Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Katarzyna Krasny

Protokolant: sekretarz sądowy Wiktoria Ciejek

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2024 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko A. Z.

o zapłatę

oddala powództwo.

SSO Katarzyna Krasny

Sygn. akt I C 1676/23

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 9 grudnia 2022 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. Z. kwoty 89.095,88 zł wraz z dalszymi odsetkami:

1.  umownymi za opóźnienie kwoty 81.002,59 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie,

2.  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.894,97 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

3.  ustawowymi za opóźnienie od kwoty 4.198,32 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty (k.27-29)

Postanowieniem z dnia 20 stycznia 2023 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie umorzył postępowanie wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu od wydanego nakazu zapłaty (k.30).

Pozwem złożonym 31 marca 2023 r. powód (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. Z. w postępowaniu upominawczym kwoty 94.498,30 zł wraz z dalszymi odsetkami:

1.umownymi za opóźnienie kwoty 81.002,59 zł w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 17 marca 2023 r. do dnia zapłaty,

2.ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.894,97 zł od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty,

3.ustawowymi za opóźnienie od kwoty 9.600,74 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania.

Uzasadniając żądanie powód wskazał, że w dniu 6 listopada 2018 r. zawarł z pozwaną umowę konsolidacyjnego kredytu gotówkowego nr (...). W dniu 13 grudnia 2021 r. strony zawarły ugodę do zawartej umowy. Pozwana nie wywiązała się ustaleń. Wobec braku zaspokojenia należności powód wypowiedział umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia kierując korespondencję na ostatni adres pozwanej. Należności z umowy stały się wymagalne 23 września 2022 r. Na potwierdzenie wysokości zadłużenia powód przedstawił wyciąg z ksiąg banku (uzasadnienie pozwu k.3-6).

W dniu 8 maja 2023 r. referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Szczecinie, wydał zarządzenie o niecelowości wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana A. Z. wniosła o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu pozwana wskazała m.in, że umowa kredytu konsolidacyjnego została jej udzielona z naruszeniem przepisów, zawiera liczne niezgodności z ustawą o kredycie konsumenckim i narusza europejskie rozporządzenie BMR w zakresie ustalenia stawki referencyjnej dla oprocentowania, umowa zawiera klauzule abuzywne, w toku zawarcia umowy do szło do nadużycia pozycji przez powoda, ugoda zawarta na gruncie umowy obciążona jest wadami i w tym zakresie pozwana podniosła zarzut błędu. Ponadto pozwana wskazała, że powód nie wykazał, że dochodzi prawidłowo określonego kwotowo i faktycznie roszczenia a nadto, że roszczenie nie jest wymagalne z uwagi na wadliwy tryb wypowiedzenia. Przedstawiła szczegółową argumentację (uzasadnienie odpowiedzi na pozew k.94-113).

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał żądanie pozwu w całości i odniósł się do podniesionych zarzutów (k.130-135).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 listopada 2018 (...) Bank S.A. z siedzibą w zawarł z A. Z. umowę konsolidacyjnego kredytu gotówkowego, mocą której powód udzielił pozwanej na okres 120 miesięcy kredytu w kwocie 95.925,73 zł na sfinansowanie potrzeb konsumpcyjnych kredytobiorcy i na spłatę kredytów, prowizji bankowej i składki ubezpieczeniowej z tytułu ubezpieczenia kredytobiorcy. Całkowita kwota kredytu wynosiła 77.805,36 zł i nie obejmowała ona kredytowanych kosztów kredytu (§1 ust.1 i 2).

