Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

Przewodniczący: SSO Sławomir Krajewski

po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2015 roku w Szczecinie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Kancelaria (...) Spółki Akcyjnej w K.

przeciwko O. M.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 22 grudnia 2014 roku, sygn. akt I C 1221/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok nadając mu treść:

I.  zasądza od pozwanego O. M. na rzecz powódki Kancelaria (...) Spółki Akcyjnej w K. kwotę 430 (czterysta trzydzieści) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 26 czerwca 2014 roku,

II.  w pozostałej części oddala powództwo,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 188,41 zł (sto osiemdziesiąt osiem złotych i czterdzieści jeden groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 90 (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 513/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 22 grudnia 2014 roku, Sąd Rejonowy w Świnoujściu oddalił powództwo Kancelarii (...) S.A. w K. przeciwko O. M. o zapłatę.

W uzasadnieniu Sąd I instancji, mając na względzie art. 509 § 1 k.c., art. 720 § 1 k.c. oraz art. 339 § 1 i 2 k.p.c., stwierdził, że w niniejszej sprawie zaistniały przesłanki do wydania wyroku zaocznego, w którym Sąd ten oddalił powództwo. W ocenie Sądu Rejonowego twierdzenia powódki zawarte w pozwie budzą uzasadnione wątpliwości. W treści pozwu powódka wskazała, iż w umowie pożyczki cedent i pozwany zgodnie ustalili, że całkowity koszt pożyczki wynosić będzie 570 zł. Tymczasem w umowie znajduje się zapis (punkt I warunków umowy), iż całkowita kwota do zapłaty (z wyjątkiem opłaty za obsługę w domu) wynosić będzie 480 zł. Dodatkowo kwota 480 zł wynika z pomnożenia ilości rat (15) i wysokości każdej z raty (32 zł). W warunkach umowy określono wysokość opłaty przygotowawczej na kwotę 149,37 zł. Zgodnie z treścią umowy opłata ta miała zostać uiszczona przez pozwanego w chwili zawarcia umowy, gdyż wybrał on opcję obsługi pożyczki w domu. Zgodnie z tymi zapisami kwota 480 zł powinna być pomniejszona o kwotę 147,72 zł. Zdaniem Sądu całkowicie nieweryfikowalna jest należność określona w punkcie E warunków umowy, nie wskazano w nim bowiem czy wartość "2.77", została wyrażona w procentach czy w kwocie pieniężnej. Jednocześnie w żaden sposób umowa nie określa sposobu ustalenia tego oprocentowania, w tym za jaki okres i od jakich kwot miało zostało obliczone. Sąd I instancji podkreślił, że to na powódce, stosownie do treści art. 6 kc, spoczywał ciężar dowodowego wykazania twierdzeń przedstawionych w pozwie.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka i zaskarżając wyrok w części oddalającej powództwo co do kwoty 430 zł, wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 430 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego, według norm prawem przewidzianych za obie instancje; ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Skarżąca orzeczeniu temu zarzuciła naruszenia przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

-art. 232 k.p.c. poprzez niezasadne przyjęcie, iż powód nie przedstawił dowodów potwierdzających zasadność roszczenia co do kwoty 430 zł;

-art. 339 § 2 k.p.c. poprzez niezasadne oddalenie powództwa wyrokiem zaocznym w całości w sytuacji, gdy zasadność roszczenia co do kwoty 430 zł nie budzi jakichkolwiek wątpliwości.

Apelująca podniosła, że wykazała, iż pozwany zawarł umowę pożyczki ze spółką (...) Sp. z o.o., który to podmiot dokonał następnie cesji wierzytelności wynikającej z tej umowy na jej rzecz. Udowodnione zostało, iż w związku z zawartą umową pożyczki pozwany zobowiązany był do zwrotu kwoty 480 zł. Dowodami potwierdzającymi powyższy stan rzeczy są w szczególności załączone do pozwu: umowa pożyczki oraz umowa przelewu wierzytelności. Powyższy stan faktyczny potwierdzają także ustalenia dokonane przez Sąd Rejonowy w Świnoujściu. W uzasadnieniu wyroku wyraźnie bowiem wskazano, iż Sąd pierwszej instancji za udowodnione uznał zobowiązanie pozwanego do zapłaty kwoty 480 zł oraz przejście tej wierzytelności na powoda. Wobec powyższego apelująca stwierdziła, że nie sposób uznać, by zobowiązanie pozwanego mogło być uznane za nieudowodnione w jakiejkolwiek nawet części. Uwzględniając bowiem powyższy stan faktyczny a także twierdzenia powoda o dokonanej przez pozwanego wpłacie w wysokości 50 zł za udowodnione uznać należy roszczenie co najmniej do kwoty 430 zł. Skarżąca wskazała, iż wskazana w pozwie kwota 520 zł została wyliczona w następujący sposób: kwota wypłaconej pożyczki: 300,00 zł, kwota za obsługę w domu: 27,86 zł, opłata przygotowawcza: 149,37 zł, ubezpieczenie: 0,00 zł, oprocentowanie: 2,77 zł, opłaty za wezwania listowne: 45,00 zł (par. 1 pkt 12 umowy), opłata za wizytę windykacyjną: 60,00 zł (par. 1 pkt 14 umowy) –razem 570 zł i od tej sumy należy odjąć wpłatę dokonaną przez pozwaną: 50 zł. W konsekwencji całkowita wysokość zobowiązania pozwanego z tytułu zaciągniętej pożyczki wynosi aktualnie 520 zł. Różnica w wysokości 15 zł (pomiędzy wysokością zobowiązania pozwanego a wysokością żądania objętego pozwem) składa się kwota 15 zł odjęta przez powoda od kwoty 60 zł należnej za wizytę windykacyjną. Apelująca wskazała, iż uwzględniając uznane za udowodnione zobowiązanie pozwanego do zwrotu kwoty 535,00 zł, z której to sumy powód dochodzi zapłaty 520,00 zł (na którą to kwotę składa się zgodnie z treścią uzasadnienia pozwu oraz uzasadnienia wyroku kwota wypłaconej pożyczki - 300 zł, opłata za obsługę pożyczki w domu pozwanego - 27,86 zł, opłata przygotowawcza - 149,37 zł, koszt ubezpieczenia - 0 zł i łączna kwota oprocentowania za okres od podpisania umowy do dnia umownego terminu zwrotu pożyczki - 2,77 zł), które to roszczenie pomniejszone być powinno o zapłaconą kwotę 50 zł, to za udowodnione uznać należy zobowiązanie pozwanego do zwrotu co najmniej kwoty 430 zł, wobec braku wyraźnego wyartykułowania w uzasadnieniu pozwu faktu, iż żądaniem pozwu objęte są także opłaty za wezwania (90,00 zł) za uzasadnione uznać można wątpliwości, co do zasadności powództwa w tym zakresie. Zastrzeżenie powyższe nie dotyczy jednakże zasadności roszczenia co do zapłaty na rzecz powoda w/w kwot. Odnosząc się do wątpliwości co do zasad zaliczenia kwoty 50,00 zł skarżąca zaznaczyła, iż została ona zaliczona w sposób najbardziej korzystny dla pozwanego, tj. na poczet kwoty, co do której zwrotu pozwana zobowiązana jest z uwagi na zaciągniętą umowę pożyczki. W przypadku milczenia obu stron co do sposobu zaliczenia świadczenia należy je bowiem zaliczyć na poczet należności głównej wynikającej z długu wymagalnego. Konsekwencją tego stanu rzeczy jest więc konieczność uwzględnienia powództwa co najmniej do kwoty 430 zł. W ocenie powódki bezpodstawne są tym samym twierdzenia zawarte w uzasadnieniu wyroku, jakoby wysokość roszczenia powoda nie została wykazana nawet w części. Apelująca wskazując na treść art. 339 § 2 k.p.c. zaznaczyła, że w niniejszej sprawie, jak wynika z treści uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego w Świnoujściu, zobowiązanie pozwanego do zapłaty co najmniej kwoty 430 zł nie budzi wątpliwości. Skarżąca podniosła, że nieuprawnione tym samym są twierdzenia zawarte w uzasadnieniu pozwu jakoby powództwo w całości było nie weryfikowalne, tak przez pozwaną, jak i przez Sąd orzekający. Biorąc powyższe pod uwagę powódka stwierdziła, iż powództwo powinno być tym samym uwzględnione, co najmniej w części obejmującej kwotę 430 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna.

Strona powodowa w pozwie podnosiła, iż na skutek dokonania przelewu wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki pieniężnej z dnia 21 lutego 2014 roku stała się wierzycielem pozwanego.

