Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Katarzyna Krasny

po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2024 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w M.

przeciwko Kołu (...) w B. i Polskiemu Związkowi Łowieckiemu w W.

o zapłatę

I zasądza solidarnie od pozwanych Koła (...) w B. i Polskiego Związku Łowieckiego w W. na rzecz powódki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w M. kwotę 121.841,20 zł (stu dwudziestu jeden tysięcy ośmiuset czterdziestu jeden złotych dwudziestu groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 października 2018 r. do dnia zapłaty,

II oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III ustala, że koszty postępowania w 81 % ponosi powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M., a w 19% in solidum pozwani Koło (...) w B. i Polski Związek Łowiecki w W., przy czym ich szczegółowe wyliczenie pozostawia referendarzowi sądowemu.

SSO Katarzyna Krasny

Sygn. akt I C 61/19

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. pozwem złożonym 17 stycznia 2019 r. wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych Koła (...) w B. i Polskiego Związku Łowieckiego w W. kwoty 486.265,14 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 10 października (...). do dnia zapłaty i zasądzenie kosztów postępowania.

Uzasadniając żądanie powódka wskazała, że dochodzi odszkodowania za szkody wyrządzone w uprawach rolnych kukurydzy wyrządzone przez zwierzynę łowną w 2018 roku na działce (...) w obrębie P. o powierzchni 226,56 ha. Podała, że gospodarstwo znajduje się na terenie obwodu łowieckiego, którego dzierżawcą jest pozwane Koło (...).

W ocenie powódki oględziny przeprowadzone celem zmierzenia ostatecznych szkód łowieckich jaki i ich oszacowanie zostały przeprowadzone z naruszeniem prawa, na podstawie danych niepotwierdzonych przez nikogo oraz, że ustalenia w decyzji dotyczących wydajność oraz wysokości szkody są nierzetelne. Powódka wskazała, że żądanie opiera na przepisach ustawy Prawo łowiecka w brzmieniu obowiązującym przed 1 kwietnia 2018 r., w szczególności na przepisie art. 46 i art. 46e ust. 3 i 4 Prawa łowieckiego. Przedstawiła szczegółową argumentację (uzasadnienie pozwu k.6-13)

Pozwany - Koło (...) w S. wniosło o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w wysokości 21.600 zł.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, że nie uznaje roszczeń powoda tak co do zasady jak i wysokości, zaznaczył brak legitymacji procesowej biernej po stronie pozwanych, w szczególności Koła (...) w B.. Pozwany zarzucił brak odpowiedniego oszacowania szkód w ostatecznym protokole oszacowania szkody z dnia 10 września 2018 r. oraz brak pełnomocnictwa osób które dokonały owego oszacowania.

Pozwany rozwinął powyższe stanowisko w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew tj. jak na k. 76 – 85.

Pozwany Polski Związek Łowiecki w W. wniósł o odrzucenie powództwa, a w przypadku nie uwzględnienia tego wniosku o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadniając stanowisko pozwany wskazał m.in., że z uwagi na fakt niezakwestionowania decyzji Nadleśnictwa C. zgodnie z treści a art.46 e ust.4 ustawy Prawo łowieckie nie ma prawa dochodzenia kwoty przekraczającej wysokość ustaloną w decyzji. Nie jest możliwe dochodzenie przez powódkę kwoty wyższej niż wskazana w decyzji Nadleśniczego w procesie bez jego udziału. Ustawodawca nie przewidział możliwości dochodzenia roszczeń powódki opartych o art. 46 ustawy Prawo łowieckie w procesie przeciwko Polskiemu Związkowi Łowieckiemu i Kołu (...). Pozwany wskazał również brak umocowania osób które rzekomo reprezentowały Koło (...) w S. podczas spisywania protokołu oględzin z dnia 18 i 28 maja 2018 r. do jakiegokolwiek zaciągania zobowiązań wobec koła łowieckiego. Zarzucił również brak posiadania przez osoby które rzekomo miały reprezentować Koło (...) w S. jakichkolwiek uprawnienia do szacowania wysokości szkód w uprawach spowodowanych przez zwierzynę łowną.

Pozwany rozwinął powyższe stanowisko w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew tj. jak na k. 106 verte-108 verte.

Pismem z dnia 21 listopada 2021 r. (k.574) powódka rozszerzyła powództwo w ten sposób, że ponad kwotę wskazaną w pozwie z dnia 14 stycznia 2019 r. wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 159.316,97 zł. W sumie, po rozszerzeniu powództwa powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 645.582,11 zł.

Pismem z dnia 22 lutego 2021 r. pozwany Polski Związek Łowiecki w W. wniósł o oddalenie powództwa także w jego rozszerzonej części i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania stosownie do wyniku sprawy. Strona pozwana podniosła, że wyliczenia matematyczne strony powodowej ze swojej istoty nie mogą uzasadniać żądania rozszerzonego pozwu, gdyż w sprawie niniejszej sporne są praktycznie wszystkie dane liczbowo-ilościowe na podstawie których należy przeprowadzić obliczenia szkody.

Pismem z dnia 30 grudnia 2021 r. Koło (...) w S. zakwestionowało zmodyfikowane żądanie w szczególności co do poprawności wyliczenia, a nadto pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia w zakresie rozszerzonego żądania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. jest właścicielem nieruchomości rolnej, położonej w obrębie P., działki numer (...) o pow. 330 ha, na których spółka założyła na przełomie kwietnia i maja 2018r. uprawę kukurydzy. Ostatecznie spółka posiadała uprawę kukurydzy na działce (...) o powierzchni 226,56 ha.

Działki leżą na terenie obwodu łowieckie dzierżawionego przez Koło (...) w B..

Bezsporne, a nadto:



wniosek o przyznanie płatności na rok 2018 r. (k. 17-20).