Kredyt oprocentowany był według zmiennej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosiła 9,19% w stosunku rocznym (§2 ust.1). Całkowita kwota do zapłaty ustalona w dniu zawarcia umowy wynosiła 147.004,07 zł (§2 ust.2). Rzeczywista roczna stopa oprocentowania na dzień zawarcia umowy wynosiła 15,3 %. Wskazano założenia przyjęte do obliczenia RRSO (§2 ust.3). W §3 ustalono zasady spłaty kredytu wskazując, że raty kredytu są równe, płatne miesięcznie a wysokość raty wynosi 1.225,03 zł. Jednocześnie wskazano, że umowa nie przewiduje gwarancji spłaty całkowitej kwoty kredytu wypłaconego na jej podstawie (§3 ust.3). Środki miały być pobierane z rachunku kredytu.

Strony nie ustaliły prawnego zabezpieczenia kredytu.

W §5 wskazano warunki zmiany oprocentowania. Oprocentowanie miało ulec zmianie w przypadku zmiany stopy procentowej rynku międzybankowego WIBOR #M o co najmniej 0,25 pp. Każdorazowa zmiana oprocentowania kredytu nie mogła jednak powodować wzrostu oprocentowania ponad obowiązujące odsetki maksymalne określone w art.359§1 ¹ k.c..

W §7 określono oprocentowanie zadłużenia przeterminowanego w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie określonych w art.481§2 ¹ k.c.

Zgodnie z umową bank miał prawo rozwiązać umowę z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia m.in. w wypadku opóźnienia kredytobiorcy z zapłatą pełnej raty za co najmniej jeden okres płatności pod warunkiem wezwania kredytobiorcy do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni i braku spłaty w tym terminie (§9).

W §18 kredytobiorca oświadczył m.in., że jest świadomy ryzyka związanego z zaciąganym kredytem, potwierdza, że przed zawarciem umowy otrzymał jej wzór, wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy i formularz informacyjny. Pozwana otrzymała symulację kosztów obsługi kredytu w przypadku zmiany poziomu stopy procentowej.

Dowód:

- wniosek o udzielenie kredytu k.36-36,

- umowa k.32-35,

- informacje RODO k.37,

- karta informacyjna kredytobiorcy k.38,

- harmonogramy spłat k.41-49,

- formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego k.50-51,

- symulacja kosztów obsługi kredytu k.52.

W dniu 13 grudnia 2021 r. strony zawarły ugodę do umowy kredytu z dnia 6 listopada 2018 r. W ugodzie strony wskazały, że potwierdzają, iż umowa kredytu została przez bank prawidłowo i skutecznie wypowiedziana a zadłużenie z tytułu umowy wynosi 82.865,28 zł. Strony zgodziły się na doliczenie do kapitału skapitalizowanych odsetek umownych w kwocie 2.049,01 zł. Ugoda zawarta została na okres 120 miesięcy. Bank mógł wypowiedzieć ugodę m.in. w przypadku opóźnienia dłużnika z zapłatą pełnej raty za co najmniej jeden okres płatności, który pomimo wezwania nie spłaci zaległości w terminie 14 dni roboczych od dnia wezwania (§6 ust.2).

Dowód:

- ugoda do umowy kredytu z załącznikami k.53 verte-59 verte,

- harmonogram spłat kredytu k.60 verte-61.

Pismem z dnia 29 lipca 2022 r. (...) Bank Spółka Akcyjna w W. w związku z nieregulowaniem zaległości, złożył pozwanej oświadczenie o wypowiedzeniu ugody do umowy numer (...) z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia. Pismem z tej samej daty bank zawiadomił pozwaną o powstaniu zaległości i wskazał, że niespłacenie zaległości w terminie 30 dni może rodzić skutek przewidziany w art. 14 lub art.15 Ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych w związku z art.105 ust.4b i 4 c Ustawy prawo bankowe lub w art.105a ust.1 w związku z art. 105a ust.3 Ustawy prawo bankowe. Pozwana odebrała przesyłkę 5 sierpnia 2022 r.

Pismem z dnia 26 września 2022 r. (...) Bank Spółka Akcyjna w W. skierował do pozwanej ostateczne wezwanie do zapłaty w związku z wypowiedzeniem ugody.

Dowód:

- oświadczenie k.62,

- zawiadomienie k.62 verte,

- potwierdzenie odbioru k.65,

- ostateczne wezwanie do zapłaty k.66

W dniu 16 marca 2023 r. powód wystawił wyciąg z ksiąg banku wskazując wysokość zadłużenia pozwanej wynikającego z umowy kredytu nr 16.03.2023 jako kwotę 94.498,30 zł w tym:

-

należność główna z tytułu niespłaconego kapitału kredytu 81.002,59 zł,

-

odsetki umowne kapitałowe za okres od dnia 7 lipca 2015 r. od dnia 2 maja 2022 r. do dnia 22 września 2022 r. w kwocie 3.894,97 zł,

-

odsetki za opóźnienie naliczone według stopy procentowej 24,50% od dnia 2 maja 2022 r. do dnia 15 marca 2023 r. w kwocie 9.600,74 zł.

Dowód:

- wyciąg z ksiąg banku k.69,

- pełnomocnictwo k.70.

Na mocy decyzji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z dnia 28 września 2022 r. o sygn.. (...).720.6.2021.256 rozpoczęto w stosunku do (...) Bank S.A. z siedzibą w W. przymusowe postępowanie restrukturyzacyjne w formie instytucji pomostowej. Z dniem 3 października 2022 r. do instytucji pomostowej Bank (...) S.A. przeniesiono (...) Bank S.A. obejmujące ogół praw majątkowych wierzyciela pierwotnego według stanu na koniec dnia wszczęcia przymusowej restrukturyzacji. Z dniem 13 października 2022 r. dokonano wpisu w rejestrze prowadzonym dla banku o zmianie firmy z Bank (...) S.A. na (...) S.A.

Dowód:

- decyzja DPR .720.6.2021.256 k.8-21,

- odpis KRS k.22-26.

Pismem z dnia 27 czerwca 2023 r. skierowanym do powoda A. Z. złożyła oświadczenie o uchyleniu się od skutków błędu w trybie art.84 k.c. wskazując, że błąd dotyczy uznania zadłużenia w kwocie 82.865,28 zł oraz wszystkich skutków wywodzonych z w.w. w ugodzie. Podniosła, że w momencie składania oświadczenia była przekonana o rzetelności danych księgowych przedstawionych w ugodzie, co okazało się nieprawdą. Bank nalicza pierwotnie odsetki kapitałowe od kosztów kredytu, następnie te wadliwe odsetki kapitalizuje i znów obciąża odsetkami. Błąd ma charakter istotny, gdyż wiedząc o nieprawidłowościach nie złożyłaby oświadczenia o uznaniu długu. Błąd został wykryty dopiero w czerwcu 2023 r. po konsultacji z prawnikiem. Pismem z tej samej daty pozwana złożyła również pozwanemu oświadczenie o sankcji kredytu darmowego w trybie art.45 ust.1 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r. wskazując, że umowa kredytu z dnia 6 listopada 2018 r. naruszyła zapisy wskazanych przepisów ustawy. Nadto pismem z dnia 27 czerwca 2023 r. złożyła reklamację.

Dowód:

- oświadczenia k.114, 116,

- potwierdzenia nadania k.115,

- reklamacja k.117-124.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o złożone do akt dokumenty, których prawdziwość nie budziła wątpliwości, a które w istocie nie zostały zakwestionowane przez pozwaną.

Podstawą prawną roszczeń powoda była zawarta z pozwaną umowa kredytu i ugoda do zawartej umowy, a także znajdujące do niej zastosowanie przepisy zawarte w art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe (Dz.U. Nr 140, poz. 939 ze zm.).

