z dnia 19 maja 2014 roku w sprawie o sygn. II SA/Wa 2124/13 oraz wyroku z 16 października 2003 roku, sygn. akt X RC 2129/02 poprzez niezasadne przyjęcie, że skuteczny wobec powódki tytuł prawny do zajmowania lokalu przysługuje również matce pozwanego – H. Ś. (1), a tym samym pozwany posiada tytuł pochodny od uprawnienia matki, podczas gdy w rzeczywistości w oparciu o prawidłowo dokonaną ocenę materiału dowodowego należało przyjąć, że matka pozwanego H. Ś. (1) takiego tytułu prawnego nie posiadała;

b/ naruszenie prawa materialnego, a to art. 31 § 1 k.r.i.o. w związku z art. 33 k.r.i.o. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, skutkujące niezasadnym przyjęciem, że prawo do kwatery stałej przysługiwało obojgu małżonkom, albowiem wchodziło w skład ich majątku wspólnego, podczas gdy w rzeczywistości decyzja o przydziale kwatery stałej nr 140/88 z 7 czerwca 1988 roku w odniesieniu do przepisów obowiązujących w dacie jej wydania takiego skutku nie mogła wywołać;

c/ naruszenie przepisów postępowania, a to art. 170 (...) w związku z art. 233 k.p.c. poprzez przeprowadzenie postępowania dowodowego także w zakresie bezpośredniego związania sądu cywilnego orzeczeniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W., sygn. II SA/Wa 2124/13 ostatecznie przesądzającego o nieistnieniu uprawnienia T. Ś. (1) do zajmowania spornego lokalu.

Na podstawie powyższych zarzutów strona powodowa wniosła o zmianę zaskarżonego punktu I wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości, zmianę zaskarżonego punktu II wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania za pierwszą instancję; zmianę zaskarżonego punktu III wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz interwenienta ubocznego kosztów postępowania za pierwszą instancję; a nadto wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy po uzupełnieniu postępowania dowodowego ustalił następujący stan faktyczny:

Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Oddział (...) w S. pismem z dnia 10 stycznia 2011 roku, doręczonym T. Ś. (1) i H. Ś. (2) w dniu 14 stycznia 2011 roku, wezwała ich do spłaty zadłużenia powstałego z tytułu użytkowania lokalu mieszkalnego w Ś. przy ulicy (...) w terminie miesięcznym od daty otrzymania niniejszego pisma pod rygorem wypowiedzenia umowy najmu. Wskazano, że stan zadłużenia na dzień 15 listopada 2010 roku wynosił 45498,77 złotych.

Dowody: pismo z dnia 10 stycznia 2011 roku wraz z potwierdzeniami odbioru – k. 147 – 148 akt.

Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Oddział (...) w S. pismem z dnia 28 marca 2011 roku, doręczonym T. Ś. (1) w dniu 7 kwietnia 2011 roku i H. Ś. (2) w dniu 31 marca 2011 roku, wypowiedziała im umowę najmu lokalu mieszkalnego w Ś. przy ulicy (...) ze skutkiem natychmiastowym. Jako podstawę wypowiedzenia wskazano art. 687 kodeksu cywilnego.

Dowody: pismo z dnia 28 marca 2011 roku wraz z potwierdzeniami odbioru – k. 149 – 150 akt.

Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Oddział (...) w S. pismem z dnia 15 kwietnia 2011 roku, wysłanym H. Ś. (1), G. Ś. (1) T. Ś. (1) i A. Ś. (2), wezwała ich do dobrowolnego opuszczenia lokalu mieszkalnego w Ś. przy ulicy (...).

Dowody: pismo z dnia 15 kwietnia 2011 roku wraz z potwierdzeniami odbioru – k. 151 – 154 akt.

Pozwany G. Ś. (2) ma 25 lat. Mieszka na stałe w lokalu mieszkalnym w Ś. przy ulicy (...). Obecnie czasowo mieszka w najmowanym lokalu w S., gdzie studiuje i pracuje na podstawie umowie zlecenia. Nie przysługuje mu obecnie prawo do renty ani emerytury. Nie jest osobą niepełnosprawną lub obłożnie chorą.

