Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 maja 2019 r. Sąd Rejonowy w Kamieniu Pomorskim oddalił powództwo M. R. i zasądził od niego na rzecz pozwanej kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniósł powód wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie kosztów procesu za obie instancje ewentualnie o uchylenie wyroku. Zarzucił sądowi pierwszej instancji naruszenie przepisów art. 233§1 kpc, 6 kc i 5 kc, w uzasadnieniu apelacji rozwijając swe zarzuty.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu.

Sąd okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie, aczkolwiek z powodów częściowo odmiennych niż podnoszone w zarzutach do wyroku sądu rejonowego.

Prawidłowo sąd rejonowy ustalił stan faktyczny oraz w oparciu o tak ustalony stan faktyczny prawidłowo przyjął, że doszło do naruszenia dobra osobistego powoda, nie znajdując żadnych okoliczności wyłączającej bezprawność działania pozwanej, której działania charakteryzowała premedytacja, złośliwość i zła wola. W powyższym zakresie sąd okręgowy w pełni podziela ustalenia faktyczne i prawne poczynione przez sąd rejonowy, wobec czego brak konieczności ich powtarzania. Natomiast sąd okręgowy nie podziela dalszych rozważań sądu rejonowego odnoszących się do uznania działań S. K. (1) za częściowo usprawiedliwione, zaś żądania powoda zmierzającego do zastosowania ochrony jego dobra osobistego za nadużycie prawa podmiotowego. Jest dla sądu odwoławczego oczywiste że strony pozostają w zaognionym konflikcie o złożonym podłożu. Jednakże wzajemne prowokacje nie mogą usprawiedliwiać bezprawnych działań żadnej ze stron konfliktu. Słusznie pełnomocnik powoda wskazuje na możliwość poszukiwania ochrony prawnej na drodze sądowej. W ocenie sądu okręgowego orzeczenie sądowe winno zmierzać do poskromienia bezprawnych działań stron, nie zaś ich usprawiedliwiania, co stanowiłoby de facto akceptację dla działań bezprawnych stanowiących wyraz swoistego samosądu. Tymczasem orzeczenie sądu rejonowego niejako sankcjonuje bezprawne działania pozwanej. Podkreślić należy, że także pozwana, o ile uważała, że zostały naruszone jej dobra osobiste, mogła skierować powództwo o ich ochronę. Nie przesądzając o wyniku takiego postępowania wskazać należy, że być może w wyniku przeprowadzenia takich „wzajemnych” postępowań obie strony konfliktu, narażone na uszczuplenie swego majątku, skłonne byłyby odstąpić od dalszych bezprawnych zachowań, której to motywacji brak w przypadku orzeczenia oddalającego powództwo, w którym sąd uznaje wzajemne naruszenia dóbr osobistych za częściowo usprawiedliwione.

Wskazać w tym miejscu należy nadto, że nie bez znaczenia pozostaje okoliczność, że powód nie domagał się zapłaty na swoją rzecz lecz na wskazany przez siebie cel społeczny. O ile więc w pewnych okolicznościach powództwo o ochronę dóbr osobistych poprzez zasądzenie zadośćuczynienia na swoją rzecz mogłoby być uznane za nadużycie prawa podmiotowego, o tyle nie sposób nadużycia takiego dopatrzyć się w sytuacji, kiedy powód nie osiąga żadnej wymiernej korzyści w swoim majątku.

Zgodnie z art. 448 kc w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. W ocenie sądu okręgowego zaistniały w niniejszej sprawie wszelkie przesłanki do zastosowania powyższego przepisu, co zostało już wyżej wyjaśnione. Nadto sąd odwoławczy za „odpowiednią” w stosunku do rozmiaru naruszenia żądaną przez powoda kwotę, dlatego też orzekł jak w punkcie 1.a) sentencji, na podstawie art. 386§1 kpc.

W punkcie 1.b) sąd odwoławczy zmienił rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji w przedmiocie kosztów procesu, uwzględniając, że w wyniku rozstrzygnięcia sądu okręgowego powód jest stroną wygrywającą proces w pierwszej instancji, w związku z czym na podstawie art. 98 §1 kpc należy mu się zwrot kosztów procesu. W ramach tych kosztów sąd okręgowy uwzględnił koszty zastępstwa procesowego (900 zł), opłatę od pozwu (150 zł) oraz opłatę od pełnomocnictwa (17 zł). Nie uwzględnił natomiast kosztów tłumaczenia dokumentacji medycznej, albowiem sąd pierwszej instancji nie zobowiązywał powoda do jego złożenia, a w ocenie sądu okręgowego była ona zbędna do rozstrzygnięcia.

W punkcie 2. sąd odwoławczy oddalił apelację w pozostałym zakresie, tj. w zakresie żądania zasądzenia odsetek za okres od doręczenia odpisu pozwu do dnia 18 września 2018r. Wskazać należy, że zasądzenie odsetek od dnia doręczenia pozwu (4 września 2018r.) oznaczałoby, że już w tym dniu pozwana zostałaby uznana przez sąd za pozostającą w opóźnieniu w zapłacie. Tymczasem słuszne jest ażeby pozwana, której zakreślono czternastodniowy termin na złożenie odpowiedzi na pozew, dysponowała takim samym terminem do rozważanie zasadności żądania powoda. Dopiero po tej dacie, tj. od dnia 19 września 2018r. w ocenie sądu odwoławczego, może być uznana za osobę pozostającą w opóźnieniu w zapłacie. Stąd też sąd okręgowy odsetki zmieniając orzeczenie sądu pierwszej instancji zasądził od dnia 19 września 2018r. w pozostałym zakresie apelację oddalając na podstawie art. 385 kpc.

W punkcie 3. wyroku sąd zasądził na rzecz powoda od pozowanej kwotę 450 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, obliczając te kwotę w oparciu o treść §2 pkt 3 oraz §10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Sąd uznał bowiem, że powód apelację wygrał niemal w całości, ulegając jedynie w nieznacznym zakresie co do roszczenia odsetkowego.

Sławomir Krajewski Monika Rabiega Tomasz Szaj

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)