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ww. ustawy przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Pozwana występowała w niniejszej sprawie w pozycji konsumenta w rozumieniu art. 22 ¹ k.c., powyższa umowa nosiła również cechy kredytu konsumenckiego, o którym mowa w art. 78a ustawy prawo bankowe, albowiem kwota udzielonego kredytu nie przewyższała wysokości określonej w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Do obowiązków dowodowych powoda będącego bankiem dochodzącego roszczeń z tytułu zwrotu kredytu jest - stosownie do art. 6 k.c. - wykazanie, że:

1.  zawarł ze stroną pozwaną umowę o treści, na jaką się powołuje,

2.  spełnił na rzecz strony pozwanej będącej kredytobiorcą / pożyczkobiorcą swoje zobowiązanie wynikające z umowy, a więc oddał do jej dyspozycji na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel,

3.  jeżeli wymagalność dochodzonych przez niego świadczeń nie wynika wprost z treści umowy, że dokonał czynności koniecznych do postawienia roszczeń o zapłatę tych świadczeń w stan wymagalności.

Odnośnie zawarcia przez strony umowy, na którą powołuje się powód oraz spełnienia przez powoda wynikającego z niej zobowiązania wskazać należy, iż są to fakty częściowo bezsporne, a nadto poparte załączonymi do pozwu dokumentami. Dokonanie przez powoda wypowiedzenia łączącej strony umowy kredytu konsumenckiego było kwestionowane przez pozwaną, jednakże należy uznać je za udowodnione choćby przez wzgląd na załączoną do pozwu ugodę z dnia 13 grudnia 2021 r., w której § 1 ust. 2 strony zgodnie przyznały, że wspomniana umowa została prawidłowo i skutecznie wypowiedziana przez bank. Sąd nie podzielił stanowiska pozwanej, jakoby wspomniane postanowienie ugody jako element wzorca umownego nie mogło stanowić dowodu. Przytoczone przez powódkę rozważania dotyczące mocy dowodowej oświadczeń nie odnoszą się do oświadczeń takiego rodzaju jak wyżej wspomniane przyznanie wypowiedzenia. Nie sposób jest zgodzić się z pozwaną, że nie miała ona możliwości weryfikacji wskazanego postanowienia.

W odniesieniu do zarzutów strony pozwanej opartych na regulacjach ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim wskazać należy, iż nie były one zasadne.

Zgodnie z art.13 powołanej ustawy kredytodawca lub pośrednik kredytowy przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki jest zobowiązany podać konsumentowi, na trwałym nośniku, w czasie umożliwiającym zapoznanie się z tymi informacjami:

1) imię, nazwisko (nazwę) i adres (siedzibę) kredytodawcy i pośrednika kredytowego;

2) rodzaj kredytu;

3) czas obowiązywania umowy;

4) stopę oprocentowania kredytu, warunki stosowania tej stopy oprocentowania oraz, jeżeli są dostępne, wszelkie indeksy lub stopy referencyjne mające zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu, a także okresy, warunki i procedury zmian stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy;

5) całkowitą kwotę kredytu;

6) terminy i sposób wypłaty kredytu;

7) ¹całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta;

7a) rzeczywistą roczną stopę oprocentowania przedstawioną za pomocą reprezentatywnego przykładu, który obejmuje wszystkie założenia przyjęte do obliczenia tej stopy; w przypadku gdy konsument poinformował kredytodawcę o co najmniej jednym ze składników preferowanego przez siebie kredytu, takim jak okres obowiązywania umowy o kredyt lub całkowita kwota kredytu, składniki te powinny być uwzględnione w reprezentatywnym przykładzie;

7b) informację, że inne mechanizmy dokonywania wypłat mogą spowodować zastosowanie wyższej rocznej stopy oprocentowania - jeżeli umowa o kredyt przewiduje różne sposoby dokonywania wypłat, w odniesieniu do których obowiązują różne opłaty i stopy oprocentowania, a kredytodawca korzysta z założenia, o którym mowa w ust. 4 pkt 2 załącznika nr 4 do ustawy;

8) zasady i terminy spłaty kredytu oraz, w odpowiednich przypadkach, kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy; jeżeli w ramach kredytu stosuje się różne stopy oprocentowania dla różnych należności kredytodawcy, należy także podać kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet różnych należnych sald, dla których stosuje się różne stopy oprocentowania;

9) informację dotyczącą obowiązku zawarcia umowy dodatkowej, w szczególności umowy ubezpieczenia, w przypadku gdy zawarcie takiej umowy jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach;

10)w odpowiednich przypadkach, informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o odsetkach, prowizjach, marżach, opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie z instrumentów płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie;

11) informację o konieczności poniesienia opłat notarialnych, o ile wystąpią;

12) informację o stopie oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, warunki jej zmiany oraz ewentualne inne opłaty z tytułu zaległości w spłacie kredytu;

13) informację o skutkach braku płatności;

14) w odpowiednich przypadkach informację o wymaganych zabezpieczeniach kredytu konsumenckiego;

15) informację o prawie konsumenta do odstąpienia od umowy;

16) informację o prawie konsumenta do spłaty kredytu przed terminem;

17) informację o prawie kredytodawcy do zastrzeżenia w umowie prowizji za spłatę kredytu przed terminem oraz zasady jej ustalania;

18) informację o prawie konsumenta do niezwłocznego otrzymania bezpłatnej informacji na temat wyników przeprowadzonej w celu oceny zdolności kredytowej weryfikacji w bazie danych;

19) informację o prawie konsumenta do otrzymania bezpłatnego projektu umowy, na warunkach określonych w art. 12;

20) w odpowiednich przypadkach informację o terminie, w którym kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest związany informacjami, które przekazał konsumentowi.

2. Kredytodawca lub pośrednik kredytowy przed zawarciem umowy o kredyt wiązany lub w formie odroczonej płatności jest zobowiązany podać konsumentowi, na trwałym nośniku, dane, o których mowa w ust. 1, oraz opis i cenę towaru lub usługi.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do sprzedawców i usługodawców, którzy działają w charakterze pośredników kredytowych w ramach działalności pomocniczej.

Przepis art. 14 stanowi zaś, że kredytodawca lub pośrednik kredytowy przekazuje konsumentowi dane, o których mowa w art. 13 ust. 1 i 2, na formularzu informacyjnym dotyczącym kredytu konsumenckiego, którego wzór określa załącznik nr 1 do ustawy.

Pozwana powyższe informacje otrzymała, co wynika z formularza złożonego przez powoda (k.50-51 verte).

Dalej Sąd miał na uwadze, że stosownie do brzmienia art. 25 cytowanej ustawy kredytodawca lub pośrednik kredytowy przy ustalaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania uwzględnia:

1) całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, z wyłączeniem opłat z tytułu niewykonania swoich zobowiązań wynikających z umowy o kredyt oraz opłat innych niż cena nabycia towaru lub usługi, które konsument jest zobowiązany ponieść bez względu na sposób finansowania tego nabycia, oraz

2) koszty prowadzenia rachunku, z którego realizowane są spłaty, koszty przelewów i wpłat na ten rachunek, oraz inne koszty związane z tymi transakcjami, chyba że otwarcie rachunku nie jest obowiązkowe, a koszty rachunku zostały w sposób jasny, zrozumiały i widoczny podane w umowie o kredyt lub w innej umowie zawartej z konsumentem.

2. Jeżeli z postanowień umowy o kredyt wynika możliwość zmiany stopy oprocentowania kredytu i opłat uwzględnianych przy ustalaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, których nie można określić w chwili jej ustalenia - rzeczywistą roczną stopę oprocentowania ustala się w oparciu o założenie, że stopa oprocentowania kredytu i opłaty te pozostaną niezmienione przez cały czas obowiązywania umowy o kredyt.