Dowody: przesłuchanie strony pozwanej – k. 185 akt.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony powodowej okazała się zasadna.

Na wstępie wskazać trzeba, że w badanej sprawie zaistniała potrzeba uzupełnienia postępowania dowodowego o dowody z dokumentów przedłożonych przez stronę powodową na okoliczność wypowiedzenia umowy najmu lokalu mieszkalnego w Ś. przy ulicy (...) oraz dowód z przesłuchania strony pozwanej na okoliczność istnienia uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego. Na podstawie powyższych dowodów - w sposób odmienny niż to uczynił sąd pierwszej instancji - ustalono stan faktyczny dotyczący wypowiedzenia opisanej wyżej umowy najmu, co ostatecznie doprowadziło do uwzględnienia wniosków apelacji.

W pierwszej kolejności odnosząc się do zarzutów apelacji wskazać należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że prawo najmu lokalu mieszkalnego w Ś. przy ulicy (...) przysługiwało wspólnie T. Ś. (1) i H. Ś. (1). Okoliczność ta znajduje potwierdzenia w prawidłowo zgromadzonym i ocenionym materiale dowodowym. Bezsporne jest bowiem, że przedmiotowy lokal jako osobna kwatera stała, została przydzielona T. Ś. (1), będącemu wówczas zawodowym żołnierzem, na podstawie decyzji nr (...) z dnia 30 czerwca 1988 roku. Nie stanowi także przedmiotu sporu, że w chwili wydania powyższej decyzji rodzice pozwanego, T. Ś. (1) i H. Ś. (1), pozostawali w związku małżeńskim, który został zawarty w dniu 17 lipca 1982 roku i został rozwiązany przez rozwód dopiero wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 16 października 2003 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt X RC 2129/02, który uprawomocnił się w dniu 06 listopada 2003 roku.

Oznacza to, że przydział oznaczonej wyżej kwatery nastąpił pod rządami przepisów ustawy z dnia 10 maja 1976 r. o zakwaterowaniu sił zbrojnych [Dz.U. z 1992 r., Nr 5, poz. 19], której art. 8 ust. 1 przewidywał, że tego rodzaju kwatera jest przeznaczona na zakwaterowanie stałe żołnierza zawodowego i jego rodziny. Podobne regulacje zawierał art. 24 ust. 1 obecnie obowiązującej ustawy z dnia 22 czerwca 1995 roku o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 roku oraz art. 26 ust. 2 pkt 1 tejże ustawy, zgodnie z którym członkiem rodziny żołnierza służby stałej, którego uwzględnia się przy ustalaniu przysługującej powierzchni użytkowej kwatery, jest między innymi małżonek

Z tego względu w pełni zasadne jest twierdzenia strony powodowej, że prawo do kwatery - dopóki istniało - miało na celu zaspokajanie potrzeb zarówno samego żołnierza, jak też jego rodziny.

Zgodnie bowiem z utrwalonym stanowiskiem judykatury [ vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 04 kwietnia 2012 roku, I CSK 8/12 LEX nr 1157531; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2006 roku, III CZP 131/06, LEX nr 204962; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2009 roku, III CZP 96/09, LEX nr 560491 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2013 roku, I CSK 597/12, LEX nr 1360161], który w całości podziela sąd orzekający w niniejszej sprawie - na gruncie przepisów art. 8 i 9 ustawy z dnia 10 maja 1976 r. o zakwaterowaniu sił zbrojnych podmiotem prawa do kwatery był również współmałżonek żołnierza zawodowego, jeśli przydział nastąpił w trakcie trwania związku małżeńskiego. Za taką wykładnią przemawiała również treść art. 18 przywołanej wyżej ustawy, który wprost przyznawał rozwiedzionym małżonkom prawo do wspólnego korzystania z kwatery do chwili rozkwaterowania, a nawet usunięcie jednego z były małżonków z kwatery [w tym również żołnierza zawodowego] na skutek jego nagannego zachowania.