Powódka pismem z dnia 24 kwietnia 2018 r. poinformowała Koło (...) o planowanym założeniu na działkach (...) plantacji kukurydzy ziarnowej o powierzchni 330 ha i prosiła o podjęcie działań w celu zabezpieczenia plantacji przed szkodami łowieckimi, deklarując jednocześnie chęć współpracy z K. w celu uniknięcia szkód na ww. plantacji.

W trakcie spotkania w dniu 26 kwietnia 2018 r. z zarządem Koła Łowieckiego SZARAK, ustalono zamontowanie przez K. ogrodzenia z pastuchem oraz siatka balotową. Rolnicy M. M. (1) oraz M. M. (2) zadeklarowali w ramach współpracy nadzór nad sprawnością zabezpieczeń i ogrodzeniem do momentu wzejścia roślin. Pismem z dnia 2 maja 2018 r. powódka zwróciła się do pozwanego Koła (...) o podjęcie natychmiastowych działań związanych z ogrodzeniem plantacji kukurydzy.

Dowód:



pismo z dnia 24.04.2018 r. (k. 22),



uzgodnienia w sprawie ochrony upraw kukurydzy z dnia 25.04.2018 r. (k. 23),



pismo z dnia 2 maja 2018 r. (k.24).

Pod koniec kwietnia 2018 r. powódka dokonała siewu kukurydzy. Sprawdzano stan uprawy po siewie.

W połowie maja 2018 r. powódka stwierdziła żerowanie zwierzyny łownej na jego uprawach i pismem z dnia 17 maj 2018 r. złożyła wniosek do Burmistrza P. o powołanie zespołu celem oszacowania szkód wyrządzonych w uprawie kukurydzy.

W dniu 28 maja 2018 r. komisja w składzie: L. P. (sołtys P.), A. M. (1), R. Ś. (przedstawiciele Koła (...)), N. S. i M. M. (1) (pełnomocnicy poszkodowanej), dokonała oględzin uszkodzonej uprawy oraz na tę okoliczność spisała protokół, który podpisali wszyscy członkowie komisji, stwierdzając na polu o pow. 160 ha obsadę w ilości 85.000 szt. kukurydzy na hektar, zaś na polu o pow. 70 ha obsadę w ilości 95.000 szt./h oraz, że uprawa jest wolna o chwastów, w fazie 7-8 listków, stwierdzono ślady na powierzchni całego pola wybierania ziaren kukurydzy, ślady żerowania dzików bardziej widoczne w części brzegowej i przy zakrzaczeniach i oczkach wodnych.

Dowód:



wniosek powoda z dnia 17.05.2018 r. (k. 25),



protokół oględzin z dnia 28.05.2018 r. (k. 26).



zeznania świadka M. M. (1) z rozprawy z dnia 26.06.2019 r. (k. 302v-304v),



zeznania świadka N. S. z rozprawy z dnia 26.06.2019 r. (k. 304v-306),



zeznania świadka A. M. (1) z rozprawy z dnia 01.07.2019 r. (k. 317v-318v),



zeznania świadka L. P. z rozprawy z dnia 01.07.2019 r. (k. 318v-306),



zeznania świadka R. Ś. z rozprawy z dnia 22.07.2019 r. (k. 335-335v).

W dniu 31 sierpnia 2018 r. powód złożył wniosek do Burmistrza P. o powołanie zespołu celem dokonania końcowego szacowania szkód wyrządzonych w przedmiotowej uprawie kukurydzy. Pismem z dnia 31 sierpnia 2018 r. Burmistrz P. zawiadomił powoda o przekazaniu jemu wniosku wg właściwości do Koła (...) w B..

Pismem z dnia 6 września 2018 r. powód zakwestionował tę decyzję podtrzymując stanowisko i wskazując, że zgodnie z obowiązującym stanem prawnym szacowania końcowego uszkodzonych upraw winien dokonać ten sam organ, który dokonał oględzin, czyli organ wykonawczy gminy.

W dniu 10 września 2018 r. powołana przez Burmistrza P. Komisja dokonała szacowania ostatecznego szkód wyrządzonych przez zwierzynę łowną (dziki, jelenie) w plantacji kukurydzy powoda na wymienionej wyżej działce. Po przeprowadzeniu szacowania, a w tym: oględzin, liczenia, pobraniu prób i ich ważeniu Komisja, w której uczestniczyli: przedstawiciel Urzędu Miasta P. J. P., pełnomocnik poszkodowanego N. S. oraz kilku przedstawicieli Koła (...), a w tym działający w imieniu K. P. B. (1), A. M. (1), K. T. i M. P., sporządziła dwa protokoły (dla upraw o pow. 160 ha i 70 ha) podpisane przez uczestników tej czynności, w których ustalono m.in. obsadę kukurydzy w wysokości 58.987 szt./ha oraz łączne odszkodowanie w kwocie 771.113,96 zł.

Dowód:



wniosek powoda z dnia 31.08.2018 r. (k. 27),



zawiadomienie Burmistrza P. z dnia 31.08.2018 r. (k. 28),



pismo powoda z dnia 6.09.2018 r. (k. 29),



2 protokoły z dnia 10.09.2018 r. (k. 30-31),



zestawienie z podsumowania prób w uprawie kukurydzy u dniu 10.09.2018 r. (k. 32),



zeznania świadka N. S. z rozprawy z dnia 26.06.2019 r. (k. 304v-306),



zeznania świadka J. P. z rozprawy z dnia 26.06.2019 r. (k. 308-308v),



zeznania świadka P. B. (2) z rozprawy z dnia 01.07.2019 r. (k. 316-317v),



zeznania świadka M. P. z rozprawy z dnia 01.07.2019 r. (k. 317v),



zeznania świadka A. M. (1) z rozprawy z dnia 01.07.2019 r. (k. 317v-318v).