3. Sposób obliczania rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania określa załącznik nr 4 do ustawy.

Nadto w myśl art. 30 umowa o kredyt konsumencki, z zastrzeżeniem art. 31-33, powinna określać:

1) imię, nazwisko i adres konsumenta oraz imię, nazwisko (nazwę) i adres (siedzibę) kredytodawcy i pośrednika kredytowego;

2) rodzaj kredytu;

3) czas obowiązywania umowy;

4) całkowitą kwotę kredytu;

5) terminy i sposób wypłaty kredytu;

6) stopę oprocentowania kredytu, warunki stosowania tej stopy, a także okresy, warunki i procedury zmiany stopy oprocentowania wraz z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu; jeżeli umowa o kredyt konsumencki przewiduje różne stopy oprocentowania, informacje te podaje się dla wszystkich stosowanych stóp procentowych w danym okresie obowiązywania umowy;

7) rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia;

8) zasady i terminy spłaty kredytu, w szczególności kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy, w tym informację o prawie, o którym mowa w art. 37 ust. 1; jeżeli w ramach kredytu stosuje się różne stopy oprocentowania dla różnych należności kredytodawcy, należy także podać kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet różnych należnych sald, dla których stosuje się różne stopy oprocentowania;

9) zestawienie zawierające terminy i zasady płatności odsetek oraz wszelkich innych kosztów kredytu, w przypadku gdy kredytodawca lub pośrednik kredytowy udziela karencji w spłacie kredytu;

10) informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie;

11) roczną stopę oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, warunki jej zmiany oraz ewentualne inne opłaty z tytułu zaległości w spłacie kredytu;

12) skutki braku płatności;

13) informację o konieczności poniesienia opłat notarialnych, o ile wystąpią;

14) sposób zabezpieczenia i ubezpieczenia spłaty kredytu, jeżeli umowa je przewiduje;

15) termin, sposób i skutki odstąpienia konsumenta od umowy, obowiązek zwrotu przez konsumenta udostępnionego przez kredytodawcę kredytu oraz odsetek zgodnie z rozdziałem 5, a także kwotę odsetek należnych w stosunku dziennym;

16) prawo konsumenta do spłaty kredytu przed terminem oraz procedurę spłaty kredytu przed terminem;

17) informację o prawie kredytodawcy do otrzymania prowizji za spłatę kredytu przed terminem i o sposobie jej ustalania, o ile takie prawo zastrzeżono w umowie;

18) informację o prawie, o którym mowa w art. 59 ust. 1;

19) warunki rozwiązania umowy;

20) informację o możliwości korzystania z pozasądowego rozstrzygania sporów oraz zasadach dostępu do tej procedury, jeżeli takie prawo przysługuje konsumentowi;

21) wskazanie organu nadzoru właściwego w sprawach ochrony konsumentów.

2. Jeżeli zgodnie z postanowieniami umowy o kredyt, płatności dokonywane przez konsumenta nie są niezwłocznie zaliczane do spłaty całkowitej kwoty kredytu, ale są wykorzystywane do zgromadzenia kapitału przez okresy i na zasadach określonych w umowie o kredyt lub w umowie dodatkowej, umowa powinna zawierać jasne i zwięzłe stwierdzenie, że nie przewiduje gwarancji spłaty całkowitej kwoty kredytu wypłaconej na jej podstawie.

Odnosząc się do zarzutów pozwanej w zakresie niedozwolonych postanowień związanych z kosztami kredytu wskazać należy, że zgodnie z art. 33a ustawy o kredycie konsumenckim w przypadku gdy łączna wysokość opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 11, oraz odsetek za opóźnienie naliczonych konsumentowi przekracza kwotę odpowiadającą kwocie odsetek maksymalnych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2 ¹ k.c., obliczonych od kwoty zaległości w spłacie kredytu, należnych na dzień pobrania tych opłat lub odsetek, należy się tylko kwota opłat i odsetek odpowiadająca kwocie tych odsetek maksymalnych za opóźnienie. Przepis art. 36a ust 1. wspomnianej ustawy Wskazuje, że maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza się według wzoru:

w którym poszczególne symbole oznaczają:

MPKK - maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,

K - całkowitą kwotę kredytu,

n - okres spłaty wyrażony w dniach,

R - liczbę dni w roku.

2. Pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu.

3. Pozaodsetkowe koszty kredytu wynikające z umowy o kredyt konsumencki nie należą się w części przekraczającej maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu obliczone w sposób określony w ust. 1 lub całkowitą kwotę kredytu.

Pozwana nie wykazała, aby zawarte postanowienia umowy nie spełniały powyższych wymagań.

Zarzut naliczania przez powoda odsetek od kwoty obejmującej także prowizję za udzielenie kredytu (k.100) nie został przez stronę pozwaną należycie wykazany, nie przytoczyła ona żadnych wyliczeń arytmetycznych potwierdzających wspomniane twierdzenie.

Także zarzut abuzywności stawki WIBOR (k. 107) należało uznać za gołosłowne twierdzenie powódki, niepoparte odniesieniem do jakichkolwiek wiążących kryteriów prawnych. Przytoczone w treści uzasadnienia fragmenty artykułów prasowych, zawierające opinie publicystów na temat stawki WIBOR oczywiście nie mogą stanowić podstawy stwierdzenia bezprawności czy abuzywności, jak postulowała pozwana. Postulowany przez pozwaną obowiązek informowania kredytobiorcy przez bank o mechanizmie ustalania stawki WIBOR w treści umowy kredytowej nie znajduje podstawy prawnej.

Stosownie do art.385 ¹§1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Prowizje i opłaty są wynagrodzeniem banku o odmiennym charakterze w związku z wynagrodzeniem za wykonywane usługi. Na powyższe wskazuje też art.110 ustawy Prawo bankowe oraz powołane wyżej przepisy ustawy o kredycie konsumenckim.

W stosunkach z konsumentami szczególne znaczenie mają oceny zachowań podmiotów w świetle dobrych obyczajów i zasad współżycia społecznego, które odwołują się do takich wartości jak: szacunek dla partnera, uczciwość, szczerość, zaufanie, lojalność, rzetelność i fachowość. Im powinny odpowiadać zachowania stron stosunku prawnego, także w fazie poprzedzającej zawarcie umowy. Postanowienia umów, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta nie pozwalając na realizację tych wartości, będą zawsze uznawane za sprzeczne z dobrymi obyczajami. Ponadto sprzeczne z dobrymi obyczajami będą działania wykorzystujące niewiedzę, brak doświadczenia konsumenta, naruszenie równorzędności stron umowy, działania zmierzające do dezinformacji, wywołania błędnego przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Chodzi więc o działanie potocznie określane jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające in minus od przyjętych standardów postępowania. W ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie brak podstaw do uznania aby jakiekolwiek postanowienia umowy spełniały te warunki a nadto były sprzeczne z dobrymi obyczajami.

Stanowisko pozwanej w przedmiocie ziszczenia się w przypadku łączącej strony umowy przesłanek do zastosowania sankcji kredytu darmowego (k.112) jawi się jako bezzasadne. Część z podniesionych w tej kwestii argumentów pozwanej pokrywa się z uznanymi już wyżej za chybione twierdzeniami odnośnie abuzywności postanowień umownych. Ponadto pozwana nie zdołała wykazać, aby sposób wyliczenia RSSO czy określony w umowie sposób odstąpienia były niezgodne z właściwymi przepisami. Zastrzeżenie w umowie określonej formy wymaganej dla wypowiedzenia umowy pozostaje zgodne z art. 77 § 2 k.c.

