Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II Ca 8/14 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Szczecinie z 2014-01-27

Sygn. akt II Ca 8/14

POSTANOWIENIE

Dnia 27 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marzenna Ernest

Sędziowie: SO Zbigniew Ciechanowicz

SO Sławomir Krajewski (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 27 stycznia 2014 roku w S.

sprawy z wniosku Zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przy udziale J. K. (1) i J. K. (2)

o wpis służebności gruntowej

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 22 listopada 2013 roku, sygn. akt Dz.Kw 20436/13, KW (...)

postanawia:

zmienia zaskarżone postanowienie w ten sposób, że nakazuje dokonanie w dziale III Księgi Wieczystej nr (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, wpisu służebności gruntowej polegającej na korzystaniu z części gruntu stanowiącego pas o szerokości 6 metrów, oznaczony jako pas techniczny oraz z posadowionego na tej nieruchomości trwałego urządzenia w postaci przewodu wodociągowego o przekroju Ø 1200, wraz z prawem nieograniczonego dostępu do tego urządzenia, celem naprawy, konserwacji i remontów, na rzecz Zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. , na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 18 października 2012 roku, sygn. akt II Ns 3102/11.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 11 listopada 2013 roku Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie oddalił wniosek.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 18 września 2013 roku wpłynął wniosek o wpis w księdze wieczystej nr (...) służebności gruntowej obciążającej nieruchomość gruntową stanowiącą działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego P. i Zachód w S. z dnia 18 października 2012 roku, o sygn. akt II Ns 3102/11 o stwierdzeniu zasiedzenia służebności.

Postanowieniem z dnia 10 października 2013 roku referendarz sądowy oddalił wniosek i orzeczenie to zaskarżył wnioskodawca.

Sąd Rejonowy przystępując do rozpoznania wniosku przywołał treść art. 626 8 § 2 kpc, zgodnie z którym rozpoznając wniosek o wpis bada się jedynie treść i formę wniosku, a także dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Zgodnie zaś z art. 626 9 kpc oddala się wniosek o wpis, jeżeli brak jest podstaw albo istnieją przeszkody do jego dokonania.

Sąd ustalił, iż księga wieczysta (...) prowadzona jest dla nieruchomości, na którą składają się działki ewidencyjne (...) położone w obrębie nr 188 przy ulicach (...) w S..

W punkcie I sentencji postanowienia o stwierdzeniu nabycia służebności zawarto stwierdzenie, że wnioskodawca nabył przez zasiedzenie: „służebność gruntową obciążającą nieruchomość stanowiącą działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...) (obręb ewidencyjny 188, D.), położoną w S....”. W dalszej części sentencji czytamy, iż dla tej nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta nr (...). Z treści przytoczonych fragmentów wynika, iż sąd procedujący w sprawie o stwierdzenie zasiedzenia utożsamił nieruchomość z jedną wskazaną działką gruntową.

W judykaturze wyrażany jest pogląd, iż nie są to pojęcia, które można stosować zamiennie. Takie rozumienie jest uprawnione w sytuacji, gdy w skład nieruchomości wchodzi jedynie jedna działka (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2004 roku I CK 261/04). Sąd nadmienił przy tym, iż definicja działki znajduje się w ustawie o gospodarce nieruchomościami, zaś pojęcie nieruchomości definiuje kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 285 kc, nieruchomość można obciążyć służebnością gruntową na rzecz właściciela innej nieruchomości. Regulacja ta dopuszcza zatem ustanowienie służebności gruntowej tylko na całej nieruchomości obciążonej. Wykluczone jest tym samym ustanowienie służebności gruntowej jedynie na części określonej nieruchomości, a więc jednej tylko z działek ewidencyjnych, z których ona się składa. Według art. 46 § 1 kc, nieruchomością gruntową jest część powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębny przedmiot własności. Takim odrębnym przedmiotem własności i tym samym osobną nieruchomością jest w całości grunt objęty księgą wieczystą. Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, dla każdej nieruchomości prowadzi się odrębną księgę wieczystą.

Z treści księgi wieczystej wynika, że nieruchomość dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) składa się z trzech działek gruntowych.

Nie istnieje natomiast odrębna nieruchomość stanowiąca działkę gruntową nr (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta o wyżej wskazanym numerze, tak jak to wynika z sentencji. Niewątpliwie jednak wymieniona działka gruntowa wchodzi w skład nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...).

Nie sposób przy tym dokonywać sugerowanej przez skarżącego interpretacji orzeczenia sądu cywilnego polegającej na przyjęciu, że Sąd ten w istocie orzekał o obciążeniu służebnością całej nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), a wymienienie w sentencji działki numer (...) miało jedynie walor porządkowy.

Wnioskodawca bowiem we wniosku żądał wpisu służebności gruntowej obciążającej nieruchomość gruntową stanowiącą działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...).

Sąd zaś w oparciu o art. 626 8 § 1 kpc jest związany treścią wniosku, wpis bowiem dokonywany jest jedynie na wniosek i w jego granicach, chyba że przepis szczególny przewiduje dokonanie wpisu z urzędu.