Pismem z dnia 11 września 2018 r. Koło (...) w B. wniosło do Nadleśnictwa C. odwołanie od protokołu z dnia 10 września 2018 r. szacowania szkody łowieckiej w uprawie kukurydzy na działce nr (...) o pow. 70 ha i na działce nr ; 188/5 o pow. 160 ha, łącznie 230 ha. Koło (...) nie zgodziło się z wpisanym do protokołów szkodą wiosenną, która wg K. nie została wyliczona, przyjętą różnicą w obsadzie i kwotą odszkodowania

Pismem z dnia 14 września 2018 r. Nadleśnictwo C. poinformowało pozwane K., że ostateczne szacowanie szkód odbędzie się w dniu 17 września.

Powódka, w związku z otrzymaniem w dniu 14 września 2018 r. telefonicznej wiadomości o złożonym odwołaniu, w tym samym dniu złożył bezpośrednio oraz w dniu następnym za pośrednictwem swojego pełnomocnika N. S., do Nadleśnictwa C., wniosek o zawiadomienie izby rolniczej celem umożliwienia jego przedstawicielowi udziału w ponownym szacowaniu szkód.

Dowód:



odwołanie z dnia 11.09.2018 r. wraz z załącznikami (k. 33-37),



pismo z dnia 14.09.2018 r. (k. 38),



wniosek powódki z dnia 14.09.2018 r. o udział przedstawiciela I. Rolniczej w szacowaniu szkody (k. 39),



pismo z dnia 15.09.2018 r. (k. 40).

Pismem z dnia 11 września 2018 r. pozwany Koło (...) w B. złożył do Sadu Rejonowego w Choszcznie wniosek o zabezpieczenie dowodu. Sąd postanowieniem z dnia 11 września 2018 r. postanowił dopuścić dowód biegłego. Biegły sądowy M. M. (1) sporządził opinię dnia 14 października 2018 r. Wykonanie zbioru kukurydzy uniemożliwiło stwierdzenie wysokości poniesionej przez powoda szkody. Opinia została sporządzona w oparciu o oględziny pola w powyższym stanie oraz dokumentację przekazaną przez pozwanego.

Dowód:



wniosek o zabezpieczenie dowodu z dnia 11.09.2018 r. wraz z pismem z dnia 3.09.2018 r. (k. 41, 42-44),



postanowienie SR z dnia 13.09.2018 r., sygn. Akt I Co 743/18, (k. 45),



postanowienie SR z dnia 26.09.2018 r., sygn. Akt I Co 743/18, (k. 46),



opinia biegłego W. R. z dnia 14.10.2018 r., (k. 47-48v),



akta postępowania I Co 743/18.

Decyzją Nadleśniczego Nadleśnictwa C. z dnia 9 października 2018 r. nr (...) ustalono odszkodowanie – płatne firmie (...) sp. z o.o. przez Koło (...) B. w wysokości 215.302,79 zł. Decyzja poprzedzona została szacowaniem, które przeprowadził A. M. (2) z ramienia (...) w dniach 17-19 września 2018 r. na których nie było ani przedstawiciela powoda ani przedstawiciela I. Rolniczej. Przedstawiciel K. nie uczestniczył w szacowaniu szkody.

Dowód:



decyzja Nadleśniczego Nadleśnictwa C. nr (...) z dnia 9.10.2018 r. (k. 49-50),



zeznania świadka P. M. z rozprawy z dnia 26.06.2019 r. (k. 311),



zeznania świadka N. S. z rozprawy z dnia 26.06.2019 r. (k. 304v-306).

W dniu 18 listopada 2018 r. upłyną termin 30 dniowy do wypłaty odszkodowania w wysokości 215.302,79 zł przez Koło (...) w B.. Wezwany do zapłaty Polski Związek Łowiecki jako dłużnik solidarny także pozostał bezczynny i nie zaspokoił roszczenia powoda.

Dowód:



pismo powoda z dnia 20.12.2018 r. (k. 56),



potwierdzenia nadania (k. 56v),



pismo powoda z dnia 9.01.2019 r. (k. 57),



potwierdzenie nadania (k. 57v).

Pismem z dnia 4 lutego 2019 r. Polski Związek Łowiecki odpowiadając na wezwanie do zapłaty stwierdził że roszczenie powoda jest bezpodstawne. Pozwany zaznaczył, że obecnie toczą się spory sądowe, co do zasadności i wysokości roszczeń o wypłatę odszkodowań za szkody w uprawach. W konsekwencji do czasu prawomocnego zakończenia sporów sądowych, nie jest możliwe aby Polski Związek Łowiecki spełnił żądania powoda.

Dowód:



odpowiedź w sprawie wezwań do zapłaty – pismo z dnia 4.02.2019 r. (k. 142).

Koło (...) w B. wniosło do Sądu Okręgowego pozew przeciwko Skarbowi Państwa-Nadleśniczemu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo C. o zmianę decyzji (...) z dnia 9 października 2018 r.

Wyrokiem z dnia 29 lipca 2019 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie IC 9/19 oddalił powództwo. Apelacja od wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 16 lipca 2020 r.

Dowód:

- wyrok z uzasadnieniem k.373-378 verte.

Obsada polowa roślin kukurydzy nigdy nie równa się obsadzie z liczby wysianych nasion. Jest zawsze niższa o 10-20 %. Nasiona wysiane przez powódkę miały zdolność kiełkowania średnio wynoszącą 95-96%. Tym samym naturalny ubytek obsady dla pola o powierzchni 156,56 ha wyniesie średnio 14,5 %, czyli obsada polowa pozostała na polu bez szkód łowieckich wynosi średnio 72 675 szt./ha, natomiast dla pola, o powierzchni 70,00 ha wyniesie średnio 19,5 %, czyli obsada polowa pozostała na polu bez szkód łowieckich wynosi średnio 76 475 szt./ha. Biorąc pod uwagę warunki glebowe panujące w gospodarstwie powódki, nawożenie, dobór odmian, pełną ochronę chemiczną, przebieg warunków wegetacji- plon ziarna kukurydzy mokrej możliwy do osiągnięcia w gospodarstwie powódki mógł ukształtować się na poziomie 12,00 t/ha. Odpowiednio dla działki (...) ha x 12,0 t/ha =1 878,72 t - 5% straty przy zbiorze = 1 784,78 t i dla działki (...) ha x 12,0 t/ha = 840,00 t - 5% straty przy zbiorze = 798,00 t. Łączny zbiór w gospodarstwie powódki powinien wynieść - 2 582,78 t.

Zbiór kukurydzy jaki osiągnęła powódka w 2018 r., na podstawie ważenia plonu zwożonego na magazyn wyniósł 2 348,47 t (z pola o powierzchni 156,56 ha – 1.636,93 ton, o średniej wilgotności 19,96%, co w przeliczeniu na 1 ha uprawy wynosi 10,46 t; z pola o powierzchni 70 ha – 711,54 tony, o średniej wilgotności 23,86 %, co w przeliczeniu na 1 ha uprawy wynosi 10,16 t ).

Różnica pomiędzy plonem teoretycznym, a plonem jaki powódka osiągnęła w 2018 roku wynosi 234,31 t. Cena rynkowa skupu kukurydzy w 2018 r. wynosiła 520 zł/t. Tym samym łączna szkoda powódki wyniosła 121.841,20 zł.

Dowód:



zestawienie dostaw kukurydzy przyjętej na magazyn (...) Spółki z o.o. (k.51-53),



cennik zakupu kukurydzy surowej 2018 r. (k.54, 55),



faktury (k.457-461),



opinia biegłego W. K. z załącznikiem (k.805-816).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Powódka w rozpoznawanej sprawie domagała się zasądzenia określonej sumy pieniężnej tytułem odszkodowania za szkody spowodowane przez zwierzynę łowną na uprawach powoda, znajdujących się w obwodzie łowieckim dzierżawionym przez pozwane Kołu (...) w B.. Powód swoje roszczenie opierał w głównej mierze na ustaleniach poczynionych w dwóch protokołach z dnia 10 września 2018 r. uznając, iż ustalone późniejszą decyzją Nadleśniczego Nadleśnictwa w C. odszkodowanie zostało zaniżone.

Strona pozwana kwestionowała m.in. legitymację bierną w procesie, stała natomiast na stanowisku, iż szkoda łowiecka została nieprawidłowo oszacowana przez komisję podczas czynności spisanych następnie w protokołach z dnia 10 września 2018 r. wskazując, że nie zgadzają się z wpisaną do protokołów szkodą wiosenną która wg. pozwanych nie została wyliczona, przyjętą różnicą w obsadzie i kwotą odszkodowania.

Podstawę prawną powództwa stanowiły art. 46 -46e ustawy z dnia 13.10.1995 roku – Prawo łowieckie (t Dz.U. z 2018 r. poz. 1507 zm.). Zgodnie z brzmieniem ustawy z chwili powstania szkody powołane przepisy stanowią, że:

Art. 46

1. Dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego jest obowiązany do wynagradzania szkód wyrządzonych:

1) w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny;

2) przy wykonywaniu polowania.

2. Szacowania szkód, o których mowa w ust. 1, a także ustalania wysokości odszkodowania dokonuje zespół składający się z:

1) przedstawiciela wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego;

2) przedstawiciela dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego;

3) właściciela albo posiadacza gruntów rolnych, na terenie których wystąpiła szkoda.

3. Wniosek o szacowanie szkód, o których mowa w ust. 1, w tym ustalenie wysokości odszkodowania, właściciel albo posiadacz gruntów rolnych składa do dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego.

4. Wniosek, o którym mowa w ust. 3, zawiera w szczególności:

1) imię i nazwisko albo nazwę, adres miejsca zamieszkania albo adres i siedzibę oraz numer telefonu właściciela albo posiadacza gruntów rolnych;

2) wskazanie miejsca wystąpienia szkody;

3) wskazanie rodzaju uszkodzonej uprawy lub płodu rolnego.

5. Wniosek, o którym mowa w ust. 3, składa się w terminie umożliwiającym dokonanie szacowania szkód, o których mowa w ust. 1.

6. Szacowanie szkody składa się z:

1) oględzin;

2) szacowania ostatecznego.

7. W przypadku szkód wyrządzonych w płodach rolnych, szkód wyrządzonych przez dziki na łąkach i pastwiskach oraz szkód w uprawach, jeżeli szkoda powstała i została zgłoszona bezpośrednio przed sprzętem lub w jego trakcie, dokonuje się wyłącznie szacowania ostatecznego.

8. Niestawiennictwo właściciela albo posiadacza gruntów rolnych lub przedstawiciela wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego nie wstrzymuje dokonania szacowania szkód, o których mowa w ust. 1.

Art. 46a

1. Podczas oględzin ustala się:

1) gatunek zwierzyny, która wyrządziła szkodę;

2) rodzaj, stan i jakość uprawy;

3) obszar całej uprawy;

4) szacunkowy obszar uprawy, która została uszkodzona;

5) szacunkowy procent zniszczenia uprawy na uszkodzonym obszarze.

2. Oględzin dokonuje się niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 46 ust. 3.

3. O terminie dokonania oględzin, o którym mowa w ust. 2, dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego zawiadamia właściciela albo posiadacza gruntów rolnych oraz wojewódzki ośrodek doradztwa rolniczego właściwy ze względu na miejsce wystąpienia szkody, nie później niż przed upływem 3 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 46 ust. 3.

4. Niezwłocznie po zakończeniu oględzin dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego sporządza protokół, który zawiera w szczególności następujące dane i informacje:

1) imiona i nazwiska osób biorących udział w oględzinach;

2) datę sporządzenia protokołu oraz datę dokonania oględzin;

3) dane podlegające ustaleniu podczas oględzin, o których mowa w ust. 1;

4) szkic sytuacyjny uszkodzonej uprawy;

5) czytelne podpisy osób biorących udział w oględzinach.

5. Członkowie zespołu, o którym mowa w art. 46 ust. 2, mają prawo wnieść zastrzeżenia do protokołu wraz z uzasadnieniem. W protokole umieszcza się informację o braku zastrzeżeń albo o wniesionych zastrzeżeniach.