Zgodnie z art. 339 § 2 kpc, jeżeli pozwany nie stawi się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W ocenie Sądu Okręgowego w okolicznościach sprawy nie zaistniały podstawy do powzięcia uzasadnionych wątpliwości co do okoliczności dokonania na rzecz powódki przelewu wierzytelności objętych ww. umową pożyczki, skoro do pozwu dołączone zostały kopie umowy przelewu z dnia 14 maja 2014 roku, wraz z przewidzianym w jej treści załącznikiem nr 1, w postaci listy objętych umową wierzytelności, który na dodatek został podpisany przez strony umowy. Niczego nie zmienia tu okoliczność, że do pozwu dołączone zostały kserokopie tych dokumentów. Zgodnie, bowiem z art. 129 § 1 i 2 kpc strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie przeciwnika złożyć oryginał dokumentu lub jego odpis, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, w sądzie jeszcze przed rozprawą. Pozwany żądania takiego nie zgłosił, podobnie jak Sąd pierwszej instancji. Takiego zobowiązania nie sposób wyinterpretować z treści pisma sądowego z dnia 14 października 2014 roku (karta 9), sformułowanego jeszcze przed przedłożeniem przedmiotowych kserokopii, gdzie nie ma nadto zindywidualizowanych dokumentów, jakie miałyby ewentualnie zostać przedłożone w formach przewidzianych w art. 129 § 1 i 2 kpc. Reasumując nie można przyjąć, że strona która powołuje się na dokument, przy braku zastrzeżeń drugiej strony i sądu, w każdym przypadku jest obowiązana złożyć do akt oryginał tego dokumentu lub jego poświadczony za zgodność z oryginałem odpis.

Niezależnie od powyższego zauważyć trzeba, że kserokopia dokumentu, może stanowić w postępowaniu cywilnym dowód (art. 308 § 1 kpc), który podlega ocenie, wedle reguł określonych w art. 233 § 1 kpc, co do jego wiarygodności i miarodajności dla rozstrzygnięcia.

W tym stanie rzeczy, przy uwzględnieniu, że pozwany w żaden sposób nie ustosunkował się do pozwu, brak było podstaw do powzięcia uzasadnionych okolicznościami sprawy wątpliwości, co do faktu zawarcia przedmiotowej umowy cesji i jej ważności i skuteczności.

Powyższe rozważania znajdują także zastosowanie do kwestii istnienia oraz rozmiaru zobowiązania pozwanego, w szczególności tego ostatniego w zakresie określonym w apelacji, to jest 430 zł.

Treść umowy z dnia 21 lutego 2014 roku, na której widnieje podpis pozwanego, także co do odbioru przez niego objętej umową pożyczki kwoty, jasno wskazuje, że pozwanemu udzielono pożyczki w kwocie - 300 zł, która ten zobowiązał się zwrócić w terminie 15 tygodni, wraz opłatą przygotowawczą (mającą charakter prowizji) – 149,37 zł, odsetkami umownymi w wysokości 6 % w stosunku rocznym, wynoszącymi 2,77 zł i wreszcie kwotą 27,86 zł, z tytułu obsługi pożyczki w domu – razem 480 zł. Ta ostatnia kwota stanowi właśnie sumę 15 rat po 32 zł każda. Termin zapłaty tych wszystkich kwot bezsprzecznie minął, co powoduje, że są one w całości wymagalne.

Skoro więc powódka sama przyznała, że pozwany spłacił z tytułu należności z tej pożyczki kwotę 50 zł, to niezależnie od kolejności i sposobu zaliczenia takiej wpłaty czy wpłat, do zapłaty na rzecz pożyczkodawcy, a obecnie powódki pozostawała kwota 430 zł, stanowiąca różnicę kwoty 480 zł i kwoty 50 zł. Powódka dochodzi obecnie właśnie kwoty 430 zł, co czyni powództwo w tym ostatnim zakresie zasadnym.

W odniesieniu do roszczenia o zapłatę odsetek zważyć należy, że powódka domaga się obecnie wyłącznie odsetek za opóźnienie, w wysokości ustawowej - od dnia wytoczenia powództwa.

Mając przeto na uwadze wywiedzioną już powyżej wymagalność całości dochodzonej kwoty uznać należało powództwo także i w tym zakresie za uzasadnione w świetle unormowania art. 481 § 1 i 2 kc i art. 482 § 1 kc. W szczególności wobec żądania odsetek od dnia wytoczenia powództwa bez znaczenia jest jaką część dochodzonej kwoty stanowią należność główna, a jaką zaległe od niej odsetki umowne.

Podsumowując, na podstawie art. 386 § 1 kpc, orzeczono jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu zapadło na podstawie art. 108 § 1 kpc i art. 98 § 1 i 3 kpc, w zw. z art. 99 kpc i art. 100 kpc, przy uwzględnieniu, że powódka wygrała proces w 83 % i poniosła jego koszty w łącznej kwocie 227 zł.

Wobec uwzględnienia apelacji w całości koszty postępowania apelacyjnego w całości obciążały pozwanego, od którego zasądzono na rzecz powódki z tego tytułu kwotę 120 zł.

Orzeczenie w tym przedmiocie, zawarte w punkcie 2 sentencji wyroku, zapadło na podstawie art. 108 § 1 kpc i art. 98 § 1 i 3 kpc, w zw. z art. 99 kpc.