Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Szczecinie

POSTANOWIENIE

Dnia 13 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Ciechanowicz (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2013 roku w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w G.

przeciwko M. O.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin- Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 3 września 2013 r. w sprawie o sygn. akt III C 1203/13

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że je uchylić.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 3 września 2013 r. Sąd Rejonowy Szczecin- Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie w sprawie o sygn. akt III C 1203/13 umorzył postępowanie w sprawie.

W uzasadnieniu sąd podkreślił, że zarządzeniem z dnia 14 maja 2013 r., doręczonym pełnomocnikowi powoda w dniu 22 maja 2013 r., wezwano go do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez przedłożenie pozwu na urzędowym formularzu P wraz z odpisem ze wskazaniem aktualnego adresu miejsca zamieszkania strony pozwanej oraz przedłożenia pełnomocnictwa procesowego, na które powoływał się wnosząc pozew w niniejszej sprawie, w terminie dwutygodniowym pod rygorem umorzenia postępowania.

W zakreślonym terminie wpłynęło pismo pełnomocnika powoda wraz z pozwem i odpisem pozwu na urzędowym formularzu P. W treści ww. pisma pełnomocnik powoda nie wskazał jednak aktualnego adresu miejsca zamieszkania pozwanego. Jednocześnie wniósł o zawieszenie postępowania do czasu ustalenia aktualnego adresu miejsca zamieszkania strony pozwanej.

Przepis art. 505 (37) § 1 k.p.c. przewiduje, że „po przekazaniu sprawy w przypadkach wskazanych w art. 505 ³³, 505 ³⁴ oraz 505 ³⁶ przewodniczący wzywa powoda do usunięcia braków formalnych pozwu oraz uzupełnienia pozwu, w sposób odpowiedni dla postępowania, w którym sprawa będzie rozpoznana - w terminie dwutygodniowym od daty doręczenia wezwania. W przypadku nieusunięcia braków formalnych pozwu sąd umarza postępowanie.”.

Zgodnie z art. 126 § 2 k.p.c. pierwsze pismo procesowe w sprawie powinno zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania strony. W świetle powyższego sąd stwierdził, że obowiązkiem powoda w procesie cywilnym jest wskazanie adresu strony przeciwnej, w taki sposób, aby możliwe było doręczanie jej odpisów pism, wezwań, czy zawiadomień, w sposób umożliwiający realne podjęcie przez pozwanego kroków zmierzających do obrony jego praw w toku postępowania. Przed zainicjowaniem postępowania powód winien sprawdzić, czy adres strony pozwanej jest aktualny. Pełnomocnik powoda zarówno w pozwie wniesionym w postępowaniu elektronicznym, jak i uzupełnionym pozwie w postępowaniu uproszczonym wskazał taki sam nieprawidłowy adres pozwanego – S. ul. (...). Jednocześnie sąd podkreślił, że podziela stanowisko Sądu Okręgowego w Szczecinie wyrażone w sprawie II Cz 1767/12, iż po przekazaniu sprawy w sytuacji art. art. 505 ³⁷ § k.p.c. powód winien wskazać aktualny adres pozwanego stosownie do treści art. 187 k.p.c. Jedyna okolicznością usprawiedliwiającą ponowne wskazanie adresu tożsamego z adresem wskazanym w pozwie w elektronicznym postępowaniu upominawczym byłyby wykazanie, iż pozwany ponownie zamieszkał pod adresem wskazanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Stąd też z uwagi na niewskazanie aktualnego adresu pozwanego niemożliwym jest skuteczne doręczenie mu odpisu pozwu, a tym samym niemożliwe jest nadanie sprawie dalszego biegu przed Sądem Rejonowym.

Zażalenie na postanowienie sądu złożył powód i zaskarżając je w całości wniósł o uchylenie i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Orzeczeniu zarzucił:

1.  naruszenie art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwą interpretację tego przepisu polegającą na przyjęciu, że w ramach uzupełnienia braków formalnych pozwu powód zobligowany jest do wskazania aktualnego miejsca zamieszkania pozwanego pod rygorem umorzenia postępowania, mimo iż adres pozwanego został wskazany w pozwie na etapie elektronicznego postępowania upominawczego, a sprawie nadano już bieg,

2.  naruszenie art. 177 § 1 pkt. 6 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie podczas gdy w niniejszej sprawie Sąd powinien zastosować powyżej wymieniony przepis wobec niemożności ustalenia aktualnego miejsca pobytu pozwanego.

Żalący podkreślił, że brak jest w polskiej procedurze cywilnej przypadków możliwości umorzenia postępowania na skutek nieuzupełnienia adresu strony pozwanej w terminie dwutygodniowym. Takiej podstawy nie stanowi zwłaszcza przepis art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. Dodał, że zakres czynności przewodniczącego przewidziany w art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. nie ma związku z formą wniesienia powództwa oraz formą, w której nastąpi przekazanie. Uzupełnienie braków formalnych pozwu może dotyczyć dowodów na poparcie okoliczności przytoczonych przez powoda oraz dołączenia pełnomocnictwa. Dodała, że w jego ocenie pozew odpowiada wymogom z art. 126 k.p.c. i nie zaszła konieczność ponownego wskazywania adresu strony pozwanej, tym bardziej pod rygorem umorzenia postepowania. W niniejszej sprawie, zdaniem skarżącego, zastosowanie ma wprost treść art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie jest zasadne.