6. Protokół sporządza się w trzech jednobrzmiących egzemplarzach po jednym dla każdego członka zespołu, o którym mowa w art. 46 ust. 2.

Art. 46c

1. Podczas szacowania ostatecznego ustala się:

1) gatunek zwierzyny, która wyrządziła szkodę;

2) rodzaj uprawy lub płodu rolnego;

3) stan i jakość uprawy lub jakość płodu rolnego;

4) obszar całej uprawy lub szacunkową masę zgromadzonego płodu rolnego;

5) obszar uprawy, która została uszkodzona, lub szacunkową masę uszkodzonego płodu rolnego;

6) procent zniszczenia uprawy na uszkodzonym obszarze;

7) plon z 1 ha;

8) wysokość odszkodowania.

2. Szacowania ostatecznego dokonuje się najpóźniej w dzień sprzętu, przed dokonaniem sprzętu uszkodzonej uprawy, a w przypadkach, o których mowa w art. 46 ust. 7, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 46 ust. 3.

3. O terminie planowanego sprzętu uszkodzonej uprawy właściciel albo posiadacz gruntów rolnych jest obowiązany powiadomić dzierżawcę albo zarządcę obwodu łowieckiego, w formie pisemnej, w terminie 7 dni przed zamierzonym sprzętem.

4. O terminie dokonania szacowania ostatecznego szkody dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego zawiadamia właściciela albo posiadacza gruntów rolnych oraz wojewódzki ośrodek doradztwa rolniczego właściwy ze względu na miejsce wystąpienia szkody, nie później niż przed upływem 3 dni od dnia otrzymania powiadomienia, o którym mowa w ust. 3, a w przypadkach, o których mowa w art. 46 ust. 7 - w terminie 3 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 46 ust. 3.

5. Niezwłocznie po zakończeniu szacowania ostatecznego dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego sporządza protokół, który zawiera w szczególności następujące dane i informacje:

1) imiona i nazwiska osób biorących udział w szacowaniu ostatecznym;

2) datę sporządzenia protokołu oraz datę dokonania szacowania ostatecznego;

3) dane podlegające ustaleniu podczas szacowania ostatecznego, o których mowa w ust. 1;

4) szkic sytuacyjny uszkodzonej uprawy;

5) czytelne podpisy osób biorących udział w szacowaniu ostatecznym.

6. Członkowie zespołu, o którym mowa w art. 46 ust. 2, mają prawo wnieść zastrzeżenia do protokołu wraz z uzasadnieniem. W protokole umieszcza się informację o braku zastrzeżeń albo o wniesionych zastrzeżeniach.

7. Protokół sporządza się w trzech jednobrzmiących egzemplarzach po jednym dla każdego członka zespołu, o którym mowa w art. 46 ust. 2.

8. Wypłaty odszkodowania dokonuje dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego w terminie 30 dni od dnia sporządzenia protokołu z szacowania ostatecznego, od którego nie wniesiono odwołania.

Art. 46d

1. Właścicielowi albo posiadaczowi gruntów rolnych, na terenie których wystąpiła szkoda, oraz dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego przysługuje odwołanie do nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody. Odwołanie wnosi się w terminie 7 dni od dnia podpisania protokołu, o którym mowa w art. 46a ust. 4 albo art. 46c ust. 5.

2. W celu rozpatrzenia odwołania nadleśniczy Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe dokonuje odpowiednio oględzin lub szacowania ostatecznego. Oględzin lub szacowania ostatecznego dokonuje nadleśniczy Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe właściwy ze względu na miejsce wystąpienia szkód lub jego przedstawiciel.

3. Oględzin lub szacowania ostatecznego, o których mowa w ust. 2, dokonuje się niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania, o którym mowa w ust. 1.

4. W oględzinach lub szacowaniu ostatecznym, o których mowa w ust. 2, mają prawo brać udział członkowie zespołu, o którym mowa w art. 46 ust. 2.

5. Na pisemny wniosek członka zespołu, o którym mowa w art. 46 ust. 2, w oględzinach lub szacowaniu ostatecznym, o których mowa w ust. 2, może również brać udział przedstawiciel właściwej ze względu na miejsce wystąpienia szkód izby rolniczej.

6. O terminie oględzin lub szacowania ostatecznego nadleśniczy Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe zawiadamia:

1) członków zespołu, o którym mowa w art. 46 ust. 2,

2) jeżeli został złożony wniosek, o którym mowa w ust. 5, przedstawiciela właściwej ze względu na miejsce wystąpienia szkód izby rolniczej

- nie później jednak niż przed upływem 3 dni od dnia otrzymania odwołania.

7. Niestawiennictwo osób, o których mowa w ust. 6, nie wstrzymuje dokonania oględzin lub szacowania ostatecznego.

8. Po zakończeniu oględzin lub szacowania ostatecznego sporządza się protokół, który zawiera w szczególności dane określone w art. 46a ust. 4 lub art. 46c ust. 5 z wyłączeniem informacji o wysokości odszkodowania.

9. W przypadku gdy został złożony wniosek, o którym mowa w ust. 5, do protokołu załącza się opinię przedstawiciela właściwej ze względu na miejsce wystąpienia szkody izby rolniczej na temat oszacowania szkody.

Art. 46e

1. Nadleśniczy Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe właściwy ze względu na miejsce wystąpienia szkód ustala wysokość odszkodowania, w drodze decyzji, biorąc w szczególności pod uwagę ustalenia zawarte w protokołach, o których mowa w art. 46a ust. 4, art. 46c ust. 5 i art. 46d ust. 8. Opinia przedstawiciela izby rolniczej, o której mowa w art. 46d ust. 9, nie jest wiążąca.

2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, wydawana jest w terminie 14 dni od dnia otrzymania protokołów, o których mowa w ust. 1, i jest ostateczna.

3. Wypłata odszkodowania, o którym mowa w ust. 1, następuje ze środków dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego, nie później niż w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 1.

