Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

Uzasadnienie wyroku z dnia 7 października 2015 r.:

Powodowie A. S. i J. S. wnieśli o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S. kwoty 6.046,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 marca 2010 r., tytułem odszkodowania za korzystanie przez 52 dni z taksówki w trakcie naprawy uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym pojazdu marki R. (...) o nr rej. (...).

Pozwany (...) Spółka Akcyjna w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu pozwany przyznał, że wypłacił powodom odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego w uzasadnionej ilości 13 dni przy stawce najmu w wysokości 120 zł dziennie powiększonej o ówcześnie obowiązującą stawkę podatku VAT. W ocenie pozwanej wystarczającym było wynajęcie standardowego modelu samochodu R. (...), bowiem w toku normalnego użytkowania zapewnia on taki sam komfort jazdy, jak pojazd uszkodzony, a koszt wynajęcia takiego pojazdu nie przekracza kwoty 120 zł za dobę.

Wyrokiem z dnia 4 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powodów J. S. i A. S. solidarnie kwotę 6.046,80 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 19 marca 2010 roku (pkt I) oraz kwotę 2.137 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie oparto m.in. o następujące ustalenia faktyczne:

W dniu 23 stycznia 2010 r doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ należący do powodów samochód osobowy marki R. (...) o nr rej. (...). Sprawca kolizji posiadał umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Wobec uszkodzenia pojazdu powodom niezbędny był zastępczy środek komunikacji.

Powodowie zgłosili pozwanemu szkodę przez infolinię w dniu 09.02.2010 r., natomiast pisemne wypełnienie druku zgłoszenia szkody nastąpiło w dniu 16.02.2010 r. Na zlecenie powodów dokonano oględzin pojazdu w dniach 22.02.2010 r., 22.04.2010 r. i w dniu 27.05.2010 r. Protokół pierwszych oględzin powód otrzymał w dniu 04.03.2010 r., a w dniu 13.03.2010 r. przekazał pojazd do (...), o czym zawiadomił ubezpieczyciela w dniu 15.03.2010 r. i zgłosił dodatkowe oględziny. W dniu 17.03.2010 r. (...) Serwis (...) przesłał do pozwanego kalkulację naprawy, która w dniu 22.03.2010 r. została przez Hestię zakwestionowana w zakresie części uszkodzeń uznając je za niezasadne. W dniu 25.03.2010 r. (...) odmówił naprawy ze względu na brak stanowiska pozwanego. Przerwa czasowa od 22.04.2010 r. do dnia 27.05.2010 r. była spowodowana, w ocenie Sądu Rejonowego, nie działaniami serwisu, lecz indolencją pozwanego ubezpieczyciela, który swoim nieprofesjonalnym działaniem powodował przedłużanie procesu likwidacji szkody, a tym samym i naprawy pojazdu. Ubezpieczyciel nie podejmował bowiem decyzji co do uznania wykazanego dodatkowego zakresu szkody tj. zawieszenia pojazdu.

W związku z uszkodzeniem pojazdu, w okresie od 23.01.2010 r. do 22.04.2010 r., przez 52 dni powodowie korzystali z przejazdu taksówką i ponieśli koszt w wysokości 7.950 zł.

Pozwany przyznał i wypłacił powodom tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego kwotę 1.440 zł uznając najem za zasadny w ilości 12 dni przy stawce dobowej 120 zł netto za dobę. Następnie, decyzją z dnia 14 czerwca 2010 r. pozwany dopłacił powodom kwotę 463,20 zł tytułem zwrotu kosztów usług transportowych, uznając zasadność najmu w ilości 13 dni.

Posiłkując się opinią powołanego w sprawie biegłego sądowego Sąd Rejonowy uznał, że uzasadniony łączny czas korzystania przez powodów, przy uwzględnieniu proceduralnego niezdecydowania pozwanego ubezpieczyciela, z pojazdu zastępczego to 107 dni. Średni dobowy koszt przejazdu taksówką przez powodów to kwota 152,80 zł. Średnia dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego segmentu B, bez względu na długość okresu wynajmu z pełnym ubezpieczeniem, bez limitu kilometrów w czwartym kwartale 2010 r. wynosiła 129 zł brutto za dobę.

Sąd wskazał, iż w przypadku uszkodzenia samochodu odszkodowanie obejmuje przede wszystkim kwotę pieniężną konieczną do opłacenia jego naprawy lub przywrócenia do stanu sprzed wypadku, a także koszt wynajmu pojazdu zastępczego przez czas naprawy pojazdu lub czas trwania postępowania likwidacyjnego do chwili wypłaty odszkodowania.

W ocenie Sądu nie budziła wątpliwości sama zasadność wynajmu pojazdu zastępczego, bowiem sam pozwany ubezpieczyciel przyznał, iż powodom niezbędny był zastępczy środek komunikacji równocześnie Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że powodom należne jest odszkodowanie w żądanej przez nich w pozwie wysokości tj. 6.046,80 zł. Mianowicie składają się na nie koszty przejazdu taksówkami przez okres 52 dni, podczas gdy z akt szkodowych i opinii biegłego wynika, iż powodowie mogliby domagać się takiego odszkodowania przynajmniej za okres 107 dni. Postępowanie likwidacyjne i naprawa uszkodzonego pojazdu przedłużała się, wbrew twierdzeniom pozwanego, nie z winy samych powodów i warsztatu naprawczego, ale z powodu indolencji i nieprofesjonalizmu pozwanego, który w okresie od dnia 22.04.2010 r. do dnia 27.05.2010 r. nie potrafił zająć stanowiska w kwestii wykazanego dodatkowego zakresu szkody tj. uszkodzenia zawieszenia pojazdu. Sąd Rejonowy uznał, iż powodowie nie przyczynili się do zwiększenia szkody, a wręcz przeciwnie – zaprzestając korzystania z przejazdu taksówką, na własną niekorzyść, zminimalizowali jej rozmiary. Biegły wyliczył również, iż dobowa stawku najmu pojazdu zastępczego odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego to kwota 129 zł, co przy przemnożeniu przez ilość dni zasadnego najmu korzystania z pojazdu zastępczego 107 dałoby odszkodowanie w wysokości 13.803 zł . Powodowie domagali się tymczasem odszkodowania znacznie poniżej tej kwoty tj. niemalże jej połowy, a ich żądanie obejmowało okres tylko 52 dni korzystania ze środków komunikacji zastępczej.

Data początkowa naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie w płatności wskazana została zgodnie z żądaniem pozwu i przypada na dzień następny po upływie 30-sto dniowego terminu od dnia, kiedy pozwany dowiedział się o kolizji oraz wysokości należnego odszkodowania. Skoro zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 16 lutego 2010 r., to termin ukończenia postępowania likwidacyjnego upłynął w dniu 18 marca 2010 r. , a więc zasadnym było domaganie się odsetek od dnia 19 marca 2010 r.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniósł pozwany ubezpieczyciel zaskarżając, go w części zasądzającej na rzecz powodów kwotę przewyższającą 4 804,80 zł. Pozwany zażądał zmiany zaskarżonego orzeczenia poprzez zasądzenie na rzecz powodów kwoty 4804,80 zł, oddalenia powództwa w pozostałym zakresie oraz obciążenie powodów kosztami postępowania zarówno przed sądem I instancji jak i sądem odwoławczym. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., co miało się wyrażać błędnym uznaniem, iż zasadne było korzystanie przez powodów z pojazdów zastępczych przez 107 dni pomimo braku dowodów na taką okoliczność oraz naruszenie prawa materialnego w postaci art. 361 § 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie i zasądzenie odszkodowania za koszty nie będące normalnym następstwem wypadku z dnia 23 stycznia 2010 r.

W uzasadnieniu apelacji podano, iż nie może być uznane za normalne następstwo utraty możliwości poruszania się samochodem osobowym poruszanie się taksówkami i wynajęcie pracownika w roli prywatnego asystenta lub kuriera. W ocenie pozwanego normalnym następstwem utraty możliwości korzystania z osobistego pojazdu jest wynajęcie pojazdu zastępczego, którego średnia dobowa stawka wynajmu to 129 zł brutto.

Powodowie zażądali oddalenia apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja była w znacznej części zasadna, gdyż pozwany Ubezpieczyciel trafnie zarzucił Sądowi I instancji uznanie, iż normalnym następstwem pozbawienia poszkodowanych możliwości korzystania z samochodu osobowego będzie konieczność korzystania przez nich z usług taksówkarza.

Aczkolwiek korzystanie z usług taksówkowych oraz bezpośrednio z samochodu osobowego służy temu samemu celowi, tj. przemieszczaniu się, tym niemniej nie można uznać tych dwóch sytuacji za tożsame, zwłaszcza w sytuacji, gdy korzystanie z transportu taksówką jest, w wymiarze dziennym, droższe (152,80 zł) niż wynajęcie samochodu zastępczego (129 zł). Zgodnie bowiem z treścią art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Strona powodowa nie zaprezentowała jakiejkolwiek rzeczowej argumentacji pozwalającej na przyjęcie tezy, iż korzystanie z taksówki, w sytuacji w jakiej znaleźli się powodowie, pozostaje w normalnym, adekwatnym związku przyczynowym związanym z pozbawieniem ich możliwości korzystania z własnego samochodu. Powodowie nie wskazywali, np. na to, iż byli pozbawieni możliwości organizacyjnych związanych z wynajęciem podobnego pojazdu, czy zaistniały jakiekolwiek inne okoliczności, które uniemożliwiały czy w znacznym stopniu utrudniały możliwość skorzystania z takiego rozwiązania. Dodać przy tym należy, iż z zeznań powoda wynikało, że korzystał on z uszkodzonego pojazdu w sposób stały, związany z prowadzeniem swojej działalności, a nie tylko sporadycznie.

Takiej argumentacji nie zaprezentował również Sąd Rejonowy. Argument, iż powodowie byli pozbawieni uszkodzonego pojazdu przez 107 dni i przez taki czas mogli korzystać z pojazdu zastępczego, jest pozbawiony praktycznego znaczenia, gdyż powodowie domagali się zasądzenia kwoty z tego tytułu za 52 dni i przedłożyli stosowne rachunki za taki okres.

Mając powyższe na uwadze w oparciu o treść art. 386 § 1 k.p.c. oraz art. 100 k.p.c. zmieniono zaskarżony wyrok w taki sposób, że zasądzono od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powodów J. S. i A. S. solidarnie kwotę 4804 złotych i 80 groszy, odpowiadającą wydatkom na wynajem pojazdu zastępczego w okresie 52 dni, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 marca 2010 r. i oddalono powództwo w pozostałym zakresie. Jednocześnie modyfikacji podlegało rozstrzygnięcie dotyczące kosztów postępowania, tak aby odzwierciadlało ono wynik postępowania pierwszoinstancyjnego – w efekcie zasądzono od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 1709 złotych.

Apelacja została oddalona w zakresie dotyczącym, jak należy przypuszczać po analizie wniosków apelacyjnych, żądania oddalenia powództwa również w zakresie zasądzonych przez Sąd Rejonowy odsetek ustawowych od przyznanego odszkodowania. W taj części Sąd odwoławczy podziela w pełni ustalenia i argumentację zaprezentowaną przez Sąd Rejonowy, gdyż są one prawidłowe zaś pozwany nie zaprezentował argumentacji wskazującej przeciwieństwo tej tezy.

Tym niemniej skoro apelacja pozwanego została uwzględniona w przeważającej części, to powodowie winni zwrócić koszt postępowania apelacyjnego poniesione przez pozwanego w trybie art. 100 k.p.c., a te wyniosły 153 zł (63 zł – opłata od apelacji oraz kwota 90 zł stanowiąca wynagrodzenie pełnomocnika w postępowaniu apelacyjnym ustalone w stawce minimalnej).

SSO Marzenna Ernest SSO Zbigniew Ciechanowicz SSO Agnieszka Bednarek-Moraś

Zarządzenia:

1.  Odnotować,

2.  Doręczyć pełn. powodów,

3.  Po nadejściu zwrotek akta zwrócić SR.

Dnia 13 października 2015 r.