Biorąc pod uwagę, że przydział kwatery stałej jest prawem podmiotowym żołnierza zawodowego oraz że podmiotem tego prawa jest również jego małżonek, uznać trzeba, że prawo do korzystania z takiej kwatery stanowi składnik majątku wspólnego małżonków. Powyższy pogląd został zaakceptowany w judykaturze Sądu Najwyższego, który między innymi w uzasadnieniu postanowieniu z dnia 04 kwietnia 2012 roku [I CSK 8/12 LEX nr 1157531] wskazał, że ponieważ żaden z przepisów ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej nie przesądza wprost tej kwestii, to mają w tym względzie zastosowanie ogólne zasady przewidziane w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym dotyczące przynależności prawa do majątku wspólnego lub osobistego. Wymieniony w przepisach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego katalog składników majątku osobistego [vide art. 33] jest zamknięty, a zatem wszystkie prawa, które do niego nie należą, wchodzą w skład majątku wspólnego. Sąd Najwyższy słusznie podkreślił, że ponieważ w tym wypadku nie mamy do czynienia z prawami wymienionymi w art. 33 pkt 1-4 i 6-10 k.r.o., to ocenie podlegać może jedynie to, czy prawo do kwatery stałej jest prawem niezbywalnym w rozumieniu art. 33 pkt 5 k.r.o. Tylko bowiem w tym przypadku stanowiłoby ono odrębny majątek małżonka będącego żołnierzem i nie wchodziło w skład majątku wspólnego. W literaturze jednolicie przyjmuje się, że przepisu tego nie można odnosić do wszystkich praw niezbywalnych i nie są objęte jego hipotezą te prawa niezbywalne, które ze swej natury mogą być prawem wspólnym obojga małżonków [np. spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu]. Za prawa niezbywalne w rozumieniu tego przepisu należy uznać tylko te prawa, które są ściśle związane z osobą uprawnionego małżonka i nie wchodzą w skład spadku po nim [np. użytkowanie, służebność osobista, prawo do alimentacji]. Wszystkie inne prawa, też niezbywalne, ale niegasnące wraz ze śmiercią uprawnionego, mogą wchodzić w skład majątku wspólnego. Sąd Najwyższy trafnie zauważył, że także z przepisów obecnie obowiązującej ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskie dotyczących losu prawa do kwatery stałej po śmierci żołnierza, któremu ją przydzielono, wynika, że prawo to nie wygasa wraz ze śmiercią żołnierza. Dodatkowo należy uwzględnić, że prawo do zamieszkiwania w kwaterze przysługuje niewątpliwie obojgu małżonkom, a zatem prawo do kwatery stałej nie jest prawem niezbywalnym, w rozumieniu art. 33 pkt 5 k.r.o.. W konsekwencji powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że zgodnie z ogólną zasadą przewidzianą w art. 32 § 1 k.r.o., jeżeli prawo do kwatery zostało nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej, stanowi dorobek małżonków, podobnie jak prawo najmu czy spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, od których nie różni się w istotny sposób [analogicznie Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 21 czerwca 2013 roku, I CSK 597/12, LEX nr 1360161]. Z tego względu przyjmuje się, że także po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej – dopóki wspólność prawa nie zostanie zniesiona w wyniku podziału majątku wspólnego stron, dopóty oboje byli małżonkowie są uprawnieni do korzystania z niego, a także do nabycia go w trybie i na zasadach przewidzianych w art. 56 – 58 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

W niniejszej sprawie – skoro przydział kwatery na rzecz T. Ś. (1) nastąpił w czasie trwania małżeństwa z H. Ś. (1) celem zaspokojenia potrzeb utworzonej przez nią rodziny, co znalazło odzwierciedlenie w treści decyzji Wojskowej Agencji Mieszkaniowej numer 140/88 z dnia 7 czerwca 1988 roku – uznać trzeba, że prawo do korzystania z powyższej kwatery weszło do majątku wspólnego T. Ś. (1) i H. Ś. (1).