4. Właściciel albo posiadacz gruntów rolnych, na których zostały wyrządzone szkody, o których mowa w art. 46 ust. 1, a także dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego niezadowolony z decyzji, o której mowa w ust. 1, może, w terminie trzech miesięcy od dnia jej doręczenia, wnieść powództwo do sądu właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody.

Art. 46f [Właściwość organu] W przypadku gdy obwód łowiecki, na terenie którego wystąpiła szkoda, o której mowa w art. 46 ust. 1, został wyłączony z wydzierżawiania i przekazany w zarząd nadleśnictwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, właściwym w sprawie ustalenia wysokości odszkodowania zgodnie z art. 46d i art. 46e jest dyrektor regionalnej dyrekcji Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe właściwy ze względu na miejsce wystąpienia szkody.

W okolicznościach niniejszej sprawy zaistniały wszystkie przesłanki dochodzenia odszkodowania, zaś powód spełnił wszystkie opisane wyżej wymogi formalne.

Całkowicie niezasadne okazały się zarzuty pozwanych dotyczące braku legitymacji biernej oraz dopuszczalności drogi sądowej i braku zdolności sądowej pozwanego ad.2. Nie zaszły przesłanki do odrzucenia pozwu.

Brak było podstaw do odrzucenia pozwu z powodu braku zdolności sądowej pozwanego ad. 2, bowiem w pozwie prawidłowo wskazano, że pozwanym jest wyposażony w osobność prawną Polski Związek Łowiecki z siedzibą w W.. Dodatkowe przytoczenie oznaczenia jednostki organizacyjnej związku zdaniem sądu nie oznaczało bynajmniej, że wolą strony było wytoczenie powództwa przeciwko tej jednostce jako odrębnemu podmiotowi.

Po drugie zupełnie bezzasadne były twierdzenia o niedopuszczalności drogi sądowej w zakresie żądania zapłaty skierowanego wobec pozwanych. Polski Związek Łowiecki wskazywał na treść art. 46e ust. 4 ustawy Prawo łowieckie, twierdząc, że powód nie ma ona prawa dochodzenia kwoty przekraczającej wysokość ustaloną w decyzji Nadleśniczego Nadleśnictwa C. z dnia 9 października 2018 roku, albowiem nie zakwestionował decyzji Nadleśniczego Nadleśnictwa C., zgodnie z treścią tego przepisu. Zdaniem pozwanego intencją ustawodawcy nowelizującego przepisy ustawy prawo łowieckie było, aby szkody łowieckie w uprawach oceniał organ niezależny od zarządcy czy dzierżawcy obwodu łowieckiego, co miało przyczynić się do sprawiedliwego i szybszego zaspokojenia roszczeń poszkodowanego rolnika. Dlatego też kwestionowanie decyzji Nadleśniczego nie może się odbywać w toku procesu bez jego udziału z uwagi na fakt, że wyłącznie ten organ jest kompetentny do wskazania, jakie czynniki wziął pod uwagę w toku dokonywania oceny oraz dlaczego pewnych okoliczności nie uwzględnił.

Sąd miał na uwadze, że wskazany przepis daje prawo kwestionowania decyzji na drodze sądowej, a jednocześnie nie określa kwestii dotyczące legitymacji biernej podmiotu będącego odpowiedzialnym za pokrycie szkód łowieckich. Zgodnie natomiast z art. 46 ust. 1 pkt 1 ustawy dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego jest obowiązany do wynagradzania szkód wyrządzonych w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny. Zgodnie zaś z art. 33 ust. 2b ustawy w przypadku uchybienia przez koło łowieckie terminowi, o którym mowa w art. 46c ust. 8 lub art. 46e ust. 3, Polski Związek Łowiecki ponosi solidarną odpowiedzialność za zobowiązania tego koła z tytułu odszkodowań, o których mowa w art. 46 ust. 1. Tym samym może budzić wątpliwości, że na etapie postępowania sądowego poszkodowany powinien pozwać podmiot odpowiedzialny za naprawienie szkody i w tym zakresie postępowanie jest dopuszczalne, a Polski Związek Łowiecki i właściwe koło łowieckie są biernie legitymowane w tym zakresie. Sąd miał na uwadze, że w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2022 r. w sprawie III CZP 62/22 jednoznacznie wskazano, że w sprawie o zapłatę przez dzierżawcę lub zarządcę obwodu łowieckiego odszkodowania za szkodę łowiecką Sąd jest związany decyzją nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe ustalającą wysokość odszkodowania, która nie została zakwestionowana w terminie określonym w art. 46e ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo Łowickie (obecnie t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1683 ze zm.). Z wywodów Sadu Najwyższe wynika jednocześnie, że pomiotem odpowiedzialnym jest zawsze dzierżawca lub zarządca odwodu łowieckiego, zaś dochowanie terminu, o którym mowa z art. 46e ustawy ma tylko to znaczenie, że sąd nie jest w toku postępowania związany decyzją nadleśniczego co do wysokości szkody i może w tym zakresie dokonać dowolnych ustaleń.

Wobec powyższego sąd uznał, że droga sądowa w zakresie roszczeń powódki jest dopuszczalna, a biernie legitymowanymi są pozwani.