Zarzut naruszenia przez powoda przy zawieraniu łączącej strony umowy art. 70 ustawy Prawo Bankowe (k. 111) nie jest zasadny. Pozwana nie zdołała wskazać w jaki sposób powód miałby dopuścić się naruszenia wspomnianego przepisu – zarzut w tym zakresie stanowi w zasadzie gołosłowne twierdzenie oparte wyłącznie o fakt, że przestała ona uiszczać kolejne raty kredytu. Oczywistym jest, że nie można stwierdzić rzeczonego naruszenia w oparciu jedynie o taką okoliczność – wówczas to w zasadniczo każdym przypadku zaprzestania regulowania rat przez kredytobiorcę należałoby upatrywać uchybienia banku, co niewątpliwie jest nie do przyjęcia. Pozwana na moment zawierania umowy posiadała zdolność kredytową, była w stanie uiszczać raty, co z resztą początkowo przez kilka lat czyniła.

Za niezasadne należy również uznać zarzuty pozwanej co do braku umocowania osób podpisujących dokumenty w imieniu banku (k.95). Powód przedstawił pełnomocnictwa dla osób podpisujących wypowiedzenie, wezwanie do zapłaty czy też wyciąg z ksiąg banku. W zakresie umowy wskazać zaś należy, ze nawet przyjmując, iż osoba która podpisała umowę w imieniu banku nie miała należytego umocowania, to jednoznacznie doszło do potwierdzenia czynności poprzez uruchomienie kredytu, czynności windykacyjne czy tez złożenie pozwu. Zatem w świetle art.103 k.c. umowa jest ważna. Pozwana przed złożeniem odpowiedzi na pozew nigdy nie zakwestionowała umocowania osoby podpisującej umowę ze strony powoda.

Sąd oddalił jednak żądanie powoda z uwagi na ustalenie, że pozwany nie dokonał skutecznego wypowiedzenia łączącej strony ugody, stąd roszczenie nie jest jeszcze wymagalne, a ponadto nie zostało należycie wykazane co do wysokości.

Sąd miał na uwadze, że pismem z dnia 29 lipca 2022 r. (...) Bank Spółka Akcyjna w W. w związku z nieregulowaniem zaległości, złożył pozwanej oświadczenie o wypowiedzeniu ugody do umowy numer (...) z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia. Pismem z tej samej daty bank zawiadomił pozwaną o powstaniu zaległości i wskazał, że niespłacenie zaległości w terminie 30 dni może rodzić skutek przewidziany w art. 14 lub art.15 Ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych w związku z art.105 ust.4b i 4 c Ustawy prawo bankowe lub w art.105a ust.1 w związku z art. 105a ust.3 Ustawy prawo bankowe. Powód nie wykazał jednak aby skutecznie wezwał pozwaną do zapłaty wyznaczając 14 dniowy termin zgodnie z postanowieniami ugody (§6 ust.2) i art.75c ustawy Prawo bankowe, zgodnie z którym (ust. 1) jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych; (ust. 2) w wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia; (ust. 3) bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy.

Brak podstaw skutecznego wypowiedzenia ugody powoduje, że roszczenie zgłoszone pozwem jest przedwczesne. W świetle braku skutecznego, zgodnego z zapisami ugody wypowiedzenia należy stwierdzić, że roszczenie nie jest wymagalne.

Nadto wskazać należy, że jak trafnie podnosiła pozwana, roszczenie nie zostało wykazane co do wysokości. W zakresie wysokości dochodzonego roszczenia powód przedstawił jedynie wyciąg z ksiąg banku oraz historię rachunku. Sąd miał na uwadze, że zgodnie z przepisem art. 95 ust. 1a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1376 z późn. zm.) księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych. Moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c. wyciąg ten jest aktualnie dowodem, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w jego treści i podlega ocenie na równi z pozostałymi dowodami. Sąd miał na uwadze, że pozwany pomimo konkretnych zarzutów pozwanej nie przedstawił innych dowodów, które pozwalały na dokonanie weryfikacji wysokości zadłużenia.

Z powyższych względów należało orzec jak w sentencji wyroku.

SSO Katarzyna Krasny