Sytuacja prawna w tym zakresie nie uległa zmianie po wejściu w życie z dniem 1 stycznia 1996 roku ustawy z dnia 22 czerwca 1995 roku o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, która zastąpiła ustawę z dnia 20 maja 1976 roku o zakwaterowaniu sił zbrojnych, gdyż nowa ustawa w żaden sposób nie uchyliła praw nabytych na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej współmałżonka żołnierza zawodowego w zakresie kwatery pod rządami ustawy uprzednio obowiązującej. W judykaturze Sądu Najwyższego wskazano, że w tym zakresie statusu prawnego współmałżonka nie zmieniał również art. 28 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 roku o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej [w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 roku], gdyż dotyczył on „jedynie” kwestii sposobu korzystania kwatery po rozwodzie, co nie jest tożsamym z kwestią przynależności do majątku wspólnego przydzielonego prawa do kwatery stałej [ vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 04 kwietnia 2012 roku, I CSK 8/12 LEX nr 1157531; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2006 roku, III CZP 131/06, LEX nr 204962;

Tym samym uznać trzeba, że prawo do kwatery stałej w postaci lokalu mieszkalnego w Ś. przy ulicy (...) przysługiwało wspólnie T. Ś. (1) i H. Ś. (1) jako składnik ich majątku wspólnego. Sąd Rejonowy zasadnie uznał, że sytuacji prawnej tego lokalu nie zmienił fakt wydania prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 16 października 2003 roku sygn. akt X RC 2129/02. Wprawdzie w punkcie IV tego wyroku Sąd Okręgowego orzekł o eksmisji H. Ś. (1) z lokalu przy ul. (...) w Ś., jednak takie orzeczenie nie rozstrzygało o prawie do danego lokalu mieszkalnego i tym jego skutkiem nie było pozbawienie H. Ś. (1) prawa do kwatery stałej jako składnika majątku wspólnego jej i T. Ś. (2).

Sąd Rejonowy trafnie także przyjął, że po zwolnieniu T. Ś. (1) z zawodowej służby wojskowej prawo do kwatery stałej przekształciło w prawo najmu, przy czym z uwagi na to, że prawo do kwatery stałej wchodziło w skład majątku wspólnego T. Ś. (1) i H. Ś. (1) również prawo najmu jako surogat tego prawa przysługiwało wspólnie wyżej wymienionym osobom.

W przedmiotowej sprawie jest bezsporne, że pozwany zamieszkiwał w opisanym wyżej lokalu mieszkalnym jako członek rodziny T. Ś. (1) i H. Ś. (1). Z zeznań świadka H. Ś. (1) wynika, ze wyraża ona zgodę na dalsze zamieszkiwanie pozwanego w tym lokalu, co oznacza, że uprawnienie pozwanego do korzystania z lokalu mieszkalnego w Ś. przy ulicy (...) ma charakter pochodny w stosunku do prawa przysługującego do tego lokalu przez H. Ś. (1). Z tego punktu widzenia podstawowe znaczenie ma okoliczność, czy H. Ś. (2) nadal przysługuje skuteczne w stosunku do powódki uprawnienie do władania spornym lokalem mieszkalnym.

Bez znaczenie w tym aspekcie pozostaje treść prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W., sygn. II SA/Wa 2124/13, albowiem orzeczenie to nie rozstrzygało o istnieniu prawa najmu przedmiotowego lokalu na rzecz T. Ś. (1) i H. Ś. (1), co czyni chybionym zarzut naruszenia art. 170 (...). Tym niemniej w świetle dowodów przeprowadzonych w postępowaniu apelacyjnym uznać trzeba, że strona powodowa wykazała, że doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy najmu zarówno T. Ś. (2), jak i H. Ś. (1).