W toku niniejszego postępowania sąd mógł ustalić wartość należnego odszkodowania w sposób autonomiczny, nie będąc związanym przebiegiem postępowania administracyjnego. Dotyczyło to zarówno treści wydanych decyzji jak i sporządzone w toku tego postępowania dokumentacji. Sporządzone protokoły szacowania szkód, zarówno wiosenny jak i ten z września 2018 r. nie miały wiążącego charakteru. Kwestia ta została trafnie przedstawiona w uchwale Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 września 2023 r. w sprawie III CZP 73/22. Sąd wskazał, że „Nie powinno natomiast budzić wątpliwości, że protokół ten stanowi bezsprzecznie materiał dowodowy zebrany w toku ustalania odszkodowania za szkodę i służy uchwyceniu stanu rzeczy, który podatny jest na bardzo dynamiczne zmiany. Ustawodawca, przewidując niezwykle krótkie terminy na wykonywanie czynności, uwzględnił właśnie to, że widoczne zewnętrzne ślady szkód łowieckich szybko ulegają zatarciu i przeobrażeniu (uchwała SN z 20 sierpnia 1993 r., III CZP 112/93). Zagadnienie ewentualnego „związania” sądu treścią protokołu z oszacowania ostatecznego mogłoby być rozważane w aspekcie dążenia do przyspieszenia postępowania i ułatwienia dochodzenia roszczeń poszkodowanym. Jednakże równocześnie nie można pomijać, że „związanie” sądu tymże protokołem, jako ograniczające swobodę jurysdykcyjną sądu cywilnego, powinno mieć wyraźną podstawę w przepisach prawa. W szczególności art. 46c ustawy prawo łowieckie takiej regulacji nie zawiera. Przyznanie protokołowi z szacowania ostatecznego waloru wiążącego sprawiałoby, że sąd ograniczałby się do wydania wyroku potwierdzającego obowiązek zapłaty wynikający z tego protokołu, a zatem prowadzenie postępowania sądowego byłoby w istocie zbędne.

Marginalnie w tym kontekście Sąd zauważa, że bezzasadnie pozwany Polski Związek Łowiecki zakwestionował brak umocowania przedstawicieli Koła (...) biorących udział w oględzinach 18 i 28 maja 2018 r. Trafnie wskazała powódka, że oczywistym jest, iż Koło wytypowało do działania w swoim imieniu osoby, które uczestniczyły w czynnościach zespołu szacującego szkodę. Przy oględzinach Koło reprezentowane było przez dwóch przedstawicieli, a przy ostatecznym szacowaniu przez czterech członków Koła, w tym Prezesa K. T.. Nie sposób uznać aby osoby te nie były umocowane do działania. Pozwany nie złożył żadnych dowodów w tym zakresie. Sąd w pełni podziela w tym zakresie stanowisko powódki zaprezentowane w piśmie z dnia 9 kwietnia 2019 r. (k.129-141).

Rozstrzygając o zasadności powództwa Sąd miał na uwadze, że w istocie bezpornym był fakt, iż powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. jest właścicielem nieruchomości rolnej, położonej w obrębie P., składającej się m.in. z działki numer (...) o powierzchni 226,56 ha, która jest położona na terenie obwodu łowieckiego dzierżawionego przez Koło (...) w B.. Poza sporem pozostawała kwestia tego, że powódka w maju 2018 r. stwierdziła żerowanie zwierzyny łownej w jego uprawach i pismem z dnia 17 maj 2018 r. złożyła wniosek do Burmistrza P. o powołanie zespołu celem oszacowania szkód wyrządzonych w uprawie kukurydzy - zgodnie z ówcześnie obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (t. jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 1295), podobnie jak fakt dokonania stosownego zgłoszenia i przeprowadzenia odpowiedniej procedury, obejmującej dokonanie oględzin w trybie opisanym w ustawie i sporządzenia protokołów szacowania szkody, a zakończonej decyzją nadleśnictwa w C.. Powyższe wynika również z załączonej dokumentacji, której autentyczność nie budziła zastrzeżeń stron. Bezsporny był również fakt, że pozwani nie wypłacili powódce żadnego odszkodowania, także wskazanego w decyzji z 9 października 2018 r.

W rozpoznawanej sprawie zebrany został obszerny materiał dowodowy w postaci zeznań świadków. Ich ocena nie mogła być jednak podstawą dokonania kluczowych ustaleń faktycznych. Sąd miał na uwadze, że świadkowie przedstawiali wiele okoliczności w odmienny sposób. W oczywisty sposób osoby powiązane z powódką akcentowały wysoką jakość zabiegów agrotechnicznych i eksponowały wielkość szkód powstałych w wyniku żerowania zwierzyny łownej. Wskazywały również na poprawność sporządzonych protokołów dotyczących szacowania szkód i metodyki ich tworzenia. Z kolei przedstawiciele koła i osoby przybrane przez pozwanego do czynności związanych z szacowaniem szkód zwracały uwagę na czynniki, które mogły powodować zniszczenia roślin, oraz obarczoną błędami procedurę szacowania szkód. Zeznania dotyczyły głównie kwestii specjalistycznych z zakresu rolnictwa, stąd weryfikacja wypowiadanych twierdzeń nie mogła się odbyć bez wykorzystania wiedzy z tej dziedziny. Tym samym niezbędnym było zasięgnięcie opinii biegłego z zakresu szacowania szkód łowieckich.

Sąd wobec powyższego dopuścił dowód z opinii biegłego S. S., który ustalił wysokość strat powódki na kwotę 74.360 zł. Opinia jednak nie uwzględnia całości materiału dowodowego. Wskazał na brak danych pochodzących z protokołu oględzin i szacowania ostatecznego. Obszerne zarzuty zgłoszone przez powódkę nie zostały w ocenie Sądu dostatecznie wyjaśnione przez biegłego w toku uzupełnienia opinii. Kolejny biegły C. S. określił poniesioną stratę na radykalnie odmienną kwotę niż S. S. tj. 349.986 zł. Biegły nie udzielił pełnych odpowiedzi na wszystkie pytania. W ocenie Sądu wyliczenie biegło oraz określenie wysokości szkody zostało dokonane dowolnie bez rzeczywistego uwzględniania jaki plon z uprawy kukurydzy uzyskałaby powódka, gdyby nie doszło do jej zniszczenia przez zwierzynę łowną w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy. W opinii uzupełniającej biegły nie wyjaśnił zgłoszonych do opinii zastrzeżeń. W tych okolicznościach Sąd podjął decyzje o powołaniu kolejnego biegłego.