Jak stanowi art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c., w brzmieniu sprzed nowelizacji wprowadzonej ustawą z dnia 10 maja 2013 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 2013 r. poz., 654) po przekazaniu sprawy w przypadkach wskazanych w art. 505 ³³, 505 ³⁴ oraz 505 ³⁶ przewodniczący wzywa powoda do usunięcia braków formalnych pozwu oraz uzupełnienia pozwu, w sposób odpowiedni dla postępowania, w którym sprawa będzie rozpoznana - w terminie dwutygodniowym od daty doręczenia wezwania. W przypadku nieusunięcia braków formalnych pozwu sąd umarza postępowanie.

Zakres związanych z tym czynności, przewidzianych dla przewodniczącego, nie ma związku z formą wniesienia powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz formą, w której nastąpi przekazanie akt sprawy z tego postępowania. Uzupełnienie braków formalnych pozwu może zatem dotyczyć dołączenia pełnomocnictwa (art. 126 § 3), czego nie wymagają przepisy regulujące elektroniczne postępowanie upominawcze. Wezwanie o uzupełnienie tego rodzaju braków następuje pod rygorem umorzenia postępowania, w terminie dwutygodniowym, a zatem dłuższym niż przy wniesieniu pozwu. Rozwiązanie zakładające umorzenie postępowania w przypadku nieusunięcia braków formalnych pozwu podyktowane jest założeniem, że nie byłoby prawidłowe dokonanie zwrotu pozwu w sytuacji, w której toczyło się już elektroniczne postępowanie upominawcze (przynajmniej w zakresie koniecznym dla dokonania oceny istnienia podstaw do wydania nakazu zapłaty), a postępowanie toczące się po przekazaniu sprawy jest jego kontynuacją. Wezwanie do „uzupełnienia pozwu” nie jest związane z brakami formalnymi, lecz innymi jego wymogami i nie dotyczy ich rygor umorzenia postępowania (Dariusz Zawistowski, Komentarz do art.505(37) Kodeksu postępowania cywilnego, stan prawny 01.03.2013 r.).

O tym, jakie wymagania formalne winien spełniać pozew stanowi art. 126 k.p.c. § 2 tego przepisu w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 172, poz., (...)) mówi, że gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sporu, pisma zaś dalsze - sygnaturę akt. Miejsce zamieszkania to nie tylko wskazanie miejscowości, w której dana osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu (art. 25 k.c.), ale jej dokładny adres, zaś siedziba stron to miejscowość, w której ma siedzibę organ zarządzający danej osoby prawnej (art. 41 k.c.). W świetle regulacji z art. 126 § 2 k.p.c., obowiązkiem powoda jest, więc oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby przeciwnika. Obowiązkiem tym nie jest natomiast oznaczenie adresu prawidłowego, pod którym strona pozwana istotnie- w chwili wytoczenia powództwa- zamieszkuje.

W tej sprawie powód oznaczył miejsce zamieszkania strony pozwanej. Nie było, więc przesłanek do uznania, że na etapie przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu, zachodziły podstawy do oceny, że pozew był dotknięty brakiem formalnym. Inną rzeczą jest natomiast to, że adres podany przez powoda okazał się nieprawidłowy, na co wskazuje adnotacja poczty na zwrotnym potwierdzeniu doręczenia pisma sądowego pozwanemu (k. 7-8). Wskazania nieaktualnego adresu strony pozwanej nie można jednak utożsamiać z brakiem adresu w ogóle. Są to dwie odmienne sytuacje. W sposób odmienny procedura cywilna reguluje także skutki niewykonania przez powoda zobowiązania w zakresie nie wskazania adresu strony pozwanej jak i nie wskazania aktualnego czy prawidłowego adresu. Przyjęcie stanowiska odmiennego prowadziłoby do niczym nieuzasadnionego różnicowania sytuacji powoda występującego z pozwem w elektronicznym postępowaniu upominawczym i powoda występującego z pozwem w innym postępowaniu, w wypadku wadliwego li tylko określenia adresu strony pozwanej. Do tego zaś brak jest podstawy prawnej.

Na skutek podania nieprawidłowego adresu pozwanego niewątpliwie zaistniała przeszkoda w doręczeniu pozwanemu nakazu zapłaty, co skutkowało prawidłowo zresztą uchyleniem nakazu zapłaty i przekazaniem sprawy do sądu według właściwości ogólnej. Na obecnym etapie postępowania nie można z tego powodu nadać sprawie dalszego biegu, a to z uwagi na brak możliwości dokonania prawidłowego doręczenia w rozumieniu przepisów art. 131 i nast. k.p.c. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest jednak niewskazanie przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanej, o którym mowa w art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c., nie zaś- wniesienia przez powoda pozwu dotkniętego brakiem formalnym z art. 126 § 2 k.p.c.

Zaakcentować przy tym należy, że jak uznał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 października 2013 r. (sygn. akt III CZP 63/13) po uchyleniu nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym i przekazaniu sprawy do sądu właściwego na podstawie art. 505[34] § 1 w związku z art. 502[1] § 1 i art. 499 pkt 4 k.p.c. sąd - stosując art. 505[37] § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 lipca 2013 r. - może zawiesić postępowanie bez wzywania powoda do wskazania właściwego adresu pozwanego (art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c.).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 1 k.p.c., postanowił jak w sentencji.

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)