Sąd Rejonowy trafnie wskazał, że do lokali znajdujących się w dyspozycji Agencji Mienia Wojskowego nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego [vide art. 1a tejże ustawy], zaś w zakresie nieuregulowanym w ustawie z dnia 22 czerwca 1995 roku o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do osób innych niż żołnierze zawodowe zamieszkujących kwatery lub lokale w zasobie mieszkaniowym lub internatowym Agencji stosuje się przepisu kodeksu cywilnego [vide art. 29a tejże ustawy]. Oznacza to w szczególności, że zastosowanie ma art. 687 k.c., który przewiduje możliwość wypowiedzenia umowy najmu bez zachowania terminu wypowiedzenia w przypadku zwłoki w zapłacie czynszu za dwa pełne okresy płatności po uprzednim uprzedzeniu najemcy na piśmie i wyznaczeniu mu terminu miesięcznego do zapłaty zaległego czynszu. W badanej sprawie zostało wykazane spełnienie tych przesłanek.

Po pierwsze, z przedłożonej kartoteki wynika, że najemcy posiadali wielomiesięczne zadłużenie z tytułu czynszu najmu. Wprawdzie H. Ś. (1) twierdziła, że spłacała zadłużenie, jednak na tę okoliczność strona pozwana nie naprowadziła żadnego obiektywnego dowodu, a to ją obciążał ciężar dowodu w tym zakresie.

Po drugie, powódka wykazała, że uprzedziła oboje najemców o zamiarze wypowiedzenia im umowy najmu i wyznaczyła im termin miesięczny do spłaty zadłużenia.

Po trzecie, z przedłożonych dokumentów wynika, że powódka złożyła i doręczyła zarówno H. Ś. (1), jak i T. Ś. (2) oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu bez zachowania terminów wypowiedzenia, co doprowadziło do ustania łączącego ich stosunku najmu.

Konkludując, w tym stanie rzeczy uznać trzeba, że wyżej wymienionym nie przysługuje już prawo najmu spornego lokalu, co oznacza, że także pozwanemu nie przysługuje skuteczne w stosunku do powódki uprawnienie do zamieszkiwania w tym lokalu.

Bezsporne jest, że pozwany został wezwany w trybie art. 29b ust. 1 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 roku o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do opróżnienia lokalu mieszkalnego w Ś. przy ulicy (...) w terminie 30 dni i do tego wezwania się nie zastosował. Tym samym strona powodowa – zgodnie z art. 29b ust. 2 ustawy – była uprawniona do wytoczenia powództwa przeciwko pozwanemu, które zasługiwało w całości na uwzględnienie.

To z kolei obligowało sąd do ustalenia, czy pozwanemu przysługuje prawo do lokalu socjalnego. Na podstawie dowodu z przesłuchania strony pozwanej ustalono jednak, że w stosunku do niego nie zachodzi żadna z przesłanek przewidzianych w art. 45 ust. 3 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 roku o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, które wskazują przypadki, w których należy orzec o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Z powyższych przyczyn należało na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienić zaskarżony wyrok co do istoty sprawy w sposób opisany w punkcie 1 podpunkcie I sentencji. Konsekwencją tego była konieczność zmiany rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Stosownie do dyspozycji art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 107 k.p.c. należało obciążyć pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz powoda i interwenienta ubocznego w postaci wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 240 złotych. Z tego względu orzeczono jak w punkcie 1 podpunktach II i III sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w punkcie drugim sentencji na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. Pozwany jako przegrywający proces powinien zwrócić powodowi koszty postępowania apelacyjnego obejmujące wynagrodzenie adwokackie ustalone na podstawie § 7 ust. 1 w związku z § 10 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie.

SSO Tomasz Szaj SSO Tomasz Sobieraj SSO Marzenna Ernest

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego;

3.  akta do oczekujących na uprawomocnienie;

4.  po upływie terminu do wniesienia zażalenia akta zwrócić do Sądu Rejonowego.

SSO Tomasz Sobieraj 4 czerwca 2019 roku