Podstawą dokonanych ustaleń stała się opinia W. K.. W ocenie Sądu opinia jest pełna, rzetelna, uwzględnia całość zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego zawartego w aktach sprawy, dane z opinii sporządzonej w trybie zabezpieczenia dowodu w sprawie I Co 351/19, dane przestrzenne z portalu Geoportal, publikacje i dane branżowe. Biegły szczegółowo odnosił się do spornych dla stron okoliczności, przedstawiając w tym zakresie wyważone sądy. Pozwani Polski Związek Łowiecki oraz Koło (...) nie kwestionowali treści opinii. Powódka wniosła szereg zarzutów, które w ocenie Sądu są jedynie polemiką z treścią opinii i wynikiem niesatysfakcjonujących wniosków. Powódka nie może oczekiwać bezkrytycznego przyjęcia przez biegłego, materiału dowodowego pochodzącego od stron, przedłożonej dokumentacji i treści protokołów, na treść których powódka i osoby przez nią przybrane miały znaczący wpływ. Część formułowanych zarzutów była oparta o chybione założenie, zgodnie z którym biegły powinien traktować jako wiążące dostarczone mu protokoły szacowania szkody, co nie ma żadnego uzasadnienia prawnego. Są to dokumenty prywatne, które zgodnie z art. 245 k.c. są jedynie dowodem tego, że osoba podpisująca dokument złożyła oświadczenie w nim zawarte, a nie, że miały miejsce podane w nim fakty. Sąd miał na uwadze, że doszło do próby oszacowania wysokości szkody przez osoby wskazane w tych dokumentach, jednakże poprawność tego szacowania była weryfikowana przez kompetentnego, niezależnego biegłego. W tych okolicznościach Sąd pominął dowód z kolejnej opinii wnioskowany przez powódkę.

Biegły W. K., w sposób prawidłowy, zgodny z przepisami, uwzgledniający wszystkie czynniki wyliczył optymalną obsadę dla uprawy kukurydzy powódki – 70-75 tys. na 1 ha. Z uwagi na treść protokołu szacowania biegły prawidłowo uznał bardzo dobry stan uprawy i jej prawidłowe prowadzenie. Biegły i ostatecznego na wady szacowania wstępnego z uwagi na niewłaściwie oszacowany plon z uwagi na pobranie z roślin rosnących o obniżonej obsadzie bez uwzględnienia zjawiska kompensacji. Prawidłowo dokonał wyliczeń uznając, że obsada polowa roślin kukurydzy nigdy nie równa się obsadzie z liczby wysianych nasion. Jest zawsze niższa o 10-20 %. Nasiona wysiane przez powódkę miały zdolność kiełkowania średnio wynoszącą 95-96%. Tym samym naturalny ubytek obsady dla pola o powierzchni 156,56 ha wyniesie średnio 14,5 %, czyli obsada polowa pozostała na polu bez szkód łowieckich wynosi średnio 72 675 szt./ha, natomiast dla pola, o powierzchni 70,00 ha wyniesie średnio 19,5 %, czyli obsada polowa pozostała na polu bez szkód łowieckich wynosi średnio 76 475 szt./ha. Biorąc pod uwagę warunki glebowe panujące w gospodarstwie powódki, nawożenie, dobór odmian, pełną ochronę chemiczną, przebieg warunków wegetacji- plon ziarna kukurydzy mokrej możliwy do osiągnięcia w gospodarstwie powódki mógł ukształtować się na poziomie 12,00 t/ha. Odpowiednio dla działki (...) ha x 12,0 t/ha =1 878,72 t - 5% straty przy zbiorze = 1 784,78 t i dla działki (...) ha x 12,0 t/ha = 840,00 t - 5% straty przy zbiorze = 798,00 t. Łączny zbiór w gospodarstwie powódki powinien wynieść - 2 582,78 t. Zbiór kukurydzy jaki osiągnęła powódka w 2018 r., na podstawie ważenia plonu zwożonego na magazyn wyniósł 2 348,47 t (z pola o powierzchni 156,56 ha – 1.636,93 ton, o średniej wilgotności 19,96%, co w przeliczeniu na 1 ha uprawy wynosi 10,46 t; z pola o powierzchni 70 ha – 711,54 tony, o średniej wilgotności 23,86 %, co w przeliczeniu na 1 ha uprawy wynosi 10,16 t ).

Wobec powyższego różnica pomiędzy plonem teoretycznym, a plonem jaki powódka osiągnęła w 2018 roku wynosi 234,31 t. Uwzględniając, że cena rynkowa skupu kukurydzy w 2018 r. wynosiła 520 zł/t. - łączna szkoda powódki wyniosła 121.841,20 zł. Tym samym Sąd zasądził solidarnie od pozwanych wskazaną kwotę.

Żądanie odsetek znajduje oparcie w treści art. 481§1 i 2 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W rozpoznawanej sprawie sąd przyjął, że termin zapłaty należało określić zgodnie z art. 46e ust. 3 ustawy Prawo łowieckie. Wskazany przepis stanowi, że wypłata odszkodowania, o którym mowa w ust. 1, następuje ze środków dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego, nie później niż w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji, o której mowa w ust. 1. Jak wskazała powódka, decyzję otrzymała w dniu 19 października 2018 r. W aktach brak dowodów wskazujących na datę doręczenia decyzji stronie pozwanej. Sąd uznał, że data ta jest taka sama jak w przypadku powódki. Termin zatem upłynął z dniem 18 listopada 2018 r. i od tej daty powódce należały się odsetki ustawowe za opóźnienie. Sąd omyłkowo wskazał w wyroku datę wcześniejszą tj. 10 października 2018 r.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w punkcie I i II sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach, zawarte w punkcie III sentencji wyroku oparto o przepis art.98 i 100 k.p.c. Mając na uwadze, że powództwo okazało się uzasadnione w 19 %, w takim zakresie pozwani solidarnie winni ponieść koszty postępowania (w wyroku oczywiście błędnie wskazano in solidum), zaś powódka w 81 %. Jednocześnie w oparciu o art.108 k.p.c. szczegółowe wyliczenie kosztów Sąd pozostawił referendarzowi sądowemu.

SSO Katarzyna Krasny