W związku z powyższym, w oparciu o przytoczone na wstępie przepisy, Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 22 listopada 2013 roku oddalił wniosek, wskazując jednocześnie, że wpis służebności w oparciu o przedmiotowe orzeczenie Sądu mógłby jedynie nastąpić w sytuacji odłączenia wskazanej tam działki do nowej księgi wieczystej.

Apelacje od powyższego postanowienia złożył wnioskodawca i zaskarżając postanowienie w całości, wniósł o: zmianę wyżej wskazanego postanowienia i wpisanie w dziale III księgi wieczystej nr (...) wpisu służebności gruntowej obciążającej nieruchomość, dla której prowadzona jest ww. księga wieczysta, polegającej na korzystaniu z części gruntu stanowiącego pas techniczny o szerokości 6 metrów oraz z posadowionego na tej nieruchomości trwałego urządzenia w postaci wodociągu (...) wraz z prawem nieograniczonego dostępu do tego urządzenia celem naprawy, konserwacji i remontów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania i wreszcie o uwzględnienie przy rozpoznawaniu niniejszej apelacji załączonego do niej postanowienia z dnia 10 grudnia 2013 roku w przedmiocie sprostowania postanowienia z dnia 18 października 2012 roku, wydanego w sprawie o sygn. akt II Ns 3102/11 toczącej się przed Sądem Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, będącego podstawą do dokonania przedmiotowego wpisu.

Skarżący zarzucił Sądowi pierwszej instancji obrazę art. 626 9 kpc, przez jego błędną wykładnię, przyjmującą, że zachodzi przeszkoda do dokonania wpisu służebności.

Apelujący wskazał, że z sentencji postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 18 października 2012 roku wynika wprost, iż wnioskodawca uzyskał zasiedzenie służebności gruntowej na nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). Natomiast wskazanie w sentencji postanowienia oznaczenia poszczególnej działki wchodzącej w skład nieruchomości miało na celu tylko i wyłącznie wskazanie tej części nieruchomości, przez którą biegnie magistrala wodociągowa będąca podstawą do ustanowienia służebności gruntowej. Wskazał dalej, że służebność obciąża zawsze całą nieruchomość, przy czym służebność gruntowa może powstać tylko w celu zwiększenia użyteczności całej nieruchomości lub jej oznaczonej fizycznie części, co też znalazło odzwierciedlenie w treści postanowienia z dnia 18 października 2012 roku. Nadanie zaś działkom odrębnych numerów geodezyjnych nie wywołuje skutków cywilnoprawnych; jeżeli takie działki objęte są jedną księgą wieczystą, to bez względu na sposób rozumienia pojęcia nieruchomości składają się na jedną nieruchomość.

Niezależnie od powyższego, wnioskodawca złożył jako dowód postanowienie z dnia 10 grudnia 2013 roku, w przedmiocie sprostowania postanowienia z dnia 18 października 2012 roku wydanego w sprawie o sygn. akt II Ns 3102/11 toczącej się przed Sądem Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, będącego podstawą do dokonania przedmiotowego wpisu. Postanowieniem tym sprostowano oczywistą omyłkę pisarską w postanowieniu o stwierdzeniu zasiedzenia służebności gruntowej, w taki sposób, że zamiast słów „obciążającą nieruchomość stanowiącą działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...)”, wpisano prawidłowo „obciążającą nieruchomość stanowiącą działki gruntu o numerach ewidencyjnych (...)”.

Z tego powodu argumentacja Sądu wieczystoksięgowa przemawiająca za oddaleniem przedmiotowego wniosku stała się w ocenie skarżącego nieaktualna.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadną i jako taka podlegała uwzględnieniu.

Należy mieć tu na uwadze okoliczność sprostowania, postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 10 grudnia 2013 roku, sygn. akt II Ns 3102/11, oczywistej niedokładności w punkcie I postanowienia tego Sądu z dnia 18 października 2012 roku, w zakresie oznaczenia nieruchomości obciążonej służebnością, w sposób odpowiadający jej oznaczeniu w Księdze Wieczystej Nr (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, poprzez wymienienie wszystkich objętych tą Księga działek geodezyjnych nr (...).

Z związku z powyższym brak jest obecnie jakichkolwiek przeszkód, w tym opisanych w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, w dokonaniu postulowanego przez skarżącego wpisu służebności, w rozumieniu art. 626 9 kpc.

Podkreślania wymaga, że sprostowanie oczywistej omyłki w ww. postanowieniu z dnia 18 października 2012 roku, zaistniałe już po wniesieniu wniosku wieczystoksięgowego, nie może skutkować uznaniem, że uwzględnienie wniosku następuje na podstawie innego dokumentu, niż dołączony do wniosku o wpis, a tym samym prowadzić do naruszenia normy prawnej zawartej w art. 626 8 § 2 kpc, który głosi, że rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Podstawą, bowiem wpisu jest to samo postanowienie z dnia 18 października 2012 roku.

Mając na uwadze wszystko powyższe, na podstawie art. 386 § 1 kpc, w zw. z art. 13 § 2 kpc, orzeczono jak w sentencji postanowienia.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Dorota Szlachta
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Szczecinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Marzenna Ernest,  Zbigniew Ciechanowicz
Data wytworzenia informacji: